Амплитудалық модуляция

Байланыс құралдары

Байланыс құралдары қазіргі кездегі ең басты қажеттіліктердің бірі болып табылады. Ол өте маңызды экономикалық және әлеуметтік қызмет атқарады. Осы заманғы байланыс құралдарының көмегімен Жер шарының ең шалғай орналасқан аудандарымен, тіпті ғарышпен де байланыс жасалады. Бірақ дүниежүзінде байланыс жүйесі біркелкі таралмаған, тіпті адамзаттың тең жартысына жуығы "телефон" дегеннің не екенін де білмейді.

Байланыс жүйесі өте күшті дамыған ел — АҚШ. Оның үлесіне дүниежүзінлегі телефон жүйелерінің 2/5-сі, ең жаңа байланыс жүйелерінің 9/10-ы тиесілі. Оған нақты мысал ретінде мынаны айтуға болады: Нью-Йорктің Манхаттен ауданындағы телефон желісінің саны бүкіл Африка материгіндегі желілер санымен бірдей.

Қазақстандағы байланыс жүйелері

20 ғасырдын басында Қазақстанда 250 почта-телеграф пункті болды. Электр Байланысның техника құралдары мен телевизияны пайдалану 1950—1960 жылдары басталды. Осы кезеңге дейін республикалық байланыс құралдарының негізін бағаналы желілер мен коммутациялық қондырғылар құрады. 1950 жылы Алматыда 800 нөмірлік АТС, 1956—1957 жылдары Алматы, Қарағанды, Өскемен қалаларында тұңғыш телевизия орталықтары салынды. 1960—1975 жылдары қалалардағы АТС-ті автоматтандырудың үлес салмағы 97%-ке жетті. 1966 жылы Қазақстанның батыс және оңтүстік облысы арқылы өткен Мәскеу-Ташкент Байланыс кабелі желісінің құрылысы аяқталды. Бұдан соң Новосибирск—Алматы,Самара—Атырау—Жаңа Өзен кабель магистральдары, 1967 жылы “Орбита” ғарыш қабылдау станциясы іске қосылды, халықаралық телефон байланысын автоматтандыру басталды. 1972 жылы Алматыда Қазақстанды КСРО-ның 120 қаласымен байланыстыратын АРМ-20 халықаралық автоматты телефон станциясы іске қосылды. 20 ғасырдың аяғына қарай Қазақстандағы Байланыс желілері телекоммуникацияның цифрлы жүйелері негізінде өзгертіле бастады. Республикадағы халықаралық телефон байланысы 2 жер үстілік телепорттар арқылы жүзеге асырылады. Республикада халықаралық телефон байланысы 1992 жылы Алматыда және 1995 жылы Ақмолада Жер серігі телеайлақтары арқылы қамтамасыз етілді. Халықаралық автоматты коммутациялық станциялар С-12 жүйесіндегі цифрлы станциялармен ауыстырылды. Аумағы зор, халқының орналасу тығыздығы әркелкі, кабель желілерін тартуға болмайтын қиын жерлері көп Қазақстанда ғарыштық спутник арқылы байланыс аса тиімді. 20 ғасырдың 90-жылдары Қазақстанда байланыстың телефакс, ұялы радиобайланыс, пейджинг, транкинг, интернет сияқты жаңа түрлері пайда болды. Республиканың 7 облыс орталығында 7000 абонент ұялы байланыс, 12 ірі қаласында 5000 абонент дербес радиошақыру (пейджинг) қызметін пайдаланып келеді. 1996—1997 жылдары пайдалануға берілген Ақмола—Қарағандыталшықты-оптикалық желі Қазақстандағы халықаралық цифрлы Байланыс торабының негізін қалады. 1998 жылы республикадағы халықаралық телефон каналдарының ұзындығы 43 млн 363 мың км-ге жетті. Республика қалаларында жалпы сыйым. 1.856.997 нөмірлік 637 АТС, ауылдық жерлерде жалпы сыйымд. 573945 нөмірлік АТС-тер жұмыс істеді.

1. Қазақстанда қазіргі кезде байланыс құралдарының ең жаңа үлгілері іске қосылуда. Республикамыздың байланыс жүйесінде сандық телефон стансылары, ұялы телефон, арнайы карточка көмегімен байланысқа шығуға мүмкіндік беретін таксофондар, факс және пейджинг, Жердің жасанды серіктері арқылы байланысу елеулі орын ала бастады. 1994 жылдан бері Қазақстан әлемдік интернет жүйесіне тұрақты қосылды.

