Читайте также:
|
| Жылдар | Жасалған қылмыстардың саны | Халық саны | Көрсетілген жылдағы әр 10 мың халыққа шаққандағы қылмыстылық коэффициенті | Алдыңғы жылмен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы | 60 ж. көрсеткішпен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы |
| 29426 | 9 996 000 | 29,43778 | |||
| 43174 | 10 041 000 | 42,99771 | 46,06304 | 46,06302 | |
| 44674 | 10 820 000 | 41,28835 | -3,97545 | 40,25635 | |
| 43582 | 11 210 000 | 38,87779 | -5,83837 | 32,06766 | |
| 39579 | 11 580 000 | 34,17876 | -12,0867 | 16,10507 | |
| 38930 | 11 910 000 | 32,68682 | -4,36511 | 11,03697 | |
| 49065 | 12 200 000 | 40,21721 | 23,03802 | 36,61768 | |
| 49357 | 12 460 000 | 39,61236 | -1,50397 | 34,563 | |
| 53090 | 12 680 000 | 41,86909 | 5,697024 | 42,22909 | |
| 52567 | 12 900 000 | 40,74961 | -2,67375 | 38,42624 | |
| Жылдар | Жасалған қылмыстардың саны | Халық саны | Көрсетілген жылдағы әр 10 мың халыққа шаққандағы қылмыстылық коэффициенті | Алдыңғы жылмен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы | 70 ж. көрсеткішпен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы |
| 56164 | 13 110 000 | 42,84058 | 5,131257 | ||
| 54766 | 13 330 000 | 41,08477 | -4,09847 | -4,09847 | |
| 54483 | 13 540 000 | 40,23855 | -2,05969 | -6,07374 | |
| 55938 | 13 750 000 | 40,68218 | 1,102498 | -5,03821 | |
| 59873 | 13 950 000 | 42,91971 | 5,500028 | 0,184716 | |
| 61217 | 14 140 000 | 43,29349 | 0,870883 | 1,057207 | |
| 62748 | 14 280 000 | 43,94118 | 1,496028 | 2,569051 | |
| 14 430 000 | 42,88704 | -2,39897 | 0,108451 | ||
| 70140 | 14 580 000 | 48,107 | 12,1714 | 12,29305 | |
| 73309 | 14 730 000 | 49,7685 | 3,453767 | 16,1714 | |
| Жылдар | Жасалған қылмыстардың саны | Халық саны | Көрсетілген жылдағы әр 10 мың халыққа шаққандағы қылмыстылық коэффициенті | Алдыңғы жылмен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы | 80 ж. көрсеткішпен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы |
| 76517 | 14 900 000 | 51,35369 | 3,18513 | ||
| 81397 | 15 070 000 | 54,01261 | 5,177654 | 5,177657 | |
| 82690 | 15 240 000 | 54,25853 | 0,455305 | 5,656536 | |
| 99415 | 15 420 000 | 64,47147 | 18,82273 | 25,54398 | |
| 99171 | 15 600 000 | 63,57115 | -1,39645 | 23,79082 | |
| 103587 | 15 780 000 | 65,64449 | 3,261437 | 27,82818 | |
| 99417 | 15 900 000 | 62,52642 | -4,74994 | 21,75642 | |
| 98023 | 16 010 000 | 61,22611 | -2,07961 | 19,22436 | |
| 103039 | 16 130 000 | 63,88035 | 4,335142 | 24,39291 | |
| 135338 | 16 250 000 | 83,28492 | 30,37644 | 62,17904 | |
| Жылдар | Жасалған қылмыстардың саны | Халық саны | Көрсетілген жылдағы әр 10 мың халыққа шаққандағы қылмыстылық коэффициенті | Алдыңғы жылмен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы | 90 ж. көрсеткішпен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы |
| 148053 | 16 350 000 | 90,55229 | 8,725914 | ||
| 173858 | 16 450 000 | 105,6888 | 16,71571 | 16,71572 | |
| 200873 | 16 440 000 | 122,1855 | 15,60882 | 34,93366 | |
| 206006 | 16 330 000 | 126,1519 | 3,246166 | 39,31383 | |
| 201796 | 16 100 000 | 125,3391 | -0,64425 | 38,4163 | |
| 183913 | 15 820 000 | 116,2535 | -7,24886 | 28,3827 | |
| 183977 | 15 580 000 | 118,0854 | 1,575772 | 30,40572 | |
| 165401 | 15 330 000 | 107,8937 | -8,63078 | 19,15068 | |
| 142100 | 15 070 000 | 94,2933 | -12,6053 | 4,131323 | |
| 139431 | 14 930 000 | 93,38982 | -0,95816 | 3,133581 | |
| Жылдар | Жасалған қылмыстардың саны | Халық саны | Көрсетілген жылдағы әр 10 мың халыққа шаққандағы қылмыстылық коэффициенті | Алдыңғы жылмен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы | 2000 ж. көрсеткішпен салыстырғандағы қылм-қ коэфф.-ң динамикасы |
| 150790 | 14 880 000 | 101,3374 | 8,510078 | ||
| 152168 | 14 860 000 | 102,4011 | 1,049673 | 1,049639 | |
| 135151 | 14 860 000 | 90,94953 | -11,183 | -10,2508 | |
| 14 910 000 | 79,4668 | -12,6254 | -21,582 | ||
| 143550 | 15 010 000 | 95,63624 | 20,34742 | -5,62592 | |
| 146347 | 15 150 000 | 96,59868 | 1,006352 | -4,67618 | |
| 141271 | 15 310 000 | 92,27368 | -4,47729 | -8,9441 | |
| 128064 | |||||
| 127478 | |||||
| 121667 | 16 009 600 | 75,99628 | -25,0067 | ||
| 131900 | 16 080 000 | 82,02736 | 7,936028 | ||
Латенттік қылмыстылық. Латенттік қылмыстылық дегеніміз әр түрлі себептермен құқық қорғау органдарының назарынан тыс қалған қылмыстардың жиынтығы. Ол латынша latens сөзінен шыққан, ол жасырын дегенді білдіреді. Мысалға, теңізде қалқып жүрген мұзарттың (айсберг) су бетінде бізге көрініп жүрген бөлігінен су асты көрінбейтін бөлігі әлдейқайда көлемді болады. Криминология дәл осындай Архимед ашқан физикалық заңдылыққа бағынбаса да қылмыстылық мәселесі туралы осы бір заңдылықты мысал ретінде келтіруге болады. Өйткені қылмыстылықтың көрінетін бөлігінен де жасырын бөлігі (латенттік) көлемді болып келеді.
