Интерьер дизайнының негізі – түс

Түс интерьер дизайнының ең күрделі элементі және осыған қоса онда қолданылатын ең қуатты құралдардың бірі болар. Түсті кемшіліктерді жасырып және оның ерекшеліктерін бөліп көрсетіп, бөлмеге эмоционалдық қалып бере отырып, бөлменің сыртқы түрін өзгерту үшін қолдануға болады. Егер бөлінген қаражат шектеулі болса, түсті сәтті қолдану көп ақша құртпастан, бөлмені тиімді бояп шығуға мүмкіндік береді.

Сонымен қатар түстердің адам баласының, әсіресе балалардың физиологиялық және психологиялық ішкі сезімдеріне қатты әсер ететіні әсте естен шығаруға болмайды. Интерьер құрылымының қарапайым болғаны дұрыс, ол адамдардың өздерін еркін де, әрі жеңіл сезінулеріне зор ықпал жасайды. Бұл жерде бөлме мен оның ішіндегі жиһаздардың да түстерінің үйлесімді болғаны мақұл.

Түс – бізді қоршаған орта мен тұрмысыздағы басты құбылыстың бірі. Ал үй тұрмысында немесе тұтыну заттарында оны қалауынша өзгерту адамдардың өздерінің қолында.

Ол біздің тұрғын үйлерімізді әрлеу барысында, әсіресе интерьерді көркемдеп безедіруде үлкен роль атқарады, сондай-ақ ол адамдарды ішкі жан сезімімен мінез құлықтарына да орасан зор әсер етеді.

Кейбір түстердің (қайсысы болмасын) адамдарға психофизикалық жағынан белгілі бір мөлшерде әсер ететінін әсте есімізден шығармауымыз керек.

Мысалы жасыл түс - адамның көңіл-күйіне жағымды әсер етеді. Яғни мұндай бөлмеде бірқалыпты (ырғақты) жұмыс жасауға болады. Көк түс -суықтық пен салқындықтын нышаны іспеттес.

Қызыл түс кей адамдардың әсіресе қызынуына әсер етеді, ол балалардың көзімен қарағанда бұған керісінше ұнамды болып келеді.

Қызыл сары түс - бұл жоғарыда айтқандай балалар бөлмесін әрлегенде пайдалануға болады.

Сары түс - күн сәулесі сияқтанғанмен адам жанын жаншитын кездері де болады. Ашық түстер негізінен адам жанына мінез-құлқына оң әсерін тигізеді.

Егер бөлме тарлық жасап, оны ішкі сезімімізбен кеңіткіңіз келсе қабырғаға жабыстыратын қағаздың көгілдір немесе сұрлау түсін таңдағаныңыз дұрыс. Сонда арқа-басыңыз кеңіп қалғандай әсерде боласыз.

Негізі бөлме ішіндегі барлық түстер бір-бірімен түстік гаммалар арқылы байланыста болуы қажет. Мысалы қабырға түсі үй жиһазымен, есік-терезе перделері еден түсімен деген сияқты. Мүмкіндігінше қарама-қарсы түстерден аулақ болған жөн.

Түстер және түстік қатынастар әсіресе интерьерде өте белсенді роль атқарады, ал кейде бейтараптық танытады.

Неміс педагогы Иттен көркемсурет мектебінің оқушылары арасында осы түстерге байланысты зерттеулер жүргізгенде әр баланың өзінің жақсы көріп, ұнататын түсі бар екендігіне көз жеткізген. Ол осы түстерді әр жеке адамның психикасымен де байланыстырады.

Тұнық (хроматикалык) түстерді жылы (қызыл, қызғылт, сары) және суық (күлгін, көк, көгілдір) деп екіге бөлуге болады. Жасыл-сары түс осы екеуінің арасындағы топқа жатады. Енді осыларға ахроматикалық (ақ, сұр, қара) түстер жеке дара келіп қосылады.

Жылы түстер суық түстерге қарағанда жаныңа (көзге) жақын болып көрінеді. Ал күнгірт түстер еңсеңді басып тұратын сияқты әсер қалдырады. Бірақ түстер әркезде нақ осылай әсер етеді екен деп ойлау да дұрыс емес.

Әлемдік деңгейде түстердің де мәдени нормалары қалыптасқан. Түстік рәміздер бойынша Европалықтар үшін қара түс - азалық түс болса, жапондықтар үшін - ақ түс болып есептелінеді.

Осы сәтте «ак гвардия», «көгілдір береттер», «қара көйлектер» сияқтыларды еске түсіріп көріңіздер.

Біздің өмірімізде кейбір түстер шартты белгілер міндетін атқаратындай болып көрінеді; Мысалы: қызыл түс - өрт сөндіру машинасы, көгілдір түс - әуе қызметі, сары түс - табиғи газ таңбалары т.б. Ал бағдарламадағы жасыл, сары, қызыл түстер білмейтін адам әсте жоқ та шығар.

Жалпы түстер туралы «түстер үйлесімі», «әдемі колорит», «түстердің ұтымды астауы» сияқты сөздер жиі қолданылады.

Түстердің аралық қатынастары өзара қарам-қарсылықта болуы мүмкін, ал кейде керісінше жақындасып араласуы мүмкін.