Амплитудалық модуляция (лат. amplitudo — шама, франц. modulatio — біркалыптылық) — радиотаратқыш тарататын электромагниттік тербеліс амплитудасын сол тербеліс жиілігінен төмен жиліктегі тербеліс заңына сәйкес өзгерту. Мысалы, радиотаратқыш тарататын жоғары жиілікті тербеліс амплитудасын дыбыс жиілігіндегі тербеліс заңына сәйкес модуляциялағанда, жоғары жиіліктік тербеліс амплитудасының көмкеруші сызығы дыбыс жиілігінің заңына сәйкес өзгереді. Радиотолқын ретінде таралатын сол жоғарғы тербелістің жиілігі "тасымалдаушы жиілік" деп аталады. Амплитудалық модуляция радио таратқыштыңаралық каскадтарының бірінде жүзеге асырылады. Амплитудалық модуляциялауда тасымалдаушы жиіліктен төмен және жоғары екі бүйірлік жиілік жолақтары пайда болады:

Жиіліктік модульдеу, жиіліктік модуляция — генератор жиілігінің модульдеуші (модуляциялаушы) кернеу әсерінен өзгеруі. Жиіліктік модульдеу, негізінен, радиотехникада, телеметрияда, теледидарда (теледидарлық көріністі дыбыспен үйлестіру үшін), т.б. электрондық приборларда қолданылады. Амплитудалық модульдеумен салыстырғанда Жиіліктік модульдеу қабылдау кезінде электрлік бөгеуілдер әсерін төмендете алады.

Фазалық модуляция — тербеліс модуляциясының бір түрі, Фазалық модуляцияда тасымалданатын сигнал тасушы жоғары жиілікті тербелістің фазасын басқарады. Егер модуляциялаушы сигнал синусоид түрінде болса, онда Фазалық модуляция мен жиілік модуляциясы жағдайындағы сигналдардың спектрі мен пішіні бірдей болады. Айырмашылық модуляциялаушы сигналдың әлдеқайда күрделі пішіндерінде байқалады. Фазалық модуляция негізінен тасушы жиілігінің орнықтылығы жоғары жиілікті модуляцияға аралық түрлендіргіш ретінде қолданылады.

Гармоникалық тасушы сигналдың фазасы хабар сигналының зандылығымен өзгеретін сигналды фазалық модуляцияланған сигнал деп, ал процесті фазалық модуляция деп атайды. Фазалық модуляцияда да жиіліктік модуляциядағыдай сигналдың өзгеру бұрышының ауысуына тәуелді, мұндай модуляцияны оқулықтарда бұрыштық модуляция деп те атайды. Тасушы сигнал фазасының езгеру ауқымы хабарды тасымалдайтын,яғни ақпаратгық сигналдың қарқындылығының өзгеруіне байланысты болады. Тасымалдайтын сигнал фазасының өзгеру ауқымы және соған байланысты фазалық модуляцияланған сигналдың құрамы және оның параметрі фазалық модуляциялау индексіне байланысты. Фазалық моцуляция индексі — сигнал фазасының салыстырмалы өзгеруі. Фазалық моцуляция индексі кіші (1-ден едәуір аз) болғанда, модуляцияланған сигналдың құрамы амплитудалымодуляциядағыдай үш сигналдың қосындысынан тұрады. Олар: тасушы, төменгі және жоғарғы бүйір жақ сигналдар. Олардың амплитудалық модуляцияланған сигналдан айырмашылыгы бір бүйір жақ сигнал 180°-қа бұрылған. Сондықтан хабардың таралу зандылығына байланысты модуляцияланған сигналдың амплитудасы емес, оның фазасы өзгереді. Фазалық модуляцияның индексі үлкен (1-ден үлкен) болғанда, модуляцияланған сигналдың құрамы күрделенеді, оны арнайы математикалық жолмен анықтайды. Фазалық модуляцияланған сигналдың құрамы тасушы сигнал жиілігінен және оның жоғарғы бүйір және төменгі бүйір жақтарындағы n санды жиіліктерден тұрады. Фазалық модуляцияны жасайтын құрылғыны фазалық модулятор деп атайды. Басқа әдістер (амплитудалық және жиіліктік) арқылы модуляцияланған сигналдарға қарағанда фазалық модуляцияланған сигнал бөгеуілге орнықты, сол себепті, оның дәлдігі жоғары болады. Бірақ фазалық модуляцияланған сигналды іс жүзінде қолдану қиыншылықтарына байланысты аз пайдаланылады.

