Мамандарды ириктеу адистери

ириктеу урдиси – кадрлык жумысты уйымдастырудын манызды кезендеринин бири. ириктеу – касипорын немесе уйым коршаган ахуалдын агымды жагдайларын назарга ала отырып, бос орынга ириктеу критерийлерине ен жаксы келетин катарынан бир немесе бирнеше умиткерди тандауды жургизуге комектесетин урдис.

ириктеу багдарламасы асерли болуы ушин усынылатын кызметтин турине кажетти жумысшынын касиеттерин анык калыптастыру керек. Критерийлерди жумысшыны жан-жакты сипаттайтындай калыптастыру керек: билими, тажирибеси, медициналык минездемелери жане жеке касиеттери. арбир критерий бойынша талаптардын "эталондык" дарежелери касипорында оз миндеттерин жаксы орындап журген жумысшылар сипаттамаларынын негизинде онделеди. Егер уйым жагынан жумысшыга талаптар оте улкен болса, ириктеу жасау мумкин емес.

Касиподак талаптары. Егер уйым жумысшылары толыгымен немесе жартылай кандай да бир касиподакка жатса, онда касиподактагы мушелик ириктеудеги шешимге асер ететин басты факторлардын бири болып табылады. Кейде касиподакпен катынас ириктеудин ен басты жолынын бири болып табылады. Касиподак коптеген жолдармен, ашык немесе аныксыз турде ириктеу урдисине асер ете алады.

Тикелей орта жане ириктеу. ириктеудин негизги максаты ­ жумыстын улкен мадениетимен жумысшыларды жалдау ­ компания мудделерин бакылайтын адамдармен немесе менеджерлер ­ баскарушылармен жузеге асырылуы мумкин. Касипорын акимшилиги жумыстын улкен сапасын менгерген жумысшыларды тарту сиякты ириктеудин максаттарын бекитеди: бул фирмада узак жылдары бойы жумыс истеуге дайын; сатсиз жагдайлардын томен корсеткиштери; ариптестермен, клиенттермен катынаса алатын жане т.б.

ириктеу отинишкердин жумыстын ерекшеликтери мен жагдайларына онын сайкестигин аныктау ушин мумкиндиктери мен козкарастарын ашуга багыттылган.

Персоналды баскару бойынша болими жок киши фирмаларда кадрларды ириктеу бойынша шешимди арнайы менеджер кабылдайды. Фирмалардын ири жане орта колеминде ириктеу кезинде шешим кабылдауга сызыктык жане функционалдык менеджерлер тартылады. ири уйымдарда ириктеу ушин жауапты менеджерди ­ жалдау бойынша менеджер болады.

ириктеу багдарламасы асерли болуы ушин усынылатын кызметтин турине кажетти жумысшынын касиеттерин анык калыптастыру керек. Критерийлерди жумысшыны жан-жакты сипаттайтындай калыптастыру керек: билими, тажирибеси, медициналык минездемелери жане жеке касиеттери. арбир критерий бойынша талаптардын "эталондык" дарежелери касипорында оз миндеттерин жаксы орындап журген жумысшылар сипаттамаларынын негизинде онделеди. Егер уйым жагынан жумысшыга талаптар оте улкен болса, ириктеу жасау мумкин емес.

Билим. Жалдаушылардын кобиси жумысшыларды, олардын билимине сайкес ириктеуге тырысады. Жумыс берушилер улкен билимди азырак жане жогары дарежени томениректеп кабылдауды жон кореди. Алайда, бул сипаттамалар жумыстагы табыстармен сай, билимдилик критерий орындалатын жумыстын талабымен салыстырылуы керек. Жумыс беруши билимнин тури мен онын узактыгын, карастырылатын жумыска сайкестигин зерттеуи керек.

Тажирибе. Жумыс берушилер тажириебели жумысшынын мумкиндиктеримен жане онын сол жумыска катынасын ескереди, олардын ойынша бурын истеген жане сондай жумыс истегиси келетин адам оны жаксы кореди жане жаксы орындайды. Ал жумыска жане касипорынга катысты "адалдык" жогары багаланса, жумыс берушилердин кобиси тажириебеси бар жумысшыларды жалдауды артык кореди.