Автокранның артқы бөлігінде - қызыл-ақ, қара-сары немесе ақ-қара «Зебра» атты жолақтар болады. Бұл бір қауіптің бар екенін білдіретін белгінің түрі. Яғни адамның назарын бірден өзіне аударады.

Түс — жарық қасиеті көрінетін немесе сәулеленетін сәулеленудің спектрлік құрамына сәйкес айқындалған көзбен көру сезімдерін туғызады.

Түс – бұл ұзындықтары әртүрлі жарық қана. Жарықтың әрбір қайнары түсті оттарға ие; олар тең көлемде болғанда, олар бірігеді, ақ жарықты шығару үшін – түске ие емес жарық (мысалы, түстегі күн жарығы).

Ақ түс нысанға түскенде, оның үстіңгі беті, оның дақтануына қарамастан түстер толқындарының белгілі бір ұзындықтарын жұтады және өзгелерін көрсетеді; адам көзі нысан түсі ретінде көрсетілген жарықтың түсін қабылдайды, мысалы, қызыл үстіңгі бет қызыл болып көрінетін себебі, оның дақтары көк және жасыл түстердің басым бөлігін жұтады және қызылды көрсетеді.

Қара үстіңгі беттер ақ үстіңгі беттер барлық жарықты көрсеткенде, жарықтың барлық спектрін жұтады.

Әртүрлі түстер жарық толқындар бір-бірінен ұзындықтарына қарай ерекшеленеді. Ең ұзын ұзындыққа – қызыл, ал ең қысқа ұзындыққа – күлгін ие. Адам толқындардың әртүрлі ұзындықтарын қабылдауға қабілетті, бұл оған әртүрлі түстерді айыра білуге мүмкіндік береді. Барлық спектрлік түстер (қызыл, сарғылт-қызыл, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін) бір-біріне бірдей үлесте қосылғанда, ақ түс пайда болады.

Әртүрлі бояғыш заттарды қолдана отырып, түстерді құру үдерісі өзге сызба бойынша қалыптасады. Бояудың жалпы құрамында тең үлестерде барлық түс қосылғанда қара түс пайда болады. Тең емес үлестерде бір-бірімен әртүрлі түстердің араласуы жаңа түстердің пайда болуына алып келеді.

Үш негізгі түстер қызыл, сары және жасыл болып табылады. Барлық қалған реңдерді үш негізгі түстерді қажетті үлестерде араластырып, қара және ақ түстерді қоса отырып алуға болады.

Түстің негізгі сипаттамасы – рең, қанықтылық және жарықтылығы. Рең дегеніміз адам көзі бір түстен екінші түсті айыра алатын түс сапасы аталады (мысалы, көк түсті қызылдан).

Рең – таза күйінде барынша қаныққан жарқын түс.

Түстің қанықтылығы — таза реңнің және жарықтылығы бойынша оған тең бейтарап сұрдың қатынасы. Барынша қаныққан түс сұрдың тіптен ешқандай қоспасына ие емес, ал минималды қаныққан таза күйінде сұр түс ретінде ұсынылады.

Ашық реңктер, ережеге сай, тірі әрі үлпектен; қою – тыныш әрі көңілсіз.

Түстің жарықтылығы оның ақ немесе қара түске жақындық деңгейімен сипатталады. Максималды жарықтық жарықты барынша көрсететін ақ түс үшін, ал минималды – жарықты барынша жұтатын қара үшін сипатты. Жарықтылықтың өзгеруімен зат не қара, не ашық болады.
Белгілі бір түске ақ түсті қосқанда, оның жарықтылығы ұлғаяды, ал реңі ашық бола түседі. Қара түс қосылған кезде, онда түс жарықтылығы төмендейді, ал рең қара бола түседі. Белгілі бір түске дәл сондай жарықтығы бар сұр түсті қосқанда оның қарқындылығының өзгеруіне алып келеді.

Жылылар қатарына сарғылт-қызыл, сары түстер жатады. Бұлар ашық, көңілді түстер. Олар отты, күнді еске түсіреді. Олардың үйлесімділігі таңқурайлық, қоңыр-қызғылт, ашық қоңыр.

Суыққа көгілдір, көк, күлгін реңктер кіреді. Бұл аспан, су, қыс бояуларының түстері.

Интерьердегі жылы реңктерді жайлылық және ыңғайлылықты құрайды. Жұмсақ жылы түс сергітеді, мұндай ортада ойға жақсы ойлар келеді. Алайда сары мен сергіткіш – қызылға жақындаған сарғылт-қызылдың ынталандырушы әсері белсендендіргішке өтеді. Психологияда олар экстраверия түстері болып есептеледі, яғни сыртқа, қоршаған ортамен өзара әрекеттесуге бағытталған импульс түстері.

Қызыл, сары, сарғылт-қызыл қарым-қатынас, көңіл-күйді жақсарту, белсенділікті жоғарылату үшін керемет сәйкес келеді. Олар ас үй, қонақ бөлмесі және балалар бөлмесі үшін дұрыс. Мұндай түстерге жақсылап демалған, күшін қалпына келтірген, қарқынды қызметке деген қажеттілікті, өз күш-жігерінің пайда болуын сезінетін адамның жүйке жүйесі «қызығушылық» білдіреді.

