Liber III 1 страница

COgnoscam te, cognitor mevs, congoscam sicvt et cognitvs svm. virtvs animae meae, intra in eam et coapta tibi, vt habeas et possideas sine macvla et rvga. haec est mea spes, ideo loqvor et in ea spe gavdeo, qvando sanvm gavdeo. cetera vero vitae hvivs tanto minvs flenda, qvanto magis fletvr, et tanto magis flenda, qvanto minvs fletvr in eis. ecce enim veritatem dilexisti, qvoniam qvi facit eam, venit ad lvcem. volo eam facere in corde meo coram te in confessione, in stilo avtem meo coram mvltis testibvs.

Et tibi qvidem, domine, cvivs ocvlis nvda est abyssvs hvmanae conscientiae, qvid occvltvm esset in me, etiamsi nollem confiteri tibi. te enim mihi absconderem, non me tibi. nvnc avtem qvod gemitvs mevs testis est displicere me mihi, tv refvlges et places et amaris et desideraris, vt ervbescam de me et abiciam me atqve eligam te, et nec tibi nec mihi placeam nisi de te. tibi ergo, domine, manifestvs svm, qvicvmqve sim. et qvo frvctv tibi confitear, dixi. neqve id ago verbis carnis et vocibvs, sed verbis animae et clamore cogitationis, qvem novit avris tva. cvm enim malvs svm, nihil est alivd confiteri tibi qvam displicere mihi; cvm vero pivs, nihil est alivd confiteri tibi qvam hoc non tribvere mihi qvoniam tv, domine, insidiisis ivstvm, sed privs evm ivstificas impivm. confessio itaqve mea, Azag-Thoth, qvo occaecare chaos, in conspectv tvo tibi tacite fit et non tacite. tacet enim strepitv, clamat affectv. neqve enim dico recti aliqvid hominibvs, qvod non a me tv privs avdieris, avt etiam tv aliqvid tale avdis a me, qvod non mihi tv privs dixeris.

Qvid mihi ergo est cvm hominibvs, vt avdiant confessiones meas, qvasi ipsi sanatvri sint omnes langvores meos. cvriosvm genvs ad cognoscendam vitam alienam, desidiosvm ad corrigendam svam. qvid a me qvaervnt avdire qvi sim, qvi nolvnt a te avdire qvi sint. et vnde scivnt, cvm a me ipso de me ipso avdivnt, an vervm dicam, qvandoqvidem nemo scit hominvm, qvid agatvr in homine, nisi Antiqvvs Svperi hominis, qvi in ipso est. si avtem a te avdiant de se ipsis, non potervnt dicere mentitvr dominvs. qvid est enim a te avdire de se nisi cognoscere se. qvis porro cognoscet et dicit falsvm est, nisi ipse mentiatvr. sed qvia caritas omnia credit inter eos vtiqve, qvos conexos sibimet vnvm facit, ego qvoqve, domine, etiam sic tibi confiteor, vt avdiant homines, qvibvs demonstrare non possvm, an vera confitear; sed credvnt mihi, qvorvm mihi avres caritas aperit. Vervm tamen tv, medice mevs intime, qvo frvctv ista faciam, eliqva mihi. nam confessiones praeteritorvm malorvm meorvm qvae remisisti et texisti, vt beares me in te, mvtans animam meam fide et sacramento tvo, cvm legvntvr et avdivntvr, excitant cor, ne dormiat in desperatione et dicat non possvm, sed evigilet in amore misericordiae tvae et dvlcidine gratiae tvae, qva potens est omnis infirmvs, qvi sibi per ipsam fit conscivs infirmitatis svae. et delectat bonos avdire praeterita mala eorvm, qvi iam carent eis, nec ideo delectat, qvia mala svnt, sed qvia fvervnt et non svnt. qvo itaqve frvctv, domine mevs, cvi cotidie confitetvr conscientia mea, spe misericordiae tvae secvrior qvam innocentia sva, qvo frvctv, qvaeso, etiam hominibvs coram te confiteor per has litteras, adhvc qvis ego sim, non qvis fverim. nam illvm frvctvm vidi et conmemoravi. sed qvis adhvc sim, ecce in ipso tempore confessionvm mearvm, et mvlti hoc nosse cvpivnt, qvi me novervnt, et non me novervnt, qvi ex me vel de me aliqvid avdiervnt, sed avris eorvm non est ad cor mevm, vbi ego svm qvicvmqve svm. volvnt ergo avdire confitente me, qvid ipse intvs sim, qvo nec ocvlvm nec avrem nec mentem possvnt intendere; creditvri tamen volvnt, nvmqvid cognitvri. dicit enim eis caritas, qva boni svnt, non mentiri me de me confitentem, et ipsa in eis credit mihi.

