Ауыл шаруашылығы техникаларының паркі

Қазіргі уақытта машиналар мен жабдықтардың абсолютті санының өсу серпініне қарамастан ҚР-дағы ауыл шаруашылығы техникалары паркінің 80%-ы тозған. Қазіргі таңда пайдаланудың нормативтік мерзімі 8-10 жыл кезінде 80%-дан астам астық жинау комбайндары мен тракторларының орташа пайдаланылған жылы 13-14 жыл, 71% астық жинау комбайндары, 93% тракторлар және 95% тұқым себетін машина есептен шығаруға жатады, ауыл шаруашылығы техникаларының қолда бар паркі жалпы 87% шегінде тозған. 2004-2009 жылдары техниканың қатардан шығып қалуының орташа коэффициенті оң болды (жылына 0,7%).

7-кесте. Қазақстан Республикасында ауыл шаруашылығы машиналарының негізгі түрлерінің бар болуы (жылдың басынан), бірлік

Техникалар түрі
Тракторлар	132 676	134 799	137 213	156 037	156 656	155 580
Астық жинау комбайндары	44 339	44 621	45 454	48 032	49 503	46 997
Тұқым себетін машина	87 625	90 362	90 743	91 599	90 960	77 187
Егу кешендері		1 126	1 520	1 995	2 408
Орақтар	15 458	15 575	15 243	15 439	15 200	15 233

Дерек көзі: Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі

Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер соңғы бес жылда озық шетелдік өндірушілердің барынша өнімділігі жоғары техникаларын сатып алуды. Нәтижесінде ауыл шаруашылығы өндірісін энергиямен қамтамасыз ету 2002 жылмен салыстырғанда 19,5 %-ға өсті және 165 жылқы күшін немесе 100 гектар жыртылған жерге 123 кВт құрайды. Салыстыру үшін, Ресейде ауыл шаруашылығы өндірісінің энергиямен қамтамасыз етілуі 259 кВт, Германия, Голландия, Италияда – 350 кВт, Францияда - 364 кВт, Ұлыбританияда - 404 кВт, АҚШ-та – 405 кВт құрайды. Бұл ретте, мәселен жалпы техника санының 4,9 %-ын құрайтын «Хорш», «Джон-Дир», «Кейс», «Морис» өнімділігі жоғары егу кешендері егіс алаңдарының 35,2 %-ын егеді.

ҚР-ның Кеден Одағына кіруі КО шегінен тыс жерлерден импортталатын ауыл шаруашылығы техникаларының кедендік бажын айтарлықтай арттырды, бұл ретте, Қазақстан жағдайына қажетті no-till және mini-till технологияларын қолдануға арналған техника КО шегінде қажетті мөлшерде және номенклатурада шығарылмайды. ҚР-да құрастыру деңгейін оқшаулау бойынша жоғары талаптар, сондай-ақ, тұрақсыз өткізу нарығы ҚР-да құрастыру өндірісін құруды шектейді.

Ауыл шаруашылығы техникаларының паркін жаңарту және кеңейту мақсатында лизинг секілді қаржы құралын пайдалана отырып мемлекеттік қолдауды жалғастыру қажет.

Агрохимия

ҚР Статистика агенттігінің деректері бойынша жыл сайын 87,4 мың тонна минералды тыңайтқыш пайдаланылады, гербицидтер жеткіліксіз қолданылады – барлығы 8-10 млн. тонна.Тыңайтқыштарға деген қажеттілік жылына1,8 млн. тонна деңгейінде бағаланады.

Қазақстан құрамында азот және фосфоры бар тыңайтқыштарды тұтынуға тең көлемде өндіреді, алайды, тыңайтқыштардың үлкен көлемі экспортталады, ал ішкі сұраныс импорт есебінен қанағаттандырылады. Қазақстанда тұтынылатын калийлі тыңайтқыштар қазіргі уақытта толық көлемде импортталады.

Биологиялық тыңайтқыштар да жеткіліксіз пайдаланылады.

Жыл сайын шамамен 3,5 мың тонна пестицид өндіріледі, шамамен 17,5 мың тонна пестицид импортталады, ішкі нарық көлемі жыл сайын 21 мың тоннаны құрайды және жылына 10-12% өсу үрдісіне ие. Пестицидтерді формуляциялауды шамамен 6 жергілікті кәсіпорын жүзеге асырады.

Қазіргі бар проблемаларды шешу мақсатында минералды тыңайтқыштар құнын, ауыл шаруашылығы дақылдарын гербицидтермен өңдеуге жұмсалатын шығындарды арзандату бойынша мемлекеттік қолдау шараларын жалғастыру қажет.

Дата добавления: 2015-11-16