Қызыл қуатты тасытады және ынталандырады. Ол назарды өзіне аударады және белгілі бір элементке назар аудару үшін акцент ретінде тиімді қолданылуы мүмкін. Сіз қызыл түсті кез-келген бөлмеде қолдана аласыз, алайда қызылдың шектен тыс қолданылуы агрессивтілікті және тітіркенушілікті туғызуы мүмкін.

Қызыл түс тыныс алуды, тамыр соғысын жиілетеді, қан қысымын жоғарылатады. Оның адреналиннің шығуына, ішкі секреция бездерінің жұмысына ықпал етуі, дене температурасын жоғарылатуы, бұлшықеттерді иілімді, ал буындарды қозғалмалы етуге қабілетті деп есептеледі.
Бұл түс мидың көру және есту орталығын белсендендіреді, Оның әртүрлі сезінулерді ұлғайту қабілеттілігіне қарай, оны қонақ бөлме, спортзал секілді бөлмелерді көркемдеу кезінде таңдаған жөн. музыкалық орталық немесе үй кинотеатры орналасқан кеш аумақтарында да орналасқаны жөн.

Қызыл ширатады, сенімділік, күш, қуаныш сыйлайды.
Айтпақшы, бір тілдерде ол «әдемі», ал өзгесінде – «бай» сөздерінің синонимі ретінде қолданылады.

Табиғи қызыл (мүкжидек және бургунд шарабының түсі) зияткерлікті керемет ынталандырады.

Қызыл акценттерді құру үшін жақсы сәйкес келеді.

Сары түс жиі жағдайда күнмен үйлестіріледі, бұл дегеніміз көтеріңкі көңілмен, той-думанмен, мерекелермен. Кейбір халықтар бұл белгіні байлықтың түсі деп есептейді: алтын тиындар, безендендірулер, мүсіншілер – олардың барлығы сары металлдар даярланған.

Сары жақсы ынталандырады, ширатады және ашық күлімдеген күн секілді тірілтеді. Оның көмегімен үйді жылы әрі жайлы көңіл-күйге толтыруға болады.

Бұл жеңіл, оптимистік түс интерьерде өзге түстермен жақсы үйлеседі. Ол зияткерлік қызметке, назардың шоғырлануына ықпал етеді, сондықтан оны оқу қызметі, емтихандарға даярлану үшін қолданған жөн.

Сары ынталандырушы әрекетті көрсетеді. Көңілді әрі күн бейнеленіп, ол жадыны және ақыл-ой қызметін белсендендіреді. Бұл кеңселерде, оқу кабинеттерінде қолдану үшін жақсы түс.

Сары (күн) көкпен (аспан түсі) әсіресе қала шетінде үйде керемет үйлеседі. Бұл үйлесімділік шыныда (витраждарда, шамдарда) тамаша көрінеді. Дегенмен, мұнда жылы және суықтың, ашық және бәсеңдетілгендіктің қарама-қайшылығы айқын көрініс береді.

Сары түс қызылмен жақсы үйлеседі. Егер қызыл – от түсі, ал сары – жарық түсі болса, онда сарғылт-қызыл түс өз бойынша осы екі сапаны: жылу мен жарықты үйлестіреді.

Сарғылт-қызыл түс құлшынысын оятады, сергітеді, белсендендіреді. Психотерапиядағы үздік түс. Қарым-қатынасқа, бірігуге, ашықтыққа ықпал етеді. Бұл түс – қоғам игілігіне қызмет етуге шақыру. Бұл көңіл-күй мен қарым-қатынастың түсі және шығармашылық аумақтар үшін керемет сәйкес келеді. Ол жатын бөлме немесе күйзеліс мүмкін аумақтарға нашар сәйкес келеді.

Ашық, бәсеңдетілген сарғылт-қызыл рең интерьерге, әсіресе солтүстікке қараған терезелері бар бөлмелерде жылу мен жайлылықты, ашық – қайталанбаушылықты паш етеді.

Алқызыл түс әртүрлі реңдерден болуы мүмкін. Егер ол жарқын, қаныққан, жылы болса, онда оны «қызылдар тобына» жатқызуға болады. Ол сонымен бірге назарды өзіне аударып, әртүрлі үрдістерді белсендендіріп, әрекетке оятатын болады.

Ал егер бұл барынша жұмсақ, суық (ашық-күлгінге жақын) түс болса, онда ол «көктер тобына» жататын болады, яғни тыныштандырып, белсенділікті төмендетеді.

Алқызыл түс жайлылық сезімін туғызады, мазасыз ойлардан арылып, күйзеліс жағдайында көмектеседі.

Суық реңдер босаңсу-тыныштандырғыш қызметті орындайды.
Олар ішкі жүгінген, ішкі жабық өмірге бет бұрған интроверсия түстері – импульстарға жатады.

Бұл спектр түстері қан қысымын төмендетеді, күшті жүрек қағысын кемітеді, эмоцияларды басады. Олар демалыс орындары үшін барынша сәйкес келеді, жатын орны үшін – тек жылы (дұрысы жасыл) реңдермен үйлесімділікте, болмаса ол «суық әрі жайсыз» болып көрінетін болады.
Егер сіз көп жұмыс жасап, қуатты жүйке жұқартатын болсаңыз, шаршап-шалдықсаңыз, ал үйде тыныштық пен жайшылықты қаласаңыз – бұл түстер ештеңеге көзге ұрмайтын, тітіркендірмейтін қарапайым интерьерге қол жеткізуге бәрінен де жақсы көмектеседі.