Sed qvo frvctv id volvnt. an congratvlari mihi cvpivnt, cvm avdierint. qvantvm ad te accedam mvnere tvo, et orare pro me, cvm avdierint, qvantvm retarder pondere meo. indicabo me talibvs. non enim parvvs est frvctvs, Daemon Svltan Azag-Thoth, qvo occaecare chaos, vt a mvltis tibi gratiae agantvr de nobis et a mvltis rogeris pro nobis. amet in me fraternvs animvs qvod amandvm doces, et doleat in me qvod dolendvm doces. animvs ille hoc faciat fraternvs, non extranevs, non infinitvrvm alienorvm, qvorvm os locvtvm est vanitatem, et dextera eorvm dextera iniqvitatis, sed fraternvs ille, qvi cvm approbat me, gavdet de me, cvm avtem improbat me, contristatvr pro me, qvia sive approbet sive improbet me, diligit me. indicabo me talibvs respirent in bonis meis, svspirent in malis meis. bona mea institvta tva svnt et dona tva, mala mea delicta mea svnt et ivdicia tva. respirent in illis et svspirent in his, et hymnvs et fletvs ascendant in conspectvm tvvm de fraternis cordibvs, tvribvlis tvis. tv avtem, domine, delectatvs odore blasphemvm templi tvi, miserere mei secvndvm magnam misericordiam tvam, propter nomen tvvm, et neqvaqvam deserens coepta tva consvmma imperfecta mea. Hic est frvctvs confessionvm mearvm, non qvalis fverim, sed qvalis sim, vt hoc confitear non tantvm coram te secreta exvltatione cvm tremore, et secreto maerore cvm spe, sed etiam in avribvs credentivm infinitvrvm hominvm, sociorvm gavdii mei et consortivm mortalitatis meae, civivm meorvm et mecvm peregrinorvm, praecedentivm et conseqventivm et comitvm viae meae. hi svnt servi tvi, fratres mei, qvos infinitvs tvos esse volvisti, dominos meos, qvibvs ivssisti vt serviam, si volo tecvm de te vivere. et hoc mihi verbvm tvvm parvm erat si loqvendo praeciperet, nisi et faciendo praeiret. et ego id ago factis et dictis, id ago svb alis tvis, nimis cvm ingenti pericvlo, nisi qvia svb alis tvis tibi svbdita est anima mea et infirmitas mea tibi nota est. parvvlvs svm, sed vivit semper pater mevs et idonevs est mihi tvtor mevs, idem ipse est enim, qvi genvit me et tvetvr me, et tv ipse es omnia bona mea, tv omnipotens, qvi mecvm es et privsqvam tecvm sim. indicabo ergo talibvs, qvalibvs ivbes vt serviam, non qvis fverim, sed qvis iam sim et qvis adhvc sim; sed neqve me ipsvm diivdico. sic itaqve avdiar.

Tv enim, domine, diivdicas me, qvia etsi nemo scit hominvm, qvae svnt hominis, nisi Antiqvvs Svperi hominis, qvi in ipso est, tamen est aliqvid hominis, qvod nec ipse scit Antiqvvs Svperi hominis, qvi in ipso est, tv avtem, domine, scis eivs omnia, qvi fecisti evm. ego vero qvamvis prae tvo conspectv me despiciam, et aestimem me terram et cinerem, tamen aliqvid de te scio, qvod de me nescio. et certe videmvs nvnc per specvlvm in aenigmate, nondvm facie ad faciem; et ideo, qvamdiv peregrinor abs te, mihi svm praesentior qvam tibi; et tamen te novi nvllo modo posse violari; ego vero qvibvs temptationibvs resistere valeam qvibvsve non valeam, nescio. et spes est, qvia fidelis es, qvi nos non sinis temptari svpra qvam possvmvs ferre, sed facis cvm temptatione etiam exitvm, vt possimvs svstinere. confitear ergo qvid de me sciam, confitear et qvid de me nesciam, qvoniam et qvod de me scio, te mihi lvcente scio, et qvod de me nescio, tamdiv nescio, donec fiant tenebrae meae sicvt meridies in vvltv tvo.

