Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АрхитектураБиологияГеографияДругоеИностранные языки
ИнформатикаИсторияКультураЛитератураМатематика
МедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогика
ПолитикаПравоПрограммированиеПсихологияРелигия
СоциологияСпортСтроительствоФизикаФилософия
ФинансыХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника

Миний морийг хэн авах вэ? гээд тавьчихлаа.

Лам ч гэж нэг юм энд баймаар болж байна гээд гартаа ваар углаад гэрийн хаяанд сууж байв гэнэ. | Нөө хулганаа гарга гэв. | Хэрэггүй ээ миний гарын ус хатчихлаа гэж хэлжээ. Бадарчинд тосны нүнжиггүй зовлого өгснийг мэдээд ийм үг хэлжээ. | Бадар бариад явна гэв. | Энэ хүнд хоол унд төхөөрч унаа хөсөг өг! гээд амар сайхан жаргав. | Байз, болоогүй гэж байна гээд чинээнд нь тултал будаагаа буцалгав. | Аварч байгаа нь энэ гэж хэлээд том заг модоор балбасаар байгаад алчихжээ. Тэгээд тэндээ хоноод маргааш нь цааш айл амьтантай газар луу яваад өгчээ. Ингээд хэсэг айлд ирэв. | ДАЛАН ХУДАЛЧИЙН ҮГСЭЭС | Чиний нөгөөх цэнхэр бор морь чинь алга болчихсон гэдэг юм байна. | За яах вэ манайд очоод аваарай гэж хэлээд алга болов оо. |


Читайте также:
  1. Алюминий
  2. Алюминий
  3. Прогноз мирового предложения и спроса на алюминий
  4. Хэрэггүй ээ миний гарын ус хатчихлаа гэж хэлжээ. Бадарчинд тосны нүнжиггүй зовлого өгснийг мэдээд ийм үг хэлжээ.
  5. Чи одоо миний гараас гарахгүй. Наад улиасаа унах дээр юуны оройд гарах билээ гэв.
  6. Энэ сүүнд орвол би чамтай сууна, чамайг эс орвол би суухгүй гэсанд хаан айж миний өмнөөс Хараадай мэргэн хүү минь ор гэжээ.

 

Өглөө босоод харсан чинь хоёр морь минь алга (утром встав, смотрю — двух лошадей моих нету). Энэ чинь яачихдаг юм бол (это что же такое: «это твое что делающая вещь»; яах — что делать) гээд эрээд гүйж явсан чинь (сказав, когда побежал искать; гүйх — бежать) хоёр боохой зулгаачихсан (двое волков защипали; зулгаах — теребить, выдергивать /шерсть, волосы с кожи/) хоёр хэрээ тоншчихсон байж байна (две вороны заклевали, оказывается; тонших — стучать). Ингэхээр нь (тогда):

— За энэ ч дэмий болж (ну, и это без толку) гэж бодоод цаашаа гараад дэлсэж байсан (подумав, дальше выйдя, поскакал: «застучал»; дэлтэх — бить, стучать), өнөө муу ингэ маань олддогтүй (та дурная верблюдица наша не находится). Эрээд явж байсан (куда я в поисках поехал) бас өөр нэг газар очоод байж байдаг юм байна (снова в другое место отправился). Аа одоо ингээ олж авсных олон орхивол алдчих юм байна (а, теперь у свою верблюдицу нашедшего много чего, если бросить, теряется) гээд эхий нь унаад (сказав, на матку = верблюдицу сев; эх — мать) ботгы нь дүүрэх гэтэл даадаггүй (верблюжонка ее на седло когда взял, не выдерживает; дүүрэх — везти, положив перед собой на седло лошади и сев самому дальше назад). Тэгээд л дэрсэнд нь явсанд (затем в хвощи пойдя) дэрс хугачаад (хвощи ломать), хаданд явсанд (в скалы пойдя) хад хагачаад болдоггүй (скалы ломать нельзя). Тэгэхээр нь арга барагдаад (таким образом, когда способы кончились) гайхшаа барж байгаад (возможности исчерпав; гайхаш барагдах — исчерпаться /о возможностях/) ботгы нь унаад (на верблюжонка ее сев) эхий нь дүүрчихсэн чинь (мать его на седло взяв) дэнхэн данхан, дэнхэн данхан гээд харьчихаж билээ (со звуками “дэнхэн-данхан, дэнхэн-данхан” вернулся домой; харих — возвращаться; идти домой). Ха ха ха, би худлаа хэлж үзээгүй юм шүү, харин (ха-ха-ха, я свою небылицу сказать еще не пробовал, однако; худал — ложь).

