|
1. шырышасты қабатта
2. тыныс алу жолдарының бойында
3. асқазан-ішек жолдарында
4. қантамырларында 5. барлық аталғандарда
5. Т-жасушалардың рецепторларының әсерлесуіне әкелетін факторлар:
6. Аңқау Т-жасушалардың дамуына қажетті сигналдар
7. Иммунды жауаптың фагоцитарлы түрі:
1. клеткаішілік микробты агенттерге қарсы түзіледі
2. стафилококтармен стрептококтарға қарсы түзіледі
3. цитотоксикалық реакциялардың болмауында
4. бетінде МНС-II класы бар, жасушаларға қарсы түзіледі
5. бетінде МНС-I класы бар, жасушаларға қарсы түзіледі
5. Тх1 қатысады:
1. иммунды жауаптың гуморальды түрінің түзілуіне
2. қабынуға қарсы цитокиндердің синтезінің белсенуіне
3. клеткаішілік бактерияларға қарсы қорғанысқа
4. жасушадан тыс бактерияларды жоюдағы белсенділікке
5. қышқылды радикалдардың және азот оксидінің түзілуінде
9. СД8 жасушаларының примирленуі жүреді:
1. қосымша әсерлесулерсіз АТЖ –дан антигеарнайылық сигналды алу жолымен
2. АТК антигеннің эпитопымен арнайы әсерлескеннен кейін
3. іСД8 бөліктерінің апоптозынан кейін
4. Тх1 –н бөлінген ИЛ-2 әсерлескеннен кейін
5. адгезин молекулаларымен әсерлескеннен кейін
10. Иммунологиялық төзімділік индуцирлейді:
1. антигенге қарсы арнайы емес иммунды жауапты тежейді
2. антигенге қарсы арнайы иммунды жауапты тежейді
3. иммунодефицитті жағдайға сәйкес
4. иммунды жүйенің зақымдалуымен байланысты
5. трансплантаттың ажырауына әкеледі
11. Иммунологиялық төзімділік түзіледі:
1. тек эмбриональды кезеңде
2. эмбриональды кезеңде және туыла салысымен
3. эмбриональды кезеңде аутореактивті лимфоциттердің клондарының
элиминациясында
4. нақты антигенмен кездесу нәтижесінде аутореактивті лимфоциттердің клондарының
элиминациясында
5. Т-супрессорлардың қызметінің төмендеуінде
12. Табиғи төзімділіктің негізгі механизмдері болып табылады:
1.иммун жүйесінің орталық мүшелерінде Т-және В лимфоциттердің клональды
делециясы
2. аутореактивті Т-киллерлердің апоптозы
3. АТЖ В7 экспрессиясының бұзылысы
4. Т-супрессор қызметінің бұзылысы
5. антиидиотипті антидене түзілістерінің бұзылысы
13. Индуцирленген төзімділік түзіледі:
1. табиғи төзімділіктің механизмдерімен ұқсас
2. антигеннің орташа дозасына
3. иммунодепрессанттарды қабылдау кезінде антигендердің жетілмеген Т- және В-
лимфоциттермен кездесуінде
4. күшті антигендерге
5. күрделі антигендерге
САБАҚТЫҢ ҚОРТЫНДЫ ДЕҢГЕЙІН БАҒАЛАЙТЫН БАҚЫЛАУ ТЕСТТЕРІ
№ 1 есеп
Т-лимфоциттермен және олардың субпопуляцияларының дифференцировкасы
Мембранды маркерлердің түрлері(СД) | Осы маркерлері бар жасушалар, олардың негізгі қызметі |
СД4+ | |
СД8+ | |
СД2+ | |
СД3+ | |
СД5+ | |
СД25+ |
№ 2 есеп
Т-хелперлердің субпопуляциялары және олардың қызметтері
Субпопуляциялар | Бөлінетін цитокиндер | Қызметтері |
Т-х 0 | ||
Т-х 1 | ||
Т-х 2 |
№ 3есеп
Табиғи және жасанды төзімділіктерді сипаттап кестені толтырыңыз
Төзімділіктің түрі | Негізгі сипаттама |
Табиғи төзімділік | |
Жасанды төзімділік |
№ 4 есеп
1.Шеткері қанда Т-лимфоциттердің абсолютті және пайыздық санын анықтау
1. Тақырып №6: Цитокиндер, негізгі сипаттамалары, иммунды жауапты реттеудегі манызы.
2. Мақсаты: цитокиндердің казіргі кездегі иммунды жауапты реттеудегі маңызымен таныстыру.
3. Оқыту мақсаты:
Студент білуі керек
Студент істей білуі керек
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Цитокиндер. Анықтамасы, негізгі сипаттамалары.
2. Интерлейкиндер (өсу және дифференцировк факторлары), өнддіруші -клеткалар.
3. Лимфоцит-макрофагәрекеттесуінің факторлары.
4. Интерферондардың иммунды жауаптағы маңызы.
5. Иммунды жауапты генетикалық бақылау.
6. Цитокиндерді анықтау тәсілдері
7. Иммунды жүйесінің гормондары мен медиаторларының клиникалық манызы
8. Иммунды жауапты реттеудегі гипоталамо-гипофизарлы-бүйрекүсті безі жүйесі
9. Жүйке, иммунды және эндокринді жүйелерінің арақатынасы
10. Цитокиндердің клиникада қолданылуы.
