Цистеиннің алмасуы

Бұл ауыстырылмайтын амноқышқыл, ол сериннен синтезделеді. Сериндегі гидроксилдік топ гомоцистеин беретін SН-тобына ауыстырылуы механизмі арқылы жүреді. Цистеин өзінің SН-тобымен каталиттік орталықты түзіп (тиолдық протеазалар) фермент-белоктардың каталиттік орталығын түзуге қатысады, сонымен бірге белоктардың үшінші және төртінші реттік құрылымдарының қалыптасуына қатысады. Цистеин трипептид глютатионның синтезі үшін қажет, ол цистеин мен глютамин қышқылынан құралған. Глутатион молекуласы шартты түрде (Г-SН) түрінде белгіленеді. Глютатион жеңіл тотығуға және тотықсыздануға қабілетті:

Глютатион тотығып басқа заттарды тотығудан қорғайды, мысалы эритроциттердегі гемоглобиннің қос валентті темірін:

Глютатион НАДФН₂ көмегімен фермент глютатионредуктаза қатысуымен тотықсызданады:

Цистеин ыдырауға да түседі, бұл кезде ол тотығады және декарбоксилденеді, соның нәтижесінде таурин түзіледі, ол бауырда жұп өт қышқылдарының (таурохоль және т.б.) түзілуіне қатысады.

Тауриннен түзілетін күкірт қышқылы, бауырда, улы заттарды залалсыздандыруға қатысады.

Осы жолдармен белоктардың ішектерде шіру өнімдері - индол, скатол, фенол, крезол заласызданады. Бұл процестерге күкірт қышқылы, өзінің АТФ қатысуымен түзілетін активті формасы 3’-фосфоаденозин-5’-фосфосульфат (ФАФC) түрінде қатысады.

Дата добавления: 2015-07-15