Курс, 4 семестр

Бекітемін

ТжКББФ деканы

_____________ М.Ә. Отыншиев

«______» ____________ 2013 ж.

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Пән: «Мейірбике ісі негіздері»

Мамандығы: 0302000 - «Медбикелік ісі»

Біліктілігі: 0302033- «Жалпы практикадағы медбике»

Курс: 2

Семестр: 3, 4

Cағат саны: 178

Шымкент 2013 ж.

Жұмыс бағдарламасы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2013 жылғы 28 тамыздағы № 492 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу бағдарламасына сәйкес құрылды.

Кафедра мәжілісінде қаралды.

«____» _____ _____________ 2013 ж. Хаттама № _______

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.к., доцент А.Ә. Әлдешев

Әдістемелік кеңес мәжілісінде бекітілді.

«____» ______ ___________ 2013 ж. Хаттама № _______

Әдістемелік кеңес төрайымы Н.Р. Джуманкулова

Дайындаған оқытушы Л.М.Тагабаева

Бағдарлама:

Алғы сөз

Медбике ісі (ДДСҰ) – халықтың денсаулығын нығайтуға, аурулардың алдын алуға, физикалық және психикалық аурулары бар адамдарға, сондай ақ еңбекке жарамсыз науқастардың барлық топтарына психо – әлеуметтік көмекті және күтімді көрсететуге бағытталған денсаулық сақтау жүйесінің бір бөлігі.

МЖБС сәйкес осы үлігілік оқу бағдарламасын жүзеге асыруда 0302000 «Медбикелік іс» мамандығында II семестрде «Медбикелік ісі негіздері» пәні бойынша қорытынды аттестациялауды II кезеңмен жүргізу қарастырылды:

I кезең теориялық – тестілеу, II кезең практикалық – практикалық тапсырмаларды орындау. Емтихан қорытынды аттестациялауға бөлінген мерізімде өткізіледі.

Құзыреттілік аймағы тізімі оқыту үшін міндетті болып табылады және оларды азайтуға болмайды, бірақ оқитын құзыреттілікті тереңдетіп өзгертуге және кеңейтуге болады.

Жұмыс оқу бағдарламасын құрастырғанда білім беру мекемесі құқықты:

- оқу уақытын игеруге бөлінген жалпы оқу уақытының көлемін сақтай отырып, үлгілік оқыту жоспарында пәнге бөлінген оқыту уақытын 25 % өзгертуге.

Пәннің мақсаты: болашақ маманға кәсіптік құзыреттілікті қалыптастыру.

Пәннің міндеттері:

Дағдылар мен іскерлікті игеру бойынша:

- науқастардың жалпы күтімі;

- медициналық мекемелердегі жұқпа қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

- науқастармен және оның туысқандарымен әсерлі қарым – қатынас орнату;

- науқастарды тамақтандыру;

- науқасты қауіпсіз жылжыту, төсекте науқасты әртүрлі қалыпта жатқызу;

- науқасты лабораториялық зерттеу әдістеріне дайындау;

- қарапайым физотерапиялық әдістерді қолдану;

- науқастың функциональды жағдайын бағалау;

Пәнді оқытудың соңғы нәтижелері (құзыреттлікттері)

Модуль: НЕГІЗГІ МЕДБИКЕЛІК КҮТІМ

Стандартта және білім беру бағдарламасында жоспарланған оқыту нәтижелері

Үлгілік оқу бағдарламасында жоспарланған нәтижелер

Студент келесі құзыреттіліктерді иигерулері тиіс: Базалық: БҚ-2 Этика. БҚ-2.2 Этикалық принциптер. Кәсіптік этикалық принциптер жолын ұстануын көрсетеді; БҚ-2.3 Эстетика. Жұмыс ортасының этикасын бағалайды және қолдайды. БҚ-3 Коммуникация және командада жұмыс істеу. БҚ-3.1 Коммуникациялық дағдылар. Жағдайды есепке ала отырып әртүрлі адамдармен әсерлі қарым-қатынасты көрсетеді. БҚ-3.2 Командамен жұмыс істеу. Әртүрлі топпен жұмыс істей отырып, жауапкершіліікті көрсете алады. Кәсіптік КҚ-2 Қауіпсіздік және сапа КҚ-2.3 Стандарттар: Қауіпсіздікті және медициналық қызмет сапасын қамтамассыз ету үшін стандарттарға сәйкес ем шараларды орындайды

Пәнді оқып білу нәтижесінде студент тиіс: Білу: -Мейірбике ісі философиясы мен тарихын; - медициналық этика, деонтология және биоэтика негіздерін; - медициналық мекемелер түрлерін және мейірбикелердің жұмыс жасау принциптерін; - медициналық мекемелерде санитарлы-эпидемияға қарсы тәртіп ережелерін қамтамасыз етуді; - ауруханада емдеу-сауықтыру тәртібін ұйымдастыру ережелерін; - өзіне-өзі қызмет ету тапшылығы бар науқасты күту принциптерін; - хәлі ауыр науқасты қауіпсіз тасымалдау ережелерін; -медициналық мекемелерде емдік тамақтануды ұйымдастыру принциптерін; - қарапайым физиотерапиялық емшараларды жүргізу ережелерін; - науқастарды лабораториялық зерттеу әдістеріне дайындау ережелерін: Істей білуі: - медициналық мекемелер бөлімшелеріндегі жұмысты ұйымдастыруды; - медициналық мекемелерде жұқпа қауіпсіздігін қамтамасыз етуді; - емдік тамақтануды ұйымдастыруды және науқастарды тамақтандыруды; - науқастардың функциональды жағдайын бағалауды; - қарапайым физиотерапиялық емшараларды орындауды; -хәлі ауыр науқастарға гигиеналық емшараларды жүргізуді; - жұмыста кәсіптік этиканы сақтауды; -науқаспен және оның туысқандарымен әсерлі қарым-қатынасты қолдануды; - науқасты қауіпсіз тасымалдауды, ауыстыруды және жатқызуды орындауды; - науқастарды лабораториялық зерттеу әдістеріне - дайындауды және биологиялық материалды алуды.

