тақырып. Ересектер мен жаңа туған нәрестелердегі респираторлық дистресс синдромы

8.1.2.Мақсаты:

1. РДС-синдромы және оның нәрестелердегі пайда болу және өту ағымының ерекшеліктерінің этиологиясы мен патогенезін өзбетінше оқу.

8.1.3.Тапсырма:

1) Мына сұрақтармен оқу материалын өңдеу:

Ересектердегі РДС-синдромының этиологиясы мен патогенезі

Жаңа туған нәрестелердегі РДС-синдромының этиологиясы мен патогенезі

2) РДС-синдромының патогенезінің сызбанұсқасын құрастыру

3) тест тапсырмаларын шешу

8.1.4. СӨЖ-ді орындау түрі:

Берілген әдебиеттер бойынша өзбетінше тақырыпты меңгеру, патогенезінің сызба нұсқасын құрастыру, сынамалық тапсырмаларды шешу.

8.1.5.Орындау критерийі мен 8.1.7.бағалау критерийін «Білімді бағалаудың критерийлері мен ережелер» 4.2.11 бөлімінен қараңыз

8.1.6.СӨЖ-ді тапсыру мерзімі

«Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша мерзімдік бақылау

8.1.8.ӘДЕБИЕТТЕР:

Негізгі

1. Ә.Нұрмұхамбетұлы. Клиникалық патофизиология: Оқулық: – Алматы; «Эверо», 2010. – Б. 480-517

1. Ә.Нұрмұхамбетұлы. Патофизиология: Оқулық: – Алматы; «Эверо», 2010. 484-495-беттер.

2. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга О.И. Уразовой- М.: ГЭОТАР-МЕД, 2 т., 2010.- С. 248-257, 260-266

Косымша

3. Патофизиология в схемах и таблицах: Курс лекций: Учебное пособие. Под ред. А.Н.Нурмухамбетова. – Алматы: Кітап, 2004. – С. 169-178.

4. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга - М.: Томск., 2006.-С.503-513

5. Pathologic basis of disease. V. Kumar, A.K. Abbas, S.N. Fausto, 7th edition, 2004, P. 481-483; 715-717.

6. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник: в 2 т. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2008. С. 382-386

7. Патофизиология. Основные понятия: Учебное пособие под/ред А.В. Ефремова М.: ГЭОТАР-МЕД, 2008, С. 127-135

8.1.9.Тест тапсырмалары

1. ЕТДС (ересектердің тыныстық дистресс-синдромы) пайда болады (5)

A) ТШҚҰ- синдромынан

B) сурфактанттың жеткіліксіз түзілуінен

C) сепсис кезінде

D) өкпе эмфиземасында

E) келбетсіз пневмонияда

F) уытты газдардың әсерінен

2. ЕТДС патогенезінің негізгі тізбегі болып табылады (1)

A) ұяшық қабырғасының кіші қан тамырларында гидростатикалық қысымның жоғарылауы

B) ұяшық қабырғасының кіші қан тамырларында гидростатикалық қысымның төмендеуі

C) артериялық қысым деңгейінің айтарлықтай жоғарылауы

D) өкпе қылтамырлары және әлвеолоциттердің таралған зақымдануы

E) өкпенің интерстициялық ісінуі

F) өкпенің жүректік ісінуі

G) ұяшық қабырғасында гиалиноздың дамуы

3. ЕТДС кезінде әлвеолоциттер мен қылтамырлардың жайылған зақымдануының патогенезінде, әсерінің маңызы бар (5)

A) интерлейкиндер

B) өспелердің тіршілігін жоятын жайт (ӨТЖЖ)

C) оттегі радикалдары

D) протеазаларға қарсылар

E) тромбоциттерді белсенділейтін жайт

F) лейкотриендер

4.Жедел РДС сипатталады (3)

A) өкпе қылтамырларыны эндотелийінің жайылған зақымдануымен

B) Өкпе ұяшықтарының эндотелиінің жайылған зақымдануымен

C) Өкпенің кардиогендік емес ісінуімен

D) Өкпенің кардиогендік ісінуімен

E) Артериалдық қан қысымының жоғарылуымен

5. РДС-синдромының көріністері болып саналады(4)

A) тахипноэ

B) ӨТС, ӨЖС төмендеуі, өкпенің функционалдық қалдық көлемінің төмендеуі

C) гипоксемия, тиімсіз оксигенотерапия

D) айқын цианоз

E) Тиффно индексінің төмендеуі.

6. Жаңа туылғандардың тыныстық бұзылыстар синдромы (ТБС) патогенезінің негізгі тізбегі болып табылады (1)

A) ұяшықтар қабырғасында гиалиннің шөгуі

B) сурфактанттың жетіспеушілігі

C) өкпе тіні созылғыштығының төмендеуі

D) жоғарғы тыныс жолдарының обструкциясы

E) кіші бронхылардың жиырылуы

7. Сурфактант түзілуі төмендейді (4)

A) шала туылған балаларда

B) кесар тілігі арқылы туылған балаларда

C) қантты диабетпен ауыратын аналардан туылған балаларда

D) ұрық гипоксиясында

E) туылу стресінің гормондарының әсерінен

8. Зақымданудан жаңа туылған нәрестелерде сурфактант тапшылығы пайда болады (1)

A) өкпелік қылтамырдың эндотелий жасушасы

B) бронхтың шырышты қабатының жасушалары

C) тыныстық бронхиоланың эпителий жасушалары

D) альвеолоциттердің I түрі

E) альвеолоциттердің II түрі

9. РДС-синдромнан қайтыс болған жаңа туған нәрестелердің өкпе тінінің гистологиялық зерттеуі кезінде анықталуы мүмкіншілігі жоғары (1)

