Мөһаҗирлек әдәбияты

1917 елгы Октябрь инкыйлабыннан соң чит илгә китәргә мәҗбүр булган әдипләр һәм сәясәтчеләр: Г.Исхакый, С.Максуди, Й.Акчура, М.Бигиев, Ф.Туктаров, С.Гыйффәт һ.б. Тормыш һәм иҗатларының өйрәнелү дәрәҗәсе. Чит илләрдә чыккан татар газета-журналлары: “Kazan”, “Яңа милли юл”, “Яңа япун мөхбире”, “Бедермеш”, “Азат Ватан” һ.б.

Чит илләрдә татар әдәбияты. Андагы төп темалар һәм проблемалар, туган илне сагыну темасының актуальлеге. Мөһаҗирлектәге сүз сәнгатенең күпгасырлык рухи мирас белән аерылгысыз бәйләнештә булуы. Әсәрләрне жанры, идея-тематикасы ягыннан “сагыну-сагыш әдәбияты” бергәлегендә карау һәм тикшерү. Йосыф Акчура, Хәсән Хәмидулла, Хөсәен Габдүш, Шаһвәли Келәүле һ.б. иҗатлары турында кыскача мәгълүмат бирү.

Сания Гыйффәт (1899-1957) – шагыйрә, прозаик, педагог, драматург, публицист һәм әдәбиятчы. Октябрь инкыйлабына кадәрге поэзиясе (“Син булмасаң”, “Мин сөям”, “Алданган”, “Өмидсезләнгәндә”, “Табигатькә карап” һ.б.). Мөһаҗирлек дәверендә төрле жанрларда эшләве. Мәдхия-мәрсияләре (“Исмәгыйль бабага”, “Кара көчкә”). “Тормыш көзгесе” драмасының символик исеме. “Васыятем” “Көз”, “Ил агаларына”, “Тәңрем тавына карап”, “Илем”, “Ирек җыры”, “Ис”, “Актык теләк”, “Углымның җыры” шигырьләре.

Әдәбият

Гайнутдинов Р. Тюрко-татарская политическая эмиграция н. ХХ в. – 20-30 гг. – Казань, 1997.

Миңнегулов Х. “Аһ, бу язмыш...ник шулай?”: Шагыйрә Сания Гыйффәтнең иҗат портреты / Х.Миңнегулов // Мирас. – 2004.-№3.

Миңнегулов Х. Чит илләрдә татар әдәбияты / Х.Миңнегулов. – Казан: Мәгариф, 2007.

Рәмиев З. Сания Гыйффәт Кадыйрия. Шигырьләр / З.Рәмиев // Мирас. – 1998. - №9.

Дата добавления: 2015-08-20