Пәннің пререквезиттері және постреквезиттері

Пререквезиттер: анатомия, физиология, латын тілі, фармакология негіздері, психология және коммуникативті дағдылар негіздері.

Постреквезиттер: клиникалық пәндерге кіріспе.

Пән сағаттар бөлу

Жалпы сағат саны	Теория	Практика

Тақырыптық жоспар

№	Бөлімдері және тақырыптары	Барлығы	Орта звено маманының деңгейі
Теория	Практика
III – семестр
	Бөлім 1 «Медбике ісі негіздері» пәніне кіріспе. Мейірбике ісінің маңызы.
	Тақырып 1.1 Медбике ісінің даму тарихы және философиясы.			-
	Тақырып 1.2 Медициналық этика, деонтология және биоэтика		-
	Тақырып 1.2 Медбике ісіндегі қарым-қатынас		-
	Бөлім 2 Медициналық көмекті ұйымдастыру
	Тақырып 2.1.1 Медициналық мекемелердің негізгі түрлері.			-
	Тақырып 2.1.2 Әртүрлі медициналық мекемелеріндегі медбикелер қызметінің негізгі бағыттары			-
	Тақырып2.1.3 Қабылдау бөлімшесі медбикесінің міндеттері		-
	Тақырып2.1.4 Қабылдау бөлімшесі медбикесінің этика және деонтология ерекшеліктері.		-
	Тақырып2.1.5 Науқастарға санитарлы-гигиеналық тазартуды жүргізу: терісін, шашын, көрінетін сілемейлі қабықтарын қарау; тырнақтарын алу, қырындыру, душтын астында жуындыру, сүрту, гигиеналық ваннаны қабылдау.		-
	Тақырып2.1.6 Қабылдау бөлімшесінің медициналық құжаттарын толтыру.		-
	Тақырып2.1.7 Емдеу бөлімдеріне науқастарды тасымалдау.		-
	Бөлім 3 Жұқпа қауіпсіздігі. Жұқпалы ауруларды бақылау
	Тақырып 3.1.1 Ауруханалық жұқпанын пайда болу себептері және эпидемиологиясы			-
	Тақырып 3.1.2 АІЖА- таралу жолдары мен механизмі.			-
	Тақырып 3.2.1 Аурухана ішілік жұқпалы ауруды алдын алу қауіпсіздігі және бақылау шаралары
	Тақырып 3.2.2 «Медициналық қалдықтар» анықтамасы. Медициналық қалдықтардың жіктеуі.		-
	Тақырып 3.3 Медициналық мекемелеріндегі санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Зарарсыздандыру.
	Тақырып 3.4 Бөлмелерді жинауға қойылатынсанитарлы-эпидемиологиялық талаптар
	Тақырып 3.4.1 Палаталық, функциональды бөлмелерде, кабинеттерде, операциялық блокта, таңу бөлмесінде, босанатын залда, егу кабинетінде, манипуляциялық және залалсыздандыру бөлмелерінде тазарту түрлерін жүргізу, олардың реттілігі.		-
	Тақырып 3.4.2 Жаңа және шала туған балалар, 1 жасқа дейінгі балалар палаталарында, жұқпалы аурулар бокстарында тазарту түрлерін жүргізу, олардын реттілігі.		-
	Тақырып 3.5 Медициналық мекемелеріндегі қойылатын санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Залалсыздандыру.
	Бөлім 4 Науқасқа және қызметкерлерге арналған қауіпсіз ауруханалық орта.
	Тақырып 4.1 Жұмыс орнындағы мейірбикенің қауіпсіздігі (кәсіптік қауіпсіздік)			-
	Тақырып 4.2 Бөлімшедегі емдеу- сақтандыру тәртібі, оның элементері, маңызы.			-
	Тақырып 4.3.1 Науақстың қауіпсіздігі.		-
	Тақырып 4.3.2 Халі ауыр науқасты қаупсіз тасымалдау ерекшеліктері		-
	Тақырып 4.3.3 Халі ауыр науқасты каталкамен, отырғыш каталкамен, зімбілмен тасымалдау.		-
	Бөлім 5 Жеке бас тазалығын жүргізгенде науқасқа көмек көрсету.			-
	Тақырып 5.1 Өзіне өзі қызмет ету тапшылығы бар науқастарға күтім көрсету принциптері.	-		-
	Бөлім 6 Науқастың тамақтануы және тамақтандыру.			-
	Тақырып 6.1.1 Медициналық мекемелерде емдік тамақтануды ұйымдастыру. Науқастарды тамақтандыру.	-		-
	Бөлім 7 Науқастың функциональды жағдайын бағалау.
	Тақырып 7.1.1 Дене қызуын өлшеу, тамыр соғуды зерттеу. Қан қысымын өлшеу. Тыныс алуды бақылау.	-		-
	Барлығы:
IV - семестр
	Тақырып 4.3.4 Халі ауыр науқастарды ауыстырып жатқызу әдістері.		-
	Тақырып 4.3.5 Халі ауыр науқастарды ұстау, жүргенде көмек көрсету.		-
	Тақырып 4.3.6 Төсектегі қалі ауыр науқастың орнын ауыстыру.		-
	Бөлім 5 Жеке бас тазалығын жүргізгенде науқасқа көмек көрсету.
	Тақырып 5.1.1 Өзіне өзі қызмет ету тапшылығы бар науқастарға күтім көрсету принциптері.		-
	Тақырып 5.1.2 Төсекті дайындау, ақ жайманы көлденең және ұзынынан ауыстыру әдістері, төсек орынды ауыстыру, халі ауыр науқастың ішкі киімін ауыстыру.		-
	Тақырып 5.1.3 Жатқан науқаста ойылу пайда болу қауіпі болған кездегі күтім жоспары.		-
	Бөлім 6 Науқастың тамақтануы және тамақтандыру.
	Тақырып 6.1.1 Медициналық мекемелерде емдік тамақтануды ұйымдастыру. Науқастарды тамақтандыру.		-
	Тақырып 6.1.2 Диетология, емдік тамақтану, диета, тамақтану тәртібі, тамақтану түрлері, емдік (диеталық) столдардың түрлері туралы түсініктер.		-
	Бөлім 7 Науқастың функциональды жағдайын бағалау.
	Тақырып 7.1.1 Дене қызуын өлшеу, тамыр соғуды зерттеу. Қан қысымын өлшеу. Тыныс алуды бақылау.		-
	Тақырып 7.1.2 Қызуды реттеу, қызуды бөлу, қызуды шығару, термометрия туралы түсініктер. Қызба туралы түсінік, қызбаның жіктелуі.		-
	Тақырып 7.1.3 Артериальды тамыр соғу туралы түсінік, оның қасиеттері және әртүрлі физиологиялық және патологиялық жағдайлардағы өзгерістері. Дені сау адамның тамыр соғу жиілігі.		-
	Тақырып 7.1.4 Тахикардия және брадикардия түсініктері. Тамыр соғуды зерттейтін жерлері. Кәріжілік артериясындағы тамыр соғуды есептеу. Тамыр соғуды зерттеу мәліметін сандық түрде бақылау парағына және графикалық түрін қызу парағына тіркеу.		-
	Бөлім 8 Қан айналысына әсер ету шаралары.		-
	Тақырып 8.1 Қарапайым физиотерапиялық емшараларды қолдану		-
	Бөлім 9 Науқасты лабораториялық зерттеулерге дайындау және биологиялық материалдарды алу.		-
	Тақырып 9.1 Науқасты лабораториялық зерттеу әдістеріне дайындау және зәр мен нәжісті жинау.		-
	Барлығы
	Жалпы