5.Оқыту және сабақ беру тәсілдері:
Дебиеттер
Негізгі:
1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Общая иммунология», Алматы, 2008
2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006
Қосымша:
1. Новиков Д.К. «Общая иммунология», Минск, 2005
2. Руководство по клинической иммунологии. Учайкин В.Ф Шамшев О.В. М., 2006
3. Дж. Плейфер, Б.М. Чейн «Наглядная иммунология», 2008
4. Никулин Б.А. Оценка и коррекция иммунного статуса: уч пособие для мед. вузов.
М.: ГЭОТАР- Медиа, 2008
7. Бақылау:
Сабақтың бастапқы деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:
Вариант 1
1. ИЛ1негізгі қасиеті болып пролиферациясын белсендіреді
ИЛ1
ИЛ2
ИЛ3
5. ИЛ4 - өндіретін жасуша болып табылады, тек
6. ИЛ-4әсер ету нысанасы болып табылады, тек:
ИЛ5
8. ИЛ5 әсер етеді
9. ИЛ6 өндірушісі болып табылады
10. ИЛ6 биоәсері
Вариант 2
11. ИЛ7 стимульдеу белсенділігі бағытталған
12. ИЛ8 өндірушісі болып табылады
13. ИЛ8 жасушалардың хемотаксисін қамтамасыз етеді
ІНФ
15. Интерферон-γ (ИФН γ) өндіріледі
16. ИФН γ биологиялық әсері
17. ИФН α биологиялық әсері
18. ИФН α биологиялық әсері
1.вирусқа қарсы
2.бактерияға қарсы
3.МНС молекуласының экспрессиясының төмендеуі
4.макрофагтардың белсенуі
5.Т-жасушалардың белсенуі
ГМ-КСФ
20. ИЛ12 индуцирлейді
Сабақтың қортынды деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:
1.Тх1 роль атқарады:
1. жасушалық және гуморальды иммунитет индукциясында
2. гуморальды иммунитетті ретке келтіретін цитокиндердің өнімдерінде
3. В-лимфоциттердің дифференцировкасының индукциясында
4. ізашар Т- киллерлердің дифференцировкасының индукциясында
5. иммуноглобулиндердің синтезінің индукциясында
2. ИЛ-4 әсерімен жүреді:
1. Тх0 -ң Тх1–ге ауысуы
2. Тх0-ң Т- киллерге ауысуы
3. Тх0 -ң Тх2-ге ауысуы
4. IgA синтезі
5. IgМ синтезінің IgG ауысуы
3. ИЛ-4 және ИЛ-10
1. Тх1 белсенділігін жоғарлатады
2. Тх2 белсенділігін төмендетеді
3. ИЛ-2 және Inf-γ өндірілуін жоғарлатады
4. Эозинофилдермен Тх2 түзілуін белсендіреді
5. Ткиллерлердің Т-супрессорға ауысуын белсендіреді
ИЛ-5
1. Тх1 түзілуін белсендіреді
2. IgA түзілуін белсендіреді
3. қабынуға қарсы әсер көрсетеді
4. ИЛ-4 индукциясының арқасында IgЕ бөлінуін белсендіреді
5. ИЛ-2 бақылауымен Тх2 түзілуінің арқасында индуцирленеді
5. ИЛ-5 иммунды реакцияларға қатысу арқылы, қамтамасыз етеді:
1. макрофагтардың белсенуін
2. эозинофилдердің белсенуін
3. нейтрофильдердің фагоцитарлық қызметінің белсенуін
4. трансплантат жасушаларының антидене тәуелді цитолизі
5. IgA синтезімен В-лимфоциттердің дифференцировкасының белсенуін
ИЛ-7 табылады
1. Т- және В- лимфоциттердің пролиферациясының стимуляторы болып
2. Т- және В- лимфоциттердің ізашарларының пролиферациясының стимуляторы болып
3. Жетілген Т-жасушалардың супрессорлы факторы болып
4. ИЛ-2 арқасында антигенарнайылық Т-киллерлердің түзілу генераторы болып
5. ИЛ-3 өнімдерінің кофакторы болып
7. ИЛ-7 генін алып тастағанда:
1. эффект ИЛ-2 қайталанады
2. эффект томопоэтинмен қайталанады
3. эффект ИЛ-3 қайталанады
4. тотальды лимфопенияны шақырады
5. Тимуста Т-лимфоциттердің тірі қалуын басады
8. ИЛ-10 эффектілігі:
1. INF-γ ұқсас
2. иммунды жауапты Тх1 -н Тх2-ге ауыстырады
3. МИФ синтезінің тежелуінің арқасында Тх1белсенділігі басылады
4.макрофагтардағы МНС-II класының экспрессиясын жоғарлатады
5. ИЛ-1, ИЛ-6, ИЛ-8 өнімдерінің төмендеуінің арқасында қабынуға қарсы әсер
көрсетеді
9. ИЛ-12:
1. белсенген антигентаныстырушы жасушалардан бөлінеді
2. макрофагтармен Тх2 арасында ортақ болып табылады
3. Тх0 –ң Тх2-ге дифференцировкасында кілтті фактор болып табылады
4. ТK-жасушалардың белсенділігін тежейді
5. гуморальды иммунитеттің басылуының негізгі кілті болып табылады
10.Ісік некроздаушы фактор – (ІНФ- ά):
1. Т-лимфоциттердің өнімі
2. ісік жасушаларымен индуцирленеді
3. бактериальды токсиндермен индуцирленеді
4. липопротеинді липаза белсенділігінің жоғарлауының арқасында макрофагтардың
белсенділігін жоғарлатады
5. оттегінің белсенді формасын және NO генерациясын, апоптозды индуцирлейді
Ситуациялық есеп
Науқас М. 36 жаста, стационарлы ем алуда. Диагнозы: Іріңді перитонит, орташа дәрежелі ауырлықта
Лабораторлық көрсеткіштер: лейкоцитоз 13.5 х 109./ л, ЭТЖ 39 мм/сағ, интоксикацияның лейкоцитарлы индексі 6.5 расч.ед., моноциттердің 2 есе төмендеуі, Т-лимфоциттердің функциональды белсенділігінің бұзылысы.