Суық түстердің бәсеңдетілген реңдері көркемдік пен ресмилік сипатын енгізеді, бұл оларды дәстүрлі ретінде, авангардтық интерьерлерде қолдануға мүмкіндік береді.

Көк түс жүйке жүйесіне тежегіш әсер етеді, эмоционалдық сезімдер бойынша ол әлсіз, пассивті, достық пейілді нейтралитеттің сезімін, енжарлықты білдіреді.

Көк жұбатуға қабілетті, күйзелісті төмендетеді. Бұл түс ішкі уайымдар үшін бағдарланған – сондықтан жиі жалғыздықты қалайтын, өз айналысында қозғалыс пен мазасыздықты қаламайтын маңызды іскери адамдар үшін жақсы сәйкес келеді.

Бұл суық, тыныштандыратын түс. Жай ішінде көркемдікті және бекзаттықты паш етеді. Көк түс жасылмен жақсы үйлеседі. Ақпен керемет көрінеді.

Көгілдір түс амандықтың сезімін туғызады, сенімділік және тұрақтылық пен үйлеседі. Ол тыныштандырады, иллюзия құрады, ақиқаттан алыстатып, босаңсытып және салқындандырады. Барынша танымал түс деп есептеледі. Ол кез-келген дерлік, тек дене белсенділік мен ойындар үшін қолданылатын бөлмелерден өзге барлық бөлмелерге сәйкес келеді. Барлық дерлік көк түстер тыныштандыратын емес. Ашық көктер динамикалық, драмалық және қызықты болуы мүмкін.

Ол даулар мен шиеленістерді басады. Ойды жинақтауға көмектеседі.
Дегенмен көгілдірді балалар бөлмесінде мол қолдануға болмайды, себебі ол өсу мен дамуды кешіктіруі мүмкін.

Күлгін түс — ыстық қызыл мен суық көктің үйлесімділігі. Ол — өздігінше «мұз бен жалын».

Күлгін ішкі дүниеге терең көз тастауға мүмкіндік береді: ол дәл осы сәтте қажетті еместін барлығынан бас тартып, басты мәселеге тоқтатылуға көмектеседі.

Күлгін көңіл-күйді көтереді және ақыл-ой мен жүйке жүйесін тыныштандырады. Күлгін руханилық сезімін туғызып, шығармашылыққа жол тартады, сондық оны шығармашылық немесе таңғажайып адамдар ұнатады.

Күлгіннің ашық реңктері интерьерге көркемдікті береді, ал қою түстерін қолданбаған жөн. Аз-аздан қолдануға да болады.

Жасыл — табиғат түсі (шөп, ағаштардағы жапырақ). Ол бойға сенімділік, қорғағандық, жаңарту сезімін туғызады.
Жасыл өмірді білдіреді. Қуаныш сыйлайды. Үйіңіздегі жасыл өсімдіктерді еске алыңызшы. Бұл танымалдығы бойынша екінші түс. Табиғи жасыл тыныш әрі сергіткіш ретінде қарастырылады. Жасыл тыныштандырады, босаңдатады, күйзелісті және дабылды жеңілдетеді, теңгерім, үйлесімділікті және бейбітшілікті туғызады.

Ақ түс — кемпірқосақтың барлық түстерінің шоғырлануы. Ол өз бойында жарықты және салқынды қатар ұстайды. Бұл түс әлемді әртүрлі түрленуінде қабылдауға мүмкіндік береді.

Ақ түс рухтандырады, бостандық сезімін туғызады.

Ақ қабырғалар салмақсыздық әсері мен тазалық сезімін туғызады, оның қасында кез-келген жиһаз керемет безендіреді, ал мұндай қабырғаларға ілінетін суреттер көңілді аудармайды. Ол оң сезімдерді туғызады: тазалықты, нәзіктікті және пәктікті.

Ақ заттар теріні барынша жұмсақ етеді, сондықтан жатын бөлмесінде ақ жапқыштар мен көрпелерді, ванна бөлмесінде ақ халат және орамалдарды қолданыңыз.

Жылы ақ түс демалыс үшін тыныш әрі ешқандай мұңсыз ортаны құрайды, ал барынша суыз белсенді қалыпқа және іскери қарым-қатынастарға ықпал етеді.

Ақ түс кез-келген түспен үйлеседі, ол әмбебап, және бұл синтезде сәнділік элементін береді. Ол аумағы кіші жайлар үшін тамаша сәйкес келеді, себебі көзбен кеңістікті ұлғайтады. Алайда айналада ақ түс өте көп болғанда, оның бостығы үрей туғызады.

Ақ түс суықтық сезімін (қар) туғызады.

Қара — бұл түстің жоқтығы. Ол сыртқы ықпалдардан қорғануға, бастыға көңіл бөлуге көмектеседі. Бұл түс іскери әрі байсалды. Көп көлемде ол тұншықтырып, бұрышқа тығуы мүмкін. Алайда, осыған қарамастан, бұл түс интерьерде өте маңызды. Ол интерьерді кестеге сай әрі айқын етеді. Стильді ұстануға көмектеседі.

