Процедураны қолдану

Дістемелік нұсқау

Программада бір инструкцияны бірнеше рет қайталамау үшін процедураларды қолданып және программаның қажет болған жерінде процедураны шақыру инструкциясын көрсету керек.

Жалпы түрде программисттің процедурасын сипаттау келесі түрдегідейй болады:

Procedure Атауы(var параметр1:тип1);

Var

{процедураның ішкі параметрлері сипатталады}

Begin

{процедураның инструкциялары жазылады}

End;

Мұндағы Procedure – Pascal тілінің кілттік сөзі;

Атауы – процедураның аты, Begin және End арасында орналасқан инструкцияны шақырады;

параметр1 – процедураның инструкциясында қолданылатын айнымалы; Параметрлер процедураға ақпаратты және процедурадан программаға жеткізу үшін қолданылады.

Төменде экранға символдарды шығаратын Line процедурасының сипатталуы көрсетілген. Процедурада екі параметр беріледі: бірінші (n) параметрі шығарылатын жолдың ұзындығын көрсетеді, екінші (c) параметрі – символ.

Procedure Line(n:integer;c:char);

Var

I:integer;

Begin

For i:=1 to n do write(c);

Writeln;

End;

Мысал 1: Кестені құру үшін қолданылатын Line30 процедурасын қолданып программа құру.

Program pr1;

{программисттің процедурасы}

procedure Line30;

Var

i:integer;

Begin

for i:=1 to 30 do write(‘-’);

writeln;

end;

{негізгі программа}

Var

x:integer;

y:real;

Begin

writeln(‘1-н 10-ға дейінгі сандар логарифмінің кестесі’);

Line30;

for x:=1 to 10 do begin

y:=ln(x);

{x логарифмін есептейтін функция}

writeln(x:3,y:8:3);

end;

Line30;

End.

Осы программа орындалғаннан кейін экранға келесі мәліметтер шығады:

1-н 10-ға дейінгі сандар логарифмінің кестесі

------------------------------

1 0.000

2 0.693

3 1.099

4 1.386

5 1.609

6 1.792

7 1.946

8 2.079

9 2.197

10 2.303

------------------------------

Негізгі программа және программистпен анықталған процедура келесі түрде өзара әрекеттеседі (1-сурет). Егер негізгі программаның жұмыс істеу кезінде процедура шақырылған болса, негізгі программа жұмысын тоқтатады да, процедураның қызметі іске асады. Процедураның жұмысы аяқталғаннан кейін программа әрі қарай жалғасады.

Негізі

программа Процедура

	Program pr; Var   Begin … MyPr(); … end;		Procedure MyPr; Var   Begin …   … end;

1-сурет. Негізгі программа және программистпен анықталған процедураның байланыстары.

Процедураны қолдану

Процедураны шақыру инструкциясы келесі түрде жазылады:

Атауы(ПараметрлерТізімі);

Мұндағы Атауы – шақырылатын процедураның аты;

ПараметрлерТізімі – бұл жерде айнымалылар, константалар немесе өрнектер қолданылуы мүмкін.

Жоғарыда көрсетіліп кеткен мысалдағы Line процедурасын шақыру былай жазылуы мүмкін:

Line(30,’-’);

Line(n+2,’*’);

Line(n,ch);

Мысал 2: Квадраттық түбірдің кестесін шығару программасын құру. Кестені құру үшін Line процедурасы қолданылады.

Program pr2;

Var

I:integer;

{программисттің процедурасы}

procedure Line(n:integer; c:char);

var i:integer;

Begin

For i:=1 to n do write(c);

Writeln;

End;

{негізгі программа}

Begin

writeln(‘Квадраттық түбірдің кесте’);

Line(14,’=’);

Writeln(‘Мәні Түбірі’);

Line(14,’=’);

For i:=1 to 5 do

Begin

Writeln(i:5,’ ‘,sqrt(i):6:3);

Line(14,’-’);

End;

End.

Программа орындалғаннан кейін экранға келесі мәліметтер шығады:

Квадраттық түбірдің кесте

==============

Мәні Түбірі

==============

1 1.000

------------------------

2 1.414

------------------------

3 1.732

------------------------

4 2.000

------------------------

5 2.236

------------------------

Дата добавления: 2015-10-26