СД 3 -33% Кон А пролиферация – 2 есе төмендеген
СД 4 – 15% лимфоциттердің апоптозы 16.3 % (N 4 %)
СД 8 -13% нейтрофилдердің апоптозы 20 % (N 7%)
ИЛ 2 өнімі (ед,/мл) 0.8 (N 4. 4)
Іріңді процесте қандай цитокиндер қатысуы мүмкін?
ИЛ -2 қандай иммунологиялық эффект көрсетеді?
Емнен кейін иммунологиялық көрсеткіштерді бағалаңыз
лейкоцитоз 9.5 х 10./ л, ЭТЖ 14 мм. сағ, интоксикацияның лейкоцитарлы индексі 3.2 расч.ед., моноциттердің 10% төмендеуі, Т-лимфоциттердің функциональды белсенділігінің қалыптасуы
СД 3 -47% Кон А пролиферация – ҚАЛЫПТЫ
СД 4 – 28% лимфоциттердің апоптозы 7.3 % (N 4 %)
СД 8 - 20% нейтрофилдердің апоптозы 10 % (N 7%)
1. Тақырып №7: ИФТ әдісі, қою принципі және оның иммуноглобулиндер, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау үшін қолдануы.
2. Мақсаты: Иммунологияда ИФТ әдісі, қою принципі және оның иммуноглобулиндер, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау үшін қолдануы жөнінде алған білімдерін бекіту
3. Оқыту мақсаты: студенттерге иммуноферментті анализ әдістері жөнінде білімдер беру.
Студент білуі керек
Студент істей білуі керек
концентрациясын анықтауда көрсеткіштерді интерпретациялау
4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. ИФТ әдісінің принципі
2. ИФТ әдісінің түрлері
3. ИФТ жүргізуде конкурентті тәсіл
4. ИФТ тәсіліндегі байланыс тәсілі
5. ИФТ тәсіліндегі«Сэндвич-тәсілі»
6. ИФТ тәсіліндегі «екі есе сэндвич» тәсілі
7. Цитокиндердің концентрациясын анықтауда ИФТ тәсілін қолдану
8. Иммуноглобулиндердің концентрациясын анықтауда ИФТ тәсілін қолдану
9. Рецепторлардың ерігіш түрлерін анықтауда ИФТ тәсілін қолдану
5.Оқытудың және сабақ берудің тәсілдері:
Дебиеттер
Негізгі:
1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Общая иммунология», Алматы, 2008
2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006
Қосымша:
1.Новиков Д.К. «Общая иммунология», Минск, 2005
2. Руководство по клинической иммунологии. Учайкин В.Ф Шамшев О.В. М., 2006
3. Дж. Плейфер, Б.М. Чейн «Наглядная иммунология», 2008
4. Никулин Б.А. Оценка и коррекция иммунного статуса: уч пособие для мед. вузов. М.: ГЭОТАР- Медиа, 2008
7. Бақылау:
Сабақтың бастапқы деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:
1.ИФТ принцптері негізделеді:
1. антиген-антидене ЛМТС (РТМЛ) факторын бөліп шығаруына
2. антиген-антидене реакциясы
3. цитокиндердің әсеріне
4. лейкоцитолиз реакциясына
5. бласттрансформация реакциясына
2.ИФТ кезінде түзілген иммунды комплекстердің визуализациясы үшін қолданылады:
1. изотоп белгі ретінде
2. ферментті белгі
3. тығыз фаза
4. арнайы реагент
5. буферлі ерітінді
3.ИФТ кезінде қолданылмайтын компоненттер:
1. лимфоциттер жиынтығы
2. қан сарысуы
3. тығыз фазадағы спецификалық реагент
4. иммундысорбент
5. буферлі ерітінді
4.Қатты фазада арнайы антиген-антидене комплекстің түзілуінен
кейін:
1. сұйық фаза алынып тасталады
2. АГ-АД комплекс құрамында ферментті белгі қалады
3. байланыспаған компоненттер алынып тасталады
4. тығыз фаза қалады
5.белгіленген ферментпен арнайы байланысқа түспеген реагент қалады
5. Келесі әдістердің аналогы ретінде ИФТ жасалған:
1.РИА
2.РТМЛ
3.РБТЛ
4.РСК
5.РПГА
6. «Сэндвич» ИФТ тәсілі антигендерді табу негізделген:
1. белгіленген түрдегі және анықталатын антигендермен, қатты фазада байланысқан
антиденелердің бәсекелескен түрде байланысуы
2. екі антидененің қатысуымен
3. екі антигеннің қатысуымен
4. 3 компоненттің қатысуымен: 2 антидене және 1 антиген
5. 3 компоненттің қатысуымен: 2 антиген және 1 антидене
Сабақтың қортынды деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:
1. ИФТ тәсілін жүргізудегі конкурентті тәсілдің схемасын сызыңыз
2. ИФТ тәсілін жүргізудегі байланыстыру тәсілінің схемасын сызыңыз
3. ИФТ тәсілін жүргізудегі «сэндвич-тәсілі» тәсілінің схемасын сызыңыз
4. ИФТ тәсілін жүргізудегі «екі есе тәсілі» тәсілінің схемасын сызыңыз
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ
ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Мамандығы: Жалпы медицина
Пәні: Жалпы иммунология
Кафедра: Иммунология, клинико-зертханалық және визуальды диагностика кафедрасы
Курс: 3
Тақырыптар: № 8-11
Құрастырушы:
ассистент, м.ғ.к. ________Козубаева Д.Б.
