II. Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы
Ø Ұлы Жүздің Ресейге қосылуы
- Осы елдің жасырын қолдауына сүйенген Хиуа, Қоқан және Бұхар хандықтары Каспий теңізінің жағалауынан Жетісуға дейін шабуыл жасады: Ағылшын үкіметінің.
- Хиуа ханы Мұхамед-Рахымның он мыңдық әскерімен қазақтарға жасаған жойқын шабуылы болған жыл: 1820 жыл.
- Хиуа ханы Мұхаммед Рақым қаңыратып кеткен қазақ ауылдарының саны: Екі мыңға жуық
- 1821 жылы Орта Азия хандықтарының озбырлығына қарсы Ұлы Жүздегі шаруалар көтерілісін басқарған: Тентектөре.
- 1821 жылғы Тентектөре бастаған қозғалыстың сипаты: Азаттық.
- 1821 жылғы Тентектөре бастаған қозғалыстағы көтерілісшілер саны: 10 мың.
- ХІХ ғасырдың ортасында Ұлы Жүздің оңтүстік аймақтарын билігінде ұстаған хандық: Қоқан хандығы.
- ХІХ ғасырдың ортасында (ХІХ ғасырдың 20-30 жж.) болған Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудағы көтерілістер бағытталды: Қоқан үстемдігіне қарсы.
- 1817 жылы Сүйік сұлтан Абылайханұлының патша үкіметіне жасаған мәлімдемесі: Өзінің қарамағындағы рулармен Ресей құрамына кіру.
- Ресей бодандығын 1817 жылы бірінші болып қабылдаған 66 мың қазағы бар Ұлы жүздің руы: Жалайыр.
- 1825 жылы жаңа әкімшілік билікті мойындап, өзі жерлерінде сыртқы округ ашуға келісім білдірген Ұлы Жүздің руы (50 мың адамы бар болыс): Үйсін.
- Ресейдің сыртқы істер министрлігі жанындағы «Азия комитетінің» құрылған уақыты: ХІХ ғ. 20-30 жж.
v Патша үкіметі Қазақстанда саяси бағыттағы бірқатар әскери шараларды іске асырды: ХІХ ғасырдың 20-30 жылдары.
- Жетісуда орыс билігінің шын орнай бастауы: 1831 жылы 17 шілдеде Аякөз округтік приказының салынуымен басталады.
- ХІХ ғасырдың 30-40 жылдары Хиуа мен Қоқан хандары: Қазақстанның оңтүстігі мен қырғыз жерінің Ресей иелігіне өтуіне кедергі жасауға тырысты.
- ХІХ ғасырдың 40 жылдарында Орта жүз бен Ұлы жүз аумағы жапсарында салынған Ресей әскери бекіністері: Ақтау, Алатау, Қапал, Сергиополь, Лепсі.
- Қапал бекінісі салынды: 1847 жылы.
- Ұлы Жүзді басқаратын ресейлік пристав тағайындалған жыл: 1848 жыл.
- 1848 жылы Ұлы жүзге тағайындалған ресейлік билік: Пристав.
- ХІХ ғасырдың ортасында Ресейдің экономикалық және саяси мүдделеріне орай алдымен көз тіккен аймақтар: Жетісу және Іле өңірі.
- Ұлы жүздің оңтүстік аймақтарын біраз уақытқа дейін билігінде ұстады: Қоқан хандығы.
- Ұлы жүздегі Қоқан хандығының тірегі болған Қаскелең өзені бойындағы бекініс. Таушүбек.
- Орыс әскерлеріне Таушүбек бекінісі қантөгіссөз берілді: 1851 жылы 7 шілде.
- Қоқандықтардан Таушүбек бекінісін басып алуға қатысқан экспедиция басшысы: Карбышев.
- 1853 жылы Ресейдің қоластына қараған бекініс: Ақмешіт.
- Ақмешіт бекінісін басып алған Орынбор генерал-губернаторы: В.А.Перовский.
- Сырдария мен Сібір әскери шептерін ұштастыру туралы ұсыныс жасаған Батыс Сібір генерал-губернаторы: Г.Гасфорт.
- 1853 жылы Талғар өзенінің Ілеге құяр жерінен Іле бекінісін тұрғызды: М.Д.Перемышельскийдің отряды.
- Верный бекінісінің негізі қаланды: 1854 жылы.
v 1854 жылы көктемде құрылған бекініс: Верный.
- Верный бекінісінің негізін қалаған отрядты басқарған: М.Д.Перемышельский.
- Верный бекінісі салынған жердің ертедегі атауы: Алматы.
v Верный кейін Іле қонысы деп аталды.
- Ұлы жүз приставы резиденциясының Қапалдан Верныйға ауыстырылған жыл: 1855 жыл.
- 1855 жылы Верныйға 400 отбасы қоныс аударды: Сібірден.
- Ресейден Верныйға қоныс аударушылар арасында аталған облыстан шыққандар басым болды: Воронеж.
- Татар слободкасы маңайында Верныйдағы тұңғыш су диірмені салынды: 1857 ж.
- 1858 жылы Верныйда іске қосылған өнеркәсіп: Сыра зауыты.
