|
Читайте также: |
3.16.1 Семинар сабақтарының сұрақтары:
1 Дүниежүзілік өркениеттегі елеулі мәселелердің иереархиялары мен байланысы.
2 Қазіргі таңдағы жаһанданудың ерекшеліктері мен оған тән белгілері, қарсылықтары мен шешу жолы.
3 Қазіргі таңдағы әлемдік қиыншылықтарды шешудегі ғылым мен философияның ролі.
4 Елеулі прцестерді зерттеу методологиясы. Ғылымның міндеттілігі мен этикасы.
3.16.2 СОӨЖ тапсырмалары
Бақылау сұрақтары:
1 Жаһандану деген не?
2 Әлемдік мәселелердің антропогендік түрі неге негізделген?
3 Жаһанданудың мәселелерін сай мысал келтіріңіз
4 Жаһанданушылар мен жаһанданушыларға қарсы: қайсысы дұрыс?
5 «Өсудің шегі» бар ма?
3.16.3 Рефераттар тақырыбы:
1 Жаһандық мәселелердің иерхиясы: олардың шешілу жолдары
2 Жаһандық мәселелердің техникалық түрі
3 Жаһандық мәселелер бұл адам санасына шығару ма?
4 Экологиялық кризис түріндегі жаһандық мәселелер
5 Жаһандық мәселелер мен бүкіладамзаттық құндылық
6 Жаһандық мәселелердің пайда болу мәселері
3.16.4 Негізгі ұғымдар:
Жаһандану, жаһандану мәселелері, антиглобализм, альтерглобализм, өсу шектері, саяси және экономикалық интеграция, футурология, рухани кризис, планетаның сейсмикалық активтілігінің артуы, жаппай жою қаруын қолданудан туатын әлемдік соғыс қауіпі, табиғи ресурстардың тапшылығы, демографиялық мәселе, мемлекеттер мен аудандардың бірқалыпсыз әлеуметтік-экономикалық дамуы, кометалық және метеориттік бұзылудың қауіпі, террордың өсуі, экологиялық кризистің тереңдеуі, климаттың әлемдік өзгерісі.
3.16.5 СӨЖ тапсырмалары:
Қазіргі таңдағы жаһандық мәселелер тақырыбына сөзжұмбақ құрастыр. 17 Кесте. Мәселелерді шешу жолдарына қарай орналастыр.
| Рухани мәдениеттің жаңғыруы, ғылым мен білімнің дамуы, тәртіпті тәрбие, дүниеге деген жаңа рухани көзқарастың пайда болуы. | ||
| Жаппай жою қаруын шығаруды және таратуды шектеу, оларды шығару және тарату арсеналдарын біртіндеп жою, жан-жаққа таратуға тыйым салу. | ||
| Ресурсты қолдануды шектеу, жаңа электр көздерін табу, биосфера қорын қалыптастыру, жаңа материал өңдейтін техникаларды дамыту, космостық табиғи ресурстарын игеру (күн жүйесі, т.б.) | ||
| Мемлекеттердің саяси және экономикалық интеграциясы, 3-ші әлем мемлекеттеріне дамыған мемлекеттердің көмегі. | ||
| Комета-метеоритті жүйедегі планетаны лазерлік және ядролық қарулар көмегімен қорғау, жераралық космостың кеңістікті игеру | ||
| Жаппай аурулардың себебін, жаңа дәрі-дәрмектерді ойлап табу, емдеу техникасын игеру, жаппай ауруларға қарсы алдын - ала жұмыстар жүргізу. Салауатты өмір салтын жүргізу жайында ғылыми зерттеулер жүргізу | ||
| Барлық мемлекеттерге біркелкі құқықтық стандарттар орнату, ұдайы түсініспенушіліктерді шешу мақсатында БҰҰ рөлін арттыру, әр түрлі елдердің құқық қорғау жүйелерінен байланысын орнату, терроризмнің мәдени экономикалық және саяси себептерін жою, мәдениаралық диалогты кеңейту | ||
