Баяндайтын: Рахпар Кудіретоллакызы Мукашбекова - касіпкер.
"Озін сыйлай білмеу – бакытсыздык, озіне шексіз риза болу – акымактык". Г. Мопассан
– Рахпар Кудіретоллакызы айналамыздагы адамдардын бізге тигізетін асері бар ма?
– Асет Ризаулы, сіздін калаган тулгага айналуынызга ыкпал ететін негізгі себептердін бірі – барынша угыныкты болу. Сіздін баскалармен, – оз омірінізге енуге озініздін руксат еткен адамдарынызбен катынасыныз.
Бізге айналамыздагылардын ыкпалынын кушті, назік те туракты болганы соншалык, олардын бізге каншалыкты асер ететінін кобіне біле бермейміз. Осы жайлы ойлап корініз. Егер Сіздін айналанызда табыстарын ысырап жасап журген адамдар болса, онда Сіздін ысырапшыл адам болуынызга керемет мумкіндік туып тур дей берініз. Егер Сіздін айналанызда жиынга емес, курес жарысына баруды жон коретін адамдар болса, Сіздін де соларга косылып кетуініз ыктимал. Айналадагылардын ыкпал куші осындай.
Бул ыкпал одан ары да терендей туседі. Егер Сіздін айналанызда баскаларды сал алдаудан корыкпай, еш нарсе жок деп есептейтін адамдар болса, – олар Сізді де кейбір ережелерді айналып отуге сендіретін болады. Ол адамдар Сізді шын жолыныздан жайлап тайдырып, енді бір он жыл откен сон, танертенгілік уйкыныздан оянып, озінізден-озініз: «Мен мундай жагдайга калай тап болдым?» – деп сурайтын боласыз.
Жане бул жагдай Сіздін омірініздін соншалык куанышты саті болмайды...
Сізге колайсыз адамдарга уакытты боска жумсамас ушін, озінізге-озініз мынандай уш іргелі сауал койыныз:
1. Мен кандай адамдармен уакытымды шыгындап журмін?
2. Олар маган катысты не істейді?
3. Олармен карым-катынаста болу мен ушін пайдалы ма?
Бул сауалдарды елемеуге болмайды.
Таныстарыныздын арбіріне жумсалган уакытынызга бага берініз. Ол пайдалы ма, толык па, жок алде негізсіз бе, жартыкеш пе? Жауабынызга сенімдісіз бе? Онда мына сауалдар тонірегінде ойланыныз:
Олар Сізді не істеуге мажбурледі?
Олар Сізді не тындауга мажбурледі?
Олар Сізді не окуга мажбурледі?
Олар Сізді кайда болуга мажбурледі?
Олар Сізді не жайында ойлауга мажбурледі?
Олар Сіздін сойлеуінізге калай ыкпал етті?
Олар Сіздін пікірлерінізге калай ыкпал етті?
Акырында, Сіз, шын манінде, осы сауалдар тонірегінде ойланган сон, озінізге-озініз тагы бір мынандай: «Осы таныстарым менін тандап, алдыма койган максатым бойынша осуіме комектесе ме?» – деген сонгы сауал койыныз.
Егер саті тусіп, Сіздін жауабыныз «Иа» болса, мен Сіз ушін куаныштымын. Ал егер, Сіз соншалык сенімді болмасаныз, омірініздегі негізгі ойыншыларыныздын кейбіреулерінін карым-катынасына бага берудін кезі келгені.
Ыкпал жайлы бул маселені елемеу оте онай. Калыпты адам: «Мен осы ортада омір суріп жатырмын, бірак мунын манызы жок. Айналамдагы бул адамдардын маган катысы шамалы» – дейді. Ол кателесіп тур. Барінін манызы бар. Есте сактау ушін: БАРІНІН МАНЫЗЫ БАР дейтін адемі сойлем бар.