Бақылау сұрақтары:

1. Байланыс жүйелері

2. Амплитудалық модуляция

3. Үздіксіз модуляция

4. Жиіліктік модуляция

Тақырып 8. Дискретті хабар көзінің модельдері. Артықтылық. Дискретті хабар көзінің ақпараттық сипаттамалары.

Дәріс мақсаты: Дискретті хабарлама көздерінің моделін зерттеу

Сұрақтар:

1. Дискретті хабарлама көздерінің моделі

2. Эргодикалық жүйелік белгілерінің құрылысы

3. Дискретті хабарлама көздерінің өнімділігі

Дискретті хабарлама көздерінің моделі. Бұрын сөз тек, бір жағдайдағы ғана хабарлама көзіне келетін орташа белгісіз және орташа көлемді ақпарат туралы болатын.Бұл дерек көздерді жүзеге асырудың мүмкін математикалық моделдерінің дискретті немесе үздіксіз кездейсоқ өлшемі болып табылады.

Бірақ та, тәжірибе жүзінде, дерек көздерінің бір ғана жағдайы қызықтырмайды, ұзақ уақытта жүзеге асқан, дискретті немесе үздіксіз жүйелі жағдай, мысалы, телеграммалар, видеосюжеттер және т.б Мұндай хабарламаларды жазу үшін дискретті және үздіксіз кездейсоқ үрдістегі математикалық моделдер қолданылады.

Моделді құру үшін алдымен l өлшемді алфавит белгілерін () білу керек.Бұдан біз хабарлама құра аламыз, мүмкіндігінше бір-бірімен байланыста болу үшін бөлек белгілер құру керек.

Шеннон ақпарат теориясының негізгі жағдайын дәлелдеу кезінде, хабарламаның эродикалық дерек көзі моделін қолданылды. Математикалық түрде құрылған хабарлама эродикалық кездейсоқ жүйелілік түрінде деп болжалынады. Мұндай жүйелілік стационар және эродикалық шартты қанағаттандырады. Бірінші, бөлек белгінің мүмкіндігі және олардың үйлесімі, хабарлама ұзындығының соңында орналасуынан тәуелсіз екендігін айтады. Екіншіден, статикалық заңдылық, бірлікке жақын, бір ұзын хабарлама зерттеу кезінде алынған, құрылған дерек көздерінің барлығына тиісті екені келіп шығады. Статистикалық сипаттамадан бізді тап осы жағдайда есептегі бір белгі жүйелілік белгісіздігі қызықтырады.

Стационарлы хабарлама көзі,яғни әрбір белгілерді таңдаған кезде ретімен, бір бірінен байланыссыз таңдайды, оны эрготикалық деп атайды.Оны сонымен қоса жадсыз қор деп те атайды.

Практикада,жиі қолданылатыны бір хабарламаға қолданылатын белгілер осы уақытқа дейін таңдалған белгілерге байланысты(жадты қор).Ереже бойынша мұндай байланыс,алдыңғы белгілгілерге байланысты шектелген аймақта таралады.Қордың жұмысын сипаттау үшін Марковтын тізбегін қолдану керек.

Марков тізбегі n ретті оқиғаны және қандай n оқиғаның берілген мәнге қаншалықта сәйкес келетіндігін сипаттайды. Бұл n нақты оқиғалар қордың жағдайын сипаттайды.l белгінің R санындағы алфавит көлеміндегі қорды шегінен асырмау керек.Жағдайларды деп, жағдайды таңдау ықтималдылығы -арқылы . ықтималдылықты анықтағанда біз қорға келесі белгіні береміз.Осы арқылы осыған дейінгі белгілер белгілі екенін және қордың жағдайы қандай екенін болжап білеміз.

Егер қор жағдайында болса,оның жеке энтропиясы H() келесі қатынаспен анықталады:

H() барлық жағдайды пайдалана отырып кездейсоқ шамадан q = , хабарлама көзінің энтропиясын табамыз:

p()- хабарлама көзінің мүмкін болатын жағдайы.

H(Z)-анықталмағандықты білдіреді.

Хабарлама көзінің энтропиясын бірнеше жеке жағдайлар үшін қарастырамыз.