Семей – 2012 ж.
Кафедра отырысында бекітілген
№ хаттама
«____» _________ 20 ж
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________
Кафедра отырысында бекітілген
№ хаттама
«____» _________ 20 ж
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________
Кафедра отырысында бекітілген
№ хаттама
«____» _________ 20 ж
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________
Кафедра отырысында бекітілген
№ хаттама
«____» _________ 20 ж
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________
1. Тақырып №8: Лейкоцитарлы формуланы, лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау. Лейкограмма анализі. Клиникада иммунитеттің Т- және В-жүйелерін, комплемент және фагоцитозды бағалау.
2. Мақсаты: Студенттерді лейкоцитарлы формуланы санап, лейкограмма анализдерін талдай білуге, Т- лимфоциттерді және олардың субпопуляцияларын, В-лимфоциттерді санау әдістеріне және комплемент, фагоцитоз жүйелерін бағалай білуді үйрету. Иммунограмма анализінің принцптерін оқыту.
3. Оқыту мақсаты: Лейкоцитарлы формуланы, лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау, лейкограмма анализі, иммунитеттің Т- және В-жүйелерін, комплемент және фагоцитозды бағалау әдістері жөнінде білімдер беру.
Студент білу керек
анықтап, аурудың клиникалық көріністермен байланысын бағалау
Студент істей білуі керек
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1.Лейкоцитарлы формуланы анықтау принципі
2.Лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау
3. В-жүйеге баға беру:
4. Т- жүйеге баға беру:
5. Комплемент жүйесін бағалау әдістері
6.Фагоцитарлы жүйеге баға беру:
7. Нәтижесінде, лейкограмма және иммунограмма көрсеткіштерін талдау.
5 Сабақ беру және оқыту тәсілдері: Шағын топтарда жұмыс істеу: 2 топқа бөлініп сабақ сұрақтарың, иммун жүйесаін анаықтау әдістерін, лейкограмманы талқылау, синквейн мен и кластерді жасау, перифериялық қаннан лимфоциттер суспензиясын алу әдісі бойәынша видеофильм көрсету.
(ОУНЛ) жұмыс жүргізу: Лаборант дәрігер студенттерге иммунологиялық зерттеулердің 2 деңгейде жасалатынын көрсетеді. 1-ші деңгейдегі сынамада қанның формуласы бойынша лейкоциттердің, лимфоциттердің, нейтрофильдердің, моноциттердің санын анықтауды көрсетеді. Қанда Т-лимфоциттердің (СД3+), Т-хелперлердің (СД4+), Т киллер/супрессорлардың (СД8+), В-лимфоциттердің (СД20+) салыстырмалы санын анықтау принциптерімен таныстырады, ал тәжирибеде розетка-түзу әдіспен анықтауды, негізгі сарысулық иммуноглобулиндердің (IgМ, IgG, IgА) мөлшерін анықтауды көрсетеді; фагоцитарлық жүйені бағалауды: фагоцитарлық санды, нейтрофильдердің фагоцитарлық белсенділігін анықтауды, спонтанды НКТ тест тәсілін үйренеді.
Ситуациялық есептерді шешу.
Дебиет
Негізгі: 1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Жалпы иммунология», Алматы, 2008
2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006
Қосымша: 1. Новиков Д.К. «Иммунология», Минск, 2005
2. Мухамбетова С.Г.,. Каракушикова А.С, Кожанова С.В., Садвакасова Г.С.,
Балпанова Г.Т. «Иммунды статусқа баға берудің қазіргі әдістері», Алматы,2005
7. Бақылау.
