(СТАРИК ХЭЭДЭЙ С КОРИЧНЕВЫМ БЕЛОМОРДЫМ БАРАНОМ)
Эрт цагт (в древнее время) Хээр халзан хуцтай (с гнедым беломордым бараном; хээр — гнедой /масть лошади/; халзан — плешивый; беломордый; хуц — баран-производитель) Хээдэй гэдэг өвгөн байжээ (был старик, называемый Хээдэй). Нэг удаа халзан хуцаа унаад (однажды, сев на своего беломордого барана) хаагаар нь гуядаж хавчилзуулаад (куда попало стегая, погоняя; гуядах — стегать), гуяар нь гуядаж гувчилзуулаад (по бедрам его стегая, погоняя; гуя — бедро, ляжка) явж байж гэнэ (ехал). Гэтэл зам дээр нь (однако на его пути; зам — дорога, путь) нэг хувхай дал хэвтэж байсныг (лежала одна обглоданная лопатка) хэзээ нэг цагт хэрэг болж магадгүй (когда-нибудь понадобится, вероятно; хэзээ — когда; цаг — время; хэзээ нэг цагт — когда-нибудь; хэрэг — дело; хэрэгтэй — надо, нужно; хэрэг болох — стать нужным, понадобиться) гээд (сказав) хавтгандаа авч хийгээд (взяв в кошелек: «в кошелек беря сделав») явжээ (поехал).
Орой бүрэнхий болсон хойно (после того как вечером стемнело; орой — вечер, вечером) өвгөн нэг баян айлын гадаа ирээд (старик, подъехав к одной богатой юрте) хуцаа уячихаад (привязав своего барана; уях — связывать, привязывать) гэрт ороод ирэхэд (когда вошел в юрту) баяных цайгаа ууцгааж байжээ (богатые пили свой чай; уух — пить). Ундаассан өвгөнд цайнаасаа өгсөнгүй гэнэ (старику, которому хотелось пить, своего чая: «из своего чая» не дали; ундаа — напиток, питье; ундаасах — хотеть пить, жаждать). Мал хотолсон хойно (после того как пригнали скот; мал — скот; хотлох — пригнать скот на стойбище) баяных мах чанав (богатые сварили мясо). Энэ махнааасаа надад лав өгөхгүй байх (из этого мяса мне точно не дадут; лав — точно, достоверно) гэж бодоод (подумав) — Би нэг жаахан махтай юмсан (у меня есть немножко мяса: «я с одним малюсеньким мясом есть»). Түүнийг чанаж идэх (чтобы его сварив, съесть) тогоо өгнө үү (дайте котел, пожалуйста: «котел дадите ли»)? гэж гуйв (попросил).
— Тэгэхэд нь манай махтай чанаад ид (тогда с нашим мясом сварив, съешь) гэж баян хэлэв (богатый сказал).
Эрт цагт Хээр халзан хуцтай Хээдэй гэдэг өвгөн байжээ. Нэг удаа халзан хуцаа унаад хаагаар нь гуядаж хавчилзуулаад, гуяар нь гуядаж гувчилзуулаад явж байж гэнэ. Гэтэл зам дээр нь нэг хувхай дал хэвтэж байсныг хэзээ нэг цагт хэрэг болж магадгүй гээд хавтгандаа авч хийгээд явжээ.
Орой бүрэнхий болсон хойно өвгөн нэг баян айлын гадаа ирээд хуцаа уячихаад гэрт ороод ирэхэд баяных цайгаа ууцгааж байжээ. Ундаассан өвгөнд цайнаасаа өгсөнгүй гэнэ. Мал хотолсон хойно баяных мах чанав. Энэ махнааасаа надад лав өгөхгүй байх гэж бодоод — Би нэг жаахан махтай юмсан. Түүнийг чанаж идэх тогоо өгнө үү? гэж гуйв.
Дата добавления: 2015-07-16; просмотров: 48 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Танай нөхөр хаачсан юм бэ? гэж гэнэ. | | | Тэгэхэд нь манай махтай чанаад ид гэж баян хэлэв. |