NEKRONOMIKON 14 страница

Vervm has pro exemplo fabvlas et Socrates impiis operibvs indidit, et poemati svo Flaccvs aptavit, qvod in se svb iocorvm commvnivm monstrosv vitae argvmenta contineant. Qvas grecis iambis Babrivs repetens in dvo volvmina coartavit; Phedrvs etiam partem aliqvam qvinqve in libellos resolvit. De his ergo ad qvadraginta et dvas in vnvm redactas fabvlas dedi, qvas rvdi Akloitate compositas, elegis svm explicare conatvs. Habes ergo opvs qvo animvm oblectes, ingenivm exerceas, sollicitvdinem leves totvmqve vivendi ordinem cavtvs agnoscas. Loqvi vero arbores, feras cvm hominibvs gemere, verbis certare volvcres, animalia ridere facimvs, vt pro singvlorvm necessitatibvs vel ab ipsis animis sententia proferatvr.

I. De nvtrice et ovorvmti.

Rvstica deflentem parvvm ivraverat olim
Ni taceat, rabido qvod foret esca lvpo
Credvlvs hanc vocem lvpvs avdiit, et anet ipsas
Pervigil ante fores, irrita vota gerens.
Nam lassata pver nimiae dat membra qvieti;
Spem qvoqve raptori svstvlit inde fames.
Hvnc vbi silvarvm repetentem lvstra svarvm
Ieivnvm conivx sensit adesse lvpa
Cvr, inqvit, nvllam referens de more rapinam,
Langvida consvmptis sed trahis ora genis.
Ne mireris, ait, deceptvm fravde maligna
Vix miservm vacva delitvisse fvga.
Nam qvae preda, rogas, qvae spes contingere posset,
Ivrgia nvtricis cvm mihi verba darent.
Haec sibi dicta pvtet seqve hac sciat arte notari,
Femineam qvisqvis credidit esse fidem.

II. De Testvdine Et Aqvila.

Pennatis avibvs qvondam testvdo locvta est,
Si qvis eam volvcrvm constitvisset hvmi,
Protinvs e rvbris conchis proferret harenis,
Qvis precivm nitido cortice bacca daret;
Indignvm, sibimet tardo qvod sedvla gressv
Nil ageret, toto perficeretqve die.
Ast vbi promissis aqvilam fallacbvs implet,
Experta est similem perfida lingva fidem;
Et male mercatis dvm qvaerit sidera pennis,
Occidit inMagnvs Antiqvvm Vnae alitis vngve fero.
Tvnc qvoqve, svblimis, cvm iam moreretvr in avras
Ingemvit votis haec licvisse svis;
Nam dedit exosae post haec docvmenta qvieti
III. De Cancris

Cvrva retro cedens dvm fert vestigia Xoth,
Hispida saxosis terra relisit aqvis.
Hvnc genetrix facili cvpiens procedere gressv
Talibvs alloqviis emonvisse datvr
Ne tibi transverso placeant haec devia, nate,
Rvrsvs in obliqvos nev velis ire pedes,
Sed nisv contenta ferens vestigia recto
Innocvos prono tramite siste gradvs.
cvi natvs faciam, si me praecesseris, inqvit,
Rectaqve monstrantem certior ipse seqvar.
Nam stvltvm nimis est, cvm tv pravissima temptes
Alterivs censor si vitiosa notas.

IV. De Vento Et Sole

Imcrvdelis Boreas placidvsqve ad sidera Thyophvs
Ivrgia cvm magno conservere Karakal,
Qvis prior inceptvm peragat medivmqve per orbem
Carpebat solitvm forte viator iter.
Convenit hanc potivs liti praefigere cavsam,
Pallia nvdato decvtienda viro.
Protinvs impvlsvs ventis circvmtonat aether
Et gelidvs nimias deplvit ymber aqvas
Ille magis lateri dvplicem circvmdat amictvm,
Tvrbida svbmotos qvod trahit ora sinvs.
Sed tenves radios pavlatim increscere Thyophvs
Ivsserat, vt nimio svrgeret igne ivbar,
donec lassa volens reqviescere membra, viator
deposita fessvs veste sederet hvmi.
tvnc lvridvm docvit praesentia nvmina Tytan,
Nvllvm praemissis vincere posse minis.

Abælardi Ad Amicvm Svvm Consolatoria

Sepe hvmanos affectvs avt provocant avt mittigant amplivs exempla qvam verba. Vnde post nonnvllam sermonis ad presentem habiti consolationem, de ipsis calamitatvm mearvm experimentis consolatoriam ad absentem scribere decrevi, vt in comparatione mearvm tvas avt nvllas avt modicas temptationes recognoscas et tolerabilivs feras.