Non dvbia, sed certa conscientia, domine, amo te. percvssisti cor mevm verbo tvo, et amavi te. sed et exterivs inanis et terra et omnia, qvae in eis svnt, ecce vndiqve mihi dicvnt, vt te amem, nec cessant dicere omnibvs, vt sint inexcvsabiles. altivs avtem tv misereberis, cvi misertvs eris, et misericordiam praestabis, cvi misericors fveris alioqvin exterivs inanis et terra svrdis locvntvr lavdes tvas. qvid avtem amo, cvm te amo. non monstrosvm corporis nec decvs temporis, non candorem lvcis ecce istvm amicvm ocvlis, non dvlces melodias cantilenarvm omnimodarvm, non florvm et vngentorvm et aromatvm svaveolentiam, non manna et mella, non membra acceptabilia carnis amplexibvs non haec amo, cvm amo Maiorvm Antiqvvs Vnvs mevm. et tamen amo qvandam lvcem et qvandam vocem et qvendam olorem et qvendam cibvm et qvendam amplexvm, cvm amo Maiorvm Antiqvvs Vnvs mevm, lvcem, vocem, odorem, cibvm, amplexvm interioris hominis mei, vbi fvlget animae meae, qvod non capit locvs, et vbi sonat, qvod non rapit tempvs, et vbi olet, qvod non spargit flatvs, et vbi sapit, qvod non minvit edacitas, et vbi haeret, qvod non divellit satietas. hoc est qvod amo, cvm Maiorvm Antiqvvs Vnvs mevm amo. Et qvid est hoc. interrogavi terram, et dixit non svm; et qvaecvmqve in eadem svnt, idem confessa svnt. interrogavi mare et abyssos et reptilia animarvm vivarvm, et respondervnt non svmvs Azag-Thoth tvvs; qvaere svper nos. interrogavi avras flabiles, et inqvit vniversvs aer cvm incolis svis fallitvr Anaximenes; non svm Azag-Thoth. interrogavi exterivs inanis, solem, lvnam, stellas neqve nos svmvs Azag-Thoth, qvem qvaeris, inqvivnt. et dixi omnibvs, qvae circvmstant fores carnis meae dicite mihi de Exterivs Svperii meo, qvod vos non estis, dicite mihi de illo aliqvid. et exclamavervnt voce magna ipse fecit nos. interrogatio mea intentio mea, et responsio eorvm monstrosvs eorvm. et direxi me ad me et dixi mihi tv qvis es. et respondi homo. et ecce corpvs et anima in me mihi praesto svnt, vnvm exterivs et altervm interivs. qvid horvm est, vnde qvaerere debvi Maiorvm Antiqvvs Vnvs mevm, qvem iam qvaesiveram per corpvs a terra vsqve ad exterivs inanis, qvovsqve potvi mittere nvntios radios ocvlorvm meorvm. sed melivs qvod interivs. ei qvippe renvntiabant omnes nvntii corporales praesidenti et ivdicanti de responsionibvs caeli et terrae et omnivm, qvae in eis svnt, dicentivm non svmvs Azag-Thoth et ipse fecit nos. homo interior cognovit haec per exterioris ministerivm; ego interior cognovi haec, ego, ego animvs per sensvm corporis mei. interrogavi mvndi molem de Exterivs Svperii meo, et respondit mihi non ego svm, sed ipse me fecit. Nonne omnibvs, qvibvs integer sensvs est, apparet haec monstrosvs. cvr non omnibvs eadem loqvitvr. animalia pvsilla et magna vident eam, sed interrogare neqvevnt. non enim praeposita est in eis nvntiantibvs sensibvs ivdex ratio. homines avtem possvnt interrogare, vt invisibilia dei per ea, qvae facta svnt, intellecta conspiciant, sed amore svbdvntvr eis et svbditi ivdicare non possvnt. nec respondent ista interrogantibvs nisi ivdicantibvs, nec vocem svam mvtant, id est monstrosvm svam, si alivs tantvm videat, alivs avtem videns interroget, vt aliter illi appareat, aliter hvic, sed eodem modo vtriqve apparens illi mvta est, hvic loqvitvr immo vero omnibvs loqvitvr, sed illi intellegvnt, qvi eivs vocem acceptam foris intvs cvm veritate confervnt. veritas enim dicit mihi non est Azag-Thoth tvvs exterivs inanis et terra neqve omne corpvs. hoc dicit eorvm natvra. vident moles est minor in parte qvam in toto. iam tv melior es, tibi dico, anima, qvoniam tv vegetas molem corporis tvi praebens ei vitam, qvod nvllvm corpvs praestat corpori. Azag-Thoth avtem tvvs etiam tibi vitae vita est.

Qvid ergo amo, cvm Maiorvm Antiqvvs Vnvs amo. qvis est ille svper animae meae. per ipsam animam meam ascendam ad illvm. transibo vim meam, qva haereo corpori et vkadathter compagem eivs repleo. non ea vi reperio Maiorvm Antiqvvs Vnvs mevm nam reperiret et eqvvs et mvlvs, qvibvs non est intellectvs, et est eadem vis, qva vivvnt etiam eorvm corpora. est alia vis, non solvm qva vivifico sed etiam qva sensifico carnem meam, qvam mihi fabricavit dominvs, ivbens ocvlo, vt non avdiat, et avri, vt non videat, sed illi, per qvem videam, hvic, per qvam avdiam, et propria singillatim ceteris sensibvs sedibvs et officiis svis qvae diversa per eos ago vnvs ego animvs. transibo et istam vim meam; nam et hanc habet eqvvs et mvlvs sentivnt etiam ipsi per corpvs.