Қара қарама-қайшылық бөліп көрсету және өзге түстерді айрықшаландыру үшін оларға жарқындылық пен көркемдік бере отырып, ауыстырылмайды. Осыған қоса қара түс таңдаулы.

Сұр түс ешқандай құмарлықсыз және іскери бағытта жөн сілтейді. Кеңседе немесе кабинетте тыныш жұмыс ортасын құруға көмектеседі. Ол әдемі, дәл, мәрттікке толы.

Кез-келген түске қосылған сұр түсті бәсеңдетіп, күңгірттендіріп, оның қарқындылығын төмендетеді. Сұрдың көлеміне қарай алынған түс не ашықтау немесе қоюлау болады. Күңгірт түстерді төмен қаныққан деп те атайды.

Өзге түстермен үйлесімділікте сұр көптеген күрделі реңктерді береді: тыныш сұр-көгілдірден, әдемі сұр-ақшыл көк түс, бәсеңдетілген сұр жасыл және соңында мөлдір сұр түс.

Сонымен үйіңіздегі «ауа-райы» тек сіздің өзіңізге және жылы мен суық түстерді Сіздің сәтті қолдануыңызға тәуелді болмақ.

Түстерге тән жарықтықтар сипатты. Сары жоғары жарықтылыққа ие және осы себебі жарықтанған реңктерге қарағанда, қараңғыланғандарға ие. Керісінше, көк секілді төмен жарықты түс, қара реңктерге қарағанда жарықтарға көп ие болуы мүмкін.

Аз немесе тіпті ешқандай кереғар реңктерге ие емес интерьерді монохромды деп атайды. Монохромдық сызбада тек жарық және көлеңке – жарық кереғары арасындағы кереғарлық бар. Монохромдық композициялар бір түстен, осыған қоса ашық және қара реңктерден тұрады. Олар сонымен бірге жай ақтан, қарадан және олардың арасындағы сұр диапазонынан тұруы мүмкін.

Ашықтық пен қараңғылық – салыстырмалы ұғымдар. Егер ашық түсті қара фонмен қоршайтын болса, онда ол дәл осы түстің ашық фондағы түсіне қарағанда жарқын болады.

Күңгірт пен таза түстердің кереғарлығы әртүрлі сезімдер туғызуы мүмкін. Бір түстің қанықтығының қуатты кереғарлығы (толығымен тазадан толығымен күңгіртке) қуатты, тірі және үдемелі болуы мүмкін.

Әдетте, бір түстің күңгірт реңктері көзбен көрінетін салмақты азайтып, кеңестікті теңестіреді, тыныш, бәсеңдетілген көңіл-күйді сыйлайды.

Негізінен таза түстің жанды әрі қуатты, көзбен салмақ қосатын бірнеше бәсеңдетілген реңктермен үйлесуі.

Қызыл, сарғылт-қызыл және сары топтастарының түстері жылы болып саналады. Олар отпен, жылумен және күнмен байланысты және жылулық сезімін туғызады.

Көк, көгілдір және күлгін топтастырының түстері – суық. Олар сумен, мұзбен, көгілдір аспанмен байланысты және суықтық сезімін туғызады. Түс шеңберінде салқын түстер жылы түстерге қарама-қайшы орналасқан.
Температурасына қарай бейтарап бір жарықтықта суық әрі жылы реңктерге ие түстер болады. Жасыл түстер суық та, жылы да болуы мүмкін.
Жоғары қанықтылықтағы жылы реңктер көзбен белсенді әрі қызықты, сол сияқты төмен қанықтылығы бар суық түстер барынша шыдамды әрі босаңдатқыш. Түстерге деген реакция жеке талғамдар мен мәдени дәстүрлерге тәуелді болуы мүмкін, алайда суық түстері бар жайлар әдетте бейбітшіліктің, тыныштықтың және мұңсыздықтың әсерін туғызады. Жылы түстердегі жайлар барынша қозғалмалы және қуаныштан бастап жек көруге дейінгі сезімдерді туғызуы мүмкін. Ашық, қаныққан түс және кез-келген күшті кереғарлық назарды аударады, ал бейтарап реңктер (бәсеңдетілген) және орташа қанықтылығы бар түстер өте күшті емес. Терең суық реңктер нысанның көрінетін көлемін тарылтады, ал жылылары кеңітеді, әсіресе қара түс қоршауында. Түс температурасы оның қандай түстің қоршайтындығына тәуелді. Жылы түсті суық түс қоршаған кезде, онда ол өзін жақсы сезінетін болады. Суық ішіндегі суық жылы көрінетін секілді.

Түстерді таңдау - қиын нәрсе. Бұл - жауапты міндет. Әсіресе тұрғын үй мәселесіне келгенде адамдардың түстерді таңдау талғамы өте жоғары болуы тиіс. «Өзіңнің тағдырың өз қолыңда» дегендей қалайда түстерді өз қалауың бойынша таңдаған дұрыс. Бірақ маманмен (суретші-дизайнермен) ақылдасқан артық етпейді.