Сабақтың басында қойылатын бақылау сұрақтары:
Сабақтың соңында қойылатын бақылау сұрақтары:
Сабақтың соңында берілетін бақылау тесттері:
1.Т-лимфоциттердің саны:
1. қабыну кезеңінің барлық ағымында төмендейді
2. операциядан кейінгі ағымның барлық кезеңінде төмендейді
3. туа біткен иммунды жетіспеушілік кезінде жоғарлайды
4. стресс жағдайларында қысқа уақытқа жоғарлайды
5. стресс жағдайларында қысқа уақытқа төмендейді
2. Табиғи киллерлердің саны анықталады:
1. СД8-ге моноклоналды антиденелер көмегімен
2. СД20-ге моноклоналды ант иденелер көмегімен
3. СД3-ге моноклоналды антиденелер көмегімен
4. СД16-ге моноклоналды антиденелер көмегімен
5. СД25-ге моноклоналды антиденелер көмегімен
3. IgG және IgM жетіспеуі байқалады:
1. белсенді инфекциялық ауру кезінде
2. бактериальды антигенге жасушалық иммунитеттің белсенуінде
3. аутоиммунды аурулар кезінде
4. инфекциялық агентке қарсы иммунды жауаптың төмендеунде
5. гуморальды тізбектің зақымдалуымен жүретін біріншілік иммунды жетіспеушілікте
4. Лейкоциттердің миграциясының тежелу серпілісі (ЛМТС) негізделген:
1. макрофагтардың миграциясының тежелуіне
2. нейтрофильдердің миграциясының тежелуіне
3. лейкоциттердің миграциясының тежелуіне
4. макрофагтардың хемотаксисін шақыратын факторының бөлінуіне
5. сенсибилизацияланған лимфоциттермен макрофагтарды белсендіретін фактордың
бөлінуіне
5. Нейтрофильдердің негізгі қызметі болып табылады:
1. иммунды жауапты реттеу
2. стреске адаптивті реакция
3. иммунитетті қамтамасыз ету
4. фагоцитарлы белсенділік
5. тінді оттегімен қамтамасыз ету
6. Лейкоциттер бөлінеді:
1. нейтрофильдер, базофильдер, эозинофильдер
2. гранулоциттер және агранулоциттер
3. нейтрофильдер және моноциттер
4. нейтрофильдер және лимфоциттер
5. таяқша ядролы, сегмент ядролы және базофильдер
7. Нейтрофильдердің жоғарлауымен байланысты лейкоцитоз байқалады:
1. инфекциялық аурулардың соңғы кезеңінде
2. лимфобластозда
3. аз дозалы радиациямен сәулеленудің жалғасуында
4. вирусты инфекция кезінде
5. жедел қан кетуден кейін
8.Нейтрофильдердің төмендеуімен жүретін лейкопения байқалады:
1. жедел инфекциялық және қабыну аурулары кезінде
2. созылмалы инфекциялық аурулардың өршу кезеңінде
3. сепсис кезінде
4. жараның жергілікті іріңдеуінде
5. аутоиммунды аурулар кезінде
9. Кахексии және аштық кезінде байқалады:
1. лейкопения
2. көбінесе лимфоциттердің төмендеуіндегі лейкопения
3. нейтрофильдердің жоғарлауындағы лейкоцитоз
4. лейкоцитозсыз нейтропения
5. лейкоцитозсыз нейтрофилия
10. Қоздырғыштың токсикалық әсері көрінеді:
1. нейтрофилиямен
2. лейкоцитоздың фонындағы нейтропениямен
3. лейкоцитозсыз нейтропения
4. лейкоцитозбен нейтрофилия
5. лейкоцитозбен нейтропения
11. Т-хелпердің саны анықталады
1. СД-8 моноклондық антиденелермен
2. СД-4 моноклондық антиденелермен
3. Манчини әдісімен
4. қой эритроциттерімен спонтандық розетка түзу серпілісі арқылы (Е-РОК)
5. тышқан эритроциттерімен спонтандық розетка түзу серпілісі арқылы
12. Т-жүйесінің бағалауында қолданылатын сынама
1. сарысулық иммуноглобулиндер мөлшерін анықтау
2. қанда комплементтің мөлшерін анықтау
3. фагоцитарлық активтілікті анықтау
4. хелпер/супрессорлық индексті (СД4/СД8) анықтау
5. секреторлық иммуноглоубиндер мөлшерін анықтау
13. Қай моноклондық антиденелердің көмегімен шеткі қанда Т-лимфоциттердің жалпы санын анықтауға болады
1. СД8
2. СД2
3. СД16
4. СД4
5. СД56
14. Қандай серпілістерді Т-жүйесін бағалау үшін қолданбайды
1. CD3 моноклондық антиденелер қолдану арқылы
2. CD4 моноклондық антиденелер қолдану арқылы
3. CD8 моноклондық антиденелер қолдану арқылы
4. Манчини серпілісі
5. хелперлік-супрессорылқ индексті анықтау
15. Қандай серпілістерді В-жүйесін бағалау үшін қолданады
1. CD4 моноклондық антиденелер қолдану арқылы
2. CD8 моноклондық антиденелер қолдану арқылы
3. Манчини серпілісі
4. хелперлік-супрессорлық индексті анықтау
5. CD16 моноклондық антиденелер қолдану арқылы анықтау
Ситуациялық есеп №1
Әйел адам 35 жаста, ЛОР бөлімінде ем алуда. Соңғы 4 жылда: жылына 2-3 рет созылмалы гайморит диагнозымен аурухананың ЛОР бөліміне жататынын және соңғы 1 жылда денесінің әрбір жеріне фурункулдың жиі шығуына шағымданады.
ЖҚА- ЭТЖ-35, лейкоциттер-11, нейтрофилез.
Иммунограммада:
Лимфоциттердің абсолютті саны -1,0*109
СД3 Т-лимфоцит -39 %
СД4 Т-лимфоцит -21 %
СД8 Т-лимфоцит -11 %
ИгА 0,95 г/л
Иг G 10,5 г/л
Иг М 1,2 г/л
Фагоцитоз: 33%
Иммунограмма анализі бойынша клеткалық, гуморальды және фагоцитарлы жүйедегі патологиялық өзгерісті сипаттаңыз? Осы анализ көрсеткіштері қандай тәсілдермен жасалады?
Ситуациялық есеп №2
Бала 3 жасынан ЛОР-мүшелеріндегі жиі қайталанатын іріңді аурулармен ауырады.
Соңғы жылдары пневмония, терісінің іріңді зақымданулары қосылған. Антибактериалды емнің эффективтілігі аз.
Қандай лабораторлы зерттеулер қажет?
Лабораторлы көрсеткіштер:
ЖҚА- нейтрофилез
Белокты фракциялар альбуминдер- 78%
глобулиндер-22%
А-1 глобулиндер-5 %
А-2 глобулиндер-10 %
Бета- глобулиндер-6 %
Гамма- глобулиндер-0,5 %
Осы көрсеткіштерге баға беріңіз
1. Тақырып №9: Иммунжетіспеушілік туралы түсінік. Біріншілік иммунжетіспеушіліктер. Екіншілік иммунжетіспеушіліктер, жіктелуі, этиологиясы, лабораторлы диагностикасы. 1-ші аралық бақылау.