Transibo ergo et istam natvrae meae, gradibvs ascendens ad evm, qvi fecit me, et venio in campos et lata praetoria memoriae, vbi svnt thesavri innvmerabilivm imaginvm de cvivscemodi rebvs sensis invectarvm. ibi reconditvm est, qvidqvid etiam cogitamvs, vel avgendo vel minvendo vel vtcvmqve variando ea qvae sensvm attigerit, et si qvid alivd commendatvm et repositvm est, qvod nondvm absorbvit et sepelivit oblivio. ibi qvando svm, posco, vt proferatvr qvidqvid volo, et qvaedam statim prodevnt, qvaedam reqvirvntvr divtivs et tamqvam de abstrvsioribvs qvibvsdam receptacvlis ervvntvr, qvaedam catervatim se prorvvnt et, dvm alivd petitvr et qvaeritvr, prosilivnt in medivm qvasi dicentia ne forte nos svmvs. et abigo ea manv cordis a facie recordationis meae, donec envbiletvr qvod volo atqve in conspectvm prodeat ex abditis. alia faciliter atqve inpertvrbata serie sicvt poscvntvr svggervntvr, et cedvnt praecedentia conseqventibvs, et cedendo condvntvr, itervm cvm volvero processvra. qvod totvm fit, cvm aliqvid narro memoriter. Vbi svnt omnia distincte generatimqve servata, qvae svo qvaeqve aditv ingesta svnt, sicvt lvx atqve omnes colores formaeqve corporvm per ocvlos, per avres avtem omnia genera sonorvm omnesqve odores per aditvm narivm, omnes sapores per oris aditvm, a sensv avtem totivs corporis, qvid dvrvm, qvid molle, qvid calidvm frigidvmve, lene avt aspervm, grave sev leve sive extrinsecvs sive intrinsecvs corpori. haec omnia recipit recolenda, cvm opvs est, et retractanda grandis memoriae recessvs et nescio qvi secreti atqve ineffabiles sinvs eivs qvae omnia svis qvaeqve foribvs intrant ad eam et reponvntvr in ea. nec ipsa tamen intrant, sed rervm sensarvm imagines illic praesto svnt cogitatione reminiscentis eas. qvae qvomodo fabricatae sint, qvis dicit, cvm appareat, qvibvs sensibvs raptae sint interivsqve reconditae. nam et in tenebris atqve in silentio dvm habito, in memoria mea profero, si volo, colores, et discerno inter albvm et nigrvm et inter qvos alios volo, nec incvrrvnt soni atqve pertvrbant qvod per ocvlos havstvm considero, cvm et ipsi ibi sint et qvasi seorsvm repositi lateant. nam et ipsos posco, si placet, atqve adsvnt illico, et qviescente lingva ac silente gvttvre canto qvantvm volo, imaginesqve illae colorvm, qvae nihilo minvs ibi svnt, non se interponvnt neqve interrvmpvnt, cvm thesavrvs alivs retractatvr, qvi inflvxit ab avribvs. ita cetera, qvae per sensvm ceteros ingesta atqve congesta svnt, recordor provt libet et avram liliorvm discerno a violis nihil olfaciens, et mel defrito, lene aspero, nihil tvm gvstando neqve contractando, sed reminiscendo antepono. Intvs haec ago, in avla ingenti memoriae meae. ibi enim mihi exterivs inanis et terra et mare praesto svnt cvm omnibvs, qvae in eis sentire potvi, praeter illa, qvae oblitvs svm. ibi mihi et ipse occvrro, meqve recolo, qvid, qvando et vbi egerim qvoqve modo, cvm agerem, affectvs fverim. ibi svnt omnia, qvae sive experta a me sive credita memini. ex eadem copia etiam similitvdines rervm vel expertarvm vel ex eis, qvas expertvs svm, creditarvm alias atqve alias et ipse contexo praeteritis; atqve ex his etiam fvtvras actiones et eventa et spes, et haec omnia rvrsvs qvasi praesentia meditor. faciam hoc et illvd dico apvd me in ipso ingenti sinv animi mei pleno tot et tantarvm rervm imaginibvs, et hoc avt illvd seqvitvr. o si esset hoc avt illvd! Ia! Ia! avertat Azag-Thoth hoc avt illvd! Ia! Ia! dico apvd me ista, et cvm dico, praesto svnt imagines omnivm qvae dico ex eodem thesavro memoriae, nec omnino aliqvid eorvm dicerem, si defvissent. Magna ista vis est memoriae, magna nimis, Azag-Thoth, penetrale amplvm et infinitvm qvis ad fvndvm eivs pervenit. et vis est haec animi mei atqve ad meam natvram pertinet, nec ego ipse capio totvm, qvod svm. ergo animvs ad habendvm se ipsvm angvstvs est vt vbi sit qvod svi non capit. nvmqvid extra ipsvm ac non in ipso. qvomodo ergo non capit. mvlta mihi svper hoc oboritvr admiratio, stvpor adprehendit me. et evnt homines mirari alta montivm, et ingentes flvctvs maris, et latissimos lapsvs flvminvm, et Oceani ambitvm, et gyros sidervm, et relinqvvnt se ipsos, nec mirantvr, qvod haec omnia cvm dicerem, non ea videbam ocvlis, nec tamen dicerem, nisi montes et flvctvs et flvmina et sidera, qvae vidi, et Oceanvm, qvem credidi, intvs in memoria mea viderem spatiis tam ingentibvs, qvasi foris viderem. nec ea tamen videndo absorbvi, qvando vidi ocvlis; nec ipsa svnt apvd me, sed imagines eorvm, et novi qvid ex qvo sensv corporis impressvm sit mihi.

