Білім беру қызметінің мен оның деңгейлеріне сипаттама беріңіз 4 страница

ИНСТА мүше-елдерінің сәйкес үлттық органдары ақпа-раттануы үшін үйлестірілген стандарттар каталогтары басып шығарылады. ИНСТА-ның басып шығаратын баспасы жоқ-тың қасы. Оның жүмыстары стандарттау жөніндегі үлттық журналдар мен КОПАНТ бюллетенінде хабарланады.

Үлттық стандарттарды үйлестірудегі (алғы) бағыттар бол-ып машина және станок жасау, жүмыс орны қауіпсіздігі, өртке қарсы қүралдардың эксплуатациялық сіңімділігі мен қауіп-сіздіктері танылады.

Оңтүстік-Шығыс Азия елдері халықаралық ассоциациясы(АСЕАН)

Оңтүстік-Шығыс Азия елдері Халықаралық Ассоциациясы 1994 жылы Стандарттау мен сапажөніндегі кеңесу комитетін қүрды. Бүл аймақтық үйымның қүрамына АСЕАН мүше-ел-дер - Малайзия, Таиланд, Индонезия, Сингапур, Филиппин, Бруней Дарусалам, Вьетнам стандарттау және сертификаттау жөніндегі үлттық үйымдары кіреді. Осы елдердің сауда-енер-кәсіп палаталары комитетке мүше. Аталған елдердің копші-лігінің үлттық стандарттауы мен халықаралық стандарттарды пайдалануы өте жоғары деңгейде.

Малайзияда стандарттау жоніндегі үлттық үйым - Малай-зиялық стандарттар мен онеркәсіптік зерттеулер институты (СИРИМ) 1975 жылдан бар. СИРИМ озінің статусы бойынша-акционерлік қоғам қүқығындағы ассоциация, бірақ акцияның негізгі иесі малайзия үкіметі. СИРИМ басшылығымен Малай-зияда үлттық стандарттау мен сертификаттау жүйесі қүрылды.

СИРИМ-нің негізгі міндеттері:

- сауда мен енеркәсіпке ықпал ету үшін стандарттауды әрі қарай дамыту мен жетілдіру;

- адам өмірі мен денсаулығы үшін енім қауіпсіздігін қам-тамасыз ету;

- стандарттарды енгізу бойынша енеркәсіптік кәсіпорын-дарға кеңес беру;

- жаңа технология теңірегінде ғылыми- зерттеулер жүргізу;

- ИСО және МЭК халықаралық стандарттары туралы ақ-параттармен онеркәсіп аумағын қамтамасыз ету және оларды үлттық ретінде қабылдауға ықпал ету.

СИРИМ стандарттау жөніндегі халықаралық үйымға Малайзияның атынан қатысады, оның басшылығымен елде МЭК-тің электрондық және электртүрмыстық жабдықтар қауіпсіздігі бойынша негіз қалаушы стандарттары енгізілді. Барлық қолданыстағы осы сала енімдері үлттық стандарттары МЭК стандарттарымен үйлестірілген. Ол осы өнімдердің қарқынды жетілуіне ықпал етуде.

БСҮ бағалауынша Малайзия 90-шы жылдары әлемдік сауданың 25 кошбасшыларының бірі болды. Бүған көп дәрежеде сынау зертханаларын аккредиттеу жүйесін жасауы, экспорттық өнімдерді сертификаттау, 9000 сериялы ИСО стандарттарына сәйкестенуге сапаны қамтамасыз ету жүйесін сертификаттаулар ықпал етті.

Таиландтың стандарттау және сертификаттау жөніндегі үлттық органы - Тайланд өнеркәсіп стандарттары институты (ТИСИ) әз қызметтерін айрықша үйымдастырумен ерекше-ленеді. Ол стандарттау жүмыстарының барлығын (жоспар-лаудан қабылдауға дейін) атқарады. ТИСИ стандартты бе-кітетін өнеркәсіп министрлігінің қүрылымдық болігі. Стандарт жобасы мәтін бойынша, сондай-ақ техникалық талаптар бойынша да мүдделі жақтардың толық келісуінен кейін ғана қабылданады. Келісу бойынша барлық жүмыстарды ТИСИ жүргізеді. Тайланд үкіметі түрлі сала әнімдерін үлттық стандарттар талаптарына толық сәйкес болғанда ғана сатып алып, үлттық стандарттауға кемек жасайды. ТИСИ және де онім сәйкестігін сертификаттауға жетекшілік жасайды, сонымен қатар сынауды тікелей институт және онын тапсырысымен өнеркөсіп және университетзертханаларыжүргізеді. Елде 10 сертификаттау жүйесі қызмет етеді.

Индонезияда стандарттау женіндегі үлттық үйым - Ин-донезия стандарттау жөніндегі Үлттық Кеңесі(ИСС) 1984 жылы Президент Декретімен қүрылды.