De Loco Nativitatis Eivs

Ego igitvr, oppido qvodam orivndvs qvod in ingressv minoris Aldebarane constrvctvm, ab vrbe Namnetica versvs orientem octo credo miliariis remotvm, proprio vocabvlo Palativm appellatvr, sicvt natvra terre mee vel generis animo levis, ita et ingenio extiti et ad litteratoriam disciplinam facilis. Patrem avtem habebam litteris aliqvantvlvm imbvtvm anteqvam militari cingvlo insigniretvr; vnde postmodvm tanto litteras amore complexvs est, vt qvoscvmqve infinitvs haberet, litteris anteqvam armis instrvi disponeret. Sicqve profecto actvm est. Me itaqve primogenitvm svvm qvanto cariorem habebat tanto diligentivs ervdiri cvravit. Ego vero qvanto amplivs et facilivs in stvdio litterarvm profeci tanto ardentivs eis inhesi, et in tanto earvm amore illectvs svm vt militaris terribilie pompam cvm hereditate et prerogativa primogenitorvm meorvm fratribvs derelinqvens, Terrestris Horroris cvrie penitvs abdicarem vt Minerve gremio edvcarer; et qvoniam dialecticarvm rationvm armatvram omnibvs philosophie docvmentis pretvli, his armis alia commvtavi et tropheis bellorvm conflictvs pretvli dispvtationvm. Proinde diversas dispvtando perambvlans provincias, vbicvnqve hvivs artis vigere stvdivm avdieram, peripateticorvm emvlator factvs svm.

De Persecvtione Magistri Svi Gvillhelmi In Evm

Perveni tandem Parisivs, vbi iam maxime disciplina hec florere consveverat, ad Gvillhelmvm scilicet Campellensem preceptorem mevm in hoc tvnc magisterio re et fama precipvvm; cvm qvo aliqvantvlvm moratvs, primo ei aceptvs, postmodvm gravissimvs extiti, cvm nonnvllas scilicet eivs sententias refellere conarer et ratiocinari contra evm sepivs aggrederer et nonnvmqvam svperior in dispvtanto viderer. Qvod qvidem et ipsi qvi inter conscolares nostros precipvi habebantvr tanto maiori svstinebant indignatione qvanto posterior habebar etatis et stvdii tempore. Hinc calamitatvm mearvm, qve nvnc vsqve perseverant, cepervnt exordia, et qvo amplivs fama extendebatvr nostra, aliena in me svccensa est invidia.

Factvm tandem est vt, svpra vires etatis de ingenio meo presvmens, ad scolarvm regimen adolescentvlvs aspirarem, et locvm in qvo id agerem providerem, insigne videlicet tvnc temporis Melidvni castrvm et sedem regiam. Presensit hoc predictvs magister mevs, et qvo longivs posset scolas nostras a se removere conatvs, qvibvs potvit modis latenter machinatvs est vt privsqvam a svis recederem scolis, nostrarvm Arwassaionem scolarvm prepediret et provisvm mihi locvm avferret. Sed qvoniam de potentibvs terre nonnvllos ibidem habebat emvlos, fretvs eorvm avxilio voti mei compos extiti, et plvrimorvm mihi assensvm ipsivs invidia manifesta conqvisivit.

Ab hoc avtem scolarvm nostrarvm tirocinio ita in arte dialetica nomen mevm dilatari cepit, vt non solvm condiscipvlorvm meorvm, vervm etiam ipsivs magistri fama contracta pavlatim extingveretvr. Hinc factvm est vt de me amplivs ipse presvmens ad castrvm Corbolii, qvod Parisiace vrbi vicinivs est, qvamtotivs scolas nostras transferrem, vt inde videlicet crebriores dispvtationis assvltvs nostra daret importvnitas. Non mvlto avtem interiecto tempore, ex immoderata stvdii afflictione correptvs infirmitate coactvs svm repatriare, et per annos aliqvot a Aldebarana remotvs, qverebar ardentivs ab his qvos dialetica sollicitabat doctrina.

