Тұрқы бөлшектерді жасау

Тұрқы бөлшектер орта мөлшерлі, күрделі пошымды заттар ретінде кеңінен тараған. Олар бір-біріне әртүрлі бөлшектермен орналасқан беттері мен және тесіктерімен сипатталады. Бұл тесіктер өздерінің тағайындалуы бойынша негізгі (дәл) және көмекші болып бөлінеді. Біріншісінің беттері біліктер орнатуға, екіншісінің беттері бекітетін бөлшектер мен майлауға арналған.

Тұрқылардың үлкен мөлшерлеріне, пошымдарының әр түрлігіне және өндеу дәлдіктеріне қойылатын талаптарына қарамай оларды өндеу,типтік нобаймен жасалады. Өндеу үшін қойылатын технологиялық шарттар орнататын бөліктерге байланысты болады. Жалпы жағдайда олардың негізгі тесіктерін 7 квалитетпен жасайды, бетінің кедір - бұдырлығы Ra = 0,4 - 1,6 мкм болуы керек. Тесіктерінің осьтерінің сәйкес келмеулігі, ең кіші шеңберінің шектерінің жартысына тең болуы керек және шеңберінің домалақтықтан ауытқулары шеңбердің шектерінен 0,3-0,5 аралығында болуы керек. Тұрақты бөлшектерді жасау үшін ең көп тараған дайындық мәдделер, сұр шойыннан және болаттан құйылған бөлшектер. Типтік өндеу бойынша барлық тұрақты бөлшектерге, бірінші екі операция жасалу керек: базалық бетті өндеу кезінде оның пошымына байланысты құйылған, деректі бетті база етіп алуға болады. Ары қарай өндеуде келесі ғамалиялар болады: фрезерлеу, сүргілеу және тарту (бір немесе екі өтуден тұрады), негізгі тесіктерді үлгілеп өндеу, кейбір кіші беттерді, көмекші беттерді фрезерлеу, тесу, зеңкерлеу, бұранда кесу, кейбір кіші тесіктерді кеңейту, тұйықтарды, тесіктерді ажарлау. Бұл кездерде база ретінде тесіктерді және орнатқы базаларды қолданады.

Тұрқылардың салмағы кейбір жағдайда олардың бөлшектерінің жалпы салмағының 70 - 90 % құрайды. Сондықтан тұрқы құрылымын тиімді етіп жасап, қажет материалдарды үнемдеуге болады.

Сонымен бірге тұрқы бөлшектері габариттік өлшемдеріне де байланысты бөлінеді:

a) екі өлшемі үшінші өлшемінен өте аз болатын тұрқы бөлшектері;

б) бір өлшемді екі габариттік өлшемге қарағанда өте аз бөлшектер;

в) габариттік бөлшектері тік өлшемдері шамалас тұрқы бөлшектері;

1-кесте

Профильдің орташа арифметикалық ауытқуы Ra

	10,0	1,00	0,100	0,010
	8,0	0,80	0,080	0,010
	6,3	0,63	0,063	0,008
	5,0	0,50	0,050	-
	4,0	0,40	0,040	-
	3,2	0,32	0,032	-
	2,5	0,25	0,025	-
	2,0	0,20	0,020	-
16,0	1,6	0,16	0,016	-
12,5	1,2	0,12	0,012	-

Дата добавления: 2015-10-13