Кеңес міндеттеріне мыналар жатады:

- стандарттау мен сертификаттау жөніндегі түрлі үйымдар жүмыстарын, сондай-ақ стандарттау бағдарламаларын үй-лестіру;

- стандарттау және метрология төңірегінде үлттық саясат өзірлеу және Президентке сәйкес үсыныстар беру;

- әзірлеуге қатысқан барлық тараптар консенсусқа жеткен-нен соң үлттық стандартты қабылдау;

- әлемнің метрологиялық орталықтарында үлттық эталон-дарды дүрыстау және үлттық дүрыстау тәртіптерін жоспарлау.

ИСС халықаралық үйымдарға Индонезия атынан қатыса-ды, бірақ сынау зертханалары мен сертификаттауды аккре-диттеу оның қүзыретіне кірмейді.

Барлық үлттық үйымдар - Стандарттау және сапа жөніндегі кеңес беру комитетіне мүшелер мемлекеттік болып келеді және олардың жүмыстарын мемлекет (өздігінен қаржыландырылатын СИСИР- Сингапур үлттық стандарттау жөніндегі үйымнан басқа) қаржыландырады.

АСЕАН елдерінің іс жүзінде барлық үлттық стандарттары ерікті сипатта (Малайзияда 100%, Индонезия, Тайланд - 97, Филиппиндерде - 95, Сингапурда 91 %). Техникалық заңның тура әсері ету жағдайында ғана стандарттар міндетті статуста.

АСЕАН барлық елдері 9000 сериялы ИСО стандарттарын қабылдады. Сингапур көрсетілетін қызмет сапасын басқару жөніндегі 14000 сериялы ИСО стандартын енгізуде.

АСЕАН-ға мүше-елдер Стандарттау жөне сапа жөніндегі кеңес беру комитетінің басқаруымен аймақтық стандарттауға комақты үлес қосты. Комитет қызметтері стандарттау мен сапа жөнінде стандарттаудың жалпы мәселелерін, өнеркәсіптің мемлекеттік және жеке секторларында стандарттаудың көптеген нақты мәселелерін, осы сала жүмыстарын ақпараттық қамтамасыз етулерін қамтиды.

Панамерикандық стандарттар комитеті (КОПАНТ)

Панамерикандық стандарттау комитеті 1961 жылдан жү-мыс атқарып келеді. Комитет - Аргентина, Боливия, Бразилия, Чили, Колумбия, Коста-Рика, Эквадор, Доминикам респуб-ликасы, Мексика, Панама, Парагвай, Перу, Тринидад-Табого, Уругвай, Венесуэла үлттық үйымдарын, сондай-ақ басқа елдер

- Коста-Рика, Сальвадор, Гватемала, Гондурас жөне Никарагуаның аймақтық үйымдарын біріктіреді.

Үйымның басты мақсаты - аймақтық саудадағы техника-лық кедергілерді жою. КОПАНТ осы мақсатқа жетуді - аймақтық стандарттарды әзірлеу мен кеңінен қолдануда ынты-мақтастықты дамыту, ғылыми-техникалық прогресс жетістік-терін іске асыру қүралы ретінде стандарттауды насихаттаудан; үлттық стандарттау бағыттарындағы мәселелерді таңдауға ықпал етуден; ИСО мен МЭК жүмыстарына латынамерика-лық елдердің белсенді қатысуы мен халықаралық үйымдар талаптарымен аймақтық нормативтік қүжаттарды жоғары мүмкіндікке үйлестіруге ықпал етуден көреді. КОПАНТ бүл бағытта аймақтық стандарттауды халықаралық стандарттар қамтылмаған аймақтарға немесе ерекше аймақтық норма мен ережелер орнатуды керектігіне байланысты қолдануды қажет санайды.

КОПАНТ-тың үйымдастырылу қүрылымы дәстүрлі. Оның басында барлық мүше-елдер болатьш жоғары орган

- Бас ассамблея. Атқару кеңесі, Атқарушы хатшы және Техникалық үйлестіру хатшылығы үш жылға сайланады. Жүмыс органдарына - қызметтері арнайы комиссиямен (даму, заңдар мен регламенттер, сертификаттау мен сәйкестік белгілер, қаржы, метрологця бойынша) үйлестірілетін техникалық комитеттер жатады.

Сондай-ақ, КОПАНТ-тың қызметі мүше-елдердің үлттық үйымдары жүмыстарын жетілдіру, атап айтқанда, стандарттау жоніндегі үлттық органдар қызметкерлерін оқыту мен білік-тілігін көтеру.

Аймақ мемлекеттерінің өлшемнің метрлік жүйесін қабыл-дауын үйымдастыру мен оған көшуге ықпал етуі - КОПАНТ-тың ең қомақты еңбегі.

1975 жылға КОПАНТ-қа Американдық үлтгык стандарт институты катысты.

Дата добавления: 2015-07-15