Кадрлык саясаттагы жоспарлау кызмети

Касипорын басшысында ынталандырудын уш негизги максатын айыруга болады: тиисти мамандыгы бар басшы кызметкерлердин оз бетинше билимин котеруин камтамасыз етуи; баскару енбегинин тиимдилигин арттыру; касиптик мамандыгы бойынша жане кызметтик жогарылау.

Ынталандыру куралдарынын мынадай топтары болады:

• мажбур ету (буйрыктар, директивалар, жарлыктар мен уйгарымдардын ыкпал ету асери жогары болады);

• котермелеу немесе ынталандыру (енбек сипатына карай сырткы жане ишки, материалдык жане моральдык ыкпалдар);

• сендиру (насихаттау, идеологиялык жане тарбиелик ыкпал ету, кенес беру, ангимелесу, акылдасу).

Ашык кадрлык саясат сипаттамасы – фирманын есиги кез келген денгейдеги потенциалды кызметкерлер ушин аркашан да ашык, томендеги лауазымнан бастап, жогары лауазымды басшылык денгейинде де жумыс истеуге болады. Ашык кадрлык саясатты колданган фирманын кызметкерлердин осу мумкиндигинин жагдайы киындаган, себеби персоналдарды жинау тенденциясынын улеси улкен болады.

Жабык кадрлык саясат - касипорын тек томенги денгейли лауазымдарга сырттан жанадан персоналдарды кабылдайды, ал жогары денгейге фирма оз кызметкерлери ишинен тандайды. Мундай кадрлык саясат типин устанатын фирмалар туракты кадрлар тапшылыгы жагдайында жумыс истейтин, сонымен катар ерекше корпоративти рух, бирлескен ужым куруга багытталган компаниялар.

Кесте 1

Кадрлык саясаттын негизги дамыган еки типинин ерекшеликтери

Кадрлык урдис	Кадрлык саясат типи
ашык	жабык
Кадрларды жинау	Енбек нарыгындагы жогары басеке жагдайы	Жумысшы кушинин тапшылык жагдайы, жана кадрлар агынынын жок болуы
Кадрлардын бейимделуи	Басекеге жылдам косылу мумкиндиги, жана келгендердин усынылатын уйымга жана адис-тасилдер енгизу	Жетекшилердин (“камкоршылардын”) аркасында тиимди бейимделу, дастурли адистер мен тасилдер косылган ужым бирлиги
кадрларды окыту жане дамыту	Сырткы ортада жии откизиледи, шеттен жаналыктарды алып пайдалануга жагдай жасалады	Корпоративтик ишки ортада жии откизиледи, бирынгай козкарастын курылуына жагдай жасайды, жалпы технологияларга, уйым жумысына бейимделген
Кадрлардын жылжуы	осу мумкиндигинин жагдайы киындаган, себеби персоналдарды жинау тенденциясынын улеси улкен	кызметкерлерди жогарылатканда, лауазымдарга тагайындауда аркашан компания кызметкерлерине улкен ман бериледи, мансапты жогарылатудын маныздылыгы байкалады.
Ынталандыру шаралары	Сырткы ынталандыруга коп конил болинеди	кызметкерлерди ынталандыруга коп конил болинеди, турактылык кажеттиликтерин канагаттандыру
Инновацияларды енгизу	Жана кызметкерлер аркылы инновациялык жагдайлардын жии асер етуи, инновациялардын ен басты механизми — келисим, кызметкерлер мен уйымнын жауаптылыгы аныктау	Инновацияларды ондеу урдисинин кажеттилиги, адам тагдыры жане касипорыннын ортактыгын угынуы аркасында кызметкерлердин катыстылык жане жауапкершилик сезимин ынталандыру

Кадрлармен жумыс истеудин тартиби:

• кадрларды ириктеу мен орналастыру – баскарудын тартиби;

• кадрлармен жумыс истеудеги гылыми тасил;

• кадрларды искерлик жане жеке сапасы бойынша ириктеу;