| Шығынсыз экологиялық техниканы өңдеу, тазалау құрылғыларын орнату, экологиялық қауіпсіз энергия көздеріне көшу, экологияға сай емес табиғатты қолдануға құқықтық жауапкершілікті қатаңдату | ||
| Демографиялық жарылыс аудандарында халықтың өсуін қадағалау, «қартаюшы» мемлекеттерде тууды реттеу, планета аймағы бойынша халықтың біркелкі орналасуын қадағалау | ||
| Фреон мен көмірқышқыл газының атмосфераға шығарылуын азайту, жерде ядролық қаруды сынақтан өткізуге тыйым салу, қауіпті климаттық аймақтардан халықты қауіпсіздік аймақтарға көшіру | ||
| Жерде ядролық қаруды сынақтан өткізуге тыйым салу, сейсмикалық қауіпті алдын ала хабарлау технологиясын дамыту, сейсмикалық қауіпке тұрақты ғимараттар мен құрылыстар салу, құтқару бөлімшелерін дамыту |
3.16.6 Білімді бақылауға арналған тест сұрақтары:
1 «Глобализация» (жаһандану) термині кең алқымды таралды:
A) 20 ғасырдың 70 жылдары
B) 21 ғасырдың басы
C) 20 ғасырдың 90 жылдары
D) 19 ғасыр
E) 20 ғасырдың басы
2 Жаһандау мәселелердің жалпы сипаты?
A) Ұлттық
B) Аудандық (региональный)
C) Антропогендік
D) Діни
E) Аймақтық
3 Демографиялық және сату проблемалары қай қатарға жатады?
A) Ұлттық
B) Жаһандық
C) Локальдық
D) Региондық
E) Аймақтық
4 XXI ғ. Адамзаттың болашағы қандай болады?
A) Өзара ызалы қарым қатынас
B) Әлеуметтік мәдени изоционизм
C) Әлеуметтік мәдени әртүрлілікті сақтау кезінде жалпыөркениеттік бірлік
D) Локальды мәдениетті диалог
E) Теңдік идеясының дамуы
5 «Халықты абсолюттік көшіру» заңын XVIII ғ кім ашты?
A) Кант
B) Мальтус
C) Маркс
D) Энгельс
E) Фейербах
6 Жаһандық мәселелерді ғылыми алдын ала жолдаудың негізі емес әдісі не?
A) Экстраполяция
B) Гипотеза
C) Аналогия
D) Компьютерлік модельдеу
E) Эксперттік баға
7 Бұл мәселелердің қайсысы жаһандық емес?
A) Сату мәселесі
B) Жұмыссыздық мәселесі
C) Халықты орналастыру мәселесі
D) Бейбітшілікті сақтау
E) Шикізат мәселесі
8 Бүкіл адамзатты қамтитын тарихи дамудың идеясы мен идеалы қашан қалыптасты?
A) Антикалық заманда
B) Орта ғасырда
C) Қайта жаңғыру заманында
D) Қайта жаңару заманында
E) Жиырмасыншы ғасырда
9 «Өсудің шегі» теориясы қашан пайда болды?
A) XX ғ. 70 жылдардың басында
B) XX ғ. басында
C) XXI ғ. басында
D) XIX ғ.
E) XX ғ. ортасында
10 «Экодамудың тұрақты индексіне» не кіреді?
A) Өмірдің жалғасуы
B) Бір жанға сәйкес жалпыұлттық ұғым
C) Ересек адамдардың сауаттылығы
D) Жоғары білімі бар адамдар саны
E) Өндірілетін газ бен мұнайдың көлемі
11 Қашан «Футурология» термині философияға енгізілді?
A) Жиырмасыншы ғасырдың ортасы
B) Қайта жаңару кезеңі
C) Жаңа заманда
D) Қайта жаңғыру
E) Жиырма бірінші ғасыр
12 «О, батыс- бұл батыс, шығыс- бұл шығыс, ал олар бірге үйлеспейді» кімнің сөздері?