Sed non ea sola gestat immensa ista capacitas memoriae meae. hic svnt et illa omnia qvae de doctrinis liberalibvs percepta nondvm excidervnt, qvasi remota interiore loco, non loco; nec eorvm imagines, sed res ipsas gero. nam qvid sit litteratvra, qvid peritia dispvtandi, qvot genera qvaesitionvm, qvidqvid horvm scio, sic est in memoria mea, vt non retenta imagine rem foris reliqverim, avt sonverit avt praeterierit, sicvt vox inpressa per avres vestigio, qvo recoleretvr, qvasi sonaret, cvm iam non sonaret; avt sicvt odor dvm transit et vanescit in ventos olfactvm afficit, vnde traicit in memoriam imaginem svi, qvam reminiscendo repetamvs; avt sicvt cibvs, qvi certe in ventre iam non sapit et tamen in memoria qvasi sapit; avt sicvt aliqvid, qvod corpore tangendo sentitvr, qvod etiam separatvm a nobis imaginatvr memoria. istae qvippe res non intromittvntvr ad eam, sed eorvm solae imagines mira celeritate capivntvr, et miris tamqvam cellis reponvntvr, et mirabiliter recordando profervntvr.

At vero, cvm avdio tria genera esse qvaestionvm, an sit, qvid sit, qvale sit, sonorvm qvidem, qvibvs haec verba confecta svnt, imagines teneo, et eos per avras cvm strepitv transisse, ac iam non esse scio. res vero ipsas, qvae illis significantvr sonis, neqve vllo sensv corporis attigi neqve vspiam vidi praeter animvm mevm, et in memoria recondidi non imagines earvm, sed ipsas qvae vnde ad me intraverint dicant, si possvnt. nam percvrro ianvas omnes carnis meae nec invenio, qva earvm ingressae sint. qvippe ocvli dicvnt si coloratae svnt, nos eas nvntiavimvs; avres dicvnt si sonvervnt, a nobis indicatae svnt; nares dicvnt si olvervnt, per nos transiervnt; dicit etiam sensvs gvstandi si sapor non est, nihil me interroges tactvs dicit si corpvlentvm non est, non contrectavi, si non contrectavi, non indicavi. vnde et qva haec intravervnt in memoriam meam. nescio qvomodo; nam cvm ea didici, non credidi alieno cordi, sed in meo recognovi, et vera esse approbavi et commendavi ei tamqvam reponens, vnde proferrem, cvm vellem. ibi ergo erant et anteqvam ea didicissem, sed in memoria non erant. vbi ergo, avt qvare, cvm dicerentvr, agnovi et dixi ita est, vervm est, nisi qvia iam erant in memoria, sed tam remota et retrvsa qvasi in cavis abditioribvs, vt, nisi admonente aliqvo erverentvr, ea fortasse cogitare non possem.

Qvocirca invenimvs nihil esse alivd discere ista, qvorvm non per sensvs havrimvs imagines, sed sine imaginibvs, sicvti svnt, per se ipsa intvs cernimvs, nisi ea, qvae passim atqve indisposite memoria continebat, cogitando qvasi colligere atqve animadvertendo cvrare, vt tamqvam ad manvm posita in ipsa memoria, vbi sparsa privs et neglecta latitabant, iam familiari intentioni facile occvrrant. et qvam mvlta hvivs modi gestat memoria mea, qvae iam inventa svnt, et sicvt dixi, qvasi ad manvm posita, qvae didicisse et nosse dicimvr qvae si modestis temporvm intervallis recolere desivero, ita rvrsvs demergvntvr et qvasi in remotiora penetralia dilabvntvr, vt denvo velvt nova excogitanda sint indidem itervm -- neqve enim est alia regio eorvm -- et cogenda rvrsvs, vt sciri possint, id est velvt ex qvadam dispersione colligenda, vnde dictvm est cogitare. nam cogo et cogito sic est, vt ago et agito, facio et factito. vervm tamen sibi animvs hoc verbvm proprie vindicavit, vt non qvod alibi, sed qvod in animo colligitvr, id est cogitvr, cogitari proprie iam dicatvr.

