|
Читайте также: |
— Кого, дедушка? — спросил я, вскакивая с постели.
Дед навалился на стол, потом стал медленно сползать вниз и вдруг опрокинулся навзничь.
- ბაბუა! - მივვარდი მე, მაგრამ იგი უკვე აღარ იყო.
— Дедушка! — крикнул я. Дедушка!
ბრძენი კაცი იყო ბაბუჩემი და ისე მოხდა, როგორც მას უნდოდა.
Дедушки больше не существовало.
მე არ შემშინებია. ჩავიცვი, ოდის ყველა კარი, ყველა ფანჯარა გავაღე და აივანზე გავედი.
Все произошло так, как хотелось моему доброму, мудрому деду…
2 ნოემბერი თენდებოდა გარეთ. ცა სარკესავით ცივი და პრიალა იყო, გაფერმკრთალებული, სასწორსამართალი პიდაპირ ჩვენი ეზოს თავზე ეკიდა, ეზოში ჩავედი, დაცვარულ ბალახზე შევდექი ფეხშიშველი. გრილმა ჟრუანტელმა დამირბინა ტანში. ყანაში აუჭრელი ჩალის ღერები შრიალებდნენ. რატომღაც გავიფიქრე, ალბათ, ყველაფერი იციან და ახლა ჩემზე ჩურჩეულებენ-მეთქი. მსხლის ძირში რომ გავიარე, დავიხარე და ჩამოვარდნილი მსხალი ავიღე მიწიდან, პერანგის სახელოზე შევიწმინდე და ჩავკბიჩე, ჩავკბიჩე და მხოლოდ ახლა ვიგრძენი, როგორ მქონდა პირი გამშრალი.
Наступило утро 2 ноября.
На холодном и блестящем как зеркало небе одна за другой гасли звезды.
Я спустился во двор, босиком прошелся по росистой траве. Холодная дрожь пробежала по телу… Шумели неубранные стебли кукурузы… Проходя мимо грушевого дерева, я машинально нагнулся, подобрал и откусил грушу и только тогда почувствовал, что во рту у меня пересохло.
\ ეზოს ჭიშკარი ბოლომდე გავაღე, შუკაში გავედი და მეზობლის ჭიშკარს მივადექი.
Спокойно, не спеша я распахнул ворота пересек дорогу, подошел к соседскому плетню и позвал:
- მარგალიტა! - დავიძახე. რომ არავინ მიპასუხა, ხმას ავუწიე. ყველაფერს მშვიდად და დინჯად ვაკეთებდი. მეორე დაძახებაზე კარი ჭრიალით გაიღო და აივანზე მარგალიტა გამოვიდა.
— Маргалита!
Никто не отозвался, было еще очень рано. Я позвал громче.
Скрипнула дверь, и на балкон вышла заспанная женщина.
- რომელი ხარ? - იკითხა ნამძინარევი ხმით.
— Кто там?
- მე ვარ, გოგიტა!
— Это я, Гогита!
- რა იყო, გოგიტა, ამ შუაღამისას რამ შეგაწუხა?
— Чего тебе?
- ჩამოდი ერთი ეზოში, საქმე მაქვს შენთან.
— Спустись во двор, дело у меня.
- მთვრალი ხარ, გოგიტა?
— Ты что, пьян, парень?
- ბაბუა მოკვდა, მარგალიტა, და შემიცხადე, თუ ქალი ხარ!
— Умер дедушка, Маргалита… И некому его оплакать… Я прошу тебя…
- გაგიჟდი, გოგიტა?!
— Да что т говоришь!
- ნუ გამაწბილებ, მარგალიტა, თუ და ხარ, შემიცხადე ბაბუა! - მარგალიტა ჩამოვიდა ეზოში და ისევე, როგორც იყო, ფეხშიშველა, გამომყვა. ჩემს ეზოში რომ ჩავედით, წინ გავუშვი. კიბეზე რომ შედგა, უკან მოიხედა შემკრთალმა.
Не сказав ни слова, Маргалита — непричесанная, босая — сбежала вниз по лестнице. когда мы подошли к нашему дому, я пропустил ее вперед. Женщина ступила на лестницу, но вдруг остановилась и в замешательстве обернулась ко мне.
- ნუ გეშინია! - ვუთხარი მე მშვიდად და ჩემი აივნის პირდაპირ მოლზე დავჯექი.
— Не бойся! — сказал я тихо и присел прямо на влажную траву.