A) А. Шейцер
B) Р. Тагор
C) Р. Киплинг
D) Шәкәрім
E) Н. Бердяев
13 С. Хантингтонның танымал еңбегі қалай аталады?
A) «Тарихтың соңы»
B) «Футурошок»
C) «Экоспазм»
D) «Өркениеттердің қақтығысы»
E) «Адамдық қасиеттер»
14 Тарихтың қайталанбалы идеясын кім ұсынды (сызықтық және қайталанғыш)
A) А. Блаженный
B) Шпенглер
C) Л. Гумилев
D) Ясперс
E) Н. Данилевский
15 Ақыр заман туралы ілім қалай аталады? (діни тұрғыда)
A) Онтологиялық манизм
B) Аксиология
C) Креационизм
D) Фидеизм
E) Эсхатология
16 Жаңа Заманда Еуропада өркениет ұғымын қандай мағынада қарастырды?
А) «адамгершілік қасиетінің жақсаруы»
В) «өмірдің жақсаруы»
С) «өндірістің жақсаруы»
Д) «тәрбиенің жақсаруы»
Е) «табиғаттың жақсаруы»
17 Мәдениет пен өркениет бір. Олар синонимдер деп қарастырған ғалым
А) Э. Тайлор
В) Л. Морган
С) Ф. Вольтер
Д) А. Тойнби
Е) О. Шпенглер
18 Өркениет-мәдениеттің ақыры, оның кәрілік шағы, руханилықтың антиподы деген пікірдің авторы.
А) Э. Тайлор
В) Л. Морган
С) Ф. Вольтер
Д) А. Тойнби
Е) О. Шпенглер
19 Өркениет – мәдениеттің прогресі, болашаққа бой сермеуі, қоғамның парасаттылық деңгейі деген қағиданы ұсынған:
А) Э. Тайлор
В) Л. Морган
С) Ф. Вольтер
Д) А. Тойнби
Е) О. Шпенглер
20 Өркениет – этностар мен мемлекеттерге тән мәдениеттің оқшау түрі деп қарастырған ойшыл
А) Э. Тайлор
В) Л. Морган
С) Ф. Вольтер
Д) А. Тойнби
Е) О. Шпенглер
3.16.7 Әдебиеттер тізімі
1 Әбішев Қ., Әбжанов Т.Философия тарихындағы таным териясы және
метод проблеиасы.-Алматы,1990 ж.
2 Балғымбаев А.С. Субъектінің ғылыми танымдағы белсенділігі.- Алматы, 1997.
3 Философия және мәдениеттану. Оқу құралы.- Алматы,1998.
4 Нысанбаев Ә., Әбжанов Т.Ойлау тарихының белестері.- Алматы, 1994 ж.
5 Кішібеков Д.,Сыдықов Ұ.Философия.-Алматы, 1994 ж.
6 Философиялық сөздік. – Алматы, 1996 ж.
7 Қ.Әбішев Философия. – Алматы, 1998 ж.
8 Есім Ғарифолла. Сана болмысы.(Саясат пен мәдениет туралы ойлар). – Алматы, 1997 ж.
9 Ә.Нысанбаев., Т.Әбжанов. Ойлау тарихының белестері. – Алматы, 1994ж. 10 К.Юнг. Архетип және символ. – М, 1991 г.
11 Қ.Әбішев., Т.Әбжанов. Философия тарихындағы таным теориясы және әдістемелік мәселелері. – Алматы, 1990 ж.
12 А.С. Балғымбаев. Субъектінің ғылыми танымдағы белсенділігі. – Алматы, 1997 ж.
13 Н.Р. Мұсаева. Тылсым табиғат. – Алматы, 1997 ж.
14 Әлеуметтік философия: Хрестоматия. – Алматы, 1997 ж.
Дата добавления: 2015-08-27; просмотров: 264 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Мәдениет және өркениет | | | Тема №2 Инструментарий, применяемый при проведении операции удаления зуба на верхней и нижней челюстях. |