2. Мақсат: Иммунжетіспеушілік туралы білім беру және бекіту. Иммунжетіспеушіліктердің жіктелуін, этиологиясын, лабораторлы диагностикасын игеру.
3. Оқыту мақсаты: Иммунжетіспеушіліктердің жіктелуімен, этиологиясымен, лабораторлы диагностикасымен таныстыру.
Студент білу керек:
Студент істей білуі керек:
жүргізуді.
бұзылыс деңгейін анықтау
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Иммунжетіспеушілік туралы түсінік, ДДҰ бойынша жіктелуі.
2. Біріншілік (туа біткен) иммунжетіспеушіліктер.
3. Иммунитеттің Т- және В-жүйесінің біріншілік иммунжетіспеушіліктің патогенезі
4. Біріншілік иммунжетіспеушіліктің клиникалық көріністері, лабораторлық
диагностикасы және емдеу принциптері.
5. Фагоцитарлы жүйемен комплемент жүйесінің біріншілік иммунжетіспеушіліктері.
6. Екіншілік немесе жүре пайда болған иммунжетіспеушіліктер, түсінігі, жіктелуі.
7. Қоршаған орта факторларының әсерінен екіншілік иммунжетіспеушілік
дамуының маңызы.
8. Біріншілік және екіншілік иммунжетіспеушіліктердің лабораторлы
диагностикасының принциптері.
5.Оқыту және сабақ беру тәсілдері:
CBL- «Луи-Бар синдромы» тақырыбы бойынша оқыту.
Ситуациялық есептерді шешу
1-ші аралық бақылау
Дебиет
Негізгі: 1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Жалпы иммунология», Алматы, 2008
2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006
Қосымша: 1. Новиков Д.К. «Иммунология», Минск, 2005
2.Мухамбетова С.Г., Каракушикова А.С, Кожанова С.В., Садвакасова Г.С., Балпанова Г.Т.
«Иммунды статусқа баға берудің қазіргі әдістері», Алматы, 2005
3.Жетписбаева Х.С., Ягофаров Ф.Ф. Студенттерге арналған иммунология пәнінен әдістемелік нұсқаулар жинағы. Семей, 2008.
7. Бақылау.
Сабақтың басында қойылатын бақылау сұрақтары:
1. Біріншілік (туа біткен) және екіншілік (жүре пайда болған)
иммунжетіспеушіліктердің түсінігі, жіктелуі, клиникалық көріністері.
2. Иммунды жетіспеушілікті анықтау үшін иммунды жүйенің қай тізбектерін
зерттейміз.
3. Иммунжетіспеушілік кезіндегі гуморальды және клеткалық жүйелердегі
лабораторлық өзгерістер.
4. 1-к және 2-к иммунжетіспеушілік кезіндегі фагоцитарлы жүйемен комплемент
жүйесінің өзгерістері.
«Луи-Бар синдромы» тақырыбы бойынша CBL (презентация)
Ситиуациялық есеп №1:
Науқас М. 3 жаста, 3 айынан бастап ауыр рецидивті инфекциялармен ауырады. Қарағанда: «балық тәрізді ауыз, құлақтары төмен орналасқан, көзі кері монголоидті кесілген.
Анамнезінде- құрысып-тырысу синдромы.
Физикалды тексеруде: жұрек- тамыр жүйесінің ақауы, Тетрада-Фалло дағыдай аортаның он жаққа бұрылуы. Тимустын дамымауы.
Лабораторлы көрсеткіштер:
Лейкоциттер, 9,3 х 109 /л, лимфоциттер: абсолютті саны -1,0 х 109 /л, СD3+-0,4 х 109 /л, СD4+-0,4 х 109 /л, СD4+-0,2 х 109 /л
1. Сіздің диагнозыңыз?
2. Бұл клиникалық көріністер нені негіздейді?
3. Бұл лабораторлық нені көрсетеді?
Сабақтың соңында білімді қортындылау мақсатында, 1-ші аралық бақылау сұрақтары беріледі
1. Тақырып № 10: ЖИТС-тің иммунопатогенезімен иммунодиагностикасы.
2. Мақсат: ЖИТС-тің иммунопатогенезі туралы білім беру және бекіту. ЖИТС-тің иммунодиагностика принциптеріне үйрету.
3. Оқыту мақсаты: ЖИТС-тің жіктелуімен этиологиясының және лабораторлы диагностикасымен таныстыру. ЖИТС-тің иммунопатогенезін оқып игеру.
Студент білу керек
· ЖИТС-ң жіктелуімен анықтамасы
· ЖИТС патогенезімен клиникалық көріністері
· ЖИТС алдын-алу шараларын
Студент істей білуі керек
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Жүре пайда болған иммунжетіспеушілік синдромы, этиологиясы.
2. ЖИТС кезіндегі Т-хелперлердің жойылу механизмдері.
3. ЖИТС патогенезінің клиникалық көріністері кезіндегі Т-хелперлер жойылуының
манызы.
4. ЖИТС-тің иммунопатогенезі.
5. ЖИТС-тің иммунодиагностикасы.
5. Оқыту әдістері:
Тақырып бойынша презентация түрінде сұрақтар көрсетіліп, студенттердің жауабын естігеннен кейін, сұрақтың жауабын презентация түрінде көрсету арқылы талдау.
1-ші фильм тақырыбы: ЖИТС патогенезі.