A) нейтрофильдермен сіңбеленген ұяшықтар

B) ұяшық қабырғаларының фиброзы

C) өкпенің желдетілуінің жоғарылауы

D) ұяшық мембраналарының гиалинозы және бүріскен ұяшықтар

E) өкпенің қалыпты құрылымы

10. Жаңа туылған нәрестелердің респираторлық дизстресс–синдромының патогенезінің сатыларынан «кері айналып соғу шеңберін» құрастырыңыз

A) шала туылу

B) ателектаз

C) сурфактант түзілуінің төмендеуі

D) гиповентиляция

E) гипоксемия, гиперкапния

8.1.1.№ 2 тақырып: «Өкпенің жоғарыланған ауалану синдромының патофизиологиясы»

8.1.2.Мақсаты:

1. Өкпе эмфиземасының этиологиясы мен патогенезін өз бетінше меңгеру.

8.1.3.Тапсырма:

1) Сұрақтар бойынша оқу құралдарын талдау:

1. Өкпе эмфиземасының этиологиясы және патогенезі

2) Патогенездің сызбанұсқасын құрастыру

3) Есептерді шығару

8.1.4. СӨЖ орындау түрі:

Берілген әдебиет бойынша құралдарды өз бетінше меңгеру, патогенезінің сызбанұсқасын құру, ситуациялық есептерді шешу, презентация, реферат, эссе

8.1.5.Орындау критерийі мен 8.1.7.бағалау критерийін «Білімді бағалаудың критерийлері мен ережелер» 4.2.11 бөлімінен қараңыз

8.1.6.СӨЖ тапсыру мерзімі

«Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша мерзімдік бақылау

№ 1 тапсырма. Өкпе эмфиземасының патогенездік сызбанұсқасын құрастыру

№ 2 тапсырма Есептерді шығару

№1 есеп

Науқаста өкпенің желдетулік қызметін тексергенде өкпе көлемдерінің төмендегідей өзгерістері анықталды: ТК↓, ТМК↑, РК_да↓, ӨТС↓, ӨЖК↑, ӨҚК↑, ҚДШ₁↓, Тиффно индексі↓. Көрсеткіштердің осындай өзгерістері қандай дертке тән?

№ 2 есеп

Науқас 60 жаста., бір жыл көлемінде ентігуге шағымданады, көп жылдар бойы темекі шегеді, асбест шығаратын өндірісте жұмыс істеген. Тексеру барысында тыныстың әлсіреуі, екі жағынан да бірен-саран шашыранды құрғақ сырылдар естілетіні анықталды. Кеуде қуысының рентгенограммасында: өкпенің ауаға толуы, интерстициалды суреттің шамалы күшеюі анықталды.

Спирометрдің нәтижесі:

Спирометрдің көрсеткіштері	Бронходилятаторға дейінгі	Бронходилятатордан кейінгі
Фактілік өлшемдер	Қалыптағы өлшемнен %	Фактілік өлшемдер	%-қ өзгерістер
ӨҚТС (л)	2,4		2,4
ҚДШ1 (л)	1,4		1,5
Тиффно индексі (%)
ӨЖК (л)	4,6
ӨЖС	7,0

Осы жағдайда қандай ауру туралы ойлайсыз. Жауапты негіздеңіз.

8.1.8.ӘДЕБИЕТТЕР

Негізгі

2. Ә.Нұрмұхамбетұлы. Клиникалық патофизиология: Оқулық: – Алматы; «Эверо», 2010. – Б. 480-517

3. Патофизиология: Ә.Н.Нұрмұхамбетұлы: Оқулық: Алматы, «Эверо» баспасы-2010 ж. 484-495-беттер.

4. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга О.И. Уразовой- М.: ГЭОТАР-МЕД, 2 т., - 2010.-С.- 248-257

Қосымша

5. Pathologic basis of disease. V. Kumar, A.K. Abbas, S.N. Fausto, 7th edition, 2004, P. 481-483; 717-721.

6. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник: в 2 т. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2008. С. 382-385

8.1.9.Тест тапсырмаларын мерзімдік бақылаудан қараңыз

9.4.ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАРДЫҢ ТІЗІМІ

· желдетілулік, диффузиялық және перфузиялық тыныс жеткіліксіздігінің патогенезін түсіндіре алу

· Бронхообструкциялық синдромның, өкпе тінінің тығыздалу синдромының патогенезін түсіндіре алу

· Қанның газдық құрамы мен спирометрлік көрсеткіштер бойынша сыртқы тыныс бұзылыстарының түрлерін анықтау;

Оқу құралдары

1) Орыс, қазақ және ағылшын тілдеріндегі барлық дәрістердің мультимедиялық көрсетілімдері:

2) Сабақтың мультимедиялық көрсетілімі

Тақырып	Көрнекілік құралдардың түрі	Кестелер мен бумалардың №
Тыныс алу патофизиологиясынан дәрістер     Сыртқы тыныс патофизиологиясынан сабақ	Мультимедиялық қойылым   Таратылатын материал Кестелер	Қатты диск     Папка УМКД   Т- 5.1 Классификация дыхательной недостаточности Т- 5.2 регуляция внешнего дыхания Т- 5.3 Формы дыхательной недостаточности Т- 5.4 Схематическое изоброжение легочных объмов и емкостей С-7 Формы дыхательной недостаточности С-20 РДС новороденных

Дата добавления: 2015-07-20