- ХІХ ғасырдың 60-жылдары Верныйда тұрған ғалым, саяхатшы: Ш.Уәлиханов.
F Верный бекінісі ХІХ ғасырдың 50 жылдары Қазақстанның оңтүстік аудандары мен қырғыз жерінің Ресей қол астына қарауын тездетті.
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы
- Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы кезеңінде Ресейдің күшін қоқандықтар озбырлығынан құтқарушы ретінде қарсы алып, қошемет көрсеткен: Сұраншы батыр, Шаян батыр, Жайнақ би.
- Ұлы жүздің және Солтүстік Қырғызстанның шекарасындағы Кәстек бекінісінің салынған мерзімі: 1859 жылы.
v Орыс әскерлерінің Шу аңғары арқылы Қоқан бекіністеріне қарай ілгерілеуі осы жерден басталды.
- ХІХ ғасырдың ортасында Қоқан ханы Жетісуды өз қолына ұстап алуы үшін әскери күш-қуатын нығайту шараларын жүргізген бекіністер: Әулиеата, Мерке, Пішпек, (Тоқмақ).
- Орыс әскерлері 1860 жылы 26 тамызда басып алған қоқандықтардың бекінісі: Тоқмақ.
- 1860 жылы қыркүйекте бес күндік қоршаудан кейін құлаған Қоқанның Жетісудағы тіректерінің бірі: Пішпек.
- 1860 жылы полковник Циммерман бастаған орыс әскерлері басып алған бекіністер: Тоқмақ, Пішпек.
- Ресей мен Қоқан арасындағы қақтығыста қазақ феодалдарының ұстанған позициясы: Екіге бөлініп, екі жақта да соғысты.
- Кенесарының баласы Сыздық бастаған топ қарсы күресті: Ресей әскеріне қарсы.
- Жетісудың Ресейге қосылуының аяқталуы кезеңіндегі Алатау округінің билеушісі: Г.А.Колпаковский.
- 1860 жылы орыс әскерлері мен Қоқан әскерінің арасында үш күндік шайқас болған жер: Ұзынағаш.
- Ұзынағаш жеріндегі орыс әскерлерінінің Қоқан әскерін жеңген шайқас болған уақыт: 1860 жылы қазан айының 19-21 күндері.
v 1860 жылғы Ұзынағаш шайқасындағы екі жақтың шығыны: Қоқандықтар – 400, орыс – 2 адам.
- 1860 жылғы Ұзынағаш шайқасының тарихи маңызы: Жетісудың Қоқан езгісінен құтылуына ықпал етті.
- 1863 жылы Ресейдің құрамына енген бестаңбалы руының саны: 5 мың шаңырақ.
v Қоңырат руының саны: 4 мың шаңырақ.
- ХІХ ғасырдың 50-60 жылдары Орта Азия үшін Ресейдің басты бәсекелесі: Англия.
- Ресей үкіметінің Әулиеата, Түркістан, Мерке бекіністерін басып алды: 1864 жылы көктемде.
v 1864 жылы 22 қыркүйекте М.Черняев пен подполковник Лерхенің әскери топтары басып кірді: Шыкентке.
- 1864 жылы Ресей әскерлері басып алған бекіністер: Әулиеата, Шымкент, Түркістан.
- Орыс әскерлеріне қарсы Хиуа, Бұхар хандықтарымен одақ жасауға тырысқан Қоқан билеушісі: Әлімқұл.
- Орта Азияның ірі саяси экономикалық орталығы Ташкентті орыс әскерлерінің басып алған жылы: 1865 ж.
v 1865 жылы орыс әскерлері басып алған қала: Ташкент.
- 1866 жылдың басында орыс әскерлері басып алған Орта Азия хандығы: Бұхар хандығы.
v Бұхар хандығының иеліктері Түркістан генерал-губернаторлығының құрамына кірді.
- 1866 жылы Бұхар хандығының солтүстігіндегі қазақтар өзбектермен қатар билігін мойындады: Ресейдің.
- 1868 жылы келісім бойынша Қоқан хандығына қарасты жерлер бағындырылды: Түркістан генерал-губернаторлығына.
- Хиуа хандығы орыс әскерлерінен жеңіліс тапты: 1873 жылы.
- 1860-1870 жылдары Ресей құрамына өткен мемлекеттер: Хиуа, Қоқан, Бұхар.
- Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы: ХІХ ғасырдың 60 жылдары.
- Қазақстанның Ресейге қосылу процесі созылды: Бір жарым ғасырға.
ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамының
Дата добавления: 2015-07-10; просмотров: 5320 | Нарушение авторских прав
Читайте в этой же книге: Верныйда сыра зауыты іске қосылды: 1858 жылы. | Білқайыр хандығы | XIV-XVII ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті және әлеуметтік-экономикалық жағдайы | Рухани мәдениет | Діни наным–сенімдер | III. «Алаш» атауы мен жүздердің пайда болуы | Отарлық езгіге қарсы азаттық күресі | Азақстанның экономикалық дамуы | Азақ-қытай сауда қатынастары | ХІХ ғасырдың соңындағы Қазақстанның саяси-әлеуметтік дамуы |
mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.007 сек.)