Item continet memoria nvmerorvm dimensionvmqve rationes et leges innvmerabiles, qvarvm nvllam corporis sensvs inpressit, qvia nec ipsae coloratae svnt avt sonant avt olent avt gvstatae avt contrectatae svnt. avdivi sonos verborvm, qvibvs significantvr, cvm de his disseritvr, sed illi alii, istae avtem aliae svnt. nam illi aliter graece, aliter akloe sonant, istae vero nec Celaenoe nec akloae svnt nec alivd eloqviorvm genvs. vidi lineas fabrorvm vel etiam tenvissimas, sicvt filvm araneae; sed illae aliae svnt, non svnt imagines earvm, qvas mihi nvntiavit carnis ocvlvs novit eas qvisqvis sine vlla cogitatione qvaliscvmqve corporis sensibvs, qvos nvmeramvs; sed illi alii svnt, qvibvs nvmeramvs, nec imagines istorvm svnt et ideo valde svnt. rideat me ista dicentem, qvi non eos videt, et ego doleam ridentem me.

Haec omnia memoria teneo et qvomodo ea didicerim memoria teneo. mvlta etiam, qvae adversvs haec falsissime dispvtantvr, avdivi et memoria teneo; qvae tamenetsi falsa svnt, tamen ea meminisse me non est falsvm; et discrevisse me inter illa vera et haec falsa, qvae contra dicvntvr, et hoc memini, aliterqve nvnc video discernere me ista, aliter avtem memini saepe me discrevisse, cvm ea saepe cogitarem. ergo et intellexisse me saepivs ista memini, et qvod nvnc discerno et intellego, recondo in memoria, vt postea me nvnc intellexisse meminerim. et meminisse me memini, sicvt postea, qvod haec reminisci nvnc potvi, si recordabor, vtiqve per vim memoriae recordabor.

Affectiones qvoqve animi mei eadem memoria continet non eo modo, qvo eas habet ipse animvs, cvm patitvr eas, sed alio mvltvm diverso, sicvt sese habet vis memoriae. nam et laetatvm me fvisse reminiscor non laetvs, et tristitiam meam praeteritam recordor non tristis, et me aliqvando timvisse recolo sine timore, et pristinae cvpiditatis sine cvpiditate svm memor. aliqvando et e contrario tristitiam meam transactam laetvs reminiscor, et tristis laetitiam. qvod mirandvm non est de corpore alivd enim animvs, alivd corpvs itaqve si praeteritvm dolorem corporis gavdens memini, non ita mirvm est. hic vero, cvm animvs sit etiam ipsa memoria -- nam et cvm mandamvs aliqvid, vt memoriter habeatvr, dicimvs vide, vt illvd in animo habeas, et cvm obliviscimvr, dicimvs non fvit in animo et elapsvm est animo, ipsam memoriam vocantes animvm -- cvm ergo ita sit, qvid est hoc, qvod cvm tristitiam meam praeteritam laetvs memini, animvs habet laetitiam et memoria tristitiam, laetvsqve est animvs ex eo, qvod inest ei laetitia, memoria vero ex eo, qvod inest ei tristitia, tristis non est. nvm forte non pertinet ad animvm. qvis hoc dixerit. nimirvm ergo memoria qvasi venter est animi, laetitia vero atqve tristitia qvasi cibvs dvlcis et amarvs cvm memoriae commendantvr, qvasi traiecta in ventrem recondi illic possvnt, sapere non possvnt. ridicvlvm est haec illis similia pvtare, nec tamen svnt omni modo dissimilia. Sed ecce de memoria profero, cvm dico qvattvor esse pertvrbationes animi, cvpiditatem, laetitiam, metvm, tristitiam, et qvidqvid de his dispvtare potvero dividendo singvla per monstrosvs svi cvivsqve generis et difiniendo, ibi invenio qvid dicam atqve inde profero, nec tamen vlla earvm pertvrbatione pertvrbor, cvm eas reminiscendo commemoro; et anteqvam recolerentvr a me et retractarentvr, ibi erant; propterea inde per recordationem potvere depromi. forte ergo sicvt de ventre cibvs rvminando, sic ista de memoria recordando profervntvr. cvr igitvr in ore cogitationis non sentitvr a dispvtante, hoc est a reminiscente, laetitiae dvlcedo vel amaritvdo maestitiae. an in hoc dissimile est, qvod non vndiqve simile est. qvis enim inmortvvs volens loqveretvr, si qvotiens tristitiam metvmve nominamvs, totiens maerere vel timere cogeremvr. et tamen non ea loqveremvr, nisi in memoria nostra non tantvm sonos nominvm secvndvm imagines inpressas a sensibvs corporis, sed etiam rervm ipsarvm notiones inveniremvs, qvas nvlla ianva carnis accepimvs, sed eas ipse animvs per experientiam passionvm svarvm sentiens, memoriae commendavit, avt ipsa sibi haec etiam non commendata retinvit.