Пәннің мазмұны.

Кіріспе.

Типтік оқу бағдарламасында кәсіптік қарым – қатынас орнату және науқастарға қызмет көрсету мәдениетіне; күтім ісінің кіші медбикесінің және жалпы практикадағы медбикесінің құзіреттіліктерінің талаптарына енетін, аурухана ішілік жұқпаның алдын – алу, науқас пен медбикеге қауіпсіз ауруханалық ортаны қамтамасыз ету, хәлі ауыр науқастарды күту, қарапайым медбикелік манипуляцияларды игеру бойынша сұрақтарды меңгеруге ерекше көңіл бөлінеді.

Бөлім 1

Медбике ісі негіздері» пәніне кіріспе. Медбике ісінің маңызы.

Тақырып 1.1

Медбике ісінің даму тарихы және философиясы.

«Медбике ісі» түсінігінің анықтамасы. Медбике ісінің негізгі міндеттері мен мақсаттары. Медбике ісінің даму тарихы. Медбике ісінің дамуындағы Ф. Найтингейль, В. Хендерсонның қосқан үлесі. Медбике ісі философиясының негізгі принциптері.

Тақырып 1.2

Медициналық этика, деонтология және биоэтика. Мейірбике ісіндегі қарым-қатнас.

«Этика», «деонтология», «биоэтика» терминдерінің анықтамасы. Медбикелік этика мен деонтология принциптері. Биомедициналық этиканың модельдері. Медициналық этикет және ұжымдағы өзара қарым қатнас. Медбикеге қойылатын, деонтологиялық талаптар (И. Харди бойынша медбикелердің түрлері). Ятрогенді аурулар. Қарым қатынас түсінігі және функциясы. Қарым –қатынас тәсілдері. Қарым-қатынас тиімділігінің критерилері.

Бөлім 2

Медициналық көмекті ұйымдастыру.

Тақырып 2.1

Медициналық мекемелердің негізгі түрлері.

Әртүрлі медициналық мекемелердегі медбикелер қызметінің негізгі бағыттары. Үлгілік медициналық мекемелердің құрылымы және жұмысын ұйымдастыру. Қабылдау бөлімшесінің құрылысы және жұмысын ұйымдастыру. Аурухана және емханадағы медбикелердің лауазымды міндеттері. Күту ісінің кіші медбикесініңм лауазымды міндеттері.

Тақырып 2.2.

Абылдау бөлімшесі медбикесінің міндеттері.