Балалар бөлмесіне түс таңдағанның маңызы зор. Әсіресе интерьердегі түстердін алатын орны айрықша. Түс-интерьер кеңістігінде шешуші роль атқарады. Осы түстер аркылы интерьерді кеңейтуге, тарылтуға тіпті тұйықтауға да болады. Бұлардың барлығы ғылыми негізге сүйеніп жасалынады. Яғни түстер -балалардың физиологиясы мен психологиясына жағымды әсер етіп, олардың оқуға, еңбекке деген ынта-жігерімен белсенділіктерін арттыруы тиіс. Сонымен қатар дем алуларына қолайлы жағдай туғызуы керек.

Барлық балалар, жасөспірімдер таза, ашық түстерді ұнатады. Мысалы төменгі сынып оқушылары жылы түстерді жақсы қабылдайды да, суық түстерді бөлмелерде (сыныптарда) өздерін қолайсыз сезінеді.

Ал орта жастағылар суық түстерді ұнататын болса, керісінше жоғарғы сыныптағылар жылы түстерді дұрыс көреді.

Сонымен түстердің арақатынасына келетін болсақ төменгі сынып оқушылары контрасты түстерді, малынған бай түстерді жаратса, орта және жоғары сынып оқушылары бір-бірімен астасқан, күрделі үйлесімді түстерді сүйіп ұнатады.

2.5

Контемпорари стилінің қағидаларының бірі, ол – интерьер элементтерін жаппай өндіру. Көбінесе бұл стильдегі жиһаздар арзан ағаштан, ақ метеллдан және шыныдан, түсті пластиктен жасалған болады. Баухаустың кезінен бастап өнімдердің жоғары сапалылығын талап ету өзектілігін жоғалқан емес, сондықтан жиһаз сенімді, ұзақ сақталатын әрі экологиялық қауіпсіз болуы үшін аталған қарапайым материалдар мұқият өңделуден өтуі тиіс.

Жиһаз ыңғайлы, қымбат емес және эстетикадық болуы үшін өндірушілер оған талғамсыз пішіндер береді. Әсемдік асқан декор мен материалдың фактуралық ерекшелігінің арқасында емес, дөңгеленген әрі сүйір сырбаз кескіндер нәтижесінде жүзеге асырылады.

Айта кетерліктей, дәл осы себеппен контемпорари жиһазы күрделі өрнекпен әшекейленбейді. Дегенмен онда металл жарқылы және қарапайым қара, ақ, қызыл, сары, көк сияқты қанық түстер акценті жиі қолданылады.

Жалпы, контемпорари стиліндегі заттар тым «сәулетті» немесе «арзан», «көне» немесе «тым заманауи» болып көрінбес үшін «бейтарап» күйде болуы тиіс.

Интерьерді жабдықтаудың қажетті шарты — қолайлылық пен әсемдік. Интерьердің барлық элементтері өзара әдемі үйлесуі, ал интерьер бүтіндей алғанда бірін-бірі толықтырып, көз тартарлық әсем болуы тиіс. Пәтерді жабдықтарда үйге қандай заттар қажет, оларды қай жерге және қалай орналастыру, әшекейі мен түсі, бөлменің әшекей мен болуын өзгерту-өзгертпеу туралы мәселені алдын ала ойластыру керек. Ерекше идеялардың көмегімен тіпті ескі жоспардағы пәтерді де танымастай етіп өзгертуге болады. Әр адам өзінің пәтерін әдемі, ыңғайлы еткісі келетіні рас. Өкінішке орай, бұл кез келген адамның қолынан келе бермейтін нәрсе. Әрине бірінші кезекте әр адамның ойына келетін нәрсе ол жиһаздарың орындарын ауыстыру, жарықтандырғыш люстралардың соңғы үлгідегі, соңғы дизайндағыларын сатып алу.

Уақыт өзгере келе, заман талабынан қалмау –өз үйін сәнді әрі ыңғайлы, қолайлы ету, әр адамның көкейтесті мәселелерінің бірі. Кешқұрым өз үйіңде, ауыр, қиын жұмыстан келіп, үй ішіндегі жағылған ошаққа қарап, не жетсін ойға шомып отырып, ыстық шәйдің дәмін татып немесе ыңғайлы диванға отырып теледидар коріп, демалғанға не жетсін?! Бұл мәселелердің бәрі Пәтердің ыңғайлылығына қолайлылығына, жизаздың орналасуна байланысты.

Заманауи интерьердің қазіргі ерекшелігі де осы қарапайымдылығында. Озық үлгідегі интерьерлер бөлмелерді әсіресе әшекейлеуден, шектен тыс жылтырақ нәрселерден аулақ болуды ұсынады. Керісінше керек заттар, жиһаздар, бұйымдар, тіпті картиналар тағы басқалар кажетті орындарында тұрған болса ол адам жанына жылылық ұялатады, жаныңды сергітеді.

Төсінішті орналастыру, үйімізге өзінің ерекшелігі мен әсемдігін беретін кілемшелер туралы болмақ. Ал жақсы кілемшелердің арқасында тіпті үйіңізді ертегідегідей безендіруге де болады. Ол үшін парсы кілемдерін қымбат бағаға сатып алудың қажеті шамалы, қол жетімді бағаға керемет кілемшелерді кездестіресіз.

