Жер қайтарымы

Жқ = ЖӨ; ТӨ / S_а/ш, мұндағы:

Ж_қ - жер қайтарымы, ц/га.

ЖӨ – жалпы өнім, ц.

ТӨ – тауарлы өнім, ц.

S_а/ш – ауыл шаруашылық алқаптарының ауданы, га

Жер сыйымдылығы

Жс = S_а/ш, /ЖӨ; ТӨ мұндағы:

Ж_с - жер сыйымдылығы, га/ц.

Экономикалық (құндық) көрсеткiштер

Жер қайтарымы

Жқ = ЖӨҚ; ТӨҚ; П / S_а/ш, мұндағы:

Ж_қ - жер қайтарымы, тнг/га.

ЖӨ – жалпы өнімнiң құны, теңге

ТӨ – тауарлы өнімнiң құны, теңге.

П – таза пайда, теңге.

S_а/ш – ауыл шаруашылық алқаптарының ауданы, га

Жер сыйымдылығы

Жс = S_а/ш, /ЖӨҚ; ТӨҚ; П мұндағы:

Ж_с - жер сыйымдылығы, га/тнг.

Жер ресурстарын пайдалану коэффициентi

Кж/р = Sа/ш

Sж/р

Ауылшаруашылық алқаптарды пайдалану коэффициентi

Ка/ш = Sе

Sа/ш

Егiстiк жерлердi пайдалану коэффициентi

Ке = Sс

Sе осында

Sж/р – жалпы жер ауданы, га

Sе – егiстiк жерлердiң ауданы, га

Sс -себiлген жер ауданы, га

ЖЕР АЛҚАПТАРЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИIМДЛIГIН АРТТЫРУ ФАКТОРЛАРЫ

1) Экологиялық таза технология;

2) Топырақтың прогрессивтi өнделiнуi;

3) Егiншiлiктiң химизациясы;

4) Тиiмдi ауыспалы егiстер;

5) Жерге жеке меншiк түрлерi (жерге жеке меншiк, мұра ретiнде жердi иемдену, жердi жалға алу, жерге төленетiн ақы);

6) Ғылыми негiзделген егiншiлiк жүйесi;

7) Тұқым шаруашылығының тиiмдi жүйесi.

Әдебиеттер: 3, 26-59 бет, 7, 99 –103 бет.

Бақылау сұрақтары:

1. Табиғи ресурстарының түсінігі және аграрлы өндірістегі рөлі.

2. Жер ресурстарының ерекшелiктерi.

3. Жер ресурстарын пайдаланудың экономикалық тиімділік факторлары және

көрсеткіштері.

4. Жер қайтарымы және жер сыйымдылығының түсiнiгi және есептелу

әдiстемесi.

5. Жер ресурстарын пайдаланудың экономикалық тиiмдiлiгiнiң факторлары.

Дата добавления: 2015-11-14