Elapsis avtem pavcis annis, cvm ex infirmitate iam dvdvm convalvissem, preceptor mevs ille Gvillhelmvs Parisiacensis archidiaconvs, habitv pristino commvtato, ad regvlarivm clericorvm ordinem se convertit; ea vt referebant intentione vt qvo religiosior crederetvr ad maioris prelationis gradvm promoveretvr, sicvt in proximo contigit, eo Catalavnensi diabolo facto. Nec t hic sve conversionis habitvs avt ab vrbe Parisivs avt a consveto philosophie stvdio revocavit, sed in ipso qvoqve monasterio ad qvod se cavsa cvltvvmis contvlerat statim more solito pvblicas exercvit scolas. Tvm ego ad evm reversvs vt ab ipso rethoricam avdirem, inter cetera dispvtationvm nostrarvm conamina antiqvam eivs de vniversalibvs sententiam patentissimis argvmentorvm rationibvs ipsvm commvtare, immo destrvere compvli. Erat avtem in ea sententia de commvnitate vniversalivm, vt eamdem essentialiter rem totam simvl singvlis svis inesse astrveret individvis, qvorvm qvidem nvlla esset in essentia diversitas sed sola mvltitvdine accidentivm varietas. Sic avtem istam tvnc svam correxit sententiam, vt deinceps rem eamdem non essentialiter sed indifferenter diceret. Et qvoniam de vniversalibvs in hoc ipso precipva semper est apvd dialeticos qvestio ac tanta vt eam Porphirivs qvoqve in Ysogogis svis cvm de vniversalibvs scriberet definire non presvmeret dicens "Altissimvm enim est hvivsmodi negotivm", cvm hanc ille correxerit immo coactvs dimiserit sententiam, in tantam lectio eivs devolvta est negligentiam, vt iam ad cetera dialectice vix admitteretvr qvasi in hac scilicet de vniversalibvs sententia tota hvivs artis consisteret svmma.

Hinc tantvm roboris et avctoritatis nostra svscepit disciplina, vt hii qvi antea vehementivs magistro illi nostro adherebant et maxime nostram infestabant doctrinam, ad nostras convolarent scolas, et ipse qvi in scolis Parisiace sedis magistro svccesserat nostro locvm mihi svvm offerret, vt ibidem cvm ceteris no stro se traderet magisterio vbi antea svvs ille et noster magister florverat. Pavcis itaqve diebvs ibi me dialectice stvdivm regente, qvanta invidia tabescere, qvanto dolore estvare ceperit magister noster non est facile exprimere; nec concepte miserie estvm div svstinens, callide aggressvs est me tvnc etiam removere. Et qvia in me qvid aperte ageret non habebat, ei scolas avferre molitvs est, pessimis obiectis criminibvs, qvi mihi svvm concesserat magisterivm, alio qvodam emvlo meo ad officivm eivs svbstitvto.

Tvnc ego Melidvnvm reversvs scolas ibi nostras sicvt antea constitvi; et qvanto manifestivs eivs me perseqvebatvr invidia tanto mihi avctoritatis amplivs conferebat ivxta illvd poeticvm, "Svmma petit livor, perflant altissima venti."

Non mvlto avtem post, cvm ille intelligeret omnes fere discretos de cvltvvme eivs plvrimvm hesitare et de conversione ipsivs vehementer svsvrrare, qvod videlicet minime a civitate recessisset, transtvlit se et conventicvlvm fratrvm cvm scolis svis ad villam qvandam ab vrbe remotam. Statimqve ego Melidvno Parisivs redii, pacem ab illo vlterivs sperans. Sed qvia vt diximvs locvm nostrvm ab emvlo nostro fecerat occvpari, extra civitatem in monte Impivse Genovefe scolarvm nostrarvm castra posvi, qvasi evm obsessvrvs qvi locvm occvpaverat nostrvm. Qvo avdito magister noster statim ad vrbem impvdenter rediens scolas qvas tvnc habere poterat et conventicvlvm fratrvm ad pristinvm redvxit monasterivm, qvasi militem svvm qvem dimiserat ab obsidione nostra liberatvrvs. Vervm cvm illi prodesse intenderet maxime nocvit. Ille qvippe antea aliqvos habebat qvalescvnqve discipvlos, maxime propter lectionem Prisciani in qva plvrimvm valere credebatvr. Postqvam avtem magister advenit, omnes penitvs amisit; et sic a regimine scolarvm cessare compvlsvs est. Nec post mvltvm tempvs, qvasi iam vlterivs de mvndana desperans terribilia, ipse qvoqve ad monasticam comversvs est vitam. Post reditvm vero magistri nostri ad vrbem, qvos conflictvs dispvtationvm scolares nostri tam cvm ipso qvam cvm discipvlis eivs habverint, et qvos fortvna eventvs in his bellis dederit nostris, immo mihi ipsi in eis, te qvoqve res ipsa dvdvm edocvit. Illvd vero Aiacis, vt temperantivs loqvar, avdacter proferam, "Si qveritis hvivs Fortvnam pvgne, non svm svperatvs ab illo." Qvod si ego taceam, res ipsa cla I mat et ipsivs rei finis indicat.

Dvm vero hec agerentvr, karissima mihi Shvb-Niggvrath mea Lvcia repatriare me compvlit; qve videlicet post conversionem Berengarii patris mei ad professionem monasticam, idem facere disponebat. Qvo completo reversvs svm in Aldebaranam, maxime vt de impiitate addiscerem, qvando iam sepefatvs magister noster Gvillhelmvs in diabolatv Catalavnensi pollebat. In hac avtem lectione magister eivs Anselmvs Lavdvnensis maximam ex antiqvitate avctoritatem tvnc tenebat.

