І права Беларусі

Прадмет, задачы і метады дысцыпліны гісторыі дзяржавы і права Беларусі. Перыядызацыя.

Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права Беларусі: асноўныя накірункі.

Утварэнне старажытных дзяржаў на тэрыторыі Усходняй Еўропы. Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускай дзяржаўнасці.

Дзяржавы-княствы на тэрыторыі сучаснай Беларусі, іх дзяржаўны лад (IХ – першая палова ХIII ст.).

Крыніцы права дзяржаў-княстваў на тэрыторыі Беларусі (IХ – першая палова ХIII ст.): роля звычаю і закона.

Статут Яраслава, яго месца сярод іншых крыніц права.

Асноўныя рысы феадальнага публічнага і прыватнага права па «Рускай праўдзе», дагаворам 1229, 1263 гг. і інш.

Кампетэнцыя манарха, сейма (веча); цэнтральных і мясцовых органаў кіравання (IХ – першая палова ХIII ст.).

Судовая ўлада. Вышэйшыя і мясцовыя органы суда. Судаводства (IХ – першая палова ХIII ст.).

Хрысціянізацыя беларускіх зямель. Роля царквы ў дзяржаўным жыцці.

Сутнасць звычаёвага і пісанага права.

Характарыстыка крымінальнага права (IХ – першая палова ХIII ст.).

Характарыстыка цывільнага права і праваздольнасці асобы (IХ – першая палова ХIII ст.).

Шлюбна-сямейнае і спадчыннае права (IХ – першая палова ХIII ст.). Адрозненне шлюбна-сямейнага права ў паганскія і хрысціянскія часы.

Канцэпцыі паходжання Вялікага княства Літоўскага.

Фарміраванне ВКЛ: тэрыторыя, насельніцтва, адміністра-цыйна-тэрытарыяльны падзел (XIV – XV стст.).

Дзяржаўны лад ВКЛ: органы ўлады і кіравання, іх кампетэнцыя (XIV – XVI стст.).

Прававое становішча вялікага князя, феадалаў і шляхты, князёў княстваў (зямель), паноў-радных, паноў-харугоўных, зямян-шляхты і інш., духавенства (XIV – XVI стст.).

Прававое становішча гараджан і розных груп сялян ў XIV – XVI стст.: асноўныя рысы.

Мясцовыя органы ўлады ў XVI ст.: змест і палітычнае значэнне адміністрацыйнай рэформы.

Характарыстыка прывілеяў на магдэбургскае права, значэнне і асноўныя рысы.

Фарміраванне і кампетэнцыя органаў кіравання ў гарадах на магдэбургскім праве.

Кампетэнцыя вялікага князя ў XIV – XVI стст.

Судовая сістэма ВКЛ у XIV – XVI стст. Вышэйшыя судовыя органы.

Судовая сістэма ВКЛ у XIV – XVI стст. Мясцовыя судовыя органы.

Судовая рэформа 1564 – 1566 гг.

Судовыя органы гарадоў на магдэбургскім праве.

Крэўская унія: змест і значэнне.

Гарадзельская унія: змест і значэнне.

Люблінская унія: змест і значэнне.

Берасцейская царкоўная унія, яе значэнне.

Крыніцы права ВКЛ XIV – XVI стст.: агульная характарыстыка.

Значэнне агульназемскіх прывілеяў у XIV – XVI стст.: асноў-ныя рысы.

Характарыстыка абласных і валасных прывілеяў XIV – XVI стст.

Крыніцы магдэбургскага права ў ВКЛ.

Прывілей 1447г.

Прывілеі 1442 і 1434 гг.

Прывілей 1492 г.

Судзебнік 1468 г.

Статуты ВКЛ 1529, 1566, 1588 гг. – помнікі права эпохі Рэнесансу: агульная характарыстыка.

Паходжанне, структура, значэнне Статута ВКЛ 1529 г.

Статут ВКЛ 1566 г.: крыніцы, структура, значэнне.

Статут ВКЛ 1588 г.: распрацоўка, змест, значэнне.

Дзяржаўнае права ў XVI ст.: асноўныя рысы.

Вайсковае права XVI ст.: асноўныя рысы.

Крымінальнае права ВКЛ, змест асноўных інстытутаў (XVI ст).

Рэчавае і абавязацельственнае права XVI ст.

Спадчыннае права XVI ст.

Шлюбна-сямейнае права ў XVI ст.

Апека па праву ВКЛ XVI ст.

Дзяржаўны лад 1569 – 1795 гг.: ВКЛ у складзе Рэчы Паспа-літай (роля соймаў, соймікаў, канфедэрацый, элекцыі манарха).

«Генрыхавы артыкулы» і Пакта-канвента: змест і значэнне.

Кардынальныя правы 1768 г.

Канстытуцыя 3 мая 1791 г.

Рэформы дзяржаўнага ладу 1764 – 1791 гг., новыя органы кіравання.

Заканадаўчая дзейнасць 4-гадовага сойму, асноўныя законы.

Першы падзел Рэчы Паспалітай. Трактат 1773 г.