Бул кітаптын коптеген кітаптардан айырмасы – калауды акикатка баламай, шындыкты айтуында жатыр. Шын манінде, бул кітаптын басты міндетінін бірі Сізді: «Озінізді-озініз алдайтын кез отті. Мен озімнін кандай мыкты жактарым мен кандай кемшіліктерім бар, маган билік не істейді, маган кандай ыкпал жасайды, оз оміріме ненін асер еткенін калаймын?» – деп айтуга мажбурлеуде жатыр.
Бул сауалдарды талкылап, сосын барып оларды тагы да зер салып окып шыгыныз. Кундылыктардын барі – кайта карауга татиды, бул, асіресе, ыкпал кушіне катысты.
Арманыныз ушін Сізді алдекім урсатын шыгар? Арманыныздын бейнесін алдекім каралагысы келетін шыгар? Ботен біреудін ыкпалы аркылы асіресе, жагымсыз ыкпал аркылы омірініздін калыптасуына жол беру оп-онай. Омірініздін багыт-багдарын ортаныздын белгілеуіне, Сізді ботен пікірдін билеп алуына; Сізді теніз толкындарынын басып калуына; мінезініздін баска біреудін кыспагымен калыптасуына жол беру оп-онай. Маселе мынада жатыр – Сіздін калауыныз осы ма еді?
Сіз кім болгыныз келсе, – сол боласыз ба, не каласаныз, – соган жетесіз бе, калаганыныныздын барін аласыз ба, жок алде арманынызды озгелердін урлаганына жол бересіз бе?
"Адам оз досынын дуние таным, пигылына карай уйлесіп кетеді. Сондыктан кіммен достасуды алдын ала ойланып алган абзал". Пайгамбарымыз Мухаммед(с.г.с.)
Егер Сіз ортанызда дал казірде калыптаскан жагдайга талдау жасаганнан кейін, карым-катынас бакшанызда бірнеше арамшоптін барын айкындасаныз, мынадай шараларды колдануынызга болады:
Біріншіден, озініздін жаксы турмыс халінізге кері ыкпал жасайтын адамдардан кол узініз. Мен мунын киын екенін білемін, асіресе, бул Сіздін отбасыныздын мушелеріне катысты болса, тіпті киын болады. Ал, егер уйінізде арманыныз, максат, муратыныз ушін Сізді унемі урыса беретін біреу болса, ондай урыс оны зор рахатка батыратын болса, онын озінен немесе онын ыкпалынан кутылыныз. Есінізде болсын, бул – Сіздін омірініздін сапасын куткаратын тандау болуы мумкін.
Арине, омірдін карапайым болуы сирек кездеседі. Кейде біз де бизнестегі озімізге колайсыз адамдармен, кызметкерлермен, серіктестермен жане баскалармен карым-катынаска коп уакыт жумсауга мажбур боламыз. Егер Сіз ондай адамдардан іргенізді аулак сала алмасаныз, олармен шектеулі турде гана карым-катынас орнатуга тырысыныз.
Кейде ат усті унамсыз карым-катынас жасаудын озі, Сіздін омірінізге узак уакыт кері асер ететін жагдайы да болады. Егер Сіз аптасына екі тун бойы танысынызбен ішкілікке салынсаныз, акыр аягында тепе-тендіктін ауыткуы мумкін. Мунын салдары бес жыл, он жыл, жиырма жылдан кейін ойранга ушыратуы мумкін.
Орташа денгейдегі адам боп калу онай. Бул ушін Сізге керектінін барі – болмашы адамдармен болмашы істерге негізгі уакытынызды жумсау. Акылды адамдар оз іс-арекеттерін олшеп жумсайды. Олар ненін басты, ненін косалкы екенін біледі. Оларды алгіндей нарселер тыгырыкка жиі тірейді.
Акылды адамдардын да, арине, кездейсок достары болады. Айырмашылыгы – олар достарына негізгі уакыттарын жумсамай, демалыска арналган уакыттарын, ягни оздері ушін салыстырмалы турде манызсыз уакыттарын боледі. Олар кездейсок достыкка жане ар турлі кыдырымпаздыкка оз уакыттарын бекерге шыгындамайды.
