Читайте также:
|
Сярод мясцовых судоў найбольш старажытны — замкавы (гродскі) суд, пасяджэнні якога праводзіліся ў замку. Замкавы суд з'яўляўся агульнасаслоўным. У ім разглядаліся справы па абвінавачанню шляхты і простых людзей (мяшчан і сялян). Падсуднасць замкавага суда была даволі шырокай і ахоплівала асноўныя катэгорыі крымінальных спраў. Замкаваму суду былі падсудныя крымінальньш справы аб найбольш цяжкіх злачынствах асоб, якія былі затрыманы на месцы злачынства ці былі злоўлены на працягу 24 гадзін з моманту яго здзяйснення. Замкавы суд мог дзейнічаць у двух саставах: вышэйшым (як першая і другая інстанцыі) і ніжэйшым (толькі ў якасці першай інстанцыі).
У склад вышэйшага замкавага суда ўваходзілі ваявода ці стараста або дзяржаўцы (кіраўнікі вялікакняжацкіх зямель) і прадстаўнікі мясцовых феадалаў, а ў Полацку — і прадстаўнікі мяшчан.
Аддзеленым ад адміністрацыі саслоўным судом для шляхты быў земскі павятовы суд. Р азглядаў грамадзянскія іскі і крымінальныя справы па абвінавачанню шляхты. Функцыі натарыята, запісваў скаргі на незаконныя дзеянні службовых асоб павета. Канчатковае афармленне Бельскім прывілеем 1564 г. і Статутамі 66 і 88 гт. У склад земскага суда ўваходзілі суддзя, падсудак і пісар, якія выбіраліся на з'ездзе з павятовай шляхты. На кожную пасаду з'езд вылучаў чатырох кандыдатаў з мясцовых аселых шляхціцаў—хрысціян («веры годных»), якія валодалі беларускай граматай, ведалі права і не займалі духоўных і дзяржаўных пасад. Са спіса кандыдатаў вялікі князь зацвярджаў па аднаму на кожнае месца. Суддзі прызначаліся пажыццёва, і ніхто, нават вялікі князь, не мог вызваліць іх ад абавязкаў.
На 1 сесіі новы суддзя публічна прысягаў. Сесіі земскага суда збіраліся тры разы на год: у студзені, чэрвені і кастрычніку. Кожная доўжылася тры—чатыры тыдні.
Судаводства вялося на падставе Бельскага прывілея 1564 г. і Статутаў Вялікага княства Літоўскага 1529, 1566 і1588 гг. на старабеларускай (да канца XVII ст.), а пазней на польскай мове.
Калі на судзе сярод прысутных былі людзі, дасведчаныя ў пытаннях права, то суддзі запрашалі іх да «рассудку праўнага» і яны мелі дарадчы голас пры вынясенні судовых пастаноў. Кожны, хто быў на судзе, мог сказаць тое, што ведаў па разглядаемай справе, выказаць свой погляд на яе.
Дата добавления: 2015-07-19; просмотров: 276 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| ВЫШЭЙШЫЯ СУДОВЫЯ ОРГАНЫ ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОУСКАГА | | | Судовая рэформа ВКЛ сяр 16ст Склад и юрысдыкцыя земскага гродскага, падкаморскага и каптуровага суда. |