Мысал үшін неміс ғалымы К.Майердің жүргізген зерттеуі бойынша анасының өз баласын өлтіруі фактісі бойынша оннан бірі ғана құқық қорғау органдарына мәлім болады, ал заңсыз аборт жасау 1/100; қарапайым ұрлық - 1/20; ірі мөлшердегі ұрлық - 1/8; тонау - 1/5; алаяқтық - 1/20 т.б.
Латенттік қылмыстардың екі түрі бар: жасырын (табиғи) және жасырылған (жасанды). Алғашқысы табиғи жолмен әр түрлі себептермен құқық қорғау органдарына хабарланбағандар. Мысалға, есік алдындағы ұрланған нәрсеге «садақа» деп ешкімге жүгінбеу. Ал соңғысы құқық қорғау органдарына хабарланғанмен де осы органдардың қызметкерлерінің өз қолымен жасырылған қылмыстар. Оның да себептері әр түрлі болуы мүмкін: өзінің жақсы жұмыс істейтіндігін көрсетіп қылмыстылықтың ашылу көрсеткішін жоғарылату үшін, жеңіл-желпі қылмыстарға бола әуре болмас үшін шағымды тіркемей қою, қызметкерлердің пара алуынан қылмыс туралы із-түзсіз жоқ қылу т.б. Осы соңғысы теңіз бетіне қалқып шыққысы-ақ келеді, бірақ құқық қорғаушылар күштеп төмен басады (4-суретті қараңыз).
Кейбір авторлар үшінші бір латенттік қылмыстылықтың түрін ұсынады - ол дәлелденбей қалуына байланысты қысқартылған істер. Бірақ мұнымен келісе қою қиын. Себебі бұл бәрібір зерттеледі, қылмыстылықтың жалпы картинасын анықтауға сеп болады. Латенттік қылмыстықтың мәнін аша кету керек. Оның мәні құқық қорғау органдарына хабарланбай қалғанында емес. Әңгіме хабарланған күнде де зерттеуден тыс қалғанында. Оның назардан тыс қалуы қылмыстылықтың жалпы картинасын бұрмалайды. Өмірде шын мәнінде 100% қылмысқа біз есеп жасап, сақтануымыз, алдын алуымыз, жоспар құруымыз қажет болса, латенттік қылмыстылықтың кесірінен оның бір бөлшегін ғана (мысалға 40%) зерттеп қорытынды жасаймыз. Ал бөлшек бүтіннің заңдылығын қашанда бере бермейді. Осы жерде латенттік қылмыстылықтың жағымсыз салдарын айта кетейік, ол:
- қылмыстылықтың шын мәніндегі мөлшері, деңгейі, құрылымы, динамикасы, әкелген зияны туралы пікірді бұрмалайды;
- қылмыстылықты болжаудың дұрыстық деңгейін төмендетеді, қылмыстылықпен күресудің бағытын анықтауда қиындық туғызады;
- жасалған қылмыс үшін жауаптылықтың болмай қоймайтындығы туралы принципті жүзеге асыруға кедергі келтіреді;
- құқық қорғау органдарының беделін түсіреді;
- қылмыстылықтың, әсіресе, рецидивтік қылмыстылықтың өсуіне сеп болады;
- азаматтардың қылмыстылықпен күресудегі белсенділігін бәсеңдетеді.
Жасалып жатқан қылмыстардың бәрі бірдей мөлшерде жасырылуға қабілетті. Латенттілік деңгейіне қарай қылмыстар үшке бөлінеді:
Дата добавления: 2015-11-14; просмотров: 242 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Халық саны | | | Сурет. Қылмыстылық пен латенттік қылмыстылық туралы иллюстрация |