Студопедия
Случайная страница | ТОМ-1 | ТОМ-2 | ТОМ-3
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатика
ИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханика
ОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторика
СоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансы
ХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника

Экинчисине жетип шилтегенде бычак каруу этин жарып барып кабыргага сайылды.

- Жинди экен качкыла, - деп бакырды бири.

Үчүнчүсүн кууп жетип далыга урганда сулк жыгылды. Көрсө, коркконунан эси ооп калган экен. Кийин ооруканадан эсине келиптир.

Кыйынсынып эми эле экөө-үчөлөп бирден кичине балдарды тепкилеп жаткан немелер велосипедине жеткени велосипед менен, жөөсү жөө кутурган иттен качкандай жанталаша качышты. Сарыгул кууп жетсе аямак эмес. Бирок, кууганга дарманы келбеди. Тигилер качканда эле "шалак" деп жерге отура кетти. Колунан бычагы да түшүп калды.

Ар жерде сулап жаткан өлүктөрдү көргөндө, айылдаш балдары да качып жөнөштү. Сарыгул гана милиция келгиче ордунан жылбай отура берди. Таптакыр өзүн жоготуп койгон экен. Камакта жаткандан кийин бир жумада барып араң акылына келиптир. Кийин милициялар күлүп айтып жүрүштү.

- Дагы бир жума дөөрүй турсаң болмок. Жиндиканага жөнөткөн жаттык эле, - дешип.

Мына ушинтип күтүүсүз жерден эле өзүнүн ким экенин өзү да билгиси келбеген өзүн-өзү жек көрүп кеткенде, өчүн өзгөлөрдөн чыгарган. Кан ичээр, бирок, өмүр бою күндөрдүн бир күнүндө уктап ойгонсо эле кылмышкер эмес, таптаза, башкача адам болуп калчудай болгон таттуу үмүтү үзүлбөгөн пендеге айланды.

Ххх

Азият "Рыжый Болоттун" досьесин окуп отуруп, "Кылмышкер Болот чынында Болот эмес бир кездеги өзүнүн мыкаачылыгы, куулугу, кара мүртөздүгү менен айырмаланган Сарыгул болушу толук мүмкүн. Мындай божомолго үч себеп бар:

Биринчи: "Чолок карышкыр" аттуу өмүрүнүн 25 жылга жакынын түрмөдө өткөргөн кылмышкер чал "Мен мунун Болот экенине түк ишенбей турам. Бул кадимки "Ястреб" Сарыгулдун өзү. Мага ишенбесеңер катылып көргүлө. Бир тээп өпкөңөрдү оозуңардан чыгарат" деген. Айтканындай эле казактын жоош койчусу Болот түрмөгө түшкөнүнө жыл өтпөй "пахан" болгон. Жогоркудай сөздү "дөөрүгөнү" үчүн болуш керек, "Чолок карышкыр" асылып өлгөн.

Экинчиси: Болоттун таржымалы карапайым айылда өскөн казак. Биринчи жолу түрмөгө бир кой уурдагандыгы үчүн түшкөн. Так ошондо ошол түрмөнүн "паханы" Сарыгул кылмышкерлер койгон аты "Ястреб" болгон. Сарыгул менен Болоттун окшоштугуна бүт кылмышкерлер таңданчу. Болгону бири чыйрак, бири жүдөө. Боштондукка Болот менен Сарыгул удаа чыгышкан. Андан кийин Сарыгулдун да, Болоттун да өмүрү жөнүндө 4 жыл кабар жок болуп барып, "бир "разборкада" Сарыгул өлүптүр" деген кеп чыккан.

Официалдуу түрдө өлгөнүн жана так Сарыгулдун өзү экенин ал түгүл денесиндеги татуировкаларынан бери далилдеген документтер бар.

Сарыгулдун өлгөнүнөн бир ай өтпөй оор кылмыш болуп, жасалган ыкма Сарыгулдукуна окшош деген органдын тергөөчүлөрү Сарыгулдун мүрзөсүн жашыруун ачтырып, Сарыгулду абдан жакшы тааныган үч кишиге көрсөткөндө, үчөө тең көрдө жаткан маркумду Сарыгулдун дал өзү дешкен. Ошентип, "Рыжый Болот" "Ястреб" Сарыгул болушун кесе айтууга далил жок. Божомол гана бар.