\ მარგალიტა აივანზე ავიდა, ბირკვილიან მოაჯირს მოადგა, თმა გაიშალა და სოფელს გახედა.
Маргалита поднялась на балкон, повернулась лицом к деревне и распустила волосы…
●
ბაბუას გასვენების დღე, 1943 წლის 4 ნოემბერი, კვირა იყო.
Дедушку хоронили в воскресенье, 4 ноября 1943 года.
ხალხმა ნაშუადღევს იწყო მოსვლა.
Народ стал подходить после полудня.
\ Шли группами — про признаку родства или местожительства. Перед каждой группой следовали плакальщицы и двое детей со стружковым венком в руках. (оригинал см. ниже)
\ მეზობლის ქალები, რომლებიც ჭირისუფლობას სწევდნენ, ბაბუას ნაცვლად მე დამტიროდნენ.
Мои ближайшие соседки, взявшие на себя все хлопоты по устройству похорон, оплакивали скорее меня, чем деда:
- უბედურო გოგიტაა, რა გე-შვე-ლე-ბა ნენაააა!
— Несчастный мА-а-льчик, как же ты проживе-ешь один-одине-е-е-шинек, сирота бе-е-едненький!…
მე ვიდექი კართან, მკლავზე შავარშიაშემოხვეული და მშვიდად ვართმევდი ხელს მოსამძიმრეებს, არც ერთი წვეთი ცრემლი, არც ერთი ამოოხრება.
Я стоял у дверей с черной повязкой на руке и степенно, без слез и стонов, отвечал на рукопожатия соболезнующих.
- იტირე, გოგიტა, თორემ გაგისკდება გული, ბიჭო! - მთხოვა მარგალიტამ.
მე თავი დავუქნიე, კი, ვიტირენ-მეთქი...
— Ты поплачь, поплачь, Гогита, легче станет! — шепнула мне на ухо Маргалита. Я согласно кивнул головой.
\ ხალხი მოდიოდა მოყვრობის, მირონის, გვარებისა და უბნების მიხედვით დაწყობილი. ყველა ჰგუფს წინ ბურბუშელას გვირგვინიანი ორი ბავშვი და ერთი თმაგაშლილი დედაკაცი მოუძღოდა.
(перевод см. выше)
\ შუკა, ეზო და აივანი მოტირალი ხალხით აივსო. ყაყანებდნენ, კამათობდნენ, მსჯელობდნენ. აქა-იქ თავშეკავებული სიცილიც ისმოდა.
Балкон, двор и даже дорога были полны людей. Стояли, судачили, делились новостями, спорили, кое-где даже смеялись…
\ უცებ ეზო შეტორტმანდა, ჯერ ჩოჩქოლი ატყდა, მერე სამარისებული სიჩუმე ჩამოვარდა და ხალხი ორად გაიყო. ფართოდ გაღებულ ჭიშკარში ხოზიკით გაწეპილი, წითელ ალიზა ტალახში ამოსვრილი, გაბანჯგვლული, დაქანცული, ყურებჩამოყრილი და თავჩაქინდრული ძაღლი შემოვიდა. გვერდზე გაუხედავად გაიარა ორად გაყოფილი ხალხი, აივანზე ამოვიდა, დიდი ოთახი, რომელშიც ბაბუა ესვენა, გადაჭრა, ბაბუას საწოლ ოთახში შევიდა და ცარიელ საწოლს დახედა, მერე ზალაში გამოვიდა. ტახტზე დასვენებულ კუბოს მიადგა. უკანა ფეხებზე შედგა, წინა თათები ტახტს დააბჯინა, კისერი წაიგრძელა და ბაბუას დახედა. ლამაზი, სპეტაკი, მშვიდი და სათნო იწვა ბაბუა თავის სასახლეში. ძაღლმა ერთ ხანს უყურა ბაბუას, მერე მოტრიალდა, წამოვიდა და ჩემს ფეხებში დაწვა გატრუნული.
Вдруг в толпе что-то произошло. Сперва она зашумела, потом наступила мертвая тишина. Люди расступились, и в образовавшемся коридоре показалась лохматая, грязная, с приставшими к шерсти шариками чертополоха Собака. Не глядя на людей, не обращая ни на кого внимания, Собака проследовала через весь двор, поднялась на балкон и заглянула в дедушкину комнату. Не найдя там никого, она вошла в зал, приблизилась к гробу, встала на задние лапы, передними уперлась в тахту, вытянула шею и… замерла. Долго смотрела Собака на спокойное, доброе и красивое лицо деда, потом повернулась, подошла ко мне и молча улеглась у моих ног.