• жогары мемлекеттик орындарга кадрларды ириктегенде жеке сапасымен коса, искерлигин де ескерудин айрыкша манызы бар;

• баскару кадрларына жане олардын жумыстарына жогары денгейде талап кою;

• «ен дурысы саны аз, сапасы жогары болсын»;

• искер кызметкерлерди издестиру, басшылык орынга бирнеше рет сынактан откен адамдарды тагайындау;

• баскару объектисинин сипаты мен куйине карай кадрларды ириктеу;

• баскаруга турли мамандыктагы адамдарды тарту;

• баскару органында биркелки, ари онимди жумыс истейтин, бирин-бири толыктырып отыратын ынтымакты ужымды калыптастыру;

• арбир жумыскерлердин искерлик жактарын барынша тиимди пайдалану;

• бирлесип жумыс истеуди арбир адамнын озине бекитилген исти жауап-кершиликпен орындауын уйлестире билу;

• сеним арта отырып жумысты бакылау, онын накты орындалуын тексеру:

• немкурайдылыкпен, торешилдикпен, бюрократизммен, перекесиздикттен аянбай куресу;

• белгиленген зандарды мултиксиз орындау; журтшылыктын ынта-ыкыласы мен белсендилигин куаттау жане котермелеу;

• адамдарга унеми камкорлык жасау, олардын муктажы мен отинишине мукият конил болу;

• фактилерди тиркеу жане тексеру, акимшиликке ауестенбеу;

• кадрларды баулу, мамандыгын удайы жетилдиру;

• жумыстагы далдилик пен мукияттылык;

• жаксы жумысы ушин мадактау, нашар жумысы ушин жазалау. Басшы тиимди жумыс истеуи ушин енбекти мотивациялаумен шугылдануы тиис.

Кадрлык курамды куруда ишки жане сырткы ортага бейимделуине байланысты кадрлык саясат еки турге болинеди: кадрлык саясаттын ашык жане жабык турлери туралы кесте 1-де коруге болады.

Кез келген касипорын, уйым ушин кадрлык саясатты дурыс тандау, онын басеке кабилеттилигин жогарлатып, оз онимдерин сатудан немесе корсеткен кызметинен тускен табысын кобейтуде тиимдилик акеледи. Кадрлык саясат персоналдарды биртутас тиимди уйымга бириктирип, оларды фирманын жане оздеринин жетистикке жетуи ушин ынталандырады. когам ушин онимдиликтин жогарлауы тургындардын омир суру денгейин жогарлатып, алемдик нарыктарда елдин басеке кабилеттилигин арттыруда улкен манызга ие болады.

Жалпы дурыс тандалган кадрлык саясат – туристик фирманын енбек онимдилигин жогарылатады, минималды шыгындарды шыгарып, касипорындагы ужымнын енбек потенциалынын кажетти денгейин калыптастырады, кызметкерлердин кызыгушылыктарын есепке ала отырып, оларды биртутас тиимди уйымга бириктиреди, кызметкерлерди фирманын жане оздеринин жетистикке жетуи ушин ынталандырады жане тагы да баска коптеген кызметтердин тиимдилигин камтамасыз етеди. корытынды. Егер лауазымга умиткер адам усынылган жумысты алуга муддели болса, ал кадрлар болиминин жумысшысы, ол жумысшынын тажириебеси, билими, усынылган жумыска катынасы жане т.б. барлык талаптарга жауап береди деп сенсе онда умиткер кызметкерлерди ириктеудин келеси кезенине оте алады.

11. Жумысшылардын омирлик жалдау жуйеси. Жапонияда кызметкерлерди баскару жуйеси жумысбастылык кепилдемесин, жана жумысшыларды тарту, олардын дайындыгын,

жумыс стажына байланысты енбекакыны, енбекакынын икемди жуйесин билдиреди.