2-ші фильм тақырыбы: ЖИТС және иммунитет клеткалары.
3-ші фильм тақырыбы: ЖИТС жұғу жолдары, емі және алдын-алу шаралары.
Дебиет
Негізгі:
1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Жалпы иммунология», Алматы, 2008
2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006
Қосымша:
1. Новиков Д.К. «Иммунология», Минск, 2005
2. Мухамбетова С.Г.,. Каракушикова А.С, Кожанова С.В., Садвакасова Г.С., Балпанова
Г.Т. «Иммунды статусқа баға берудің қазіргі әдістері», Алматы, 2005
7. Бақылау.
Сабақтың басында қойылатын бақылау сұрақтары:
1. ЖИТС этиологиясы, иммунопатогенезі?
2. ЖИТС кезіндегі иммунитет клеткаларындағы патологиялық өзгерістер?
3. ЖИТС –да Т-хелперлердің ролі?
4. ЖИТС-тің иммунодиагностикасы?
SBL әдісімен «ЖИТС-ң иммунопатогенезі» тақырыбы бойынша тәжірибелік сабақ жүргізу - (презентация)
Алдымызда 25 жастағы ер адам, жұмыссыз. Жанұясында әкесімен және әжесімен бірге тұрады. Жағдайы төмен жанұядан.
1 апта бойы ауыратынына шағымданады, дене қызуының көтерілуіне, басының, тамағының және буындарының бұлшықеттерінің ауырсынуына, түнгі уақытта терлеуіне, жүрегінің айнуына, тәбетінің төмендеуіне, диареяға, денесінің бөртуіне шағымданады.
Объективті: дене қызуы 38,3, кеудесінде, иығында розеолезды түрдегі бөртпелер, фарингит белгілері, мойын-арты және шүйде лимфотүйіндері бұршақ көлеміндей ұлғайған, консистенциясы тығыз-эластикалық. Буындары өзгеріссіз, пальпацияда ауырсынусыз. Өкпесінде қатқыл везикулярлы тыныс, бірен-саран құрғақ сырылдар. Жүрек тондары ырғақты, аздап тұйықталған. ЖСЖ минутына 94.
Бұл келтірілген жағдай туралы не айтасыздар?
Ауруды анықтау үшін қандай ақпарат қажет?
Эпиданамнез: Дене қызуы жоғары науқастармен контактіде болмаған. Дальний Востокта әскерде жүрген кезде нашақорлыққа әуестенген. Кейін Теміртау қаласына барып, топпен бірге бір стерильді шприц арқылы наркотик қолданғанын айтады. Соңғы 1 ай ішінде толығымен наркотикті тастағаннын айтады. Жаңа өмір бастаймын деп шешкен.
Сіздің болжам диагнозыңыз қандай?
Инфекциялық синдромның шығу тегі қандай?
Эпиданамнезбен байланысты сізде қандай сұрақ туындады және қандай қосымша ақпарат қажет?
ЖҚА: лейкоциттер 4200, нейтрофильдер – 68%, лф – 20%, моноциттер 8%, э-4%, ЭТЖ-17%.
ЖЗА – өзгеріссіз
Лабораторлы, ИФА тәсілімен, АИЖ (ВИЧ) инфекциясы қанда-теріс.АИЖ-ге қарсы антиденелер табылмаған.
Бірінші қандай ой келді?
Егер бұл АИЖ инфекециясының жедел түрі болса, онда АИЖ-ге қарсы антиденелердің болмауын қалай түсіндіресіздер?
Сіздердің талқылау варианттарыңыз?
Иммунограммада:
• СД3 клеткалар – 40%
• СД4Тн1 клеткалар – 10%
• СД4Тн2 клеткалар -15%
• СД8 клеткалар – 15%
• СД19 клеткалар – 25%
• Фагоцитоз 39%
• НКТ-тест -5%
• IgA – 2,6 г/л
• IgM- 2,8г/л IgG- 20г/л
Клинико-эпидемиологиялық және лабораторлық көрсеткіштерге қарап, АИЖ инфекциясына қарсы антидененің болмауын ескере отырып АИЖ инфекциясын жоққа шығаруға болама?
Сіздердің талқылау
Сіздердің талқылау варианттарыңыз?
Дәрігерге қаралғаннан кейін симптоматикалық емнен соң жедел инфекцияның симптомдары жоғалып кетті.
Сіздің әрі қарай талқылауыңыз?
2 айдан соң ИФА анализін қайталап тапсырғанда АИЖ инфекциясына қарсы антиденелер табылған.
Иммунограммада анықталды
• СД3 клеткалар 40%
• СД4 клеткалары 19% төмендеген
• СД8 клеткалары 21% жоғарлаған
• СД4/СД8- 0,9
• СД19 клетки – 23%
• Фагоцитоз 34%
• НКТ-тест -5%
• IgA – 2,8 г/л
• IgM- 3,8г/л
• IgG- 25г/л
СД4 клеткаларының төмендеуі немен негізделеді?
Иммунограмма көрсеткіштерінің бұзылыстары, АИЖ инфекциясына қарсы антиденелердің табылуы ненің негізі болып табылады?
Соңғы 3 жылда ауру симптомдары байқалмаған:
3 жылдан кейін:
(1 айдан артық) лихорадка, дене салмағын 10% жоғалтуы, тұрақты диарея, генерализденген лимфаденопатия, кандидоз, рецидивтеуші герпес.
Бұл симптомдардың 3 өткеннен кейін пайда болуы немен негізделеді?