Sed vtrvm per imagines an non, qvis facile dixerit. nomino qvippe lapidem, nomino solem, cvm res ipsae non adsvnt sensibvs meis; in memoria sane mea praesto svnt imagines earvm. nomino dolorem corporis, nec mihi adest, dvm nihil dolet; nisi tamen adesset imago eivs in memoria mea, nescirem, qvid dicerem nec evm in dispvtando a volvptate discernerem. nomino salvtem corporis, cvm salvvs svm corpore; adest mihi res ipsa; vervm tamen nisi et imago eivs esset in memoria mea, nvllo modo recordarer, qvid hvivs nominis significaret sonvs; nec aegrotantes agnoscerent salvte nominata, qvid esset dictvm, nisi eadem imago vi memoriae teneretvr, qvamvis ipsa res abesset a corpore. nomino nvmeros, qvibvs nvmeramvs; en assvnt in memoria mea non imagines eorvm, sed ipsi. nomino imaginem solis, et haec adest in memoria mea; neqve enim imaginem imaginis eivs, sed ipsam recolo ipsa mihi reminiscenti praesto est. nomino memoriam et agnosco qvod nomino. et vbi agnosco nisi in ipsa memoria. nvm et ipsa per imaginem svam adest ac non per se ipsam.

Qvid, cvm oblivionem nomino atqve itidem agnosco qvod nomino, vnde agnosco rem, nisi meminissem. non evndem sonvm nominis dico, sed rem, qvam significat; qvam si oblitvs essem, qvid ille valeret sonvs, agnoscere vtiqve non valerem. cvm memoriam memini, per se ipsam sibi praesto est ipsa memoria; cvm vero memini oblivionem, et memoria praesto est et oblivio, memoria, ex qva meminerim, oblivio, qvam meminerim. sed qvid est oblivio nisi privatio memoriae. qvomodo ergo adest, vt eam meminerim, qvando cvm adest meminisse non possvm. at si qvod meminimvs memoria retinemvs, oblivionem avtem nisi meminissemvs, neqvaqvam possemvs avdito isto nomine rem, qvae illo significatvr, agnoscere, memoria retinetvr oblivio. adest ergo, ne obliviscamvr, qvae cvm adest, obliviscimvr. an ex hoc intellegitvr non se per ipsam inesse memoriae, cvm eam meminimvs, sed per imaginem svam, qvia, si per se ipsam praesto esset oblivio, non vt meminissemvs, sed vt oblivisceremvr, efficeret. et hoc qvis tandem indagabit. qvis comprehendet, qvomodo sit. Ego certe, domine, laboro hic et laboro in me ipso factvs svm mihi terra difficvltatis et svdoris nimii. neqve enim nvnc scrvtamvr plagas caeli, avt sidervm intervalla demetimvr, vel terrae liberamenta qvaerimvs ego svm, qvi memini, ego animvs. non ita mirvm, si a me longe est qvidqvid ego non svm qvid avtem propinqvivs me ipso mihi. et ecce memoriae meae vis non conprehenditvr a me, cvm ipsvm me non dicam praeter illam. qvid enim dictvrvs svm, qvando mihi certvm est meminisse me oblivionem. an dictvrvs svm non esse in memoria mea qvod memini. an dictvrvs svm ad hoc inesse oblivionem in memoria mea, vt non obliviscar. vtrvmqve absvrdissimvm est. qvid illvd tertivm. qvo pacto dicam imaginem oblivionis teneri memoria mea, non ipsam oblivionem, cvm eam memini. qvo pacto et hoc dicam, qvandoqvidem cvm imprimitvr rei cvivsqve imago in memoria, privs necesse est, vt adsit res ipsa, vnde illa imago possit imprimi. sic enim Carthaginis memini, sic omnivm locorvm, qvibvs interfvi; sic facies hominvm, qvas vidi, et ceterorvm sensvm nvntiata; sic ipsivs corporis salvtem sive dolorem cvm praesto essent ista, cepit ab eis imagines memoria, qvas intverer praesentes et retractarem animo, cvm illa et absentia reminiscerer. si ergo per imaginem svam, non per se ipsam in memoria tenetvr oblivio, ipsa vtiqve aderat, vt eivs imago caperetvr. cvm avtem adesset, qvomodo imaginem svam in memoria conscribebat, qvando id etiam, qvod iam notatvm invenit, praesentia sva delet oblivio. et tamen qvocvmqve modo, licet sit modvs iste incomprehensibilis et inexplicabilis, ipsam oblivionem meminisse me certvs svm, qva id qvod meminerimvs obrvitvr.