Үчүнчү: Койчу Болот экинчи жолу кесилгенде өтө оор кылмыш, бир нече адамдардын өмүрүнө коркунуч келтирип банкты тоноо менен кириптер болгон. Коллонияда болгону бир кой уурдагандыгы үчүн бир жыл отурган Болоттун мынчалык дасыккан кылмышкерге айланышында да чоң күмөн бар".

Досьени окуп отуруп Азият бир учурдагы өзүнүн бүткүл СССРдин аймагындагы түрмөлөр боюнча кабар топтоп турган "торуна" ыраазы болсо. Экинчи ушундай "майда-чүйдөдөн" бери чогултуп эрикпей жыйнаган баягы кытай жигити Хэ Чандын эмгекчилдигине баа берди.

Ххх

Арадан 9 жыл өткөндө баягы "хулиган" атыккан, мышмыйган, сары, арык баланы айылдыктар дээрлик унутуп салышкан. Айрым бир жакыныраак туугандары "Байкуш аман болсо эртедир-кечтир келээр" деп коюшчу.

Күндөрдүн бир күнүндө айылга орто бойлуу, быжыгыр тармал чачтуу, чымыр денелүү, адамды теше тиктеп, тикчийе караган, көздөрү ойноктоп турган, шыпылдап баскан жигит пайда болгондо, алгач көбү тааныган жок.

Сарыгул өзү деле айылда аны сүйүп эч ким күтүп турбаганын билген. Энесинин эски үйүндө алысыраак туугандарынын баласы жашап жатыптыр. Өздөрү начар турмушта жашаган немелер каскактай болуп Сарыгул пайда боло калганда "Үй бош турбасын деп эле жашап жатабыз. Эгер өзүңө керек десең көчүп кетебиз. Кароосуз калтырганча деп колдон келишинче көзөмөлдөдүк" демиш болушту.

Энесинин мүрзөсүнө барып токтоно албай бугу чыккыча ыйлады. Топуракты мыжып зар какшап ыйлады. Кызыл этинен адам кылып чоңойткон. Колуна тийген ырыскылуу эмне болсо бүт "Сарыгулума" деп турган. "Жалгыздан калган жалгызым" деп оозунан түшүрбөй мээримин төккөн дүйнөдөгү жалгыз адамынан, эмне кылса да кечирген, баскан изине сыйынган, тамакты чоң сугунса да кубанган адамынан, жалгыз туу туткан энем бар деп айланган, жылынаар отундай, суу ичээр булагындай, байланаар мамысындай көргөн, сүйөнөөр тоосундай, токтоор жайындай, жатаар төшөгүндөй көргөн адамынан айрылганына ыйлады.

Сарыгулга тагдырдын бул экинчи оор жазмышы болчу. Баягы биринчи кылмыш кылганда, ичинен "Энеке! Энеке! Эми мен кантем. Эми мен эмне болом?" - деп ичтен боздогон.

Кесилип, балдар колониясына кеткиче күн ара келип, өзү күнү-түнү азап тартып ыйлоодон көздөрү карыгып шишип, үтүрөйүп жүдөп турса да "Балам тагдырдын башка салганын көтөрүү керек. Эр жигиттин башына нелер келип не кетпейт. Күндүн жарымы караңгы, жарымы жарык. Бүгүн башыңа иш түшүп турса, эртең жолуң ачылат. Кайраттуу жигит бол. Сынба. Мүңкүрөбө. Бул да Кудайдын буйругу. Кудайдан жакшылык тиле" - деп кайрат айтып турган. "Сен жексурсуң, адам канына забын болдуң" деп өкүрүп-бакырып тилдебей кайра "Бул да шайтандын азгырыгы. Кийинкисинен Кудай сактасын" деп бооруна кысып кучактап, башынан жыттап турган адамы ушул томпойгон боз топурактын астында жатканына, өмүрүн "Сарыгул" деп өткөргөн адамга бир ууч топурак салбай калганына боздоп ыйлады.