Қабылдау бөлімшесі медбикесінің этика және деонтология ерекшеліктері. Қабылдау бөлімшесінде алғашқы сағатта болған науқастың күрделі мәселелерін айқындау. Науқастарға санитарлы-гигиеналық тазартуды жүргізу: терісін, шашын, көрінетін сілемейлі қабықтарын қарау; тырнақтарын алу, қырындыру, душтын астында жуындыру, сүрту, гигиеналық ваннаны қабылдау. Битшеңдік айқындалғанда санитарлық тазартуды жүргізу. Антропометриялық өлшемдерді жүргізу.Қабылдау бөлімшесінің медициналық құжаттарын толтыру. Емдеу бөлімдеріне науқастарды тасымалдау.

Бөлім 3

Жұқпа қауіпсіздігі. Жұқпалы ауруларды бақылау.

Тақырып 3.1

Ауруханалық жұқпаның пайда болу себептері және эпидемиологиясы.

«Арухана ішкілік жұқпалы ауру» АІЖА (ауруханалық, госпиталдық, нозокомиалды) түсінігінің анықтамасы. АІЖА- таралу жолдары мен механизмі. ММ жұқпаның көздері. Ауруханалық жұқпаның резервуары, ММ микроорганизмдердің мекендейтін жерлері. АІЖА өсу себептері. Госпиталдық жұқпаның этиологиясы. Ең маңызды ауруханалық жұқпаның эпидемиологиясы және адам ағзасында бактериалды жұқпаның негізгі қоздырғыштарының мекендейтін жерлері.

Хирургиядағы, урологиядағы, акушерия және гинекологиядағы, стоматологиядағы, педиатриядағы аурухана ішілік жұқпалы ауру және онымен күресу. Аурухана ішкілік жұқпалы аурудың алдын - алу бойынша санитарлы - гигиеналық және эпидемияға қарсы шаралар жиынтығы.

«Жұқпалы ауруды бақылау», «жұқпалы ауру үдірісі» түсініктері. Жұқпалы ауруды бақылау тобынын құрылымы, мақсаттары, міндеттері. Санитарлы-эпидемияға қарсы тәртіп бойынша негізгі нормативтік құжаттар.

Тақырып 3.2

Аурухана ішілік жұқпалы ауруды алдын - алу қауіпсіздігі және бақылау шаралары.

«Медициналық қалдықтар» анықтамасы. Медициналық қалдықтардың жіктеуі. ММ медициналық қалдықтарды жинауға, уақытша сақтауға, тасымалдауға және жоюға қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар. Қорғаныш киімдердің қолдану ережелері. Медициналық қызметкердің қолын өндеу деңгейлері. Залалсыздандырылған қолғапты кию және шешу. Жұмыс орынындағы мейірбикенің қауіпсіздік ережелері. Жұқпа қауіпсіздігіне науқасты және оның туысқандарын оқыту.

Тақырып 3.3

Медициналық мекемелеріндегі санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Зарарсыздандыру.

«Зарарсыздандыру, дезинсекция, дератизация» түсініктері. Зарарсыздандыру түрлері, әдістері және деңгейлері. ҚР және таможня союзі қатынасушы- мемлекеттері аймағында қолдануға рұқсат берілген зарарсыздандыру заттары. Зарарсыздандыру ерітінділерінің қауіпсіздігіне байланысты жіктеуі. Бөлек объектілерді зарарсыздандырғанда зарарсыздандыру заттарының шығындау нормасы. Науқастардың күтім заттарын зарарсыздандыру. Медицинада тағайындалған бұйымдарға зарарсыздандыру жүргізу жағдайына қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар.

Тақырып 3.4

Бөлмелерді жинуға қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар.

Палаталық, функциональды бөлмелерде, кабинеттерде, операциялық блокта, таңу бөлмесінде, босанатын залда, егу кабинетінде, манипуляциялық және залалсыздандыру бөлмелерінде қарқынды терапиялық палаталарда, асептикалық тәртібі бар бөлмелерде, жаңа және шала туған балалар, 1 жасқа дейінгі балалар палаталарында, жұқпалы аурулар бокстарында тазарту түрлерін жүргізу, олардын реттілігі. Ультрафиолетті сәулелендіргішті қолдану. Бастапқы тазартуды жүргізу ерекшеліктері. Науқастарға, босанатын әйелдерге ішкі киімін ауыстыру реттілігі. Лас киімдерді жинау және уақытша сақтау, таза киімдерді сақтау, тасымалдау.

Тақырып 3.5

Медициналық мекемелеріндегі санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Залалсыздандыру.

«Антисептика», «асептика», «залалсыздандыру» анықтамасы. Залалсыздандыру әдістері. Орталық залалсыздандыру бөлімшесінің құрылысы. Медицинада тағайындалған бұйымдарға залалсыздандыруды жүргізу жағдайына қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар. Жуушы ерітіндінің құрамы және температурасы, ұстау уақыты, қолдану реттілігі.Залалсыздандыру алдындағы тазарту сапасына бақылау жүргізу. Залалсыздандыру үшін медициналық тағайындау бұйымдарды орау. Залалсыздандыру қораптарының (бикстердің) түрлері және оларды залалсыздандыруға дайындау. Залалсыздандыру қораптарына материалдарды салу әдістері (универсалды, түрлік).

Бөлім 4

Науқасқа және қызметкерлерге арналған қауіпсіз ауруханалық орта.

Тақырып 4.1

Жұмыс орнындағы медбикенің қауіпсіздігі. (кәсіптік қауіпсіздік).

