|
Читайте также: |
1. Ұжымның тәрбиелік қызметі
2. Өзін -өзі басқаруды дамыту
1. Ұжым латынның «коллективус» жинақтаушы (собиратель) – бұл бір мақсатты көздеген бір орында жұмыс жасайтын немесе бірге қарым-қатынаста болатын адамдардың қоғамдық тобы.
Ғылыми және әдістемелік әдебиеттерге ұжымды психологиялық педагогикалық құбылыс ретінде әр түрлі түсіндіріледі. Бір анықтамаларда ұжым бұл кез-келген ұйымдардан топ деп анықталса, басқа анықтамаларда бұл топтардың қоғамдық дамудың ең жоғарғы деңгейі деп қарастарды.
Ұжым қандайда бір әлеуметтік-экономикалық формацияның туындысы емес,ол адамдар индивидтерінің нормальдық жиынтығының құбылысы болып саналады. Іскерлік пен жолдастық әрекетін реттік нормалар мен ережелер нақты құрылымы және әрекетін реттік нормалар мен ережелер нақты құрылымы және біліктілігін мүшелері бар, өзін-өзі басқаратын қоғамдық балалар бірлестік ретінде құрылатын қоғамдық қатынастың ерекше түрі, өзара әрекетінің әр түрлі мәселелерді нәтижелі шешудің жалпыға бірдей формасы ретінде адамзат өркениетінің құнды әлеуметтік жетістігі болып табылады.
Б.Т.Лихачевтің пікірінше, ұжым адамзаттың бірлесіп өмір сүруінің объективті формасы ретінде, қоғамдық құбылыс ретінде өркениеттік мәңге ие, жалпы және мәңгі категория.
Қазіргі жағдайда, балаларда ұжымшылдықты тәрбиелеудің қажеттігі бар, ал екінші жағынан демократизация, гуманизация, жекешелендіру, кәсіпкерлік, тұлғаның құқығы мен еркіндігінің сапасы, жекеменшік адамда индивидуализмді дамытуды талап етеді.
Осыған орай Б.Т.Лихачев қазіргі жағдайда ұжымшыл-индивидуалды тәрбиелеу керек деп есептейді. Осындай міндет қойғанда бірыңғай ұжымда әрбір баланы саралап, әрі сонымен қатар ұжымшылдыққа тәрбиелеуге мүмкіншілік пайда болады. Бір жағынан ашықтық, ұжымшылдық, екінші жағынан өзімен-өзі, жекелікті сақтау, адамгершілік индивиуамум жолымен өзін-өзі, (тектілікті сақтау)орнықтыру арқылы бала тұлғаға айналуды.
Адамдардың тобы ұжым болу үшін өзіндік маңызды белгілері болу керек.
1. Жалпы әлеуметтік мәнді мақсат.
2.Жалпы бірлікті іс-әрекет.
3.Кері жауапты тәуелдік қатынастары-ұжым мүшелері арасында өзіндік ерекше қарым –қатынас.
4.Жалпы сайланған, таңдалған басқарушы орган-ұжым аталған қасиеттерінен басқада маңызды ерекшеліктерімен бөлектенеді.
Бұл ұжымның ішкі хал-ахуалын, ұжым мүшелерінің бір-біріне деген қарым-қатынасын білдіретін сипаттама.Жақсы ұйымдасқан ұжымда бір-біріне көмек, бір-біріне жауапкершілік дұрысын айту өзін-өзі сынау, бәсекелестік сияқты қалыптасады.
Ғылыми зерттеулер нәтижесінде тұлға мен ұжым арасындағы қатынас дамуының кең тараған үш түрі анықталған:
1)Тұлға ұжымға бағынады (конформизм)
2)Тұлға мен ұжым бір-бірімен үйлесімді қатынаста (гормония) болады.
3)Тұлға ұжымды өзіне бағындырады(лидерлік) Ұжым құрылымы формальді (ресми) формальды емес (ресми емес)
2. Ұжымдық дамумен бірге өзін-өзі басқаруды жетіледі. Өзін-өзі басқару маңызды ұжымдық мақсаттарға қол жеткізу үшін шешімдерді қабылдау мен жүзеге асырудағы балалардың өз беттілігінің дамуына негізделген ұжымдық әрекеттің спецификалық ұйымдары жеке тұлғаға қатысты өзін-өзі басқару келесі функцияларды атқарады.
