Читайте также:
|
Адам құқықтарының кейбіреуінің орындалуы басқа құқықтардың орындалуына кедергі жасауы мүмкін. Осы жағдайды Рум құқығында құқықтар коллизиясы деп атаған. Коллизия негізінде заң бойынша құрастырылған қатынастарға сәйкес шешіледі:
(1) Кепілдік несие берушілердің кепілдіктің арнаулы затын сату құқығы (jus distrahendi) 1 кепілдік кредиторға беріледі, қалғандарының мүдделері орындалады, бірақ олардың талаптары түскен ақшадан төленеді.
(2) Меншік құқық коллизиясында басқа құқықтармен бірге (сервитуттар, құрылыс салу құқығы, мұрагерлік аренда), соңғылары кедергіз орындалады.
(3) Егерде қарызданушының жағдайы болмаса, несие берушілердің арыздары бір көлемде қайтарылады.
6.5. Преторлық қорғаудың ерекше тәсілдері.
Преторлар өз атқарғаң қызметіңде талапты қорғаудан басқа ерекше қорғау тәсілдермен пайдаланатың. Олар әкімшілік билігінің құрастыру түрлерге қатысқан. Осындай тәсілдердің төрт тұрің қарастырайық. 1)-интердикттер, 2)-стипуляция, 4)-иеленуге кіргізу (integrum) және 4)-реституция.
Интердикт (Interdictum)- преторлардан шығатың тыйым салатын бүйрықтары.Алдымен тарих бойынша, претор осындай тыйымдарды жеке түлғаларға беретің, мысалы: Азамат Павел,сіз Марк азаматтың жеріне тиіспеңіз, ол жерді мирас бойынша алғаң болыпты. Бара-бара интердикттер көпшілікке жарияланатын,мысалы: Азаматтар,көшелерге пайдаланғаң суды төкпендер.Көше қоғамдық меншігінде т.б. Интердикттердің бір-неше түрлері шыққан.
Стипуляция (Stipulatio)-салтанатты түрде уәде беру.Әр-түрлі жағдайларда міндеттемелерді атқару үшін, әлде әр-түрлі келісімдерді бекіту үшің румдықтар уәде беретің. Ал соңдай уәде претор алдында берілсе-тіпті нағыз заң болып шығатын. Стипуляцияны орындамаған азаматттар Рум қаласынан көштіретің,олардың құқықтары түгел жойылатын,ал сол адамның есімі және үрпақтары да арамды болып жүртқа көрінетің.
Иеленуге кіргізу(Integrum)- Бұл тәсіл азаматтарға өр-түрлі жағдайларда пайда болған мүлікті(табылған,өсиет бойынша пайда болған т.б.) заң ретіңе келестіру үшін жүзеге асыратын. Осындай иеленуге кіргізу тәртіпті претор өзі атқаратың.
Реституция (Restitutio)-Бұрыңғы қалпына келтіру.Кейде румдықтар білмей,әлде түсіңбей, жастықтаң әлде кәріліктен өздеріңе пайдасыз әлде тіпті зиянды келісімдерге келетің, қорқындықтан да болатың.Ал келісім-шартты орындау керек.Осыңдай жағдайлармен өтініш жасап,преторға жолығатын. Претор оларды тыңдап,егер айтқан сөздері дұрыс болып шықса,осыңдай адамдарды кейде міндеттемеден босататын. Олардың шарттарды болмағандай түріңде есептейтың. Бұны бұрыңғы қалпына келтіру деп орыңдаған.
In medius res-Заттардың ішіне қара. (Латын мақалы.)
Тарау. Рум құқығындағы заттардың ұғымы.
Заттардың ұғымы және зат түрлері.
Дата добавления: 2015-11-14; просмотров: 173 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Талап ұғымы. | | | Зат құқығы және иелену. |