Колонияга узап атканда энеси "Балам эми кайыр кош. Аман болсоң келээрсиң. Мен болсо сени издеп бара албайм. Орус тилиңди билбейм" деп муңканып ыйлап калганын эстеп, боздоду.

Кейпи эки сааттан ашык мүрзө кучактап жатты. Жалгыз болгондуктан, эч ким тоскоол болгон жок. Бир тууганы келип көрсөтүп берип, куран окушкандан кийин "Сиз бара бериңиз. Мен дагы кичинеге отурам" деп кала берген.

Энесинин мүрзөсүн көргүчө кандайдыр бир күч айылына тартып, "түрмөдөн чыксам колхозго барып жаңыча жашоо баштасам" деген кыялдарга батканы энесинин өлгөнүнө көкүрөгүндөгү ишенбеген сезимден экенин билди.

Өзүнө келип ордунан турганда, бүт көөдөнү бош калды. Бош калганда да бүт аалам бош калгандай туюлду. Ордунда тизелерин кучактап, кеч күүгүмдөгү айылды карап отурду. Бош калган көөдөнүн кимдир бирөөлөргө болгон кыжырдануу, жек көрүү ээлеп, толо баштады. Дүйнөгө жаралганын жек көрдү. Жараткан атасын жек көрдү. Тууп, кызыл эт боюнча таштап кеткен энесин жек көрдү.

Көөдөнүндө кектөө турду. Жалгыз таянар тоосунан, энесинен ажыраткандарды кектеди. Убаданы бузуп, агасына арызданып барган баягы "Кара дөөнү" кектеди. Өздөрүнөн "2-3 жаш кичүү балдар экен" дебей, адыраңдап тепкилеген баягы балдарды кектеди.

Сабап жатсаңар жан далбастап сайып салган. Силерди туура кылган дебеген мыйзамды кектеди. Так ушул күнү, так ушул мүрзөлөрдүн арасында отуруп Сарыгул адам эмес карышкырга айланганын өмүр бою билген жок. Кээ кезде гана эмне үчүн мен ушундай жаралып калгам? Эмне үчүн мен башкалардай оңоло албайм? деп ичтен боздоп-боздоп алчу. Ал бир эч ким укпаган, эч ким туйбаган муң болчу. Так ошол мүрзөлөрдүн арасында отурганда жүрөгүнө тоңуп калган муз болчу.

Таксист болуп иштеп, уучтап акча таап, эсирип, анын үстүнө эки метрге чукул боюна жараша кара күчү да буканы жыккыдай болуп турган "Кара дөө" анча-мынча клиенттерине түрүн байкап туруп колунан эч нерсе келбес айылдыктар болсо күрсүлдөп, оройлук да кылып койчу.

- Шаарга жеткизесиңби жигит?, - деп шып этип астынкы орунтука отурган быжыгыр тармал чач сары жигитти "Кайдан көрдүм эле" деп бүшүркөй үтүрөйө карап турду да:

- Шаарга дейсиңби?

- Ооба шаарга... Тигил жылмайып күлүп койду.

- Эгерде дагы үч клиент таап келсең жеткизем. Машина толоору менен кетебиз. Клиент чыкпаса жылмай жок тууган, - деп чөнтөгүнөн тамеки алып чыгып тутантты.

- Эгер мен толук төлөсөмчү?!

- И-мне... төрт кишиникинби?

Уккан кулагына ишене бербей дагы сарыны сындай карады. Кийген кийими кымбат баалуу. Бүт жаңы. Интеллигент эмес. "Чын эле акчасы бар немеби?" деген сыноо. Таксисттер психолог болуп калышат. Кимдин акчасы бар экенин бир карап эле билишет.

- Демек, төрт кишиникин төлөйм дечи?

- Шашып турам. Барсаң барам де болбосо башка такси издейм. Бул жолу сары шаштыра, өкүм сүйлөдү. Жүрөгү бир нерсе шекшип турса да акча үчүн ооп кетти. Анын үстүнө бош кетет. Машинасына жеңил. Мындай клиент кечке чыгарын да кудай билет. Чын эле башкага барса ким болбосун "кудай" деп жөнөйт.

