Адам және қоғам» білім беру саласы бойынша күтілетін нәтижелер

а) Бастауыш білім беру деңгейінде білім алушы:

- Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін, мерекелерін, елордасының атауын және ірі қалаларын білуі;

- Қазақстан тарихындағы елеулі оқиғалар туралы жалпы түсінігінің болуы;

- бала құқығы туралы, отбасындағы, сыныптағы міндеттері туралы жалпы түсінігінің болуы;

- қазақ халқының және Қазақстан Республикасында тұратын өзге де халықтардың мәдени құндылықтары, дәстүрлері туралы жалпы түсінігінің болуы;

- Қазақстанның экономикасы мен экономикадағы табиғи байлықтардың рөлі туралы жалпы түсінігінің болуы;

- адам мен қоғам өміріндегі еңбектің маңызы туралы жалпы түсінігінің болуы;

- бұрынғы зерделенген құндылықтар туралы кең көлемді түсінігінің және құндылық: еңбек, қызмет ету, шындық, үйлесім, сұлулық, руханияттылық, өнегелілік, адамгершілік туралы жаңа түсінігінің болуы;

- тәртіптің адамгершіліктік–этикалық нормаларын сақтауы;

- Отанның, отбасы мен қоғамның мән-мағынасын түсінуі;

- адами сезімдер мен эмоцияларды айыра білуі, өзінің эмоциялық күйін ажырата алуы, өзінің сезімдері мен талпыныстарын жеткізе білуі;

- жағымсыз эмоциялар мен іс-әрекеттерді ұстай алуы;

- өз сөзі мен ісіне жауапкершілігін көрсетуі;

- адамның мейірімді және мейірімсіз сезімдері мен қылықтарын ажырата алуы, олардың себептері мен салдарын талдай білуі;

- денені дамыту қажеттігін түсінуі, сауықтыру әдістемесі мен өмір қарекетінің қауіпсіздік шараларын практикада қолдана білуі;

- өз ойы мен алған әсерлерін жеткізе білуі;

- адамдарға көңіл бөлуі және сыйлауы, өзін сыйлауы, дармен өзара жағымды достық қарым-қатынас жасай білуі; топта, сыныпта, үйде, сондай-ақ таныс емес адам;

- өз туыстары мен жақындарының еңбегі мен кәсібіне ықылас танытып, құрмет көрсете білуі;

- оқитын әдебиеттерді саналы түрде таңдауды; өз мінез-құлқын әдеби кейіпкерлердің әрекеттері арқылы бағалай білуі;

- өзін Қазақстан Республикасының азаматы ретінде сезінуі; ел, қала, ауыл, мектеп өміріне өзінің қатысы барын түсінуі; қоғамға қызмет етудің мәнін түсінуі керек.

ә) Негізгі орта білім беру деңгейінде білім алушы:

- Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылымын және негізгі институттарын, олардың қызметтерін білуі;

- өткен заманды қалыптастырған оқиғалар, мүдделер мен түрткілер себептерінің сан қырлылығы мен көп түрлілігін түсінуіжәне оларды қазіргі заманмен салыстыра алуы;

- қоғам тарихының кезеңдену қағидаларын қолдануы;

- негізгі заңдарды және кәмелетке толмағандардың қоғамдағы азаматтық, отбасылық, еңбек, әкімшілік және басқа қатынастар аясындағы өз құқықтарын білуі, оларды нақты жағдаяттарда қолдануы;

- тұтынушылардың өнімдер мен көрсетілетін қызметтер сапасына әсер ету сипаты туралы түсінігінің болуы;

- елді әлеуметтік және саяси ұйымдастырудағы экономиканың рөлін түсінуі;

- зорлық көрсету мен қаталдық көріністерінің жағымсыз салдарын білуі;

- болашақ мамандығын саналы түрде таңдаудың маңыздылығын түсінуі;

- өзінің жеке уақытын тиімді ұйымдастыра және пайдалана алуы;

- тарихи құбылыстар арасындағы себеп-салдарлы байланыстарды орнатуы;

- отбасындағы, мектептегі және социумдағы әлеуметтік рөлдердің мәнін түсінуі;

- мемлекеттердің құрылымы мен қызметтерін, әлеуметтік, экономикалық жүйелерінің ерекшеліктерін ажырата алуы;

- әртүрлі мәселелерді шешуде экономикалық терминдерді ажырата және қолдана алуы;

- өз көзқарасы мен іс-әрекеттерін, сондай-ақ басқа адамдардың көзқарастары мен іс-әрекеттерін талдай және сыни тұрғыдан бағалай, өзінің сөзі мен ісіне жауапкершілікпен қарай білуі;

- өмірлік жағдаяттардағы (тамаша, көтеріңкі, мұңды, күлкілі) жайларды ажырата алуы, өзінің қатынасын білдіре алуы;

- отбасындағы жағымды қарым-қатынасты және ата-аналары, тәрбиешілері немесе қамқоршылары алдындағы адамгершілік борышын сезінуі, оларға сүйіспеншілік, сыйластық, шыдамдылық таныта алуы;