- დიდება შენდა, უფალი! - აღმოხდა ვიღაცას ჩემს უკან, მე თავი ვეღარ შევიკავე, სახეზე ხელები ავიფარე და ხმამაღლა ავტირდი.
— Слава тебе господи! — вырвалось у кого-то.
И тут я не выдержал, закрыл лицо руками и громко зарыдал.
დაახლოებით ხუთ საათზე კიდევ ერთი სასწაული მოხდა.
Около пяти часов дня произошло другое чудо.
\ ზალაში ბადრია მეთუთუნე შემოვიდა. ჩემს ფეხებთან გაწოლილი ძაღლი რომ დაინახა, შეკრთა, მაგრამ იხტიბარი არ გაიტეხა და სამძიმრის მოსახდელად ჩემსკენ დაიძრა. მაშინ წამოდგა ძაღლი. მთელ ტანზე ბანალი აეძაგრა, კუდი ბოროტად გაუგრძელდა. ეშვები გააელვა და გაბმულად, შემზარავად დაიღრინა.
В комнату вошел Бадриа. Увидев лежащую у моих ног Собаку, он вздрогнул, но быстро овладел собой и с приличествующим обстоятельствам выражением лица направился ко мне. Собака вскочила, ощетинилась, оскалила зубы и сердито зарычала.
\ ბადრიამ უკან დაიხია. ძაღლმა ერთი ნაბიჯი გადადგა მისკენ.
Бадриа отступил, Собака сделала шаг вперед.
- გაჩერდი, ძაღლო! - თქვა ბადრიამ და ფერი წაუვიდა.
— Но, но, пошла! — проговорил побледневший Бадриа.
ძაღლი მშვილდივით მოზიდული იდგა.
Собака глядела на него налитыми злобой глазами.
- მატირე, ძაღლო, ეს პატიოსანი მოხუცი! - უნაიროდ დაიღიმა ბადრიამ, ძაღლმა ღრენას უმატა და კიდევ ერთი ნაბიჯი გადადგა.
— Дай же поплакать над человеком! — попытался улыбнуться Бадриа.
Собака зарычала громче и приблизилась к нему.
- უთხარი, ბიჭო, ამ უჯიშოს რამე! - მომიბრუნდა საქციელწამხდარი ბადრია.
— Скажи ей что-нибудь! — одернулся ко мне растерявшийся Бадриа.
„ამან კი იცის, ვინ ესროლა თოფი, მაგრამ არ გინდა ათქმევინო?!“ - გამიელვა თავში ბაბუას ნათქვამმა.
«А она знает! Знает, да не может сказать!» — вспомнил я слова деда и сказал:
\ - გადადი ბადრია, ეზოდან! - ვთქვი მე. - მერე გამახსენდა, ბაბუამ ცარიელი თოფი რომ დამიბრუნა და მითხრა - ასე თუ ქენი, ბაბუა, შენ, ცხოვრება გაგიჭირდებაო, მაგრამ აღარ გადავთქვი.
— Бадриа, уйди из моего дома!
«Если ты всегда будешь поступать так, трудно тебе придется в жизни», — вспомнил я слова деда и все повторил:
\ - გადადი, ბადრია, ეზოდან! - გავიმეორე და ბადრია გადავიდა ეზოდან.
— Уйди, Бадриа, из моего дома.
Бадриа ушел.
●
დილით ადრე ხმაურმა გამაღვიძა, აივანზე გავვარდი საცვლების ამარა.
Утром меня разбудил какой-то шум. В одном белье я выскочил на балкон.
- ბიჭო, გოგიტა, გააჩერე ეს შობელძაღლი, თორემ დაგვჭამა ცოცხლად! - მეძახდა სკამების წასაღებად მოსული მეზობელი.
— Гогита, уйми проклятую собаку, чуть не загрызла нас! — кричали пришедшие за стульями соседи.
სოფელს გავხედე. ოდებიდან კვამლი ამოდიოდა თეთრ ბოლქვებად. მამლები ყიოდნენ, ძროხები ბღაოდნენ, თხები პეტელაობდნენ, თიკნები კიკინებდნენ, ქათმები კრიახობდნენ, კონცხოულაზე უშველებელი მზე შემომდგარიყო... უცებ სხეული სითბოთი ამევსო და ყურებში სასიამოვნო ზარმა დარეკა.
Дата добавления: 2015-07-20; просмотров: 59 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| 5 страница | | | Я у себя одна 1 страница |