Медбикелердің денсаулығына зиянды әсер ететін факторларды:

- ауыр заттарды сонын ішінде науқастарды тасмалдаумен байланысты физикалық жүктеме;

- улы заттар, сонын ішінде зарарсыздандыру заттары, кейбір фармакологиялық заттар, жуушы заттар және қолғаптар (кәсіптік дерматит)

- жұқпа жұқтырған науқастармен олардың бөліністерімен, жарақат бөлінісі мен таңғыштармен, төсек орынмен жанасқанда;

- радиация -әртүрлі сәулелер көздерімен жанасқанда; - рентгенаппараттары, сканерлер, электронды микроскоптар, радиоактивті изотоптармен және науқастардың радиоактивті бөліністерімен (құсық, зәр, нәжіс);

- стресс және жүйкенің тозуы. Эмоционалды күю «Burnout» синдромы түсінігі.

Тақырып 4.2

Бөлімшедегі емдеу-сақтандыру тәртібі, олардың элементері, маңызы.

Емдеу- сақтандыру тәртібі туралы түсінік. Науқасқа психологиялық жайлы жағдай жасау. Емдеу бөлімшесіндегі күн тәртібі. Қозғалыс белсенділік тәртіп түрлері. Қимыл - қозғалыс белсенділігі шектелген науқастың күрделі мәселелері. Функциональды кереуетті қолдану.

Тақырып 4.3

Науқастың қаупсіздігі.

Халі ауыр науқасты қаупсіз тасымалдау ерекшеліктері; каталкаға, отырғыш каталкаға, зімбілге. Халі ауыр науқастарды ауыстырып жатқызу әдістері. Ұстау, жүргенде көмек көрсету, төсектегі қалі ауыр науқастың орнын ауыстыру. Көтеретін қосалқы заттар және көтеретін құралдар. Таяқпен, балдақпен және ходунокты қолдануды науқасқа үйрету.

Бөлім 5

Жеке бас тазалығын жүргізгенде науқасқа көмек көрсету.

Тақырып 5.1

Зіне - өзі қызмет ету тапшылығы бар науқастарға күтім көрсету принциптері.

Емнің тиімді болуы үшін науқастың жеке бас тасалығын сақтаудың маңыздылығы. Төсекті дайындау, ақ жайманы көлденең және ұзынынан ауыстыру әдістері, төсек орынды ауыстыру, халі ауыр науқастың ішкі киімін ауыстыру. Науқастың терісіне қойылатын гигиеналық талаптар. «Пысынау», «былжырау», «ойылу» анықтамалары. Ойылудың пайда болуына әкелетін негізгі және де басқа факторлар. Ватерлоо және Нортон шкаласы бойынша ойылудың даму қауіпін сандық бағалау. Ватерлоо бойынша ойылдудың даму қауіпі кезінде қолданылатын алдын алу және қосымша заттар. Ойылуды болдырмау үшін кеңестер беру. Жатқан науқаста ойылу пайда болу қауіпі болған кездегі күтім жоспары. Ойылуды емдеу, ойылудың алдын - алу бойынша науқастар мен оның туысқандарына ереже- нұсқау құрастыру. Бұлшық еттік релаксация және арқаға стимуляциялық уқалауды қолдану. Ауыз қуысын, тісін, тіс протездерін күту, тісті тазарту. Ес-түссіз жағдайдағы науқастың ауыз қуысын күту. Науқасты қырындыру. Көзді, мұрынды, құлақты күту. Халі ауыр науқастың басын жуу, шашын тарау. Төсектегі халі ауыр науқастың аяғын жуу, қолдағы және аяқтағы тырнақты алу. Судноны, зәр қабылдағышты беру. Әйел мен ер адамның жыныс мүшелерін жуу. Науқасқа өздігімен судноны және зәр қабылдағышты қолдануына көмектесу. Зәрі және нәжісі тоқтамаған науқастарды күту.

Бөлім 6

Науқастың тамақтануы және тамақтандыру.

Тақырып 6.1

Медициналық мекемелерде емдік тамақтануды ұйымдастыру.

Науқастарды тамақтандыру.

Диетология, емдік тамақтану, диета, тамақтану тәртібі, тамақтану түрлері, емдік (диеталық) столдардың түрлері туралы түсініктер. Тамақ үлестіретін жерге, аға медбикеге және тамақ дайындайтын блокка үлестік- талапты құрастыру. Тамақ дайындайтын блокта даярланған тамақтың тәуліктік сынамасын сақтау. Аурухана бөлімшесінің буфетіне дайын тамақты жеткізу ережелері (ыдыс, тасымалдау). Дайын тамақты үлестіру ережелері (1-ші ас түрлері мен ыстық сұйықтықтар, 2 ас түрі, салқын ас түрлері және сұйықтықтардың температурасы). Ыдысты тазарту реттілігі. Халі ауыр науқасты қасықпен, су ішкіш көмегімен тамақтандыру. Буфетті, асхананы санитарлы-гигиеналық тазарту. Науқастарға келушілерді және алып келген тамақтарды бақылау. Кереует жанындағы тумбочкінің, тоңазытқыштың санитарлық жағдайын және тағамдардың сақталу мерзімінің бақылау.

Бөлім 7

Науқастың функционалды жағдайын бағалау.

Тақырып 7.1

Дене қызуын өлшеу. Тамыр соғуды зерттеу. Қан қысымын өлшеу. Тыныс алуды бақылау.