- Кеттик,- деди. Тамекисин шашканынан чала тартып ыргытып.

- Кетсе кеттик.

- Түз кетебизби же жолдон тияк-биякка кайрылабызбы?

- Түз кетебиз. Болгону таза ысып кеттим. Чоң суунун жээгине жеткенде кичине кайрылып сууга бир чөмүп алайын.

- Көпкө эмес.

- Кайдагы көпкө бир эле чөмүп чыгам. Бол айдабайсыңбы. Акыйлашып тура беребизби.

- Айдаса айдадык, - деди да машинасын от алдырып ордунан эле атырылта жөнөдү.

Чоң жолго чыккыча экөө - дээрлик сүйлөшкөн жок. "Кара дөө" ансыз да көп сүйлөшчү эмес. Дүңкүйүп кете берчү. Аялдар түшүп калганда гана эби келсе да келбесе да ар нерсени айтып ыржактаганы болбосо, эркектер менен баарлаша албачу.

Жолго чыгаары менен орунтукту чалкалатып коюп үргүлөп уйкуга кирген сарыны улам карай, "мурун кайдан көрдүм эле" деп бүшүркөп коет. Кайра, "кейпи дагы бир жерде ташысам керек да деп" аңги-дүңгү.

- Дос, сууга жакындадык, кайсыл жерине чумуп чыгасың? Сарыны ойгото күркүрөдү.

- Аа чын эле келип калган экенбиз. Жолдон өткөндөргө көрүнбөгөн, кичине далдоорок жер болсо...

- Андай жер бар. Кичине бурулуп, тээ жапан талдардын артына барабыз.

Машинасын жай буруп чебер айдай өзү көрсөткөн жерге келди. Чын эле жол көрүнбөй далдоодо калат экен.

- Мына чумуй бер. Бирок, өзүң айткандай бир гана жолу. Эки жолу чумусаң кошумча төлөйсүң.

- Түшүнбөдүм?

- Өзүң бир гана жолу чумуйм дегенсиң. Туурабы?

- Туура.

- Демек, эки жолу чумусаң, менин убактымды кармагандыгың үчүн төлөйсүң.

- Аны табитке жараша көрөлү. Эки жолу кааласам төлөсө төлөйүн. Сары камсанабай сүйлөдү да машинадан чыкты. Машинаны айланып өтүп "Кара дөө" отурган жагына келди.

- Сен сууга түшпөйсүңбү?

- Жок өзүң түшө бер.

- Кой түшүп кой?

Эшигин ачып талтайа отурган "Кара дөө" алгач какшыкты түшүнбөй калды.

- Жок, мен ысуулаган жокмун.

- Азыр ысуулайсың да.

- И-имне... Сарыны караса көздөрү тим эле күйүп туруптур. Үрпөйүп, жүрөгү болк дей түштү.

- Менин ким экенимди тааныган жоксуңбу?

- Жо-о...жок... үнү калтырай чыкты.

- Мен баягы Сарыгулмун.

- Сарыгул!?

- Ооба. Дал өзү. Сен эркектик сөзгө турбай катындык кылып агаңа арызданып барып, агаң мага эдиреңдегенде, жайлап салган Сарыгулмун. Мас болсоң эле "түрмөдөн чыгып келээри менен канын ичем. Агамдын кунун алам" дейт экенсиң го. "Кана, кун алышалы" деп маңдайыңа келдим.

"Кара дөөнүн" алласы оозунан түшүп, сүйлөөгө дарманы келбей калды. Улам көз кыйыгы менен орунтугунун астында жаткан мантировканы карап коет.

- Мантировкаңды карабай эле кой. Түш машинаңдан. Эркекче бирме-бир чыгалы. Жок бирме-бир чыккандан корксоң менин айтканыма көнөсүң.

Орто бойлуу болсо да Сарыгулдун чымыр денесин карап туруп "Кара дөө" жүрөк заада болду. Баягы көп жыл мурдагы шилбиктей арык бала башынан алыс мешоктой ыргытканы көз алдына кайра элестей түштү. "Түрмөдө жөн жүрдү дейсиңби дагы нечен шумдукту үйрөнгөндүр" деп ойлоду ичинен.