Бул – Сіздін омірініз. Сіз оз уакытынызды кіммен откізгініз келеді жане калай откізгініз келеді – ерік озінізде.
"Достык – омір ушін ен кажетті нарсе, ойткені ешкім ешкашан да барлык баска игілікке ие бола турса да, дос жарансыз омірді каламак емес". Аристотель
– Рахпар Кудіретоллакызы, жаксы карым-катынасты калай жасауга болады?
– Асет Ризаулы, жаксы карым-катынастын ережесі: «УАКЫТЫНЫЗДЫН БАСЫМ БОЛІГІН ДУРЫС АДАМДАРМЕН ОТКІЗІНІЗ».
Бул дурыс адамдар кімдер? Бул – Сіздін максатыныз бен міндетінізге байланысты болмак. Айтсе де, негізінен тартіп пен кажырлылык аркылы оз уакыттарын омірдін манін ойлануга, улкен істер аткаруга жумсайтын турмыс-куй дарежесі жаксы жане мадениетті адамдарды ізденіз.
Шын манісінде, улкен табыска ие болушылармен карым-катынас жасау соншалыкты киын емес, оларды оз тобынызга коссаныз болганы.
Карым-катынас жасайтын ортанызды улгайтканынызда Сіз омірлік кундылыктарды есепке алыныз. Бул – максат тургысынан карым-катынас жасау деп аталады.
Маселен, табыска жетуініздін жоспарын жасауда Сізге комектесетін бірнеше табыскер адамдарды табыныз, Сіздін куш-куат жаттыгуыныздын жоспарын жасауга, дурыс тамактануды уйретуге септігі тиетін, денсаулыгы жаксы бірнеше адамдарды табыныз; калай омір суруді білетін, Сізге татитын, омір суру калпынын сырларын уйрететін, кейбір адамдарды табыныз. Ол адамдармен калай достасу керектігі турасында кам жеменіз, табыска кол жеткізген адамдардын кобі оз білгендерін баскалармен болісуге куштар болады. (Балки, олардын табыска жетулері сондыктан да болар.
Табыска кол жеткізген адамдар оздеріне кайран калатын адамдарды мукият іздеп журеді. Олар шабыт пен білімді карым-катынастын дурыс орнегі натижесінен алуга болатынын біледі.
Карым-катынас – байлык пен бакытка бастар жолдардын бірі. Жагымсыз ыкпалдардын арам шоптерін оз омірінізде болдырмауга тырысыныз. Ол арам шоптердін орнына егістіктін, мауелі бактын тукымдарын «осірініз». Зор табыстын кандай егінін жинайтынынызды елестете алар ма екенсіз?
Керекті адамдармен унемі карым-катынаста болыныз. Себебі таныстык пен байланыс талай есікті «теуіп ашуынызга» комектесіп, кедергі жасайтын керексіз бейнеттен куткарады. Байланыстын сапасы мен саны баска асерлермен салыстырганда аса манызды. Кажетті адаммен кажетті жерде, керекті уакытта танысуыныз омірінізді тубегейлі озгертіп жіберуі мумкін. Таныстарыныздын шенберін улгайта беру ушін тізім жасап, когамдык жумыстарга белсене араласыныз.
Тізім жасаныз: Біріншіден озінізге пайдасы тиеді-ау деген озініз туратын жердегі беделді адамдардан бастап, улттык денгейге дейін ел колемінде атагы шыккан алдынгы катарлы 25 адамнын тізімін жасаныз. Осылардын аркайсымен жакын арадагы 12 айдын аралыгында кездесудін жоспарын жасаныз. Осылармен кездесіп болганнан кейін тагы да осындай 25 адамнын тізімін жасаныз. Бул тізімге – жергілікті акімнен бастап, укімет депутаттары мен улкен касіпкерлерді кіргізініз. Озініз білуге тиісті адамдарды тугел тізініз, сонан кейін осы адамдармен кездесудін жоспарын жасаныз, осы жоспарды узакка созбай іс жузіне асырыныз.
Дата добавления: 2015-12-08; просмотров: 141 | Нарушение авторских прав