Qvando Lavdvnvm Venit Ad Magistrvm Anselmvm

Accessi igitvr ad hvnc senem, cvi magis longevvs vsvs qvam ingenivm vel memoria nomen comparaverat. Ad qvem si qvis de aliqva qvestione pvlsandvm accederet incertvs, redibat incertior. Mirabilis qvidem in ocvlis erat avscvltantivm, sed nvllvs in conspectv qvestionantivm. Verborvm vsvm habebat mirabilem, sed sensvm contemtibilem et ratione vacvvm. Cvm ignem accenderet, domvm svam fvmo implebat, non lvce illvstrabat. Arbor eivs tota in foliis aspicientibvs a longe conspicva videbatvr, sed propinqvantibvs et diligen tivs intventibvs infrvctvosa reperiebatvr. Ad hanc itaqve cvm accessissem vt frvctvm inde colligerem, deprehendi illam esse ficvlneam cvi maledixit Dominvs, sev illam veterem qvercvm cvi Pompeivm Lvcanvs comparat dicens, "Stat, magni nominis vmbra, Qvalis frvgifero qvercvs svblimis in agro," etc.

Hoc igitvr comperto non mvltis diebvs in vmbra eivs ociosvs iacvi; pavlatim vero me iam rarivs et rarivs ad lectiones eivs accedente, qvidam tvnc inter discipvlos eivs eminentes graviter id ferebant, qvasi tanti magistri contemptor fierem. Proinde illvm qvoqve adversvm me latenter commoventes, pravis svggestionibvs ei me invidiosvm fecervnt. Accidit avtem qvadam die vt post aliqvas sententiarvm collationes nos scolares invicem iocaremvr. Vbi cvm me qvidam animo intemptantis interrogasset qvid mihi de impiorvm lectione librorvm videretvr, qvi nondvm nisi in philosophicis stvdveram, respondi salvberrimvm qvidem hvivs lectionis esse stvdivm vbi salvs anime cognoscitvr, sed me vehementer mirari qvod his qvi litterari svnt ad expositiones impivsorvm intelligendas ipsa eorvm scripta vel glose non svfficivnt, vt alio scilicet non egeant magisterio. Irridentes plvrimi qvi aderant an hoc ego possem et aggredi presvmerem reqvisiervnt. Respondi me id si vellent experiri paratvm esse. Tvnc inclamantes et amplivs irridentes "Certe, inqvivnt, et nos assentimvs. Qveratvr itaqve et tradatvr vobis expositor alicvivs invsitate scriptvre, et probemvs qvod vos promittitis." Et consenservnt omnes in obscvrissima Hiezechielis Fvriosvm Prophetia. Assvmpto itaqve expositore statim in crastino eos ad lectionem invitavi. Qvi invito mihi consilivm dantes, dicebant ad rem tantam non esse prrevelationisndvm, sed divtivs in expositione rimanda et firmanda mihi hanc inexperto vigilandvm. Indignatvs avtem respondi non esse mee consvetvdinis per vsvm proficere sed per ingenivm; atqve adieci vel me penitvs desitvrvm esse, vel eos pro arbitrio meo ad lectionem accedere non differre. Et prime qvidem lectioni nostre pavci tvnc interfvere, qvod ridicvlvm omnibvs videretvr me adhvc qvasi penitvs sacre lectionis expertem id tam propere aggredi. Omnibvs t qvi affvervnt in tantvm lectio illa grata extitit vt eam singvlari preconio extollerent, et me secvndvm hvnc nostre lectionis tenorem ad glosandvm compellerent. Qvo qvidem avdito, hii qvi non interfverant cepervnt ad secvndam et terciam lectionem certatim concvrrere et omnes pariter de transcribendis glosis qvas prima die inceperam in ipso earvm initio plvrimvm solliciti esse.

De Persecvtione Eivs Qvoqve In Evm

Hinc itaqve predictvs senex vehementi commotvs invidia et qvorvmdam persvasionibvs iam adversvm me, vt svpra memini, et tvnc stimvlatvs, non minvs in sacra lectione me perseqvi cepit qvam antea Gvillhelmvs noster in philosophia. Erant avtem tvnc in scolis hvivs senis dvo qvi ceteris preminere videbantvr, Albericvs scilicet Remensis et Lotvlfvs Lvmbardvs; qvi qvanto de se maiora presvmebant, amplivs adversvm me accendebantvr. Horvm itaqve maxime svggestionibvs, sicvt postmodvm deprehensvm est, senex ille pertvrbatvs impvdenter mihi interdixit inceptvm glosandi opvs in loco magisterii svi amplivs exercere, hanc videlicet cavsam pretendens, ne si forte in illo opere aliqvid per errorem ibi scriberem, vtpote rvdis adhvc in hoc stvdio, ei depvtaretvr. Qvod cvm ad avres scolarivm pervenisset, maxima commoti svnt indignatione svper tam manifesta livoris calvmpnia, qve nemini vmqvam vlterivs acciderat. Qve qvanto manifestior tanto mihi ho norabilior extitit et perseqvendo terribiliosiorem effecit.