Қызуды реттеу, қызуды бөлу, қызуды шығару, термометрия туралы түсініктер. Қызба туралы түсінікті, қызбаның жіктелуі. Қолтық ойысынан дене қызуын өлшеу. Қызудың мәліметін сандық түрде қызу журналына және графикалық сызба түрінде қызу парағына тіркеу. Қызба кезіндегі көмек және күтім. Артериальды тамыр соғу туралы түсінік, оның қасиеттері және әртүрлі физиологиялық және патологиялық жағдайлардағы өзгерістері. Дені сау адамның тамыр соғу жиілігі. Тахикардия және брадикардия түсініктері. Тамыр соғуды зерттейтін жерлері. Кәріжілік артериясындағы тамыр соғуды есептеу. Тамыр соғуды зерттеу мәліметін сандық түрде бақылау парағына және графикалық түрін қызу парағына тіркеу. Венозды, артериальды қысым туралы түсініктерді, олардың эмоциялық жағдайда, күш жұмсауда, қарт жастағы адамдарда сыртқы орта жағдайына байланысты өзгерістері. Систолалық және диастолалық қан қысымының қалыпты көрсетілімдері. «Жұмысшы қан қысым» туралы түсінік. Артериалды гипертензия және гипотензия түсініктері. Иық артериясынан артериалды қысымды өлшеу. Науқасты. өздігінен қан қысымын өлшеуге үйрету. Артериальды қысымның алынған нәтижесін сандық түрде бақылау парағына және графикалық түрін қызу парағына тіркеу. Тыныс алу туралы түсінік. Тыныс алу түрлері. Тыныс алудың мүмкін болатын өзгерістері. Тыныс алудың патологиялық түрлері. Ересек адамның тыныс алу қозғалысының жиілігі (әйелде, ер адамда, жатқан қалыпта, тұрған қалыпта). Тыныс алудың өзгеруіне әкелетін факторлар. Тыныс алу қозғалысының жиілігін, тереңдігін, ритмін анықтау.

Бөлім 8

Ан айналысына әсер ететін шаралар.

Тақырып 8.1

Арапайым физиотерапиялық емшараларды қолдану.

«Физиотерапия» түсінігі. Қарапайым физиотерапиялық емшаралардың ағзаға әсер ету механизмі туралы түсінік. Қыша қағаздарын, қыздыру, дәрілік, салқын және ыстық компрестерді қою, жылытқыш пен мұзды қабықты мұзбен беру, термокөрпені қолдану мақсаттары, қолдану көрсетілімдері және қарсы көрсетілімдері.

Бөлім 9

Науқасты лабораториялық зерттеулерге дайындау және биологиялық материалдарды алу.

Тақырып 9.1

Науқасты лабораториялық зерттеу әдістеріне дайындау және зәр мен нәжісті жинау.

Лабораториялық зерттеу әдістері туралы түсініктер, зерттеу мақсаты мен маңызы, лабораториялық зерттеулерге арналған биологиялық материалдардың түрлері. Науқасты зерттеуге дайындау, биологиялық материалды жинау үшін ыдысты дайындау. Әртүрлі лабораториялық зерттеу түрлеріне жолдама жазу. Науқасқа және оның туысқандарына амбулаториялық жағдайда зәр мен нәжісті жинау ережелерін үйрету. Зерттеуге зәрді жинау: жалпы клиникалық сараптамаға, Нечипоренко әдісі бойынша, Зимницкий әдісі бойынша. Зерттеуге нәжісті жинау: копрологияға, жасырынды қанға, іш құртының жұмыртқасына. Зерттеу үшін биологиялық материалды дұрыс сақтау және клиникалық лабораторияға тасымалдау. Биологиялық материалға (зәр, нәжіс) зарарсыздандыруды жүргізу. Науқастың қолданған күтім заттарына құралдарына, ыдыстарына зарарсыздандыруды және залалсыздандыру алдындағы тазартуды жүргізу.

5. Білім беру және оқыту әдістері:

Теориялық сабақ: сабақты инновациялық технологиялармен жүргізілетін оқыту үдерісін ұйымдастырудың әртүрлі формаларын қолдану ұсынылады.

Практикалық сабақ: кәсіптік құзыреттілік аймағының көлемінде манипуляцияларды меңгеру үшін, клиникаға дейінгі кабинеттерде және клиникалық базаларда жүргізіледі.

Білімді бағалау

Күнделікті бақылау: жазбаша тестілеу, жазбаша / ауызша сұрау, жағдаяттық есептерді шешу, практикалық дағдыларды бағалау.

Аралық бақылау: аттестациялау.

Қорытынды бақылау: емтихан (ауызша, жазбаша, әңгімелесу, тестілеу және практикалық дағдыларды көрсету).

Бағдарламалық материалдың мазмұнын студенттердің игеру деңгейін тексеру үшін заманауи тәсілдері мен бақылау әдістері қолданылады.Бақылау түрлерін жүргізуге таңдау құқығы қарастырылған.

Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының негізінде құрастырылған жұмыс оқу жоспарларына сәйкес «Медбикелік ісі негіздері» пәні бойынша қорытынды аттестациялау жүргізіледі.

Рал -жабдықтар және жабдықтау.

Құрал – жабдықтар: анатомиялық модельдер, тренажерлар, манекендер, фантомдар, науқастың күтім заттары, медициналық құралдар, аппаратуралар мен құрал-аспаптар, аудиовизуальды, инновациялық – ақпараттық, мультимедиялық құрал – жабдықтар.

