Жылдам, жанды. Басында тақырып ішекті аспаптарда р динамикасында естілсе

Басында тақырып ішекті аспаптарда р динамикасында естілсе, кейін f динамикасында бүкіл оркестр қосылады.

2-тақырып – жанама партия. Бұл да би, вальс мінезінде. Басқа тональносте берілген - B-dur. Жанама партияны гобой бастайды:

2-тарау – разработка. Экспозицияның 2 тақырыбы және кіріспе тақырыбы дамиды. Олар: кіріспе, басты, жанама партиялар. Осы тақырыптар әртүрлі тональностерде өтеді. Өйткені разработкада тональностер тұрақсыз болып келеді.

3-тарау – реприза. Репризада барлық тақырыптар негізгі тональносте өтеді. Сондықтан өзгешелігі тегістеледі. Кода кіріспе тақырыбында жазылған.

Жылдам, көңілді І-бөлімнен кейін ІІ-бөлім – Andante тыныштық енгізеді. Бұл 2 тақырыпқа вариациялар. Осындай вариациялар қос вариациялар деп аталады.

1-тақырып до минор. Мінезі жай, баяу хорват әнінен алынған. Ішекті аспаптар орындайды, әңгіме түрінде баяндалады:

Асықпай

2-тақырып до мажор. Марш мінезінде. Ішекті аспаптарға ағаш үрмелі аспаптар және валторна қосылады:

Асықпай Осы тақырыптардың айырмашылығына қарамастан, оларды көп нәрсе ортақтастырады: кварталық бастама, мелодияның бағыты (жоғары, ал кейін төмен), ІV баспалдақтың көтерілуі (фа-ның орнына фа- диез).

Кейін осы 2 тақырыпқа варияциялар жүреді. Минорда жазылған тақырып абыржып, ынталы, қызу жүреді. Мажорда жазылған тақырып жұмсақ, әнді болып келеді.

ІІІ-бөлім – Менуэт. Es-dur. Гайдн осы биге тән нәзік және әсем мелодияны нақты ритммен біріктіреді:

Менуэттің ортасы – трио. Толық оркестр үніне (tutti) ішекті аспаптардың жұмсақ, байсалды қимылы қосылады:

ІV-бөлім – салтанатты би мінезінде. І-бөлімнің мерекелік көңіл-күйіне қайта оралады. Бірақ мұнда қарама-қарсылық жоқ. Финалдың негізгі тақырыбы тез, би әуенінде. Хорват халық әуендеріне жақын:

Жылдам, жанды

Жылжымалы, жарқын негізгі тақырып мінезі бойынша өзіне жақын тақырыптармен кезектеседі.

Сұрақтар мен тапсырмалар

1. И.Гайднның ми-бемоль мажор симфониясы не себептен «С тремоло литавр» деп аталады?
2. Композитордың тағы қандай симфонияларын білесіңдер?
3. Ми-бемоль мажор симфониясының І бөліміне мінездеме беріңдер. Оның құрылымы.
4. ІІ бөлім қандай формада жазылған?
5. Менуэттің мінездемесін және құрылымын анықтаңдар.
6. Финалдың негізгі тақырыбының мінездемесін беріңдер.

15- тақырып

Дата добавления: 2015-10-21