Кілемдерді еденде жайғастыру дәстүр ретінде қалыптасқан десек жаңылыспаймыз. Өзінің көркімен көзді алып тұрып, аяққа жылу беріп, бөлменің ажарын аша түседі. Егер үлкен көлемді кілемді өзіңіздің жатын бөлмеңізде жайғастыратын болсаңыз үстіне кішкене кілемшелер қойып, одан да әрлендіруге болады. Кез-келген жағдайда, таңдау көп, сіздің талғамыңыз ғана қажет.

Кілемдерді тек қана еденге орналастыру керек деген еуропалықтардың қате пікірі елге жайылған. Мүмкін ол дұрыс та шығар, бірақ, адамның идеялары шексіз келеді. Үй қабырғалары жылы емес келсе, әсіресе жатын бөлме мен балалар бөлмесінде, әдемі кілемшені ілсек, бөлменің әсемдігін ашып, бір жағынан жыли түсетін еді. Егер, кілем қолдан тоқылған болса, тіпті керемет. Осылайша екі қоянды бірдей атуға болады.

Ас үйге жихазды орналастыруға да үлкен мән беру керек, Ас үй барлық отбасы мүшелерінің жиналатын орны болып саналады. Ал, ас үйдің қонақ күтетін орнының кең болуы сәйкесінше көп қонақ күтуге мүмкіндік береді. Безендіру жағына келетін болсақ, бұл сұрақты отбасы мүшелері өзара мұқият шешіп, жауапкершілікпен қарауы тиіс. Ас үй өте ыңғайлы да көп мүмкіндігі бар болуы тиіс, ең бастысы қол жетімді бағада.

Ас үй жабдықтағанда ең басты көңілді жиһазға бөлу керек. Түстер үйлесімді, бөлмеге өзінше көрік беріп тұруы тиіс. Жаңа да заманауи тенденцияларға сүйенетін болсақ - ас үйдің безендірілуінде бірінші кезекте ашық түстер тұрады. Егер де ол сіздің бөлмеңіздің ажарын аша түспеген болса, ойланбастан басқа түстерді таңдасаңыз болады. Ең бастысы, үйлесімділікті өзіңіздің жетінші түйсігіңізбен сезіп, талғамнан таңқарылмасаңыз болғаны.

Егер де сіздің ас үйіңіз дайын, бірақ кішкене жөндеу жұмыстарын жүргізу керек болса, оны кейінге қалдырмаңыз. Себебі, ас үй жиһазын қайта қайта сатып ала беру көптің қалтасын қақтыратыны анық. Ал, жаңадан жабдықтаймын деген ойыңыз болса, берер кеңесіміз, арзанға аңтарыла бермеңіз. Арзан жиһазда тез сынғыш келетін заттар қолданылады.

Балалар бөлмесін жихазын орналастырып дұрыс безендірудің маңызы зор. Бөлме жабдықталуы баланың сабақтағы үлгерімі мен жан-жақты дамуына әсер етеді. Егер бала бөлмесінде өзін жақсы сезінетін болса оны өзінің достарына көрсетуге асығады.

Бөлмені қалай безендіру керек? Көп ата-ана дайын, әрленген, бағасы қол жетімді жиһазды сатып алғанды жөн көреді. Бірақ ол ең дұрыс шешімдердің бірі емес. Ең алдымен әрбір ата-ана бөлменің балаға ұнауын ойлауы тиіс. Келесі кезекте 3 маңызды нәрсе естен шықпауы тиіс, олар: ойыншықтар тұрағы, жатын орны және сабақ оқуға арналған үстел немесе парта.

Жоғарыда айтып өткеніміздей балалар бөлмесін безендіруге үлкен жауапкершілікпен кіріскеніміз абзал. Егер ешқандай идеялар келмейтін болса, арнайы интернет-сайттардан көріп, үлгілерін алу,а болады. Балалар бөлмесі, жарық, түрлі түстерге бай болуы тиіс. Бөлмені безендіруде жануарлардың бейнесін, немесе басқа да қызықты суреттерді пайдалануға болады.

Егер балалар бөлмесі кішкентай болып, онда көптеген заттар орналастыру керек болса, мынадай тың идеяларды керегіңізге жаратсаңыз болады. Сатылымда белді дизайнерлердің өзгеше жиһаздарын алсаңыз болады, мәселен, жиһаздың астыңғы бөлшегінде бала киімдері мен заттары орналасса, үстіңгі бөлігінде ұйықтап демалуына арналған. Тағы да бір керемет нәрсе, дөңгелегі бар жазба үстелі, оны жылжытумен бала ойын үшін бөлмесінен орын еш қиындықсыз орын босата алады.Қиын ешнәрсе жоқ. Адамның талғамы мен қалауының болса болғаны. Қазақтар айтпақшы “Балалы үй базар, баласыз үй мазар!”

Интерьердің кез келген элементі - мейлі ол картина, тіпті ілінген сағат болсын, немесе сынып бөлмесіндегі жиһаз болмаса қабырғаға жағылған бояу болсын жаманды жақсылы балалардың психикасына әсер етеді. Яғни баланың жеке басының қалыптасуына, қоршаған әлемді танып білуіне, сұлулықты сезініп тұщынуына осылардың бәрі зор ықпал етеді.Интерьерін жобалағанда және оны жабдықтағанда оқушылардың жас ерекшеліктерін еске алып отыру шарт.

