Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АрхитектураБиологияГеографияДругоеИностранные языки
ИнформатикаИсторияКультураЛитератураМатематика
МедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогика
ПолитикаПравоПрограммированиеПсихологияРелигия
СоциологияСпортСтроительствоФизикаФилософия
ФинансыХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника

Уќуќи мењнатї

Муносибатњои мањсул ва алоќаманди муносибатњои мењнатї аз се гурўњ иборатанд. | Услуби њуќуќи мењнатї гуфта, маљмўи тарзу василањои њуќуќиеро меноманд, ки тавассуташон танзими муносибатњои мењнатї сурат мегирад. | Системаи њуќуќи мењнатї њамчун | Дар силсилаи санадњои меъёрї-њуќуќї оид ба мењнат мавќеи марказиро КМ ЉТ аз 15 маи соли 1997 ишѓол менамояд, ки аз 11 маи соли 1997 мавриди амал ќарор дода шудааст. | Пас аз КМ ЉТ њалќаи навбатиро дар силсилаи санадњои меъёрии њуќуќї, ќонунњое ташкил медињанд, ки бањри танзими њуќуќии љанбањои алоњида ва мушаххаси мењнат пешбинї шудаанд. | Онунгузории умумї ва махсус оид ба мењнат. Ягонагї ва тафриќа дар танзими муносибатњои мењнатї | Ва нисбати доираи шахсон | Саволу супоришњо барои худсанљї | Уќуќи мењнатї | Принсипи таъмини њуќуќи корманд ба суѓуртаи иљтимої. |


Читайте также:
  1. Амчун субъекти њуќуќи маъмурї
  2. Асосњои ба вуљуд омадан, таѓйир ёфтан ва ќатъ гаштани муносибати њуќуќии мењнатї
  3. Атъшавии шартномаи мењнатї бинобар њолатњои ба иродаи љонибњои он вобаста набуда.
  4. Ба расмият даровардани ќатъшавии шартномаи мењнатї.
  5. Бекор намудани шартномаи мењнатї бо ташаббуси корманд.
  6. Бекор намудани шартномаи мењнатї бо ташаббуси корфармо.
  7. Вазифањо ва предмети њуќуќи маъмурї. Сарчашмањои њуќуќи маъмурї

Мафњуми «манбаъи њуќуќ» мафњуми думаъно мебошад. Ба маънои васеъ манбаъи њуќуќ гуфта, шароити мављудаи моддї, иљтимої ва сиёсии љомеаро меноманд, ки ќабули санадњои дахлдори њуќуќиро боис мегарданд. Ба маънои расмї (юридикї) бошад, мафњуми манбаъи њуќуќ њамчун шакли ифодаи меъёрњои њуќуќї фањмида мешавад, ки тавассуташон муносибатњои љамъиятї ба танзим дароварда мешаванд.

Дар мавриди шарњу тавзењи мафњуми «манбаъњои њуќуќи мењнатї» мањз маънои расмии (юридикии) он мавриди истифода ќарор мегирад. Меъёрњои њуќуќии танзимкунандаи муносибатњои мењнатї ва дигар муносибатњои љамъиятии алоќаманди онњо дар санадњои меъёрии њуќуќї ифодаи худро меёбанд, ки аз ќонунњо, амру фармонњои Президенти Љумњурии Тољикистон, ќарорњои Њукумати ЉТ, санадњои меъёрии вазорат, кумита ва идорањои марказї, маќомоти њокимият ва идораи мањаллї ва дигар санадњои њуќуќї иборатанд.

Њамчун манбаъњои њуќуќи мењнатї, санадњои меъёрии дохилї (локалї) низ мањсуб мегарданд, ки дар доираи салоњият аз љониби корфармо ё маќомоти дахлдори идоракунии ташкилот мустаќиман, инчунин дар якљоягї ё дар мувофиќа бо маќомоти намояндагии кормандони ташкилот ќабул шуда, муносибатњои мењнатї ва дигар муносибатњои љамъиятии ба онњо алоќамандро танзим намуда, дар њудуди ташкилот амал мекунанд. Шартномањои коллективї, ќоидањои тартиботи дохилии мењнатї, љадвали рухсатињо ва ѓайра аз ќабили санадњои меъёрии дохилї мебошанд. Ба шарофати онњо манбаъњои њуќуќи мењнатї аз манбаъњои дигар соњањои њуќуќи Љумњурии Тољикистон тафовутро пайдо мекунанд.

Ба манбаъњои хусусияти хосдоштаи њуќуќи мењнатї созишномањои дар зиннањои гуногун ва дар асоси принсипи сегона басташаванда мањсуб мешаванд, ки таљассумгари муносибатњои иљтимої-њамкории на танњо кормандон ва корфармоён дар симои маќомоти намояндагии онњо, балки маќомоти њокимияти давлатї низ мебошанд. Дар таркиби манбаъњои њуќуќи мењнатї љой доштани чунин санадњои иљтимої-шарикї, аз ќабили созишномањои тарифї (соњавї), минтаќавї (ноњиявї, шањрї, вилоятї) ва генералї, дигар аломати фарќунандаи манбаъњои њуќуќи мењнатї аз манбаъњои соњањои дигари њуќуќ мебошад.

Хусусиятњои хоси манбаъњои њуќуќї мењнатиро дигар омилњо низ сабаб мешаванд, аз љумла хусусияти мењнат ва истењсолот, шароитњои иќлимию табиї, синну сол, дараљаи коршоямї ва љинси корманд. Бо дарназардошти чунин омилњо манбаъњои њуќуќи мењнатї ба манбаъњои умумї ва махсус таљзия гашта, танзими ягона ва тафриќавии мењнати кормандонро таъмин менамоянд.

Бояд таъкид намуд, ки меъёрњои њуќуќи мењнатї на танњо дар санадњои ќонунгузорї ва дигар санадњои меъёрии њуќуќї оид ба мењнат, балки дар дигар санадњои меъёрии њуќуќии мустаќиман мутталиќи њуќуќи мењнатї набуда низ љой дошта метавонанд. Пас, манбаъњои њуќуќи мењнатї аз ќонунгузории мењнатї васеътар буда, на танњо санадњои ќонунї ва дигар санадњои меъёрии њуќуќї оид ба мењнат, инчунин он ќисмати санадњои меъёрии њуќуќии мустаќиман мутаалиќи њуќуќи мењнатї набударо, ки меъёрњои танзимкунандаи муносибатњои мењнатї ва дигар муносибатњои љамъиятии алоќаманди онњоро дар худ таљассум менамоянд, дарбар мегиранд.

Амин тариќ, манбаъњои њуќуќи мењнатї гуфта, санадњои меъёрии њуќуќиеро меноманд, ки дар љараёни фаъолияти меъёрэљодкунии маќомоти давлатї ва њуќуќэљодкунии дохилї (локалї) ба тасвиб расида, меъёрњои танзимкунандаи муносибатњои мењнатї ва дигар муносибатњои ба онњо алоќаманди љамъиятиро дар худ инъикос менамоянд.

 

Дата добавления: 2015-11-16; просмотров: 48 | Нарушение авторских прав

<== предыдущая страница | следующая страница ==>
Предмет, услуб ва системаи илми њуќуќи мењнатї| Конститутсияи (Сарќонуни) ЉТ манбаъи умда барои тамоми соњањои њуќуќ, аз љумла њуќуќи мењнатї мањсуб мегардад.
mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.006 сек.)