уйымда жумыс тажириебесин олшеудин бири – адамнын уйымда жумыс истеген уакыт агымын бейнелейтин енбектик стаж рейтингисин бекиту болып табылады. аскери кызметте атак беру куни енбектик стаж рейтингисинин эквиваленти. Енбектик стаж ар турли жолдармен олшенеди: фирмадагы жумыстын жалпы уакыты накты кызметте немесе накты болим курамында фирмадагы жумыс уакыты жане т.б.

Физикалык немесе медициналык минездемелер. Орындаушыдан накты физикалык касиеттерди талап ететин жумыстардын коптеген турлери бар, олар адетте тозимдилик пен кушке негизделеди, оларды онай тестилеуге болады. Осы максатпен касипорынга берилген сатте табысты жумысшылардын физикалык жане медициналык минездемелерин аныктау жане оларды критерийлер ретинде колдану кажет, бирак тек бул берилгендерге жумысшыардын бари немесе кобиси сайкес келгенде гана.

Жеке сипаттамалар жане тулгалар типи. Жумысшынын жеке минездемелеринин ен маныздысы онын мартебеси болып табылады. Осылайша, коптеген жумыс берушилер "салмакты", уйленген жумысшыларды калайды. Олардын ойынша бул минездеме жумыстан шыгару денгейинин азаюына жане жумыстын жаксы сапасына акеледи. Ал баска фирмалар бойдак немесе ажыраскан жумысшылады артык кореди, олар жумыстын баска орындарына жане демалыс кундери жумыска ауестикпен келиседи.

умиткердин екинши манызды минездемеси, онын жасы болып табылады. Жас шамасына карай болуге негизделген жумысшыларды ириктеудин кез- келген критерии фирмадагы табысты жумыс истейтин жумысшыларга катысты мукият зерттелуи керек.

Жумыс берушилер ар турли жумыстарды орындау ушин, тулгалардын накты типтерин тандауды жон коруи мумкин. Аса жогары жеке касиеттер клиенттермен айналысатын жумысшыларга кажет болуы мумкин, ал баска орындар ушин мундай касиеттер кереги жок.

ириктеудин негизги максаты уйымнын орындалатын жумысынын сапа стандарттарына согурлым жаксы сайкес келетин жумысшыларды алу болып табылады. Сонымен катар буган жумысшылардын канагаттанушылыгын камтамасыз ету, олардын мумкиндик-терин толык ашу жане колдану кажеттилиги косылады.

ириктеу кезиндеги шешим умиткердин отуи кажет бирнеше сатылардан турады. арбир сатыда умиткерлердин жарты болиги шыгып кетеди немесе олар баска усыныстарды кабылдап, процедуралардан бас тартады.

ириктеу бойынша шешим кабылдудын адеттеги урдиси жети сатыдан куралады:

1. Алдын ала ириктеушилик ангимелесу.

2. отиниш бланкисин жане омирбаяндык сауалнамасын толтыру.

3. Жалдау бойынша ангимелесу.

4. Жалдау бойынша тестилер.

5. Кепилдемелерди жане кызметтик тизимди тексерулер.

6. Медициналык тексеру.

7. Шешим кабылдау.

к орытынды. Жумыстан адилетсиз шыгаруга катысты истерде сот жумыскердин сол кызметке кайта тагайындалуын талап етуи немесе сайкести жумыс тауып берулерин талап етуи мумкин. Балама ретинде сот жумыскерге каржылай толем толеуин талап етуи мумкин. Ягни, жумыстан адилетсиз шыгару жумыс усынушыга кымбатка тиюи абден мумкин. Кейде сотка шагым жиберуге болады, онда ис кайта каралып, шешим озгертилуе де мумкин, егер:

• сот кателик жиберип, кате шешим кабылдаса;

• еки жактын бири сот тындауынын басталгандыгы туралы хабарламаны алмаган болса;

• еки жактын бири немесе манызды куагер жок болса;

• жактар косымша манызды кужаттарды усынып жатса;

• адилдик жолында исти кайта карау кажет болса.

Дата добавления: 2015-09-04