- Балким, сөзгө келбейлиби? Шаарга бекер эле жеткизейин.

- Ансыз да бекер жеткизесиң. Сенин катындыгың үчүн мен тогуз жыл "күнөстөдүм". Анан сага дагы төлөшүм керекпи?

- Анда мен айткан эмесмин. Жанагы жүлжүк көз Белек айткан. Арык, жүлжүйгөн кара балачы.

- Аны менен да сүйлөшөбүз. Алгач сени менен бүтүшөм. Эгер сен быркырап ыйлап "колумду сындырды" дебей, өзүм күнөөлүмүн. "Эч кимиң барбагыла" десең, иш башкача болот эле да. Туурабы? "Баарын унутпай жүргөн экен" деди "Кара дөө".

- Анда талабың эмне?- Акча сурайт деп ойлоду.

- Сени азыр катын кылам. Ушуга көнөсүң. Азыр артыңдан жайлайм. Катындыгыңды далилдейм.

- И-мнээ... мындай кордукка "Кара дөө" чыдамак эмес. Эңкейип колун мантировкасына сунду. Ушул маалда Сарыгулдун колунун кыры кежигесине шак дей түшкөндө эсин жоготуп койду.

Эсине көчүгүнө катуу бир нерсе кирип, жан чыдатпай ооруганда келди. Машинасынын арткы багажына арта салынып көмкөрөсүнөн жатыптыр. Жакшы эсине келе албай;

- Сенин... сенин каныңды ичем... деп булдурады эле:

- Жата бер голубчик. Сен уже катынсың. Мунуң түзүк экен, - деп жамбашка чапкылап койду да, тигил ишин уланта берди.

Чымырканып кыймылдайын деди эле:

- Эй мен али бүтө элекмин, - деди да дагы колунун кыры менен шак дедире кулактын астына, күрөө тамырга урду эле кайра эси ооп калды.

Экинчи эсине келгенде жерде талтайып көмкөрөсүнөн жатыптыр. Белинен ылдый жылаңач. Баш көтөрсө, шымы менен турсасы арыта жатат.

Ызадан эмне кылаарын билбей "Өлөйүн десе жан таттуу, кирейин десе жер катуу" болуп турду.

- "Кыздыгымды" бердим деп эле кылыктанып жата бересиңби? Тур кетебиз, -деди Сарыгул какшык, кекээр аралаш.

- Азыр сенин каныңды ичем... Ордунан обдулуп тура калды. Кыймылдоого жарай элегинде Сарыгулдун буту ээгине шак дей түштү.

Тим эле чимирилип барып кайра да көмкөрөсүнөн кулады. Эсине келсе Сарыгул арыта бейкапар тамеки тартып отуруптур. Баягы кайраты бүт жоголуп сүйлөгөндөн да коркуп калды. Беркинин эсине келгенин көрүп тигил ордунан туруп басып келди да:

- Кана дагы сүйлөп көрчү угайын, - деп маңдайына талтайып туруп калды.

- Болду... жетет,- деди "Кара дөө" булдурай. Дагы тээп жибереби, - деп коркуп.

- Жетеби... мага жетпей жатсачы сука... Эмнегедир Сарыгул жиндей түштү да шарт жанынан бычагын сууруп алып беркинин кекиртегине такады. Тим эле көздөрү кызарып канталап кетиптир. Муздак бычактын мизи кекиртекти тилип кан тамчылап кетти.

- Жан соога... Саке... жан соога... Жаңы эле үйлөндүм эле. Аялымдын боюнда бар эле. Өлтүрө көрбө...

"Кара дөө" кантип жалынып ийгенин да билбей калды. Бычак устарадан да курч болсо керек. Кичине тартса башын шылып түшчүдөй.

- Эмне кылсаң өзүң бил. Баарына макулмун. Жанымды кыйба...

- Им-м де. Сарыгул бычагынын канын тигинин көйнөгүнүн этегине арчып туруп, кайра арткы чөнтөгүнө салды.

- Эмесе мындай, жанагы Белек дегениң кайда?

- Шаарда турат...

- Дарегин билесиңби?

- Билем... билем.