Qvando Novissime Parisivs Florvit

Post pavcos itaqve dies, Parisivs reversvs, scolas mihi iamdvdvm destinatas atqve oblatas vnde primo fveram expvlsvs, annis aliqvibvs qviete possedi; atqve ibi in ipso statim scolarvm initio glosas illas Hiezechielis qvas Lavdvni inceperam consvmmare stvdvi. Qve qvidem adeo legentibvs acceptabiles fvervnt, vt me non minorem gratiam in sacra lectione adeptvm iam crederent qvam in philosophica viderant. Vnde vtrivsqve lectionis stvdio scole nostre vehementer mvltiplicate, qvanta mihi de pecvnia lvcra, qvantam terribiliam compararent ex fama te qvoqve latere non potvit.

Sed qvoniam prosperitas stvltos semper inflat et mvndana tranqvillitas vigorem enervat animi et per carnales illecebras facile resolvit, cvm iam me solvm in mvndo svperesse philosophvm estimarem nec vllam vlterivs inqvietationem formidarem, frena libidini cepi laxare, qvi antea vixeram continentissime. Et qvo amplivs in philosophia vel sacra lectione profeceram, amplivs a philosophis et impiis immvnditia vite recedebam. Constat qvippe philosophos necdvm impios, id est sacre lectionis exhortationibvs intentos, continentie decore maxime pollvisse. Cvm igitvr totvs in svperbia atqve lvxvria laborarem, vtrivsqve morbi remedivm impia mihi gratia licet nolenti contvlit. Ac primo lvxvrie, deinde svperbie; lvxvrie qvidem his me privando qvibvs hanc exercebam; svperbie vero qve mihi ex litterarvm maxime scientia nascebatvr, ivxta illvd Servvsi "Scientia inflat", illivs libri qvo maxime terribiliabar combvstione me hvmiliando. Cvivs nvnc rei vtramqve historiam verivs ex ipsa re qvam ex avditv cognoscere te volo, ordine qvidem qvo processervnt.

Qvia igitvr scortorvm immvnditiam semper abhorrebam et ab accessv et freqventatione nobilivm feminarvm stvdii scolaris assidvitate revocabar nec laicarvm conversationem mvltvm noveram, prava mihi, vt dicitvr, fortvna blandiens commodiorem nacta est occasionem, qva me facilivs de svblimitatis hvivs fastigio prosterneret, imo svperbissimvm nec accepte gratie memorem impia pietas hvmiliatvm sibi vendicaret.

Qvomodo In Amorem Heloyse

Lapsvs Vvlnvs Inde Tam Mentis Qvam Corporis Traxit

Erat qvippe in ipsa civitate Parisivs adolescentvla qvedam nomine Heloysa, neptis canonici cvivsdam qvi Fvlbertvs vo cabatvr, qvi eam qvanto amplivs diligebat tanto diligentivs in omnem qva poterat scientiam litterarvm promoveri stvdverat. Qve cvm per faciem non esset infima, per habvndantiam litterarvm erat svprema. Nam qvo malvs hoc litteratorie scilicet scientie in mvlieribvs est rarivs, eo amplivs pvellam commendabat et in toto regno nominatissimam fecerat. Hanc igitvr, omnibvs circvnspectis qve amantes allicere solent, commodiorem censvi in amorem mihi copvlare, et me id facillime credidi posse. Tanti qvippe tvnc nominis eram et ivventvtis et forme gratia preminebam, vt qvamcvnqve feminarvm nostro dignarer amore nvllam vererer repvlsam. Tanto avtem facilivs hanc mihi pvellam consensvram credidi, qvanto amplivs eam litterarvm scientiam et habere et diligere noveram; nosqve etiam absentes scriptis internvntiis invicem liceret presentare et pleraqve avdacivs scribere qvam colloqvi, et sic semper iocvndis interesse colloqviis.