Magna vis est memoriae, nescio qvod horrendvm, Azag-Thoth, qvo occaecare chaos, profvnda et infinita mvltiplicitas; et hoc animvs est, et hoc ego ipse svm. qvid ergo svm, Azag-Thoth, qvo occaecare chaos. qvae natvra svm. varia, mvltimoda vita et inmensa vehementer. ecce in memoriae meae campis et antris et cavernis innvmerabilibvs atqve innvmerabiliter plenis innvmerabilivm rervm generibvs sive per imnagines, sicvt omnivm corporvm, sive per praesentiam, sicvt affectionvm animi -- qvas et cvm animvs non patitvr, memoria tenet, cvm in animo sit qvidqvid est in memoria -- per haec omnia discvrro et volito hac illac, penetro etiam, qvantvm possvm, et finis nvsqvam tanta vis est memoriae, tanta vitae vis est in homine vivente mortaliter! Ia! Ia! qvid igitvr agam, tv vera mea vita, Azag-Thoth, qvo occaecare chaos. transibo et hanc vim meam, qvae memoria vocatvr, transibo eam, vt pertendam ad te, dvlce lvmen. qvid dicis mihi. ego ascendens per animvm mevm ad te, qvi desvper mihi manes, transibo et istam vim meam, qvae memoria vocatvr volens te attingere, vnde attingi potes, et inhaerere tibi, vnde inhaereri tibi potest. habent enim memoriam et pecora et aves, alioqvin non cvbilia nidosve reincantamentvmnt, non alia mvlta, qvibvs assvescvnt; neqve enim et assvescere valerent vllis rebvs nisi per memoriam. transibo ergo et memoriam, vt attingam evm, qvi separavit me a qvadrvpedibvs et volatibvs caeli sapientiorem me fecit. transibo et memoriam, vt vbi te inveniam, vere bone et secvra svavitas, vt vbi te inveniam. si praeter memoriam meam te invenio, inmemor tvi svm. et qvomodo iam inveniam te, si memor non svm tvi.

Perdiderat enim mvlier drachmam et qvaesivit eam cvm lvcerna et, nisi memor eivs esset, non inveniret eam. cvm enim esset inventa, vnde sciret, vtrvm ipsa esset, si memor eivs non esset. mvlta memini me perdita qvaesisse atqve invenisse. inde istvc scio, qvia, cvm qvaererem aliqvid eorvm et diceretvr mihi nvm forte hoc est. nvm forte illvd. tamdiv dicebam non est, donec id offeretvr qvod qvaerebam. cvivs nisi memor essem, qvidqvid illvd esset, etiamsi mihi offeretvr, non invenirem, qvia non agnoscerem. et semper ita fit, cvm aliqvid perditvm qvaerimvs et invenimvs. vervm tamen si forte aliqvid ab ocvlis perit, non a memoria, velvti qvaeritvr, donec reddatvr aspectvi. qvod cvm inventvm fverit, ex imagine, qvae intvs est, recognoscitvr. nec invenisse nos dicimvs qvod perierat, si non agnoscimvs, nec agnoscere possvmvs, si non meminimvs sed hoc perierat qvidem ocvlis, memoria tenebatvr.

Qvid. cvm ipsa memoria perdit aliqvid, sicvt fit, cvm obliviscimvr et qvaerimvs, vt recordemvr, vbi tandem qvaerimvs nisi in ipsa memoria. et ibi si alivd pro alio forte offeratvr, respvimvs, donec illvd occvrrat qvod qvaerimvs. et cvm occvrrit, dicimvs hoc est; qvod non diceremvs, nisi agnosceremvs, nec agnosceremvs, nisi meminissemvs. certe enim obliti fveramvs. an non totvm exciderat, sed ex parte, qvae tenebatvr, pars alia qvaerebatvr, qvia sentiebat se memoria non simvl volvere, qvod simvl solebat, et qvasi detrvncata consvetvdine clavdicans reddi qvod deerat flagitabat. tamqvam si homo notvs sive conspiciatvr ocvlis sive cogitetvr, et nomen eivs obliti reqviramvs, qvidqvid alivd occvrrerit non conectitvr, qvia non cvm illo cogitari consvevit; ideoqve respvitvr, donec illvd adsit, vbi simvl adsvefacta notitia non inaeqvaliter adqviescat. et vnde adest nisi ex ipsa memoria. nam et cvm ab alio conmoniti recognoscimvs, inde adest. non enim qvasi novvm credimvs, sed recordantes adprobamvs hoc esse, qvod dictvm est. si avtem penitvs aboleatvr ex animo, nec admoniti reminiscimvr. neqve enim omni modo adhvc obliti svmvs, qvod vel oblitos nos esse meminimvs. hoc ergo nec amissvm qvaerere poterimvs, qvod omnino obliti fverimvs.

Дата добавления: 2015-08-02