 

Өглөө босоод харсан чинь хоёр морь минь алга. Энэ чинь яачихдаг юм бол гээд эрээд гүйж явсан чинь хоёр боохой зулгаачихсан хоёр хэрээ тоншчихсон байж байна. Ингэхээр нь:

За энэ ч дэмий болж гэж бодоод цаашаа гараад дэлсэж байсан, өнөө муу ингэ маань олддогтүй. Эрээд явж байсан бас өөр нэг газар очоод байж байдаг юм байна. Аа одоо ингээ олж авсных олон орхивол алдчих юм байна гээд эхий нь унаад ботгы нь дүүрэх гэтэл даадаггүй. Тэгээд л дэрсэнд нь явсанд дэрс хугачаад, хаданд явсанд хад хагачаад болдоггүй. Тэгэхээр нь арга барагдаад гайхшаа барж байгаад ботгы нь унаад эхий нь дүүрчихсэн чинь дэнхэн данхан, дэнхэн данхан гээд харьчихаж билээ. Ха ха ха, би худлаа хэлж үзээгүй юм шүү, харин.

 

 

Тэр нэгэн жилийн намар тэмээн жилийн хавар билээ (того года осень была весной года верблюда; жил — год; намар — осень; тэмээ — верблюд). Эцгээсээ дөрвөн сараар урьд дөтөлж төрөөд (четырьмя месяцами раньше свого отца родившись; сар — месяц; дөтлөх — идти прямиком, ближайшей дорогой; төрөх — родиться) өвөг эцгийнхээ адуу хариулж явтал минь (когда я ходил и пас лошадей своего деда; өвөг — предок; өвөг эцэг — дед; адуу — лошадь; табун лошадей) гурван жил сувайрсан гунжин хар гүү шилрээд алга болсныг эрж гарлаа шүү (вышел искать пропавшую трехлетнюю вороную кобылицу, которая три года была бесплодной; сувай — яловый, бесплодный; сувайрах — быть яловой, бесплодной).

Яван явсаар (ходил, ходил) шуугиант өөд шуугитал хатируулсаар явж байтал (до шумящего шума [коня] погоняя = погоняя до того сильно, что был большой шум, пока ходил; шуугиан — шум, крик; шуугих — шуметь; хатирах — идти рысью; хатируулах — заставлять идти рысью) шууршгүй их шуурга шуурч эхлэв (небывалая буря поднялась; шуурга — буря, пурга, метель; шуурах — мести, бушевать /о метели/; свирепствовать /о ветре/; эхлэх — начинать). Тэгэхлээр нь (тогда)

— Шуурваас шуур чи (раз бушуешь, бушуй; чи — ты)! гэж хэлээд малгайгаа аваад бүсэндээ хавчуулчихаад (сказав, шапку свою взяв, за пояс запихнув; бүс — кушак; пояс) яв явсаар (все идя и идя) Сээр гэдэг сэвхэл дээр гарч иртэл (когда вышел на возвышенность, называемую Сээр; сээр — позвоночный хребет, позвоночник) Сэтэр гэдэг модон (дерево, называемое Сэтэр; сэтэр — нашейный амулет) үндсээрээ үзүүрээ шавдаж байх нь харагдав (своими корнями верхушку свою стегающее, показалось; үндэс — корень; үзүүр — верхушка).

 

Тэр нэгэн жилийн намар тэмээн жилийн хавар билээ. Эцгээсээ дөрвөн сараар урьд дөтөлж төрөөд өвөг эцгийнхээ адуу хариулж явтал минь гурван жил сувайрсан гунжин хар гүү шилрээд алга болсныг эрж гарлаа шүү.


Дата добавления: 2015-07-16; просмотров: 52 | Нарушение авторских прав


<== предыдущая страница | следующая страница ==>
За, хэлээд бай л гэлээ.| Яван явсаар шуугиант өөд шуугитал хатируулсаар явж байтал шууршгүй их шуурга шуурч эхлэв. Тэгэхлээр нь

mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.006 сек.)