Лабораторлы АИЖ қарсы антидененің пайда болуы, СД4+Т-лимфоциттердің бірден 15% төмендеуі, иммуноглобулиндердің деңгейінің жоғарлауы, фагоцитарлы реакцияның жұту, қорту қабілетінің бұзылысы.
Көрсетілген тексеру нәтижелері қандай фактінің дәлелдеуі болып табылады?
Сіздің ауру бойынша болжамыңыз?
Қандай ЖИТС индикаторлы ауруларды білесіз?
Білімнің қорытынды денгейін бағалайтын тесттер:
1. Иммунжетіспеушіліктің вирусы жатады:
1. лейкотроптыларға
2. құрамында ДНК- бар
3. онкогенді
4. ретровирусқа
5. тетравирусқа
2. АИВ –тің берілмейтін жолы:
1. қан арқылы
2. слекей арқылы
3. сперма арқылы
4. ана сүті арқылы
5. вагиналды секретарқылы
3. АИВ –тің диагностикасында қолданбайды
1. ИФА
2. иммуноблот
3. РИФ
4. ПЦР әдісімен вирустың РНК мен ДНК –сын анықтау
5. РСК
4. АИВ –тің берілу жолына жатпайды:
1. парентералды
2. жынысты
3. перинаталды
4. емізу 5.трансмиссивты
5. АИВ –тің I кезеніне келесі лимфотүйіндердің ұлғаюы тән емес:
1. шаптың
2. жак-асты
3. артқы мойынның 4. қолтық асты 5.алдыңғы мойынның
6. АИВ –пен ассоциациялған ауыз қуысының шырышты қабаттарының ауруларына жатпайды:
1. вирусты инфекциялар
2. саңырауқулақты инфекциялар
3. шашты лейкоплакия
4. прогрессирленетін пародонтит 5.аллергиялық стоматит
7. АИВ –қа қауптілікті тудыратын ауруларға жатпайды:
1. Капоши саркомасы
2. жаралы-некротикалық стоматит
3. ауыздың жалпақ жасушалық қатерлі ісігі
4. аллергиялық стоматит
5. ходжкин емес лимфомасы
8. АИВ –на тән емес:
1. лимфопения
2. ТХ/ТС индексінің төмендеуы
3. лейкопения 4.IgA-ның төмендеуі 5.IgG-нің жоғарлауы
Ситуациялық есеп №1
Науқас М.,35 жаста, поликлиникаға келгенде дене қызуының жоғарлауына, әлсіздікке, шаршағыштыққа, түнгі уақытта тершеңдікке, тамағының ауырсынуына, салмағының төмендеуіне, терісіндегі бөртпелерге шағымданады. Поликлиника дәрігерінің қойған диагнозы: Жедел респираторлы ауру, ангина.
Науқас өзінің ауырғанына 1,5 ай болғанын, яғни әлсіздікті, тез шаршауын, дене қызуының жоғарлауын және салмағының төмендеуін байқаған.
Науқас таяу арада инженер қызметін атқарып Африкадан қайтып келген.
Ол жақта жыныстық қатынаста болғанын айтады.
Объективті: арықтаған, мойын және жақ асты лимфа түйіндері ұлғайған, орофарингеальды кандидоз, тонзиллит, фарингит, терісінде экзема тәрізді бөртпелер бар.
Лабораторлық көрсеткіштер: Нв 120г/л, Эритроцит 3х1012/л, Лейкоцит 3х109/л, СОЭ 17мм/сағ
Иммунограммада: Лейкоциттер 3100, Нейтрофилдер 1600, Лимфоциттер 625,
СD3+ 30% (188), CD19+ 70% (437), CD4+ 15% (179), CD8+ 17% (179), CD16+ 15%. Спонтанды НСТ- тесті 5%. CD4/CD8= 1,0
АИВ-на антидене анықталмаған
1. Эпиданамнезіне, клиникасына, лабораторлы зерттеулердің көрсеткіштеріне сүйене отырып Сіздің болжам диагнозыңыз қандай?
2. АИВ-на қарсы антидене анықталмағанына қарай АИВ- инфекциясы емес екенін айтуға болама?
1. Тақырып №11: Вакциналар және вакцинопрофилактика. Казіргі кездегі вакцина жасау принциптері.
2. Мақсат: Казіргі кездегі вакцина жасау принциптері мен вакцинопрофилактика туралы білім беру және бекіту
3. Оқыту мақсаты: Қазіргі кездегі вакциналардың жіктелуімен, жасау принициптерімен және вакцинация кезіндегі асқынулармен таныстыру.
Студент білу керек
Студент істей білуі керек
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Вакциналардың негізгі түрлері (құрамында өлтірілген бактериялар, вирустар және олардың фрагменттері бар вакциналар, анатоксиндер; тірі вакциналар; синтетикалық және рекомбинантты вакциналар).
2. Вакцинация және оның мақсаты. Әртүрлі жас кезеңдеріндегі (иммуноадаптивті, балалық, ересек кезең) вакцинациялау.
3. Вакцинация кезіндегі асқынулар. Вакцинацияның эффективсіз болуының себептері. Кейбір жағдайларда вакцинаға генетикалық жауап бермеуді фенотиптік коррекциялаудың керектігі.
4. Жаңа вакциналарды жасау принциптері (жасанды тасымалдаушылармен гаптендер; қазіргі поливалентті вакциналар; антиидиотиптік, рекомбинантты және ДНК вакциналар, тағамды вакциналар).
5. Оқыту әдістері:
Дата добавления: 2015-10-29; просмотров: 445 | Нарушение авторских прав
<== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
СD4-жасушалар | | | Итоговые запросы |