Контррэфармацыя – рэлігійна-палітычны рух у Еўропе у другой палове ХVІ–ХVІІ стст., які ўзначальваўся папствам і быў накіраваны супраць Рэфармацыі. Контррэфармацыя ахапіла палітыку, ідэалогію, культуру.
Пачатак контррэфармацыі ў ВКЛ – 1569 г., з’яўленне езуітаў на яго тэрыторіі. Асаблівасцю контррэфармацыі ВКЛ была яе накіраванасць не толькі супраць пратэстантызму, а і супраць праваслаўя. У ХVІІ–ХVІІІ стст. адбывалася масавая паланізацыя пануючага класа ў ВКЛ праз яго акаталічванне.
Барацьбу супраць акаталічвання і паланізацыі вялі грамадска-палітычныя і культурныя дзеячы Беларусі. Адной з прояў гэтай барацьбы была палемічная літаратура. Розныя аўтары пісалі творы, у якіх вялася палеміка вакол пытання аб уніі. Так, Мялецій Сматрыцкі ў 1610 г. напісаў найбольш вядомы свой твор “Фрынас” (з грэч. плач.), у якім ад імя сімвалічнага вобраза мацеры-царквы звяртаецца да народа з заклікам да барацьбы з наступаючым каталіцызмам. Афанасій Філіповіч стварыў “ Дыярыуш” (дзённік), дзе ён крытыкаваў унутраную і знешнюю палітыку Рэчы Паспалітай, крытыкаваў свецкіх і духоўных феадалаў. Змагаром за веру продкаў і нацыянальныя традыцыі выступіў Лявонцій Карповіч.
Важны ўклад у развіццё беларускай і рускай культуры зрабіў паэт і драматург Сімяон Полацкі.
Архітэктура і мастацтва развіваліся пад уздзеяннем мастацкага стылю эпохі Контррэфармацыі – барока. Для яго былі характэрны пышнасць, манументальнасць, параднасць. Пачатак эпохі барока ў архітэктуры Беларусі – будаўніцтва езуіцкага фарнага касцёлу ў Нясвіжы. Найбольш значныя помнікі архітэктуры барока – касцёл і кляштар бернардзінак у Мінску (зараз Свята Духаў кафедральны сабор), касцёл і калегіум езуітаў у Мінску, езуіцкі касцёл у Гродне, Полацкі Сафійскі сабор у сярэдзіне ХVІІІ в. перабудаваны у стылі поздняга “віленскага барока”.
У стылі барока быў выкананы шэраг палацава-паркавых комплексаў, якія належалі магнатам.
Стыль барока пранікае і ў выяўленчае мастацтва: у манументальны жывапіс і іконапіс. Асаблівае распаўсюджанне атрымаў партрэтны жанр, т.зв. “сармацкі” партрэт. Росквіту дасягнула дэкаратыўна-прыкладное мастацтва. Беларускія майстры у ХVІІ ст. працавалі ў Рускай дзяржаве, дзе аздобілі шэраг храмаў. Лепшымі ўзорамі мастацкага ткацтва з’яўляліся слуцкія паясы.
Развівалася тэатральнае і музычнае мастацтва снаваў шэраг прыгонных тэатраў.
Дата добавления: 2015-08-02; просмотров: 142 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай. Падзелы Рэчы Паспалітай | | | Уваходжанне Беларусі ў склад Расійскай імперыі. Палітыка расійскага ўрада на беларускіх землях ў канцы ХVІІІ – першай палове ХІХ ст. |