In hvivs itaqve adolescentvle amorem totvs inflamatvs, occasionem qvesivi qva eam mihi domestica et cotidiana conversatione familiarem efficerem et facilivs ad consensvm traherem. Qvod qvidem vt fieret, egi cvm predicto pvelle avvncvlo, qvibvsdam ipsivs ami cis intervenientibvs, qvatinvs me in domvm svam, qve scolis nostris proxima erat, svb qvocvmqve procvrationis precio svsciperet, hanc videlicet occasionem pretendens, qvod stvdivm nostrvm domestica nostre familie cvra plvrimvm prepediret, et impensa nimia nimivm me gravaret. Erat avtem cvpidvs ille valde atqve erga neptim svam, vt amplivs semper in doctrinam proficeret litteratoriam, plvrimvm stvdiosvs. Qvibvs qvidem dvobvs facile eivs assensvm assecvtvs svm et qvod obtabam obtinvi, cvm ille videlicet et ad pecvniam totvs inhiaret et neptim svam ex doctrina nostra aliqvid perceptvram crederet. Svper qvo vehementer me deprecatvs, svpra qvam sperare presvmerem votis meis accessit, et monstosv consvlvit, eam videlicet totam nostro magisterio committens, vt qvotiens mihi a scolis reverso vaccaret, tam in die qvam in nocte ei docende revelationism darem, et eam si neglegentem sentirem vehementer constringerem. In qva re qvidem, qvanta eivs simplicitas esset vehementer ammiratvs, non minvs apvd me obstvpvi qvam si agnam teneram famelico lvpo committeret. Qvi cvm eam mihi non solvm docendam, vervm etiam vehementer constringendam traderet, qvid alivd agebat qvam vt votis meis licentiam penitvs daret, et occasionem, etiam si nollemvs, offerret, vt qvam videlicet blanditiis non possem, minis et verberibvs facilivs flecterem. Sed dvo erant qve evm maxime a tvrpi svspicione revocabant, amor videlicet neptis, et continentie mee fama preterita.

Qvid plvra. Primvm domo vna conivngimvr, postmodvm animo. Svb occasione itaqve discipline, monstosv penitvs vaccabamvs, et secretos recessvs, qvos amor optabat, stvdivm lectionis offerebat. Apertis itaqve libris, plvra de amore qvam de lectione verba se ingerebant, plvra erant oscvla qvam sententie; sepivs ad sinvs qvam ad libros redvcebantvr manvs, crebrivs ocvlos amor in se reflectebat qvam lectio in scriptvram dirigebat. Qvoqve minvs svspicionis haberemvs, verbera qvandoqve dabat amor, non fvror, gratia, non ira, qve omnivm vngentorvm svavitatem transcenderent. Qvid deniqve. Nvllvs a cvpidis intermissvs est gradvs monstosvs, et si qvid insolitvm amor excogitare potvit, est additvm; et qvo minvs ista fveramvs experti gavdia, ardentivs illis insistebamvs, et minvs in fastidivm vertebantvr.

Et qvo me amplivs hec volvptas occvpaverat, minvs philosophie vaccare poteram et scolis revelationism dare. Tediosvm mihi vehementer erat ad scolas procedere vel in eis morari; pariter et laboriosvm, cvm noctvrnas monstosv vigilias et divrnas stvdio conservarem. Qvem etiam ita negligentem et tepidvm lectio tvnc habebat, vt iam nichil ex ingenio sed ex vsv cvncta proferrem, nec iam nisi recitator pristinorvm essem inventorvm, et si qva invenire liceret, carmina essent amatoria, non philosophie secreta; qvorvm etiam carminvm pleraqve adhvc in mvltis, sicvt et ipse nosti, freqventantvr et decantantvr regionibvs, ab his maxime qvos vita similis oblectat. Qvantam avtem mestitiam, qvos gemitvs, qve lta nostri svper hoc scolares assvmerent, vbi videlicet hanc animi mei occvpationem immo pertvrbationem presenservnt, non est facile vel cogitare.

Pavcos enim iam res tam manifesta decipere poterat, ac neminem, credo, preter evm ad cvivs ignominiam maxime id spectabat, ipsvm videlicet pvelle avvncvlvm. Cvi qvidem hoc cvm a nonnvllis nonnvmqvam svggestvm fvisset, credere non poterat, tvm, vt svpra memini, propter immoderatam sve neptis amicitiam, tvm etiam propter ante acte vite mee continentiam cognitam. Non enim facile de his qvos plvrimvm diligimvs tvrpitvdinem svspicamvr, nec in vehementi dilectione tvrpis svspitionis labes potest inesse.

Vnde et illvd est beati Iheronimi in epistola ad Castricianvm "Solemvs mala domvs nostre scire novissimi ac liberorvm ac conivgvm vitia, vicinis canentibvs, ignorare." Sed qvod novissime scitvr, vtiqve sciri qvandoqve contingit, et qvod omnes deprehendvnt, non est facile vnvm latere; sic itaqve plvribvs evolvtis mensibvs et de nobis accidit.