Егер жалпы белгілер статистикалық байланыс арасында жойылса, белгісі таңдалғаннан кейін,оның байланысы өзгермейді (R = 1).Сондықтан, p()= 1, және де энтропияның негізгі формуласы беріледі:

Егер корреляциондық байланыс тек қана екі белгінің арасын тексерсе (Марковтің қарапайым тізбегі), онда максимальді әр түрлі сандардың күйі кеңейтілген алфавиттің көздеріне тең.Сонымен,, R= l и = ,сол жердегі q = . (4.2) формуладан келесідей түрге келтіріледі

Корреляционды байланыстың қолданысы, үш белгі көздерінің анықтауышы екі белгінің қатысуымен өрнектеледі. Сондықтан да,көздердің өндірісіндегі күйі ыңғайлы екі индексті білдіреді , k= және h= .

Онда,

Осы белгіні қоссақ (4.2) келесідей өрнекті аламыз

Корреляциондық байланыстың белгілері созыңқы энтропия көздерінің аналогын анықтайды.

Мысалы 4.1 Эргодикалық стоционарлық дискретті көздің байланысы, және алфавиттік 4 белгі бойынша тұрады,ықтималды мақсатты бір белгімен тандап[ ], мүмкін мәндерін кестеде көрсетілген бойынша табамыз 4.1

Кесте 4.1.

Екі түрлі жұмыс режимін қабылдайтынын 4.1 кестесінде көруге болады. Бұл мүмкінділік ¾ теңдікпен бірінші болып екі теңдіктің біреуі таңдалады немесе және бастаушы кезекпен тең мүмкін белгінің шығуын форматтуды бастайды. Егер бірінші белгі болса(мүмкін шешімі ), онда сақталған белгісінің кезегі түрлендіріледі.

Орташа ансамбль бойынша қолдағы көпшілік бір типті бастаушыларды болжамдайды, былайша төрттен бір бөлігі бірінші бөлімде жұмыс істейді,ал қалғандары екінші режимде. Энтропия бастаушысы (4.3) формулаға сәйкес келеді:

Орташа кезекпен (уақыт) қолданылатын дәл кезектер есептелінеді және олар бастаушы функционалдау режиміне тәуелді. Бірінші режимде анықталмағандық,бір белгіге ұзын кезекпен(энторпия қатарымен), 1,586 дв. ед. тең, ал екіншісінде 0 тең.

Энтропиялар форматтау кезегімен бастаушы энтропияға сәйкес келмейді, және ол эргодикалық болмайды.

Кез келген стационарлы бастаушы мәліметтерде бірнеше эгродикалық бастаушылардың құрамы көрсетілуі мүмкін және олар жұмыс режимдерінен өзгешеленеді.

Эргодикалық белгілердің кезегі. Кезекті мінезі шынайы бастаушы мәліметті форматтайды және таңдалған шектеулердің болуына тәуелді. Олар әртүрлі белгілердің мүмкіншілігі мен олардың арасында корреляционды байланыста болуы арқылы орындалады. Олардың шектеулі мүмкіндіктерінің әртүрлі форматтаушысы бар.

Мысалы, жадсыз эргодикалық дерекнама тізбектей мына белгілерді шығарсын , ал олардың ықтималдығы сәйкесінше 0,1; 0,3; 0,6 тең. Бұдан, ол жасаған ұзын белгілер тізбегінде біз орташа есептегенде бір белгісін үш белгісін және белгісін кездестіре аламыз. Алайда, егер белгі саны шектеулі болса, тізбектің құрамы мынадай болатыны ықтимал:

Тек белгісі(немесе , немесе );

Тек белгісі және бір белгісі немесе ;

Тек белгісі және бір белгісі немесе ;

Тек белгісі және бір белгісі немесе ;

Тек белгісі және екі белгісі немесе және т.с.с.

Белгі саны артқан сайын мұндай тізбектің пайда болу ықтималдығы азаяды.

Эргодикалық мәлімет көзі құрған белгілер тізбегінің негізгі касиетін келесі теорама анықтайды: екі δ>0 және μ>0 сан каншалықты кіші болса да, Ν-нің жеткілікті дәрежеде үлкен болуы, барлық тізбектерді екі топқа бөледі.

Бір топты басқа көп топты басып тастайтын топтар құрайды, оның әр бірінің ықтималдығы соншалықты кіші,тіпті олардың ықтималдықтарының қосындысы өте аз және N-нен жеткілікті дәрежеде үлкен болсада, δ кіші саннан канша болсада кіші болады. Бұндай тізбектерді әдеттегі емес деп атайды.

