ОСУД разработан: учителями СШ № 1 города Актобе - Жумагалиевой Р.М., Альсуеуовой Г.С., Бимановой В.Т.
ОСУД откорректирован:учителем СШ № 26 г. Актобе - Колосок Татьяной Николаевной
| №
| Есептер
| Жауабы
|
|
| 5 бет қағазда 40 марка жапсырылған. Осындай 3 бет қағазда неше марка жапсырылған?
| Х:3=40:5
Х:3=8
Х=8∙3
Х=24
|
|
| Мотоциклші 240 км жолды 3 сағатта өтті. Мотоциклшінің жылдамдығы қандай?
| Х∙3=240
Х=240:3
Х=80
|
|
| Кеме 340 км жолды 5 сағатта жүзіп өтті. Кеме жылдамдығын тап.
| Х∙5=340
Х=340:5
Х=68
|
|
| Тұрақта 534 машина тұр, ал екінші тұрақта 53-і артық.Екі тұрақтағы барлығы қанша машина?
| Х-53=534
Х=534+53
Х=587
|
|
| Вагоннан әрқайсысы 25кг-дық 453 қап ұн алынды. Сонда вагонда әлі 521қап ұн қалды.Вагонда қанша кг ұн болған?
| Х-25∙453=521
Х-11325=521
Х=11325+521
Х=11846
|
|
| Қоймадан дүкенге 1234 тігін машинасы жөнелтілді. Сонда қоймада әлі 5 қатартігін машинасы қалды.Әр қатарда 352 тігін машина.
Қоймада алдын ала неше тігін машинасы болған?
| Х-1234=352∙5
Х-1234=1760
Х=1234+1760
Х=2994
|
|
| Бақшаға бірнеше көшет алма ағашы және 45 көшеттен 15 қатар алмұрт отырғызылды. Барлығы 5432 көшет отырғызылса, алма көшеті қанша болған?
| Х+45∙15=5432
Х+675=5432
Х=5432-675
Х=4757
|
|
| Дүкенде 1250кг печенье болған.Біраз бөлігін сатқаннан кейін дүкенде 235 кг печенье қалды.Қаншасы сатылды?
| 1250-Х=235
Х=1250-235
Х=1015
|
|
| Бір күнде ондаған кг алма жинап алды. Оның 3443 кг-н сатып жібергенде әлі 540 кг-ы қалды. Барлығы қанша кг алма жинап алынған еді?
| Х-3443=540
Х=3443+540
Х=3983
|
|
| Периметрі 300 м болатын тең қабырғалы үшбұрыштың қабырғасының ұзындығын тап.
| Х∙3=300
Х=300:3
Х=100
|
|
| 32-литрлік ыдысқа 4 шелек су құйғанда толды. Шелекке қанша су сияды?
| Х∙4=32
Х=32:4
Х=8
|
|
| 102 литр сүтті тең бөліп құю үшін алдымен 30 шөлмек, соңынан тағы 4 осындай шөлмек әкелінді. Әр шөлмектің сиымдылығын тап.
| (30+4)∙Х=102
34∙Х=102
Х=102:34
Х=3
|
|
| Шаршының периметрі 512 см.Шаршы қабырғасын тап.
| Х∙4=512
Х=512:4
Х=128
|
|
| Дәулет бір сан ойлады. Егер 5404 санын осы санға бөлсе, бөлінгіш 4-ке тең болады.Дәулет қандай сан ойлаған?
| 5404:Х=4
Х=5404:4
Х=1351
|
|
| 45-литрлік ыдысқа шелекпен 5 рет су құйғанда ыдыс толды.Шелекке қанша су сияды?
| Х∙5=45
Х=45:5
Х=9
|
|
| Шаршы пішінді спорт алаңының периметрі 1400 м.Бір жағының ұзындығын тап.
| Х∙4=1400
Х=1400:4
Х=350
|
|
| Азамат бір сан ойлап оны 3 еселенді. Сонда пайда болған сан 123 пен 111 сандарының қосындысына тең болады. Азамат қандай сан ойлаған?
| Х∙3=123+111
Х∙3=234
Х=234:3
Х=78
|
|
| 1404 литржанар майды тең бөліп құю үшін алдымен сиымдылығы бірдей 14 ыдыс, соңынан тағы осындай 12 ыдыс алғызылды. Әр ыдыстың сиымдылығын тап.
| (14+12)∙Х=1404
26∙Х=1404
Х=1404:26
Х=54
|
|
| Периметрі 210 см, ұзындығы15 см тік төртбұрыштың енін тап.
| (Х+15)∙2=210
(Х+15)=210:2
Х+15=105
Х=105-15
Х=90
|
|
| Тіктөртбұрыш қабырғаларның қосындысы 324 см, ені 41 см.Ұзындығын тап.