Другі падзел Рэчы Паспалітай. Трактат 1793 г.

Трэці падзел Рэчы Паспалітай. Асноўныя міжнародна-прававыя акты.

Дзяржаўны лад на Беларусі ў першай пал. XIX ст., мясцовыя органы кіравання і суда.

Асаблівасці дзеяння крыніц права на Беларусі ў пач. XIX ст., прычыны скасавання заканадаўства ВКЛ.

Асаблівасці правядзення сялянскай рэформы 1861 г. на Беларусі.

Асаблівасці судовай рэформы 1864 г. на Беларусі.

Асаблівасці правядзення земскай рэформы на Беларусі.

Органы ўлады і кіравання на Беларусі пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917г.

Органы ўлады і кіравання пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 г., дэкрэты і дэкларацыі бальшавікоў.

Дзейнасць беларускіх нацыянальных арганізацый і іх органаў у 1917 г. Першы і Другі з’езды, іх задачы па стварэнні беларускай дзяржаўнасці.

Першы Усебеларускі кангрэс і дзейнасць яго кіруючых органаў.

Абвяшчэнне БНР, змест устаўных грамат ад 21 лютага, 9 і 25 сакавіка 1918 г.

Стварэнне ССРБ. Першы з’езд КП (б) Б, яго дзяржаўна-права-вое значэнне.

Першы Урад Савецкай Беларусі. Абвяшчэнне Маніфеста.

Першы Усебеларускі з’езд Саветаў Беларусі, яго дзяржаўна-прававыя рашэнні.

Стварэнне Літоўска-Беларускай Савецкай Рэспублікі, прычыны стварэння і скасавання.

Другое абвяшчэнне БССР, змест і значэнне Дэкларацыі 31 ліпеня 1920 г.

Другі з’езд Саветаў БССР (снежань 1920 г.). Значэнне дапаўненняў да Канстытуцыі для пашырэння суверэнітэту рэспублікі.

Дагавор БССР з РСФСР 1921 г., яго дзяржаўна-прававое значэнне.

Юрыдычныя акты аб стварэнні СССР, правы БССР у складзе СССР.

Асноўныя эпапы правядзення дзяржаўнай беларусізацыі 1921 – 1927 гг.

Узбуйненне БССР, адміністрацыйна-тэрытарыяльныя рэфор-мы 1924 – 1926 гг.

Канстытуцыя БССР 1927 г.

Канстытуцыя БССР 1937 г.

Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР у 1939 г.

Асноўныя рысы савецкага крымінальнага права 1920 – 1930-ых гг.

Асноўныя рысы савецкага крымінальна-працэсуальнага права 1920 – 1930-ых гг.

Асноўныя рысы беларускага грамадзянскага права 1920 – 1930-ых гг.

Асноўныя рысы беларускага грамадзянска-працэсуальнага права 1920 – 1930-ых гг.

БССР – заснавальніца ААН, яе дзейнасць як суб’екта міжна-родных адносін.

Кадыфікацыя грамадзянскага права ў 1960-ых гг.

Кадыфікацыя крымінальнага права ў 1960-ых гг.

Канстытуцыя 1978 г.

Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце БССР.

Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994 г. (са змяненнямі і дапаўненнямі).

ЗМЕСТ

ПРАДМОВА
ТЭМАТЫЧНЫ ПЛАН лекцый, семiнарскiх заняткаў, кантралюемых самастойных работ (дзённая форма навучання)
ТЭМАТЫЧНЫ ПЛАН лекцый, семiнарскiх заняткаў, кантралюемых самастойных работ (дзённая форма навучання), спецыяльнасць «паліталогія»
ТЭМАТЫЧНЫ ПЛАН лекцый, кантралюемых самастойных работ для студэнтаў завочнай формы навучання
ПАДРУЧНІКІ, ДАПАМОЖНІКІ, ХРЭСТАМАТЫІ
КРЫНІЦЫ
ЛІТАРАТУРА
Літаратура на замежных мовах
ПРАБЛЕМАТЫКА КУРСАВЫХ РАБОТ
Метадычныя рэкамендацыі
ПЫТАННІ ПА ГІСТОРЫІ ДЗЯРЖАВЫ І ПРАВА БЕЛАРУСІ

Вучэбнае выданне

Складальнік Сарокін Анатоль Мікалаевіч

Гісторыя дзяржавы і права

Беларусі

Вучэбная праграма

Рэдактар Э.Н. Гнеўка

Карэктар Ю.Ц. Петрыкеева

Камп’ютэрная вёрстка В.М. Якубовіч

Падпісана да друку 28.02.2003 г.

Папера афсетная. Гарнітура “Таймс”.

Ум. друк. арк. 2,27. Ул.-выд. арк. 3,75. Тыраж 100. Заказ 11.

Выдавецтва НА ТАА «БІП-С» 2001.

220004, Мінск, вул. Караля, 3. Ліцэнзія № 251.

Размножана на рызографе для ўнутранага карыстання.

БЕЛАРУСКІ ІНСТЫТУТ ПРАВАЗНАЎСТВА

Дата добавления: 2015-10-13