Жабдықтау: кестелер, бейнефильмдер, слайд – презентациялар, жағдаяттық есептер, тестілік тапсырмалар, медициналық құжаттар, оқу – көрнекі құралдар.

8.Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиеттер.

1. Мухина С.А., Тарновская И.И. Практическое руководство к предмету «Основы сестринского дела». Учебное пособие для медицинских училищ и колледжей, 2 издание, изд. «ГЭОТАР – Медиа», 2012.

2. Мухина С.А., Тарновская И.И. Теоретические основы сестринского дела:– 2 издание М., ГЭОТАР – Медиа, 2010 г.

3. Кулешова Л. И. «Основы сестринского дела»: курс лекций, сестринские технологии (издание 2-ое), Ростов-на-Дону, Феникс, 2011 г.

4. Обуховец Т.П. «Основы сестринского дела» Практикум. Ростов-на-Дону, «Феникс», 2010 (издание 10-ое, стереотипное) под редакцией К.М.Н. Б.В Кабарухина.

5. Широкова Н.В. и др. «Основы сестринского дела»: Алгоритмы манипуляций: учебное пособие М. ГЭОТАР – Медиа, 2009 г.

6. Яромич И.В. «Сестринское дело и манипуляционная техника», Минск, 2010 г.

7. Сборник стандартов сестринских технологий по дисциплине «Основы сестринского дела». Нурманова М.Ш., Матакова Ж.Т., Бейскулова Э.Т., г. Алматы «Sunnur» ТОО, 2011 г.

8. Мейірбикелік іс негіздері. С. Қ. Муратбекова – Астана, 2007 г.

9. Мейірбике ісі негіздері пәне бойынша мейірбикелік технологиялар стандарттарының жинағы М.Ш. Нурманова, Ж.Т. Матакова, Э.Т. Бейскулова, Қарағанды: ЖК «Ақ Нұр баспасы», 2012 ж.

8.2 Қосымша әдебиеттер:

1. Осипова В.Л. «Внутрибольничная инфекция»: учебное пособие М. ГЭОТАР – Медиа, 2012 г.

2. Основы сестринского дела. Ситуационные задачи: практикум. Морозова Г.И. – М., 2009 г.

Авторлары:

1. М.Ш. Нурманова - «Медбикелік ісі» пәндердің ЦӘК төрайымы, преподаватель дисциплины «Медбикелік ісі негіздері».

2. Ж.Т. Матакова - «Медбикелік ісі негіздері» пәндердің оқытушысы.

3. Саржанова А.Н. - м.ғ.к, Астана қ. Денсаулық сақтау басқармасының «Медициналық колледжі» директоры.

4. Теслина Г.Н. - Астана қ. Денсаулық сақтау басқармасының «Медициналық колледжі» мамандандырылған пәндердің ЦӘК төрайымы.

5. Довгань М.П. - Астана қ. Денсаулық сақтау басқармасының «Медициналық колледжі» мамандандырылған пәндердің оқытушысы.

5. Жұмыс бағдарламасына қосымшалар мен толықтырулар

200…- 200… оқу жылдарына

Жұмыс бағдарламасына келесі өзгертулер енгізілді:

1.

2.

3.

………………………………………………………………..

Жұмыс бағдарламасы қайта каралып, енгізілген өзгертулер кафедра мәжілісінде қаралды ____________________________________________________

«_____»_______________ 200… г.

хаттама № __________

Кафедра меңгерушісі ___________________ аты жөні

Енгізілген өзгертулер ТжКББФ деканымен келісілген:

____________________________ аты жөні

«_____»_____________________200.. ж.

Әдістемелік кеңес төрағасы

____________________________ аты жөні

«_____»_____________________200.. ж.

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы

Техникалық және кәсіби білім беру факультеті

Мейірбике ісі кафедрасы анестезиология және реаниматология курсымен

Бекітемін

ТжКББФ деканы

_____________ Отыншиев М.Ә.

«_______»_____________ 2013 ж.

Оқу жылына

Күнтізбектік – Тақырыптық Жоспар

Пән: «Мейірбике ісі негіздері»

Оқытушы: _________________________________

Курс: 2 Бөлімі: __________ Тобы: ______________

Мамандығы: 0302000 - «Медбикелік іс»

Біліктілігі: 0302033 - «Жалпы практикадағы медбике»

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау Министрлігінің 2013 жылғы 28 тамыздағы

№ 492 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу бағдарламасына сәйкес және «_____» _____ 2013 ж. №____ хаттамамен бекітілген жұмыс бағдарламасы негізінде құрылған.

Кафедра мәжілісінде қаралды.

хаттама № _________ «____» __________ 2013 ж.

Қафедра меңгерушісі м.ғ.к.,доцент __________________А.Ә. Әлдешев

Әдістемелік кеңес мәжілісінде бекітілді.

хаттама № _________ «_____» __________ 2013 ж.

Әдістемелік кеңес төрайымы _____________ Джуманкулова Н.Р.