Жапонияда жумысбастылык кепилдемеси жумысшылар 55-60 жаска жеткенге дейин созылатын омирлик жалдау жуйесинен камтамасыз етиледи. Бул жуйе жапондык ири фирмаларда жапон жумысшыларынын 25-30%-ын камтиды. Бирак, каржылык жагдай курт нашарлаганда жапондык фирмаларда жумысшылар орнынан босатылады. Жапондык фирмалар беретин кепилдемели жумысбастылык, олардын енбек онимдилиги, оним сапасы жагынан жеткен жетистиктеринин, оз фирмаларына деген ынтымактастыгынын негизинде жатыр.

Адам уйымга киргенде озин омир бойы соган арнайды да, зейнеткерликке дейин уйымда болады. Бир уйымнан екинши уйымга кетпейди. уйым оз жумысшысынын омир бойгы камын ойлайды жане бул одакты онай буза алмайды. Ал егер адам оз еркимен жумыстан шыгып немесе компанияны тастап кетсе, бул миндетти турде кызметтик мансабына терис асер етеди.

омирлик жалдау жуйесине сайкес жана жумысшыларды алу сауирде мектептер, колледж, университет тулектери арасында жургизиледи. Баска айларда бос жумыс орнын басуга жана жумысшыларды алу сирек болады.

омирлик жалдау жуйеси келисимшарт емес. Бул жалдаушынын да, жалданушынын да ойлау тасили. айелдер компанияда омир бойы жумыс истемейди. Турмыска шыккан сон оздерин уйымнын баска бир тури – отбасына арнайды.

Компаниянын пайдасынын денгейи томендегенде, ол шыгындарын азайтады, дивиденттерин де кыскартуы мумкин, бирак сонгы мумкиндикке дейин жумысшыларын шыгармауга тырысады. Американдык компания керисинше дивидент денгейин сактап, локаут жариялайды.

омирлик жалдау жуйесинде жумысшылар саны кыскармайды деуге болмайды. Енбек суранымыннын томендеуин кабылдаудын коптеген амалдары бар. Бириншиден, жумыс кунинин кыскартылуы. Екиншиден, бос жумыс мумкиндиги коп болимшеге кыскарту катери бар болимшелерден жумысшыларды ауыстыру. Жана жумысшыларды жинауды токтату, демалыс акысын кобейтумен зейнеткерликке ерте шыгару, жумыстан уакытша толем негизинде босату – бул адистердин барлыгы жии колданылады. карт жумысшылардын оз еркимен жумыстан шыгуы ынталандырылады. Сонгы адис – мажбурли турде шыгару куралы пайдаланылады. Бул жагдайда жас жумысшыларды калдырып, егде жумысшылардын шыгуын сурайды. Мунай дагдарысынан кейин коптеген компаниялар жумысшылар санын кыскартты, бирак бул кыскартулар олшемди турде жургизилди.

омирлик жалдау жуйеси дастурли жапондык ойлау санасына негизделген. озин уйымга арнау жапондыктардын устанымы болып табылады жане бул устаным екинши дуниежузилик согыстан кейин, еки жакка да тиимди болгандыктан согурлым бериктене тусти. Согыска дейин компания жумыс кушине коп конил болген жок. Шаруашылык отбасынан шыккан жас жумысшы кыздар мен биликтилиги томен жумысшы топтары ауыстырушы бир элемент ретинде гана карастырылды жане жумыс куши козгалысы да белсенди болды. Бирак ауыр онеркасипте, темиржол транспортында, химиялык онеркасипте компаниялар биликти жумысшыларга муктаж болып, олардын касипорындагы турактылыгын калады. Бул салаларда омирлик жалдау жуйеси оте кажет болды.

Согыстан кейин шаруашылык курылымы озгерди: белсенди технологияны колданушы ауыр касипорындардын женил онеркасиптермен салыстырганда жогарлады. Сонымен катар, касиподактар уйымдастырылып, олар туракты жумысбастылыкты миндеттеди. Демократиялык кундылыктар артып, уйымнын жумысшыларга деген сыйластык карым-катынасы талаптандырылды. Осы факторлардын барлыгы омирлик жалдау жуйесинин курылуына асер етти.

Дата добавления: 2015-09-04