Екінші топ әдеттегі реттілікпен жүреді, үлкен N олардың пайда болу ықтималдықтарымен бірдей, мұндай реттіліктің ρ ықтималдылығы келесі теңсіздікті қанағаттандырады

мұндағы Η(Ζ) — хабарламалар көзінің энтропиясы

(4.5) қатынасын ұзақ реттіліктің асимптотикалық теңдеудің сипаттамасы деп алуға болады. Оларды ары қарай зерттейміз.

N→ ∞ болғанда хабарлама көзі ықтималдылығы 1ге жақын болып келетін, 1/р теңдеуін реттіліктің санын ескере отырып, әдеттегі реттілікті береді. Мұндай реттіліктің ықтималдылығын ескере келе, оның пайда болуының анықталмағандығы log(l/p) беріледі. log(l/p)/N өлшемі анықталмағандық тудырады. Әрине, бұл өлшем практикалық түрде энтропия көзінен ерекшеленбеуі керек, (4.5) қатынасын жүзеге асыру керек.

Жадысыз эргодиялық дерек көздің қарапайым жағдайына арналған теореманың дәлелімен шектелеміз. Ол үлкен сандар заңынан шығады. Ұзын тізбекте алфавиттің l () шығу ықтималдығы барлық Np тұратын элементтер, Np тұратын элементтер және т.б. N элементіне сәйкес.

Онда ρ реализациясының кез келген осыған ұқсас тізбегіндегі ықтималдығы мына өлшемге сәйкес болады:

(4.6) өрнектің оң және сол жақтарын логарифмдесек, онда аламыз:

осыдан (Ν ең үлкен мәндерінде)

Жалпы жағдай Марков тізбегін пайдалану арқылы дәлелденеді.

L көзінің алфавитінің көлемі және тізбектің белгілерінің саны,N санының барлық мүмкін тізбегі

(4.5) қатынасты ескере отырып, n ұқсас тізбектерінің санын мына түрде жазуға болады:

Онда

себебі

не

Теңсіздік N үлкейген сайын күшейеді.

К. Шеннон ұзын тізбектердің қарастырылған қасиеті ақпаратты эффективті кодтауға негіз бола алатынын көрсетті.

Мысал 4.2. Мүмкін тізбектің жалпы санының қандай бөлігін практикалық есептеулерде ескеру керек екендігін бағалауға болады,егер эргодиялық көздерінің сипатамасының параметрлері l = 16, Η(Ζ) = 3,5 дв.ед, N = 50 тең болса.

(4.7) және (4.8) сәйкес аламыз

мұндағы

Осыған сәйкес ұқсас тізбектерге барлық мүмкін реализацияларының ішінде жалғыз ғана он үш миллиондық бөлігі ғана келеді.

Артықшылық. Әр түрлі белгілерді таңдау ықтималдығы және олардың сәйкестігі туралы белгілі априорлы ақпарат, дерек көздерден таңдалған белгінің орташа анықталмағандығына алып келеді,сәйкесінше онымен тасымалданатын ақпарат санына байланысты болады. Тең ықтималды және коррелирланбаған таңдауда белгіге сол ақпаратты жүктемені аз көлемді алфавитті қолдану арқылы қамтамасыз етуге болады. Осыған байланысты хабарлама көзінің l алфавит артықтығы немесе жай ғана дерек көзінің артықтығы туралы айтады.

Артықтықтың белгіленуі D, ол берілген дерек көзінің қаншалықты жақсы қолданылатынын көрсетеді:

мұндағы (Z) — максимальды мүмкін энтропия, log l-тең; H(Ζ) — дерек көзі энтропиясы.

Хаттамалардағы белгілердің артықшылығы немесе хаттамалар артықшылығын,дәл сол D параметр арқылы сипаттайды.