Оқу сағаттарының бөліну жоспары:

Оқу жұмысының түрлері	Жалпы	3 семестр	4 семестр
Берілген сағат саны
Оның ішінде: теориялық сабақтар   тәжірибелік сабақтар			-
Аптаға жоспарланғаны	4.7	4.7	4.7
ОТҚ қолданумен
Компьютер қолдануымен
Дәстүрден тыс сабақ типтерімен оқытудың белсенді әдістері	-	-	-
Оқушылардың өзіндік жұмысы
Оның ішінде сабақтағысы
Кеңес беру	+	+	+

Бақылау мен қорытынды аттестация:

Бақылау мен қорытынды аттестация	3 семестр	4 семестр
Бақылау жұмыстарының саны	-	-
Курстық жұмыс	-	-
Сынақ (Диф.сынақ)	-	+
Емтихан	-	-

Теориялық сабақ

Курс, 3 семестр

№	Күні	Тараулармен тақырыптардың аталуы	Сабақ түрі	Сағат саны	Оқыту әдісі	Сабақтың әдістемелік жағынан жабдықталуы,ОТҚ	Үй тапсырмасы (негізгі – Н, қосымша – Қ әдебиеттер)
1.		Медбике ісінің даму тарихы және философиясы.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 2 - бөлім, 4 -154 бет
2.		Медициналық мекемелердің негізгі түрлері.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 2- бөлім, 154 – 173 бет
3.		Әртүрлі медициналық мекемелеріндегі медбикелер қызметінің негізгі бағыттары	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 3- бөлім, 173 – 183 бет
4.		Ауруханалық жұқпанын пайда болу себептері және эпидемиологиясы	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н - 1, 2- бөлім, 154 – 173 бет
5.		АІЖА- таралу жолдары мен механизмі.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н - 1, 2- бөлім, 154 – 173 бет
6.		Аурухана ішілік жұқпалы ауруды алдын алу қауіпсіздігі және бақылау шаралары	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н -1, 2 - бөлім, 154 – 173 бет
7.		Медициналық мекемелеріндегі санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Зарарсыздандыру.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, құрылғы, буклет	Н-1,2 - бөлім, 154 – 173 бет
8.		Бөлмелерді жинауға қойылатынсанитарлы-эпидемиологиялық талаптар	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте	Н-1, 4 - бөлім, 284 – 308 бет
9.		Медициналық мекемелеріндегі қойылатын санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Залалсыздандыру.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
		Жұмыс орнындағы мейірбикенің қауіпсіздігі (кәсіптік қауіпсіздік)	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
		Бөлімшедегі емдеу- сақтандыру тәртібі, оның элементері, маңызы.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
		Өзіне өзі қызмет ету тапшылығы бар науқастарға күтім көрсету принциптері.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
		Медициналық мекемелерде емдік тамақтануды ұйымдастыру. Науқастарды тамақтандыру.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
		Дене қызуын өлшеу, тамыр соғуды зерттеу. Қан қысымын өлшеу. Тыныс алуды бақылау.	теория		пікірталас	мультимедиялық құрылғы,, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 - бөлім, 4 – 154 бет
Барлығы:

Практикалық сабақ

Курс, 3 семестр

№	Күні	Тараулар мен тақырыптардың аталуы	Сабақ түрі	Сағат саны	Оқыту әдісі	Сабақтың әдістемелік жағынан жабдықталуы, ОТҚ	Үй тапсырмасы (негізгі – Н, қосымша – Қ әдебиеттер)
1.		Медициналық этика, деонтология және биоэтика	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1, 3-бөлім, 173 – 183 бет
2.		Медбике ісіндегі қарым-қатынас	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1, 2-бөлім, 154 – 173 бет
3.		Қабылдау бөлімшесі медбикесінің этика және деонтология ерекшеліктері.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1, 2-бөлім, 154 – 173 бет
4.		Науқастарға санитарлы-гигиеналық тазартуды жүргізу: терісін, шашын, көрінетін сілемейлі қабықтарын қарау; тырнақтарын алу, қырындыру, душтын астында жуындыру, сүрту, гигиеналық ваннаны қабылдау.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1, 2-бөлім, 154 – 173 бет
5.		Қабылдау бөлімшесінің медициналық құжаттарын толтыру.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1,3-бөлім, 173 – 284 бет
6.		Емдеу бөлімдеріне науқастарды тасымалдау.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н – 1, 3-бөлім, 173 – 284 бет
7.		Аурухана ішілік жұқпалы ауруды алдын алу қауіпсіздігі және бақылау шаралары	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1,2 – бөлім, 154 – 173 бет
8.		«Медициналық қалдықтар» анықтамасы. Медициналық қалдықтардың жіктеуі.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 4 – бөлім, 284 – 308 бет
9.		Медициналық мекемелеріндегі санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Зарарсыздандыру.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Бөлмелерді жинауға қойылатынсанитарлы-эпидемиологиялық талаптар	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Палаталық, функциональды бөлмелерде, кабинеттерде, операциялық блокта, таңу бөлмесінде, босанатын залда, егу кабинетінде, манипуляциялық және залалсыздандыру бөлмелерінде тазарту түрлерін жүргізу, олардың реттілігі.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Жаңа және шала туған балалар, 1 жасқа дейінгі балалар палаталарында, жұқпалы аурулар бокстарында тазарту түрлерін жүргізу, олардын реттілігі.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Медициналық мекемелеріндегі қойылатын санитарлы-эпидемияға қарсы шаралар. Залалсыздандыру.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Науақстың қауіпсіздігі.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Халі ауыр науқасты қаупсіз тасымалдау ерекшеліктері	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Халі ауыр науқасты каталкамен, отырғыш каталкамен, зімбілмен тасымалдау.	Практика		Рольдік ойын, жағдайды модельдеу.	мультимедиялық құрылғы, ПК, кесте, буклет	Н-1, 1 – бөлім, 4 – 154 бет
		Барлығы:

Практикалық сабақ

курс, 4 семестр

Дата добавления: 2015-10-24