Залалсыздандыру.

Залалсыздандыру дегеніміз – вегетативтық микроорганизмнің ұрықтарының түрлерін физикалық, химиялық әдістерімен жою.

Залалсыздандыру арқылы: медициналық кірісулерде микроорганизмдердің таралуынын алдын – алуын қарастырады.

Залалсыздандыру әдістері:

1. Физикалық.

· ыстық ауамен залалсыздандыру.

· бу арқылы залалсыздандыру.

Стерилизаторлық камераның сыйымдылығы (дм^3)	Бақылау нүктелерінің саны	Бақылау нүктелерінін орналасуы
100-ге дейін		Тікбүрышты стерилизаторлар үшін: тиеуші есікте - біріншісі; қарама-қарсы қабырғада — екіншісі; ортасында - үшінші, төртінші, бесінші.
100-ден жоғары 750-ді қоса есептегенде	11.	Дөңгелек тік стерилизаторлар үшін: камераның жоғары бөлігі - біріншісі; камераның төменгі бөлігі - екіншісі; ортасында ~ үшіншіден он біріншіге дейін.
1 750-ден 1 жоғары		Дөңгелек көлденең стерилизаторлар үшін: тиеуші есікте - біріншісі; қарама-қарсы кабьшғала — екіншісі: стеоилизатоолын

Залалсыздандыру тәсілі	Залалсыздандыру уакыты мин.	Химиялық зат	Химиялық заттың еру температурасы,
	Қызу Т° С
Автоклавтау	132-20 120-45	Мочевина Манноза Фенацетин Фталевті ангидрид Бензой қышқылын фуксинмен бірге Нафтол	124-136 130,8
Ыстық ауалы шкафта	160-150 180-60	Стрептоцид Салицильді қышқыл Арабиноза Сульфацильді қышқыл Тиомочевина Янтарлы қышқыл Аскорбинді қышқыл Альбуцид	164 159 158 180 182 184 192 102

І. Автоклавта

Залалсыздандыру тәртібі	Қолданылуы	Залалсыздандырудың сақталу мерзімі
Залалсыздан дыру камерасындағы атмосфералық қысым	Залалсыздан дыру камерасындағы қызуы Т^0С.	Залалсыздан дыру уақыты минуты.
2,0			Коррозияға ұшырамайтын металдан жасалған құралдар, шыныдан, маталардан жасалған жабдықтар.	Фильтрсіз биксте 3 тәулік, фильтрлік биксте 20 тәулік
1,1			Резенке, латекс және полимерлі материалдан жасалған заттар.	Фильтрсіз биксте 3 тәулік, фильтрлі биксте 20 тәулік.

Стерилизаторлық камераның сыйымдылығы (дм^3)	Бақылау нүктелерінің саны	Бақылау нүктелерінін орналасуы
100-ге дейін		Тікбүрышты стерилизаторлар үшін: тиеуші есікте - біріншісі; қарама-қарсы қабырғада — екіншісі; ортасында - үшінші, төртінші, бесінші.
100-ден жоғары 750-ді қоса есептегенде	11.	Дөңгелек тік стерилизаторлар үшін: камераның жоғары бөлігі - біріншісі; камераның төменгі бөлігі - екіншісі; ортасында ~ үшіншіден он біріншіге дейін.
1 750-ден 1 жоғары		Дөңгелек көлденең стерилизаторлар үшін: тиеуші есікте - біріншісі; қарама-қарсы кабьшғала — екіншісі: стеоилизатоолын

ІІ. Құрғақ ауалы шкафта

Залалсыздандыру уақыты	Қолданылуы	Залалсыздандырудың сақталу мерзімі
Залалсыздандыру камерасындағы қызу Т^0С	Залалсыздандыру уақыты, минуты
		Металлдан, шыныдан және силикондық резенкеден жасалған заттар.	Орамы бұзылмаса 3 тәулік, орамы болмаса залалсыздандырудан кейін қолданады.

2. Химиялық

· газдық залалсыздандыру.

· химиялық ерітінділермен залалсыздандыру.

Химиялық әдіспен залалсыздандыру.

Залалсыздандыру үшін, емдеу мекемелерде химиялық заттарды да қолданады. Көбінесе асқын тотығын, сірке қышқылын, глутар альдегидін, формальдегид ертінділерің. Химиялық зарарсыздандыру қолданғанда температурада ұстауға болмайды. Құрал – жабдықтарды толық ерітінделерге салып, содан кейін залалсыздандырылған сумен жуады. Залалсыздандырылған жайманың ішінде үш тәулік бойы сақтайды. Химиялық газдық залалсыздандыру этилен қышқылы мен метил броммен немесе этилен қышқылымен, формальдегид ертіндісінің буымен жүргізіледі. Осы әдіс оптикалық заттарды, кардиостимуляторларды, полимерлік металлдарды, шыныларды залалсыздандыру үшін қолданады. Жоғарғы айтылған заттарды екі қабатты полиэтилендық қағазға немесе пергаменттық қағазға салып залалсыздандырады, содан кейін желдететін бөлмеде бір тәулік бойы ұстап, аммияқпен 60 минут нейтрализация жүргізледі.

