Читайте также:
|
Мақсаты: Дәстүрлі отбасы және неке туралықазіргі заманғы этнологиялық зерттеулер және оны өз зерттеулерінде қолдану жолдарымен болашақ мамандарды таныстыру
Сұрақтар:
1. Дәстүрлі отбасы және некені зерттеудің әлемдік этнологиядағы әдіс-тәсілі
2. Қазақтың дәстүрлі отбасы және некесінің қалыптасу ерекшеліктері
3. Қазақтың дәстүрлі отбасы және некесін зерттеудің жолдары
Негізгі ұғымар тізбесі: отбасылық жүйе, қайшылық, моногамия
Әдебиеттер:
1. Артыкбаев Ж. Методика этнографических исследований//Этнология: Учебник. – Алматы: «Қазақ университеті», 2006. -316 с.
2. Артановский С.Н. О сравнительно – историческом и структурном методах в этнографии // Методологические вопросы общественных наук. Л., 1968, вып. І.
3. Әжіғали С.Е., Ошанов О.Ж., Тоқтабай А.У., Оразбек Е.Ж. Монғолия қазақтары этникалық тобын зерттеудің бағдарлама – сұрақнамасы. Алматы, 2004.
4. Вопросы и программы по этноархелогии и этнографии для участников археологических экспедиции и студенческих практик. Учебно-методическое пособие. Омск, 2002.
Ерекше бұл қоғамдық институттың сипаты мен формалары қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуымен байланысты. Этнограф отбасылық өмірді бақылай отырып, туысқандар арасындағы қатынасты, отбасындағы тұрмыстық моральдық, этикалық нормаларды жинауына жақсы мүмкіндік алады.
І. Отбасы және некенің тарихи формалары.
1. Отбасы түрлері: патрономия, үлкен патриархалдық отбасы, тұтас үлкен отбасы, кіші жеке отбасылар т.б.
2. Неке түрлері: қалын малмен алынған неке, алып қашу арқылы құрылған неке, левират, сорарат.
ІІ. Туысқандық жүйесі және терминологиясы.
1. Тұтастай туысқандық жақтың туыстық атауын бір терминмен белгілеу (өз жұрты, қайын жұрты).
2. Туысқандық терминдерінің жас шамасына қарай және жынысына қарай диференцияциясы.
3. Әкелік және шешелік жақтағы туысқандықтың шектелуі мен терминологиясы.
Туысқандық жүйені белгілеу үшін сандар қойылады:
Әке – 1 Күйеуі - 5
Шеше – 2 Әйелі - 6
Ұлы – 3 Ағасы - 7
Қызы – 4 Апасы – 8
Бұл жүйені қолдана отырып, туысқандықтың кез келген желісін, қатынасын жазу оңайға түседі. Еске сақтайтыны бұл жерде сандар әрқашан терминдердің үлкендігіне қарай қойылады: ата (әкенің әкесі) -1 – 1, әйелінің енесі (күйенің анасы) -2 – 5.
ІІІ. Қатынас құрамы.
1. Тікелей туысқандық қатынастар (күйеу бала мен ене, келін және оның енесі).
2. Шартты туысқандық қатынастар (құдалар, өкіл әке, кіндік шеше, аталық, аванкулат).
ІV. Мұраға қалдыру жүйесі және мүлікке деген құқық.
V. Отбасы мүшелерін бағындыру, күйеуінің, әйелінің, балаларының орны.
VІ. Үйленбегендер: бойдақтар, кәрі қыздар. Қандас туысқандар арасындағы неке. Жыныстар арасындағы қарым-қатынас: махаббат, азаматтық неке.
VІІ. Қазіргі кезеңдегі отбасы мен неке: отбасының саны және құрамы, дәстүрлері және жаңашылдары.
Дәріс № 11
Дата добавления: 2015-11-04; просмотров: 217 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Дәріс тақырыбы: Дәстүрлі қоғамдық өмір мен тұрмысты зерттеу | | | Дәріс тақырыбы: Дәстүрлі қоғамдағы халықтық білімді зерттеу әдістері |