АзаҚстандаҒы инвестициялыҚ Қызметті мемлекеттік реттеудіҢ ҚҰралдары

Инвестициялық үрдісті мемлекеттік реттеу ел ішіндегі жинақ көзін ынталандыру және шетел кәсіпкерлік капиталының мол тартылуына бағытталған.

Мемлекеттік инвестициялық іс-әрекеттің басты мехнизімінің бірі мемлекеттік қаржы болып табылады. Мемлекеттік қаржы – экономиканы мемлекеттік реттеу құралдарының басты комплексі болып табылады. Олар мемлекеттік бюджеттен және бюджеттен тыс қорлардан құрылады. Мемлекеттік қаржы арқылы жалпы өндірістің көп бөлігі бөлінеді: Жапония мен Ресейде – шамамен 1/3, Франция мен Нидерланд елдерінде – 1/2, Швецияда – 2/3 артық.

Инвестициялық процестерді мемлекеттік реттеу дегеніміз макроэкономикалық тұрақтылықтың мақсатына сәйкес инвестициялық нарықтың қатысушыларына мемлекеттік мақсатқа бағытталған және біркелкі тікелей және қосалқы әсер ететін формалары мен әдістерді қолдану.

Қазіргі заманның мемлекеттік реттеу құралы ретінде ғылыми-техникалық бағыттағы ұлттық экономиканың өсуіне қолайлы жағдай жасауға негізделген экономиканы модернизациялаудың ұзақ мерзімді мемлекеттік бағдарламалары мен индикативті жоспарлау жүйесі қарастырылады. Әлемдік тәжірибе, индикативті жоспарлар мемлекеттік макро реттеудің тиімді әдістерінің бірі екенін дәлелдейді.

Индикативті жоспарлау дегеніміз болжам, бірақ ол әкімшіл-әміршіл сипатқа ие емес. Ең алдымен, инвестициялық процесті мемлекеттік реттеудің бұл механизмі жеке және мемлекеттік секторлардың мүдделерінің өзара сәйкестілігін сипаттайтын экономиканың ішкі және сыртқы себептермен анықталатын міндетті тапсырмалар мен бағдарламалар саны.

Индикативті жоспарлау ақша-несие реттеу механизмімен тығыз байланысты, ол ынталандырушы немесе шектеу шаралары арқылы мемлекеттің экономикаға араласуымен сипатталады, сондай-ақ инвестициялардың жағдайы мен бағыттарын, қаржы құралдарын тиімді пайдалануды анықтауда

. Экономиканы, оның ішінде инвестициялық процестерді мемлекеттік реттеуде пайдаланылатын экономикалық құралдар өте көп, олардың негізгілеріне салықтар, инвестициялық әрекетке тікелей араласуы, еркін экономикалық аймақтарды орталықтандыру, табыстарды қайта бөлу мен баға құру жүйесі, қаржы-несие механизмдері жатады.

Негізінен, Қазақстандағы инвестициялық әрекет мемлекет тарапынан тікелей әдістер арқылы экономиканың мемлекеттік секторындағы құрылымдарына, ал қосалқы әдістер мемлекеттік емес сектордағы құрылымдарына қолданылады. Бірақ екі секторда да қосалқы ықпал ету әдістеріне жататын жеке формалар да бар. Бұл ел экономикасын және инвестициялық әрекетті мемлекеттік реттеу формасы бюджет институттары — қаржы және ақша-несие жүйесі арқылы жүзеге асырылады. Бұл жағдай ел және оның аймақтарының бюджетті қабылдауында және пайдалануында маңызды рөл атқарады.

Несиелерді, ұлттық валюта курсын реттеу, ақша массасын өзгерту, мемлекеттік шығындарды қысқарту мен көбейту, кедендік және салықтық реттеу елдегі инвестициялық әрекетпен тікелей байланысты. Бұл құралдарды Қазақстанның барлық атқару органдары қолданады

Дата добавления: 2015-08-09