Әр баланың мінезі әртүрлі, олардың өмірге деген көзқарастары да бір-біріне ұқсамайды, сол сияқты бейіміділіктері мен белсенділіктерінің өзі бірінде жоғары, бірінде орташа, ал келесісінде төмен. Сондықтан әр бала өзіне ұнатқан интерьері болуы керек.

Ал біле білсеңіз ванна бөлмесін жиғаздармен жабдықтау, Әсемдеу аса ұқыптылықты қажет етеді. Бірінші кезекте, ол ерекше материалдарды пайдалануды қажет етеді, мысалы үшін жатын бөлмесіндегі немесе ас үйдегі безендіру құралдарын сіз ванна бөлмесінде қоя алмайсыз. Себебі ваннаға ылғалдылыққа шыдайтын заттар қажет.

Ванна бөлмесінің едені және дуалдары пластик пен плиткадан жасалатыны даусыз. Ең дұрыс шешім дуал мен еденге қатты жабысатын қымбат емес плитканы дұрыс таңдау және де ванна бөлмесінің төбесіне пластик жабыстыру.

Ванна бөлмесін дұрыс жөндеуден өткізу сантехникті шақырудан бастау алатыны сөзсіз. Себебі, құбырларды тексеріп, ауыстыру керегін алмастырып, біркелкі техникалық жағынан ваннаны қауіпсіз етеді. Демек, суға қорықпай түсе берсеңіз болады, бірақ асықпаңыз. Енді вентиляция жағына назар аударсаңыз, булардың да шығып, ваннаны таза ауамен алмастыратуы қажет.

Егерде сіз еденді жөндеуді кірісіп, плитканы жабыстыруға кіріссеңіз айта кететін кеңесіміз бар. Жаңа технологиялар бойынша тайғанақ-емес кафельдер қазір сатылымға енген. Мамандар estima атты керамогранитты сатып алуға кеңес береді. Ванна бөлмесінің есігіне көбіне ДСП материалынан жасалған есік тура келеді, ал таза ағаштан жасалған есіктер ылғалдылыққа төзбей кейіннен шиқылдап қалатыны бар.

Ванна бөлмесінің жарықтандыруына да үлкен ұқыптылықпен қарағаныңыз абзал. Себебі сіз ванна бөлмесінде айнаның алдында көп тұратыныңыз рас.

Заттар әрқашан стол немесе бөлменің аясында орналаспаған: біз «заттық орта» деген кең түсінік бар екенін білеміз. Біз көруіміз кеңістік пен осы кеңістікте орналасқан заттарды қамтиды.

Гармониялық орта тек қана заттардың ансаблі мен (жиһаздер не станоктар, бақша орындары мен аттракциондар), мінезделіп қана қоймай, сонымен бірге кеңістікті біріктіретін ұйымдастырумен ерекшеленеді.

Әрбір зат белгілі бір ерекшеленетін және бізге әйгілі материалдан жасалған. Тек кейбір синтетикалық өнімдердің сыртқы келбетінен қандай материал және қандай қасиеттерге ие екінші анықтау қиянға түседі. Әртүрлі бүркеулер жиі қолданылады - мысалы, ертеректе ағаштан жасалған өнім кейіннен алтынмен жалатылған. Арзан ағаш бағалы ағаштың қабатымен бүркелген (фанераланған) және т.б. Әрбір заттың беті өзіндік қасиетпен ерекшеленеді, ол тегіс немесе бұлдырлы, рельефті немесе жалтыраған болуы мүмкін. Уақыт әсеріне байланысты, өндірістің дамуына сай жаңа және жетілген материалдар сәнге оракал, банера ене бастады.

Адам заттық ортаны өзгертуге, қарапайымдылыққа, ықшамдылыққа, ыңғайлылықпен жабдықтауға үздіксіз ұмтылады, сонымен қатар жаңа материалдарды ендіру арқылы өз еңбегін жеңілдетуге ұмтылады.

Интерьерді (қабырғаларды) безендіргенде пайдаланылған материалдар (стенд, планшеттер) сол қабырғаның 50-60% (пайыздан) астам аумағын жауып тұрмау керек. Ондай болмаған жағдайда безендірудің көрініс құны төмендейді.

Материал неғұрлым жоғары ілінсе соғұрлым масштабы да үлкен болуы керек. Безендіру жұмыстарының барысында біз бұл ережені есепке алып отырдық.

Интерьерді безендіру, жиғазды таңдау, орналастыру барысында шектен тыс ірі өлшемді материалдарды немесе өте кішкентай ұсақ бөлшектерді көп пайдалану, немесе әсіресе әшекейлер адамдарды тез жалықтарап, әсер алу қабілетін кемітеді, яғни олардың көркем өнерге деген қызығушылығын төмендетеді.

Интерьер дизайны көрер көзге ауыр немесе жеңіл, сымбатты, қимылсыз не қозғалыста болуы мүмкін. Оларды нақтылы бір жүйемен қоя отырып суретші белгілі бір әсерлерге - өскелең немесе кеми түсетін, біртектес және байсалды немесе серпіледі де ұшқыр әсерлерге қол жеткізеді.

Қысқасы дизайн талғамында дамыта, ұшқыр ойларға жетелейді.

Дата добавления: 2015-11-16