1. Бейімделушілік
2. Интегративтік (ұжымдық, даралық, әрекет түрлерін бірлікте қарастыруға мүмкіншілік береді)
3. Прогнастикалық (диагностика және реплекция негізінде нақты перспективаны анықтауға көмек етеді);
4. Басқару мәдениетін меңгеру (өзіне және ұжым үшін маңызды шешімді қабылдау үшін өз бетімен таңдау жасауға мүмкіндік пайда болады.
3. Мектепте балалар тәрбиесіне әр түрлі әлеуметтік институттарының ықпалы әсер етеді. Олардың ішінде ерекше орынды әр түрлі қоғамдық балалар ұйымдары алады. Қоғамдық балалар ұйымдарының мақсаттары балаларға өз күштерімен мүмкіншіліктеріне қосымша күш табуға көмектесу: өз ар-намысын және бағыт-бағдарын жойып алмай балалық қызығушылығын жүзеге асыруында вакумды толтыру жалпы одақтың пионер ұйымдарының орнына көптеген балалар қоғамның формаларымен құрылымдары келді. Халықаралық балалар ұйымдарының федерациясы құрылды. Ресми түрде құрылған ұйымдармен бірге ресми емес.
Жастар бірлестіктері стихиялы түрде пайда болды. Оларға жастардың 30% қолдау көрсетуде. Солардың ішінде бүгінде көбірек қызығушылық тудыратын ұйымдар, әр түрлі бағыттағы бас қосулар (туссовка):әлеуметтік спорттық мәдени, ұлттық қоғамдық балалар ұйымы ең алдымен өзі-өзінен ұйымдасқан еріктік негізде құрылатын белгілі бір мақсаттарды жүзеге асыру үшін қатысушылардың қалауымен инициативасымен жасалатын өзі-өзі басқару бірлестігі. Балалар ұйымдары болып аталады.
Егерде оның құрамындағылардың 3.2 бөлігі 18ж толмағандардан тұратын болса, қазіргі кездегі балалар ұйымдарының бір ерекшелігі, олардың жасы үлкен жетекшілерді таңдау құқығының болуы. Әрбір балалар ұйымдарының ерекшеліктері қандай білім беру мекемесінде қоғамдық ұйымда жасалуына тәуелді болады. 1 мектеп сыныбы
2 клубтың бірлестіктер. Бала үйірмеге, спорт секциясына клубқа өз еркімен келеді. Нақты бірлестікті таңдау себебі оның қызмет әрекеттерінің баланы қызықтыруына байланысты болады.
Балалар ұйымдары қандайда бір әлеуметтік құнды идеяларды (мақсаттарды) жүзеге асыру үшін жасақтау өзінің әрекетін реттік нормалар мен ережелер нақты құрылымы және біліктілігін мүшелері бар, өзін-өзі басқаратын қоғамдық балалар бірлестік ретінде құрылатын қоғамдық қатынастың ерекше түрі.
әрекетін реттік нормалар мен ережелер нақты құрылымы және біліктілігін мүшелері бар, өзін-өзі басқаратын қоғамдық балалар бірлестік ретінде құрылатын қоғамдық қатынастың ерекше түрі.
Ұжымның дамуы өзін-өзі басқаруға бағытталады.
Өзін-өзі басқару – ұжымының қоғамдағы арнайы әрекеті, оқушылардың өз бетімен дамуының негізгі, жеке тұлғаның өзін-өзі басқаруының функциясы.
Балалар ұжымда өзін-өзі басқару, міндеттерін бөлуден, басқару құрылымына жетекшілік етуден басталады. Ұжым жиналыста өзін-өзі басқару қоғамын таңдайды.
Өзін - өзі басқару, балларға жауапкершілікпен еркіндеуі қарым-қатынас меңгертеді.
И.П. Иванов өзіндік әрекетті ұйымдастырудың методикасын жасады.
1. Кеңес беру көмегімен жұмыс бағытын әзірлеу.
2. Ұжымның шығармашылық әрекетінің алгоритмнің құру.
3. Лидер дайындау.
4. Шағын ұжым құру. Бұл әдіс, балалар ұжымында қолданылады. Педагог ұжымды өзін-өзі басқаруға үйретпей тұрып, жеке тұлғаны дамыта алмайды.
Дата добавления: 2015-07-16; просмотров: 406 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Дәріс тақырыбы: Ұжымдық тәрбиелік істер | | | Дәріс тақырыбы: Еңбек тәрбиесі бойынша ұжымдық тәрбиелік істерді ұйымдастыру |