- Билсең Белегиңе барабыз.

- Макул... Жеткизем...

"Тирүү калат экемин" деген үмүт пайда болуп тим эле жыпылдап кетти. Жандын ширин экенин татты да. Кекиртегинен сызылган канды аарчып коюуга да дарманы жетпеди.

- Тур да тез кийин! Жок. Алгач сууга жуунуп туруп кийин! Көчүгүңдү анан кекиртегиңди жакшылап жуу.

- Макул... азыр...

Калдаңдаган "Кара дөө" сууга шарпылдатып кирип, шапшына жуунду да шаша-буша кийинди.

Чиркин, жарыкчылык, тирүүлүктүн даамы деген кыйын го. Жанакы кыжынып аткан лөк "сынып" бир паста "жибектей" болуп калды. "Кара дөө" ушунчалык бат "сынганына" Сарыгул кыжыры келе ичинен "Күлтүйгөнү менен ичи толтура бок экен. Ушунун эркек болгонун... Мындайга тигиниңди да булгагың келбейт" деп ойлой жийиркене карап койду.

"Кара дөө" көчүгү ооруп, орунтукта кыйшалактап араң эле отуруп келатты.

"Энеңди... оңдурбай шилтеген экен. Эсим ооп жатканда эки-үч жолу кирген го... Мындайдын тигиниси да оңбогондой чоң, катуу болот тура" деп ойлогондо бир тердеп, бир кургайт.

Экөө шаарга жеткиче сүйлөшкөн да жок. Ар кимиси өз ою менен алек болуп жүрүп отурушту.

Сарыгул айылда бир күн боло электе эле бул жерге "Батпасын" туйду. Ошондуктан, убакытты созуп отурбай чоң энесинен калган үйдү кирип отургандарга "Силерге бердим. Жаңыртып аласыңарбы? Эмне кылсаңар өзүңөр билгиле" деди да өзү шаарга кетерин айтты. "Эми кайда барабыз?" деп сарсанаа болуп отурган немелердин мындай сөздү укканда, кубангандарын айтпа. Кайдан жайдан козу таап келип союп "кутулуп келгениңе түлөө кылганыбыз" - деп да жиберишти.

Айылда үч күн жүрүп аты-жыты туугандарына бир сыйра кыдырып учурашты. Түрмөдөн келген дегенсип бары "суук боор" тартып калышыптыр. Сыртынан жадырай кабыл алымыш болушканы менен өздөрүн четкерээк кармашып, эч кимиси деле "Эми айылда кал. Колхозго кирип иште. Атаңдын атын өчүрбөй үйүңдү жаңыртып, үйлөнүп- жайланып турмуш кур" дегендей акылдарын чын дилден айтышпады. "Эмне кылайын дейсиң? Жаш эмессиңби. Кайда болсо иш табылат да. Балким колхозго кирсең деле алат болушу керек. Балким, шаарга барып окуп билим алаарсың. Азыр жаштар билимге жулунуп жатышпайбы" демиш болушту.

Сарыгул өзү деле туугандары "кал" деп асылган күндө да айылда жашай албасын түшүндү. Жүрөгү элеп-желеп болуп айылдын жай турмушун эмес, кайнаган турмушту эңсеп турган. Минтип жөн кете албай эзелки кегин алып отурат.

"Волганын" арткы орунтугунун ортосуна чалкалай отуруп алып улам көз кыйыгы менен "Кара дөөну" карап коет. Тиги болсо күржүйгөн мойнунан аккан терин кирдеген жүзаарчысы менен аарчып коюп жолду карап телмирип баратат.

Эмнегедир оюна ушул кезге чейин аялзаты менен төшөк рахатына бата элеги түштү. Түрмөдө жалаң эркектерге көксөөсүн суутуп жүрдү. Башында тартынса кийин көнүп да алды.

Түрмөдөн чыккандан бери эч ким менен болбой буулуга түшкөн экен "Кара дөөнү" тим эле рахаттанып жайлады.

"Кара дөө" ойлогондой эле бир эмес эки жолу ишин бүтүрдү. Азыр жеңилденип, көңүлү ачылып бараткан кези. Тынчтыкты буза "Кара дөө":

- Түз эле жатаканасына айдайынбы? - деди күлдүрөй.

