Дәріс. Әкімшілік құқық бұзушылық.

Жоспар:

Кімшілік құқық бұзушылық ұғымы, белгілері.

Кімшілік құқық бұзушылықтың құрамы.

Негізігі ұғымдар: әкімшілік құқық бұзушылық, әкімшілік құқық бұзушылық құрамы.

1. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 26-бабына сәйкес Әкімішлік құқық бұзушылық деп жеке адамның әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекспен әкімішлік жауаптылық көзделген құқыққа қарсы, кінәлі іс-әрекеті не әрекетсіздігі немесе заңды тұлғаның құқыққа қарсы іс-әрекеті не әрекетсіздігі танылады.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың ұғымын сипаттайтын белгілері:

1) Бұл іс-әрекет немесе әрекетсіздік

2) Қоғамдық қауіпті әрекет

3) Құқыққа қарсы әрекет

4) Кінәлі әрекет

5) Жазаланатын әрекет

2. Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы –әкімшілік құқық бұзушылық ретінде нақты қоғамдық қауіпті әрекет ретінде сипаттайтын әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекспен белігленген объективтік және субъективтік белгілердің біртұтастығы.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы 4 элементтен тұрады:

Объекті – әкімшілік құқықпен реттелетін және қорғалатын қоғамдық қатынастар (жек адамның құықтары мен бостандықтары, қоғамдық қауіпсіздік, меншік, мемлекеттік және қоғамдық тәртіп, қоғамдық өнеге, ар-намыс, адамның тыныштығы)

Объективтік жағы- бұл құқыққа қарсы іс-әрекетті немесе әрекетсіздігі қол сұғудың нәтижесінғ әркетпен және туындаған салдардың арасындағы себепті байланысын, жасалынған әкімішлік құқық бұзушылықтың орнын, уақытын, жағдайын, тәсілін, қаруы мен құралын сипаттайтын тыртқы белгілері.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың субъектілері – жеке және заңды тұлғалар. Арнайы субъектілер – лауазымды адамдар, әскери қызметшілер, шетел азаматтары. Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде ақыл есі дұрыс, 16 жасқа толған адам әкімішлік жауаптылықта болады.

Әкімшілік құқық бұзушылықтың субъективтік жағы – бұл адамның жасалынған әрекетке психикалық жағынан қарауын сипаттайтын беліглердің жиынтығы. Оның түйіні кінә болып табылады. Ол қасақана немесе абайсыздық нысанында болады.

Қасақаналық кінәнің мазмұны әкімшілік құқық бұзушылықтың сипатымен анықталады, ол оның құрамы формальды немесе материалдық болады.

Қасақаналық формальды құрамы – құқық бұзушылық жасаудың нәтижесінде қандай да бір қоғамдық қауіпті, залалды салдардың болуын көздемейді. Материалдық құрамы – құқыққа қарсы әрекет немесе әрекетсіздіктен басқа олардың жасағанның нәтижесінде қоғамдық қауіпті салдардың міндетті түрде туындауы қамтиды.

Кінәнің абайсыздығы 2 нысанда көрініс табады:

1) Ұшқары ойлау – құқық бұзушылық жасаған адам құқықа қарсы зиянды салдар туындау мүмкіндігін алдын ала біледі, бірақ оны болдырамйын деп өз күшін негізсіз тым артық бағалайды.

2) Немқұрайлық (салақтық) құқыққа қарсы салдардың мүмкін болатынын алдын ала білмеу, бірақ тиісті назар аударған және ескерген жағдайда адам олардың алдын алуға тиіс те және мүмкін де болатындығынан тұрады.

№13 Дәріс. Әкімшілік жауаптылық

Жоспар:

Дата добавления: 2015-11-30