- өмір мен денсаулықты жалпыадамдық құндылық ретінде сезінуі;

- өзінің келешектегі дене және рухани даму жолдарын анықтай алуы;

- салауатты өмір салты, сауықтыру әдістемесінің пайдасы туралы білімдерін іс жүзінде қолданып, зиянды әрекеттердің тигізетін әсерін білуі;

- тілегі мен мүмкіндіктерін объективті бағалап өлшей алуы, материалдық және материалдық емес қажеттіліктерді ажырата алуы;

- әр түрлі дереккөздерден алынған ақпараттарды салыстыруы, талдауы, сыни тұрғыдан бағалай білуі;

- өз көзқарасы мен пайымдауын еркін, дәйекті түрде жеткізе және негіздей алуы; өз пікірінен өзгеше айтылған пікірлерге шыдамдылық таныта білуі;

- мінездегі кейбір ауытқушылық көріністерді тануы және бағалай білуі;

- басқа ұлттар мен дін өкілдеріне құрмет көрсетуі және шыдамдылық таныта алуы;

- тұлғаның қоғамдағы рөлін, Қазақстан Республикасы халықтарының этномәденилік ерекшеліктерін, жалпыадами, этномәдени және ұлттық құндылықтардың өзара байланысы мен қатынастарын түсіне алуы;

- белгілі бір жетістіктерге қол жеткізу үшін өзара көмектің мәнін түсінуі; жақындары мен достарына шамасына қарай көмек көрсетіп қолдай алуы;

- азаматтығын сезінуге талпынуы, тілдерге және ұлттық дәстүрлерге құрметпен қарай білуі;

- жағымды қарым-қатынас жасау мәдениетін меңгеруі және оны тәжірибе мен күнделікті өмірде қолдана білуі керек.

б) Жалпы орта білім беру деңгейінде білім алушы:

- Қазақстанның әлемдік қауымдастықтағы геосаяси және экономикалық маңызын;қоғамдағы әлеуметтік, саяси, экономикалық үдерістердің даму ерекшеліктерін білуі;

- әлемдегі және Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік-экономикалық жағдаяттар мен құбылыстарды бағалай алуы;

- отбасы институтының қазіргі қоғамдағы рөлін түсінуі;

- әлеуметтік өзара іс-әрекеттердің мәнін (еркіндік пен жауапкершіліктің, құқықтар мен міндеттердің байланыстары) түсінуі;

- қоғам дамуындағы идеялардың, этномәдени дәстүрлер мен технологиялардың өзара өзара алмасуы мен өзара ену рөлі туралы түсінігінің болуы;

- өмір құндылықтарының жалпыадамзаттық, рухани-адамгершіліктік мәнін түсінуі;

- азамат, сайлаушы, салық төлеуші, меншік иесі, қызметкер құқықтарын, міндеттерін және жауапкершілігін, тұтынушылардың құқықтарын білуі және оларды жеке мүдделерін қорғау үшін қолдана алуы;

- түрлі мемлекеттердің саяси тәртібін, әлеуметтік және экономикалық жүйелерін тануы;

- мемлекеттің экономикалық саясаты, нарықтық экономиканың негіздері, тауар нарықтарының өзара байланысы, экономикалық жаһандануы туралы түсінігінің болуы;

- іскерлік пен кәсіпкерлік негіздерін білуі және оларды қолдануы;

- қоршаған әлеммен үйлесімді қатынастың маңыздылығын білуі;

- тарихи оқиғаларды уақыттық және кеңістіктік тұрғыдан баяндай алуы;

- түрлі ұлт пен наным өкілдеріне шыдамдылық танытуы, сындарлы әрекеттесе алуы;

- экономикалық жағдаяттарға баға беру алгоритмін білуі және қолдана алуы;

- адами өзара қарым-қатынастарды тани және бағалай білуі;

- айналасындағы адамдармен жағымды қарым-қатынас орната алуы, ұжымда еңбектенуі; топта, ұжымда өз мәртебесін теңестіре алуы;

- өз отбасын құрудың маңызын және есею өміріндегі алдағы болашағын сезінуі;

- өзінің мінез-құлқын, дене және психикалық жағдайын басқара алуы; эстетикалық талғамын, жақсы әдеттерін көрсете алуы, күнделікті өмірде сұлулық заңдылықтарын пайдалана білуі; өз ойы мен сезімдерін еркін жеткізе алуы;

- өзінің ұстанымдары мен сенімдерін қорғай білуі;

- салауатты өмір сүруі; сыныпта, мектепте, үйде денсаулық сақтау ортасы жағдайларын жасау үшін білімдері мен біліктерін қолдануды меңгеруі;

- өзін-өзі жетілдіру үшін ақпараттық және коммуникативтік технологияларды шығармашылықпен және өнімді пайдалана білуі;

- күрделі жағдаяттарда жауапты шешім қабылдауы, азаматтық ұстанымын көрсете білуі;

- нақты жағдаятты бағалауы, әр түрлі мәселелердің шешімін іздестіре алуы; қалыпты жағдайларда қалыптан тыс шешім таба алуы керек.

Дата добавления: 2015-08-13