Артықшылықты хаттама көзінің кемшілігі ретінде қарастыруға болмайды.Әдетте артықшылық оның физикалық қасиетінің нәтижесі.Кез-келген тілде болатын шектеулер,еркін әріптер жұбынан тұратын сөздер құрауға кедергі келтіретін артикуляция ерекшеліктерімен байланысты болады. Артықшылықтың салдары біртекті емес. Бір жағынан,артықшлықты хабарлама жіберіліс кезінде қосымша жұмыс талап етеді,мысалы,жіберіліс уақытының созылуы т.б.Ал басқа жағынан қарасақ, априорлы шектеулерге бағынатын хабарламаларды қолдану кезінде,қателікті анықтау және түзету мімкіндігі пайда болады,осылар шектеулерді бұзуға алып келеді.Осыдан кейін,артықшылықтың бар болғаны хабарламаның кедергіге берілмеуіне көмектеседі.Көптеген тілдердің жоғары артықшылығы,адамдар арасындағы сенімді қарым қатынасты қамтамасыз етеді.Алайда мәлімет алмасу кезінде,автоматты жүйелерде кәдімгі артықшылық кетіруге жатады.Бұл былай түсіндіріледі, заңды статикалық функциялдану дерек көзіне базаланатын,қателікті анықтау және жою алгоритмы,техникалық қаражаттармен жүзеге асырылуы өте қиын.Қажеттілік жағдайында кедергіге тұрақтылықты көтеру үшін «рационалды»артықшылық енгізіледі,ол техникалық құралдардан туатын қауіпті және маңызды қателіктерді анықтауға мүмкіндік береді.

Кедергінің төмен деңгейінде байланыс каналында кетірулер оптималды болып табылады.Кедергі жоқ болған жағдайда және белгілі бір көлемдегі мәліметтерді жіберу үшін k =I/[ (Z)] I белгі керек. Дәйекті дерек көзінен құралатын, артықшылығы бар,максималдыдан аз хабарлама энтропиясына мәліметтерді жіберу үшін I белгілер көбірек қажет болады,нақтырақ; = I/H(Z)

4.3 мысал Мәтінді орыс тілінде жіберу кезінде артығын жоюға мүмкін болатын эффектті анықтау

Мәтіннің максималды энтропиясы орыс тілінде(е және ё, ъ және ь әріптерін жіберу кезінде айырмашылығын елемеу есебінде) орнатылған (3.3 мысал) және ол 5 дв.ед. тең. Онда жеке әріптердің пайда болуының ықтималдылығының тең емес бөлінуі есебінде энтропиясы анықталған(4.42 дв.ед).Аралық ықтималдылықты ескере отырып және болжамнан шықсақ, мәтін Марковтың жай тізбегін көрсетеді, демек энтропия 3.52 дв.ед төмендеді деуге болады.Тілдегі барлық шектеулер соның ішінде сөздер арасында энтропия минималды мәнді көрсетеді 1.5 дв.ед.

Сонымен орыс тілінің артықтығы

Тілдегі бар шектеу,есепсіз құрылған байланыс арналарын және әр түрлі байланыста бола алатын біркелкі әріптерді жіберу қабілетін білдіреді, ақпаратты кедергісіз жіберуді орыс тілінде 30 % ғана қолданады. Артықтылықты толықтай жою оларды қолданудың 3 есе тиімділігін жоғарылатуға мүмкіндік береді.

Дискретті хабарламаның өнімділік қоры.Хабарламаның өнімділік қоры бірлік уақыттағы өндірту қорымен информацияның көлемімен ұйғарылады. Бұл қор сипаттамасын-хабарламаны жасау жылдамдығы немесе информацияның кіріс ағыны деп атайды. Солайша кедергінің хабарлама көзіне әсер ықтималдығын байланыс арналар моделінің эквивалентті өзгеру сипаттамасын ескеру қажет, онда уақыт аралығында өтетін хабарлама көзінің туындауы энтропияға тең.

Барлық жағдайда әр күйдің қордағы беру белгісінің ұзақтығы әр түрлі болуы мүмкін. Беру белгісінің ұзақтығын ,күйдегі қордың қалыптасуы S , τ арқылы. Онда бір белгінің қордағы берілуінің орташа ұзақтығы

Қордың өнімділігін Ī(z) мына формуламен көрсетуге болады

(4.10) дай қордың өнімділігінің жоғарылауы энтропияның артуынан ғана емес сонымен қатар белгінің қалыптасуының орташа ұзақтығының төмендеуінен де болады.Белгінің ұзақтығы ықтималдылықтың кері пропорцияналдығымен алған жөн.

Егер белгінің берілу ұзақтығы кордың күйінен тәуелді болмасағ онда барлық белгіге τ бірдей және тең, демек τ = τ. Ī(Z) түрі келесідей

Бұл жағдайда қордың өнімділігі максималды энтропияға жетеді.

Бақылау сұрақтары:

1. Дискретті хабарламаның моделді қоры

2. Белгілерлің эргодикалық реттілік қасиеттері

3. Дискретті хабарламаның өнімділік қоры

Дата добавления: 2015-10-23