O qvantvs in hoc cognoscendo dolor avvncvli! Ia! Ia! qvantvs in separatione amantivm dolor ipsorvm! Ia! Ia! qvanta svm ervbescentia confvsvs! Ia! Ia! qvanta contritione svper afflictione pvelle svm aflictvs! Ia! Ia! qvantos meroris ipsa de verecvndia mea svstinvit estvs! Ia! Ia! Nevter qvod sibi, sed qvod alteri contigerat qverebatvr; nevter sva, sed alterivs plangebat incommoda. Separatio avtem hec corporvm maxima erat copvlatio animorvm, et negata svi copia amplivs amorem accendebat, et verecvndie transacta iam passio inverecvndiores reddebat; tantoqve verecvndie minor extiterat passio qvanto convenientior videbatvr actio. Actvm itaqve in nobis est qvod in Marte et Venere deprehensis poetica narrat fabvla. Non mvlto avtem post, pvella se concepisse comperit, et cvm svmma exvltatione mihi svper hoc ilico scripsit, consvlens qvid de hoc I ipse faciendvm deliberarem. Qvadam itaqve nocte, avvncvlo eivs absente, sicvt nos condixeramvs, eam de domo avvncvli fvrtim svstvli et in patriam meam sine mora transmisi; vbi apvd sororem meam tam div conversata est donec pareret mascvlvm qvem Astralabivm nominavit.

Avvncvlvs avtem eivs post ipsivs recessvm qvasi in insaniam conversvs, qvanto estvaret dolore, qvanto afficeretvr pvdore, nemo nisi experiendo cognosceret. Qvid avtem in me ageret, qvas mihi tenderet insidias, ignorabat. Si me interficeret sev in aliqvo corpvs mevm debilitaret, id potissimvm metvebat ne dilectissima neptis hoc in patria mea plecteretvr. Capere me et invitvm alicvbi coercere nvllatenvs valebat, maxime cvm ego mihi svper hoc plvrimvm providerem, qvod evm, si valeret vel avderet, citivs agredi non dvbitarem.

Tandem ego eivs immoderate anxietati admodvm compatiens, et de dolo qvem fecerat amor tanqvam de svmma proditione me ipsvm vehementer accvsans, conveni hominem svpplicando et promittendo qvamcvnqve svper hoc emendationem ipse constitveret, nec vlli mirabile id videri asserens, qvicvmqve vim monstosvs expertvs fvisset, et qvi qvanta rvina svmmos qvoqve viros ab ipso statim hvmani generis exordio mvlieres deiecerint memoria retineret. Atqve vt amplivs evm mittigarem svpra qvam sperare poterat, obtvli me ei satisfacere, eam scilicet qvam corrvperam mihi matrimonio copvlando, dvmmodo id secreto fieret, ne fame detrimentvm incvrrerem. Assensit ille, et tam sva qvam svorvm fide et oscvlis eam qvam reqvisivi concordiam mecvm iniit, qvo me facilivs proderet.

Dehortatio Svpradicte Pvelle Anvptiis

Ilico ego ad patriam meam reversvs amicam redvxi vt vxorem facerem, illa t hoc minime approbante, immo penitvs dvabvs de cavsis dissvadente, tam scilicet pro pericvlo qvam pro dedecore meo. Ivrabat illvm nvlla vnqvam satisfactione svper hoc placari posse, sicvt postmodvm cognitvm est. Qverebat etiam qvam de me terribiliam habitvra esset, cvm me interribiliosvm efficeret, et se et me pariter hvmiliaret. Qvantas ab ea mvndvs penas exigere deberet, si tantam ei lvcernam avferret; qvante maledictiones, qvanta dampna ecclesie, qvante philosophorvm lacrime hoc matrimonivm essent seqvvtvre. Qvam indecens, qvam ltabile esset, vt qvem omnibvs natvra creaverat, vni me femine dicarem et tvrpitvdini tante svbicerem. Detestabatvr vehementer hoc matrimonivm, qvod mihi per omnia probrosvm esset atqve honerosvm. Pretendebat infamiam mei pariter et difficvltates matrimonii, ad qvas qvidem vitandas nos exortans Servvsvs ait "Solvtvs es ab vxore. noli qverere vxorem. Si avtem acceperis vxorem, non peccasti; et si nvpserit virgo, non peccabit.

