Дістемелік нұсқау

Жолдық қатарлардың сипатталу мысалдары:
Program katarlar;
CONST D=’Kanat’; {D Kanat}
TYPE Gymn= String[10];
VAR A:String[15]; {А айнымалысының ұзындығы 15 символға дейін}
B:String [3]; {В айнымалысының ұзындығы 3 символға дейін}
C:String; {С айнымалысының ұзындығы 255 символға дейін}
X:Gymn; {Х айнымалысының ұзындығы 10 символға дейін}

Жолдық функциялар:

Жолдық қатардың ұзындығын есептеу үшін LENGTH функциясы қолданылады, нәтиженің типі 0-ден 255-ке дейінгі бүтін сан (Byte) болып табылады.
LENGTH(A) – A тіркестік айнымалысының символдар санын береді.
Х:= LENGTH(A); Х идентификаторы А жолдық қатарының ұзындығын
меншіктейді.

Жолдық қатардан фрагмент көшіріп алу үшін COPY функциясы қолданылады.
COPY (A, N, M) — A жолдық қатарының N позициясындағы символдан бастап M символ көшіріп алу өмірлік символынан бастап қатар тұрған N символ бөлініп алынады. Егер сөз тіркесі ұзындығынан N артық болса, бос символ болады.
Х:=COPY(‘Облыстық гимназия’, 10,4); (Х идентификаторы “гимн” фрагментін меншіктейді).

Жолдық қатарлар фрагменттерін біріктіру үшін CONCAT функциясы қолданылады.
CONCAT(X,A) – жақша ішіндегі тіркестік айнымалылар (мәндерін орналасқан орындары бойынша орналастырады, яғни функция Х және А қатарларын біріктіреді.
Writeln(Concat (‘Гимн’,’Азия’); (экранға ГимнАзия сөзі шығады).

Жолдық қатардың ішінде тұрған бір фрагменттің орнын анықтау үшін POS функциясы қолданылады. Бұл функция мәнінің типі бүтін және ол жолдық қатарда берілген фрагменттің басталатын позиция нөміріне тең болады. Ал егер жолда ондай фрагмент кездеспесе онда нәтиже 0-ге тең болады.
POS (Х, А) – Х фрагментінің А қатарындағы басталатын нөмірі.
POS (‘наз’, ‘Гимназия’); (нәтиже 4-ке тең болады)
POS (‘зал’, ‘Гимназия’); (нәтиже 0-ге тең болады)

Жолдық процедуралар:

Жолдық қатардан бір фрагмент өшіріп тастау үшін DELETE процедурасы қолданылады.
DELETE (A, N,M)- A жолдық қатарының N позициясындағы символдан бастап M символ өшіріп тастайды.
DELETE(‘Облыстық гимназия’,10,4); (Облыстық азия) тіркесі шығады.

Жолдық қатарға бір фрагмент қосу үшін INSERT процедурасы қолданылады.
INSERT (A, X, N) – X жолдық қатарының N-ші позициясынан бастап А фрагмент қою.

STR процедурасы кез-келген сандық шаманы бір жолдық қатарға қою үшін қолданылады.

STR (I, S) – I санын S символдар тіркесіне ауыстырады.
STR (150, Х) – 150 саны Х жолдық қатарының ішіне орналасады.

Жолдық қатарды сандық шамаға айналдыру үшін VAL процедурасы қолданылады, жазылуы: VAL(X, A, C);
VAL(X, A, C) — Х жолдық қатарын А нақты санына айналдырып, А шамасы С өрнегін есептеп табуда қолданылған.

ІІІ Бекіту тапсырмалары
Жаттығу жұмысы
Мысал 1.
Х жолдық қатарына ‘Pentium-III’ мәні берілген, оның ұзындығы есептеп, А идентификаторына меншікте.
PROGRAM katаr1;
VAR Х:String;
А:integer;
BEGIN
X:= ‘Pentium-III’;
A:= Length(X);
Writeln (‘A=’,A); Readln END.

Мысал 2 Напишите программу, которая будет удалять пробелы из строки, а результат выводить на экран.

Решение.

var

str:string;

i:integer;

begin

writeln('Введите строку');

readln(str);

for i:=1 to length(str) do

if str[i]=' ' then

begin

delete(str,i,1);

i:=i-1;

end;

writeln('Итоговая строка - ', str);

readln;

end.

Мысал 3

Задача №2: Дана строка, подсчитать количество вхождений слова «кот» в данную строку.

program pr2;
uses crt;
var st:string;
i,k:integer;
begin clrscr;
write('введите строку: '); readln(st);
k:=0;
for i:=1 to length(st) do
if copy(st,i,3)='кот' then k:=k+1;
write('количество вхождений=',k);
readln;
end.

Тапсырмалар:

1. Сөз тізбегі берілген. «HELLO» сөзінен басқа сөздерді шығару.
2. Сөз тізбегі берілген. Алфавит бойынша сөздерді шығару бір жолға.
3. Сөз тізбегі берілген. Жолда еңгізілген сандардың қосындысын анықтау.

4. Сөз тізбегі берілген. Сөйлемдегі нүктелерді жоятын бағдарлама құру және жойылған нүктелердің саның шығару

5. Сөз тізбегі берілген. Сөздердің саның анықтау.
6. Сөз тізбегі берілген. Сөзде барлық пробелдерді жою және сөздерді түрлі түспен бояу.
7. Сөз тізбегі берілген. Бірінші және соңғы «К» әрпінің тұрған нөмірін анықтау және арасын «*» (жұлдысшамен) алмастыру.
8. Сөз тізбегі берілген. Берілген сөйлемде «HELLO» сөзін «BYE» сөзіне алмастыру.

9. Сөз тізбегі берілген. «HELLO» сөзі неше рет кездесетінің анықтау

10. Сөз тізбегі берілген. «а» әрпінен басталатын сөздерді экранға шығару.
11. Сөз тізбегі берілген. Сөздердің ұзындығы бойынша бастап экранға шығару

12. Сөз тізбегі берілген. Сөздерді кері ретімен шығару

13. Екі жол еңгізу және ұзындығын салыстыру. Символ саны бірдей болса жауабын ұзындығы ретінде шығару, кері жағдайда бірдей емес деп шығару.

14. Сөз тізбегі берілген. Сөздер саның есептеу Мысалы S:=’Мама мыла раму’ k=3 (сөздер саны).
15. Сөз тізбегі берілген. «б» әрпінен басталатын сөздер саның анықтау.

Мысалы:
«Боря любит играть на барабане.»
Жауабы: 2

16. Сөз тізбегі берілген. И әрпін О әрпіне алмастыратын бағдарлама құру.

Мысалы:
Кит.
Жауабы: Кот

17. Сөз тізбегі берілген.Сөйлемде «!» белгісін «?» белгісіне алмастыру.

18. Жол берілген. «а» әрпінен басталатын сөздер санын анықтау.

Мысалы: ананасы любят аристократы.

Жауабы: 2

19. Тақ саннан берілген сөздер еңгізу.

20. Сөз тізбегі берілген. Сөйлемде «к» әрпін бар екенін тексеру және позицияларын шығару

21. Сөз берілген. Осы сөздің басы мен аяғына «*» қою, жұлдзшаның саны сөздің ұзындығына тең болуы тиіс.

Мысалы

«казахстан»

Жауабы:********* казахстан*********

Дата добавления: 2015-10-29