- Жатаканада турабы?

- Ооба. Заводдун жатаканасында. Машина курган завод бар экен го...

- Эмне болуп иштейт?

- Мастермин деп калат...

- Жатаканасына барабыз. Өзүң кирип чакырып чыгасың. Ресторанга барып чардайбыз деп алдайсыңбы?.. Кыскасы чакырып чык. Эгер кичине шек берип, мен жөнүндө, менин эмне кылаарым жөнүндө айтсаң жердин түбүнө түшсөң да таап туруп, кекиртегиңди тирүүлөй суурам. Уктуңбу!?

- Кантип айтайын. Айтпайм. Кыздарга барабыз десем жүгүрүп чыгат. Мурда эки-үч жолу кыздарга алпаргам.

- Туура, кыздарга алпарам де. Жыргалдын туу чокусуна жетесиң де,- Сарыгул кекээрлей сүйлөдү.

"Кара дөө", "аны да мендей жайлайсыңбы" - деп сурап жибере сактап барып токтоду.

- Чыккандан кийин түз шаардын четине айдайсың. Чоң-Арыктын үстүндөгү калың бактуу жээкке. Мени тааныштырба. Өзүм таанышам. Жөн гана "Анан таанышасыңар", - деп кой.

- Макул...

Такси бат эле Фучиктеги жумушчулардын жатаканасына жетип келип токтоду. "Кара дөө" улутунуп алды да чыга жөнөдү.

- Эскертип коеюн. Эч кандай тамаша жок. Жарыкчылыкта жашагың келсе мен айтканды түгөл, так аткар. Жок. Кичине эле кылтыңдасаң өз убалың өзүңө.

"Кара дөө" үн сөз жок жатакана жакка бет алды.

Арадан жарым саат өтпөй орто бойлуу бирөө менен ээрчишип келип калышты. Караңгыда өңү- түсү көрүнбөдү. Быжылдай сүйлөп келип машинанын астына отурду. Артында киши барбы, башкалар отурабы, байкаган да жок.

- Мына, жыргал жашоо эле сеники. Чөнтөгүң толо акча. Кыз десең кыз, катын десең катын даяр. Эмне болсо да жашоонун дооронун сүрүп жатасың. Бизди айтпайсыңбы. Айлыктан айлык күтүп жашамай. Кечке жумуштан баш көтөрмөй жок. Кечинде чарчап келип оңкодон түшмөй. Минтип жүрсөм катын да албай калчудаймын. Башка жумушка кетип калат элем Политехническийдин кечки курсунан окуп жатам. Окуумду бүтсөм көтөрүлгүдөймүн. Анын үстүнө үйгө да кезекке туруп койдум. "Дарак бир жерден көгөрөт" дейт эмеспи. Иштей берейин деп жатам...

Айтылган жерге жеткиче бакылдап, жаагы тынбады. "Кара дөөнү" сүйлөткөн да жок. Артындагы Сарыгул акырын жылып бурчка отуруп алды эле аны да байкабады. Качан гана суу жээгиндеги калың бак жакка бурулганда:

- Ой сен кайда? Катындарың ушул жактабы? Мен үйгө барат экенбиз десе, -деди чоочуй.

- Азыр көрөсүң, деп койду "Кара дөө" да үнүн пас чыгара. Калың бактын арасына барып токтогондо.

- Сени менен тигил жигиттин иши бар экен, - деди арттагы Сарыгулду көрсөтө.

- И-мне. Кайсыл жигит? -Ошондо гана артына бурулуп Сарыгулду карады.

- Сен кимсиң?

- Менби... Мен Сарыгулмун.

- Кайсыл Сарыгул?

- Баягы сен убаданы бузуп катындык кылып, "Кара дөөнүн" агасына арызданганда, алар келип мени "сабайм" деп жулунганда, бирин тигил дүйнөгө жөнөтүп кесилген Сарыгулчу.


Дата добавления: 2015-12-07; просмотров: 118 | Нарушение авторских прав



mybiblioteka.su - 2015-2024 год. (0.028 сек.)