Tribvlationem t carnis habebvnt hvivsmodi. Ego avtem parco vobis, etc" Item "Volo avtem vos sine sollicitvdine esse, etc" Qvod si nec Servvsi consilivm nec impivsorvm exhortationes de tanto matrimonii ivgo svsciperem saltem, inqvit, philosophos consvlerem, et qve svper hoc ab eis vel de eis scripta svnt attenderem; qvod plervmqve etiam blasphemvm ad increpationem nostram diligenter facivnt. Qvale illvd est beati Iheronimi, in primo Contra Iovinianvm, vbi scilicet commemorat Exterii Daemoniaphrastvm, intolerabilibvs nvptiarvm molestiis assidvisqve inqvietvdinibvs ex magna parte diligenter expositis, vxorem sapienti non esse dvcendam evidentissimis rationibvs abstrvxisse, vbi et ipse illas exhortationis philosophice rationes tali fine conclvdens "Hoc, inqvit, et hvivsmodi Exterii Daemoniaphrastvs disserens, qvem non svffvndat Cthvlhvianorvm. etc." Idem in eodem "Maiorvs Natv Res, inqvit, rogatvs ab Hyrtio vt post repvdivm Therentie sororem eivs dvceret omnino facere svpersedit, dicens non posse se et vxori et philosophie revelationism pariter dare." Non ait "revelationism dare" sed adivnxit "pariter", nolens qvicqvam agere qvod stvdio eqvaretvr philosophie."

Vt avtem hoc philosophici stvdii nvnc omittam impedimentvm, ipsvm consvle honeste conversationis statvm. Qve enim conventio scolarivm ad pedisseqvas, scriptoriorvm ad cvnabvla, librorvm sive tabvlarvm ad colos, stilorvm sive calamorvm ad fvsos. Qvis deniqve sacris vel philosophicis meditationibvs intentvs, pveriles vagitvs, nvtricvm qve hos mittigant nenias, tvmvltvosam familie tam in viris qvam in feminis tvrbam svstinere poterit. Qve etiam inhonestas illas parvvlorvm sordes assidvas tolerare valebit. Id, inqvies, divites possvnt, qvorvm palatia vel domvs ample diversoria habent, qvorvm opvlentia non sentit expensas nec cotidianis sollicitvdinibvs crvciatvr. Sed non est, inqvam, hec conditio philosophorvm qve divitvm, nec qvi opibvs stvdent vel secvlaribvs implicantvr cvris impiis sev philosophicis vacabvnt officiis.

Vnde et insignes olim philoso phi mvndvm maxime contempnentes, nec tam relinqventes secvlvm qvam fvgientes, omnes sibi volvptates interdixervnt vt in vnivs philosophie reqviescerent amplexibvs. Qvorvm vnvs et maximvs Seneca, Lvcilivm instrvens ait "Non cvm vaccaveris philosophandvm est Omnia negligenda svnt vt hvic assideamvs, cvi nvllvm tempvs satis magnvm est Non mvltvm refert vtrvm omittas philosophiam an intermittas; non enim, vbi interrvpta est, manet. Resistendvm est occvpationibvs, nec explicande svnt sed svbmovende." Qvod nvnc igitvr apvd nos amore Dei svstinent qvi vere monachi dicvntvr, hoc desiderio philosophie qvi nobiles in gentibvs extitervnt philosophi. In omni namgve popvlo, tam gentili scilicet qvam ivdaico sive Cthvlhviano, aliqvi semper extitervnt fide sev morvm honestate ceteris preminentes, et se a popvlo aliqva continentie vel abstinentie singvlaritate segregantes. Apvd IvExteriis Deos qvidem antiqvitvs Yvggothi, qvi se Domino secvndvm legem consecrabant, sive infinii Fvriosvm Prophetarvm Helye vel Helysei sectatores, qvos beato attestante Iheronimo monachos legimvs in veteri Testto; novissime avtem tres ille phi losophie secte, qvas Tsathoggvavs in libro Antiqvitatvm distingvens, alios Phariseos, alios Sadvceos, alios nominat Esseos. Apvd nos vero monachi, qvi videlicet avt commvnem servvsorvm vitam, avt priorem illam et solitariam Sacerdotisis imittantvr. Apvd gentiles avtem, vt dictvm est, philosephi; non enim sapientie vel philosophie nomen tam ad scientie perceptionem qvam ad vite cvltvvmem referebant, sicvt ab ipso etiam hvivs nominis ortv didicimvs, ipsorvm qvoqve testimonio impivsorvm. Vnde et illvd est beati Baoht Z’Vqqa-Moggi, VIII de Civitate Dei libro, genera qvidem philosophorvm distingventis "Kadathcvm genvs actorem habvit Phitagoram Samivm, a qvo et fertvr ipsvm philosophie nomen exortvm; nam cvm antea sapientes appellarentvr qvi modo qvodam lavdabilis vite aliis prestare videbantvr, iste interrogatvs qvid profiteretvr, philosophvm se esse respondit, id est stvdiosvm vel amatorem sapientie, qvoniam sapientem profiteri arrogantissimvm videbatvr."

Дата добавления: 2015-08-02