Тақырып №2: Өмір сүрудің популяциялық деңгейі. Өмір сүрудің экожүйелік деңгейі.

5. Популяция- түрдің табиғаттағы элементарлы структурасы болып табылады.Бір түрге жататын,бір-бірімен өзара еркін будандасатын,белгілі бір территорияны мекендейтін особьтар жиынтығы.

6. Популяцияның тығыздығы – ауданның,не көлемнің белгілі өлшем бірлігіндегі особьтар санымен анықталады.

7. Популяция- жынысы және жасы түрліше особьтардан тұрады.

8. Түр -тірі организмдер системасындағы негізгі структуралық бірлік,олардың эволюциясындағы сапалы кезең болып саналады.

9. Кретерийлер -түрге тән белгілер мен қасиеттер айтамыз. олар:морфологиялық,биохимиялық,генетикалық,физиологиялық,географиялық және экологиялық болып бөлінеді.

10. Морфологиялық кретерий -бір түрге жататын особьтардың сыртқы және ішкі құрылыс ерекшеліктері болып табылады.

11. Биохимиялық кретерий дегеніміз -бір түрге жататын организмдердің клеткаларындағы молекулалық деңгейде жүретін биохимиялық реакциялардың бірдей,не ұқсас болатындығы түрді анықтаушы факторлардың бірі болып табылады.

12. Генетикалық кретерий – әрбір түрге тән хромосомдар жиынтығы, хромосомдардың белгілі саны,мөлшері мен формасы болады.

13. Физиологиялық кретерий- бір түрге жататын особьтардың барлық тіршілік процестерінің ұқсастығымен анықтaлады.Әр түрге жататын особьтар әдетте будандаспайды,не олардың ұрпағы көбеюге қабілетсіз болады.

14. Географиялық кретерий -түр тіршілік ететін сыртқы орта факторларының жиынтығы.

15. Популяция саны- не популяциядағы особьтар саны әртүрлі түрлерде түрліше және белгілі бір шекте болады.Бұл шектегі санының қысқаруы популяцияның жойылып кетуіне әкеп соғады.

16. Популяцияның өлімі -белгілі уақыт кезеңіндегі өлген особьтар саны.Бұл көрсеткіш орта жағдайына,популяцияның жасы мен күйіне байланысты болады.

17. Популяцияның жас құрамының -оның тіршілік етуі мен дамуы үшін үлкен маңызы бар.Қолайлы орта жағдайларында популяцияда барлық жас топтары болып,популяцияның жас құрамы салыстырмалы тұрақты болады.

18. Продуценттер (өндірушілер)- бейорганикалық заттардан органикалық заттар жасайтын автотрофты организмдер.

19. Консументтер (тұтынушылар)- автотрофты организмдермен қоректенетін гетеротрофты организмдер.

20. Бірінші реттік консументтер – шөп, тұқым жемістерімен, өсімдіктердің жер асты органдары тамыр, тамыр жемістерімен қоректенетін өсімдік өоректі жануарлар.

21. Екінші реттік консументтерге – жануар қоректі жануарлар жатады. Майда жәндіктермен қоректенетіндер және ірі жырқыштар.

22. Бірінші реттік өнімділік – фотосинтез кезінде белгілі уақыт өлшем бірлігінде түзілетін өсімдіктер биомассасы.

23. Екінші реттік өнімділік – алғашқы оніммен қоректенетін жануарлар жатады.

24. Редуценттер (тотықсыздандырғыштар)- организмдердің ыдыраған қалдықтарымен қоректенетін жануарлар.

25. БИОМАССА – белгілі бір көлемде немесе аумақта тіршілік ететін тірі организмдердің салмағы.

Дата добавления: 2015-07-15