ІІІ. Химиялық заттармен залалсыздандыру

Құрал – жабдықтар	Химиялық ертінділер	Уақыты	температура	Ескерту
Резеңке заттар (қолғап, катетер, дренажды трубкалар эндоскопиялық аппараттар наркоздық аппараттар т.б.	6 % асқын тотығы	6 с 3 с	+ 18 + 20 + 50	Залалсызданғаннан кейін екі рет 5 мин физ. ертіндісінде жуу.
4,8 % первомур, 2 % хлоргексидин	20 с	+18 +20 +18 +20	Бір рет 5 мин аралығында физ. ерітіндісінде жуу.
Формалин	24 с	+18 +20	Екі рет 5 мин физ. ертіндісінде жуу.
Оптикалық аспаптар	70 % спирт		+18 +20	Екі рет дәкемен сүрту

3. Радиоактивты тәсілмен иондық сәулемен залалсыздандыру.

4. Импульстық тоғы арқылы залалсыздандыру (УВТ,СВЧ).

Залалсыздандыруды жүргізу үшін спороцидтық әдістерді қолданады.

Залалсыздандыру заттарды тандағанда келесі қажеттіліктерді есепке алады:

1. Залалсыздандыру заттардың ерекшеліктерін (көлемің, материалың т.б.);

2. Нәтижелі, пайдалы, улы емес процесті қолдану;

3. Залалсыздандыру заттардың концентрациясын, дозасын, қолдану тәсілін улылығын;

4. Тазалау – залалсыздандыру процестің манызды элементін;

5. Деконтаминация процессінің тексеру;

6. Залалсыздандырудың орындау қасиетін;

7. Анықталған кемістерін жою үшін нәтижелі шаралар қолданылады.

Залалсыздандыру тәртібінің нәтижесін жүргізу үшін келесі технологиялық кезеңдерді жүргізеді:

- Зарарсыздандыру;

- залалсыздандыру алдындағы тазалау;

- залалсыздандыру.

Осы кезендерді СанПин №96 бұйрық бойынша “Залалсыздандыру қасиеттері, және медициналық құрал – жабдықтарды зарарсыздандыру” арқылы орындайды.

6.16.Залалсыздандырудың технологиялық кезендері.

1. Зарарсыздандыру (Дезинфекция).

2. Залалсыздандыру алдында тазалау.

3. Материалдарды контейнерге, стерилизаторға жинау, сұрыптау, орналастыру.

4. Нақты залалсыздандыру.

5. Құрғату.

6. Залалсыздандыруды тексеру.

7. Заласыздандырылған материалдарды сақтау.

Термиялық залалсыздандыру әдісінің ішінде жиі қолданылатын булы әдіс. Емдеу мекемелердегі хирургиялық, заттарды тану материалды залалсыздандыру үшін кен түрде қолданылады.

Құрал – жабдықтарды залалсыздандыру автоклав, құрғақ – ыстық шкаф, химиялық заттар арқылы жүргізіледі.

Автоклавтың тәртібі:

1. нәзік тәртібі:

Температурасы - 120⁰С; Қысым – 1,1 атм; Уақыты – 45 минут. (резеңке, пластмас полимерлік заттарды залалсыздандыру үшін қолдану).

2. қатаң тәртібі:

Температурасы - 132⁰С; Қысым – 2 атм; уақыты – 20 минут. (металдық, шыны заттарды залалсыздандыру үшін қолданылады.). Медициналық заттарды бикске салады. Залалсыздандыру нәтижесі ораудың тығыздығынан байланысты.

Ыстық – құрғақ шкафтің тәртібі: Температура - 180⁰С, уақыты – 1 сағат.

Булы залалсыздандырудың қасиеттілігі:

1. сенімділігі

2. қолайлығы

3. жоғарғы нәтижелі

4. тіндерге жақсы ену икемділігі

5. улықтың жоқтылығы, төмен бағалығы

Негізгі кемістіктері:

1. дымқылдығы (егер материалдар тығыз болса, бу толық бармайды).

2. кейбір құрал – жабдықтар жоғарғы температураны булы әдіс арқылы көтере алмайды.

3. ұнтақтармен майларға қолданылмайды.

Бикстің ішіндегі залалсыздандырылған материалдар үш тәулік сақталынады, бірақ тасымалдағанда оған қабшық кигізеді. Құрғақ резенке қолғаптарды залалсыздандыру алдында жабысып қалмау үшін ішкі және сыртқы жағына крахмал немесе тальк ұнтағын салады. Бірақ дымқыл қолғаптарға ұнтақты салуға болмайды. Бикске салып температура - 120⁰С 45 минут автоклавка залалсыздандырады.

Резеңке трубкаларды, асқазан зондтарды, катетерлерді

Дата добавления: 2015-10-24