| (Х+41)∙2=324
(Х+41)=324:2
Х+41=162
Х=162-41
Х=121
|
| №
| Есептер
| Жауабы
|
|
| Мектепке біраз көшет әкелінді.Бірінші сынып оқушылары 6 көшет, екінші сынып оқушылары 8 көшет отырғызды. Егер әлі 9 көшет отырғызылмай өалса, мектепке қанша көшет әкелінген?
| Х-(6+8)=9
Х-14=9
Х=9+14
Х=23
|
|
| Суретшіге бірнеше сурет салуға тапсырыс берілді. Суретші жазда 65 сурет, күзде 7 сурет салды. Оған әлі 8 сурет салу керек болса, қанша суретке тапсырыс берілген?
| Х-(65+7)=8
Х-72=8
Х=72+8
Х=80
|
|
| Қоймадан дүкенге 70 жәшік шабдалы мен 80 жәшік өрік жіберілді. Егер қоймада тағы 90 жәшік жеміс қалса, бастапқыда қанша жәшік болған?
| Х-(70+80)=90
Х-150=90
Х=90+150
Х=240
|
|
| Бөлімде 550 тұрмыстық техника; 60 теледидар, 50 бейнеплеер және магнитофон болды. Бөлімде қанша магнитофон болған?
| 60+50+Х=550
110+Х=550
Х=550-110
Х=440
|
|
| Астанада үш жылда 570 тұрғын үй салынды. Бірінші жылы 98 үй, екінші жылы 87 үй салынса, үшінші жылы қанша үй салынған?
| 98+87+Х=570
185+Х=570
Х=570-185
Х=385
|
|
| Біздің мысықтың 8 кіші мысықтары бар: 2 ақ, 3 қара және бірнеше сары.Сары түсті кіші мысықтар нешеу?
| 2+3+Х=8
5+Х=8
Х=8-5
Х=3
|
|
| Шаршының периметрі 8 см. Қабырғасы неге тең?
| Х∙4=8
Х=8:4
Х=2
|
|
| Тіктөртбұрыштың ені 3 см.Егер периметрі 16 см болса, ұзындығы неге тең?
| (Х+3)∙2=16
Х+3=16:2
Х+3=8
Х=8-3
Х=5
|
|
| Тіктөртбұрыштың ұзындығы 7 см, периметрі 20 см болса, ені неге тең?
| (Х+7)∙2=20
Х+7=20:2
Х+7=10
Х=10-7
Х=3
|
|
| Тіктөртбұрыштың ені 6 см. Ұзындығы неге тең болады,егер оның периметрі 32 см болса?
| (Х+6)∙2=32
Х+6=32:2
Х+6=16
Х=16-6
Х=10
|
|
| Үшбұрыштың бір қабырғасы 12см, екінші қабырғасы 16 см. Периметрі 45 см болса, үшінші қабырғасы неге тең?
| Х+12+16=45
Х+28=45
Х=45-28
Х=17
|
|
| Жылқы жасының ұзақтығы 25 жыл. Оның 1/5 бөлігін ол өседі. Жылқы неше жыл өседі?
| Х∙5=25
Х=25:5
Х=5
|
|
| Жүргінші 5 км/сағат жылдамдықпен15 км жолды қанша уақытта өтеді?
| Х∙5=15
Х=15:5
Х=3
|
|
| Колхоздан театрға 96 адам, үш атобус және бірнеше жеңіл көлікпен келді. Әр автобуста 27адам, ал әр жеңіл көлікте 5 адам келсе, неше жеңіл көлік келген?
| 3∙27+Х∙5=96
81+Х∙5=96
Х∙5=96-81
Х∙5=15
Х=15:5
Х=3
|
|
| 100 кг күнбағыстан 50 кг өсімдік майы алынды. 9 тонна май алу үшін неше килограмм күнбағыс керек?
| Х∙50=100∙9000
Х∙50=900000
Х=900000:50
Х=18000
|
|
| Сарайда 66 шөже мен бірнеше үйрек балапаны бар.Егер шөжелер санын 3 есе арттырса, ал үйрек балапанын 6 есе кемітсе, олардың саны теңеседі. Фермер неше үйрек балапанын сатып алған?
| Х:6=66∙3
Х:6=198
Х=198∙6
Х=1188
|
|
| Фермада 309 ешкі және бірнеше қой болды. Егер ешкі санын 3 есе кемітіп, қой санын16 есе арттырса, олар теңеседі. Фермер неше қой сатып алған?
| Х+16=309:3
Х+16=103
Х=103-16
Х=87
|
|
| Құс фермасында 234 тауық және бірнеше қораз бар. Егер тауық санын 2 есе азайтып, ал қораз санын 3 есе арттырса, олардың саны бірдей болады.Фермада неше қораз бар?
| Х∙3=234:2
Х∙3=117
Х=117:3
Х=39
|
|
| Кітапханадан 27 адам кеткенде онда қалған адам саны кеткен адам санынан 3 есе артық болды.Кітапханада алғашқыда неше адам болған?
| Х-27=27∙3
Х-27=81
Х=81+27
Х=108
|
|
| Ұшақтағы жүктің бір бөлігін 6 тонналық 3 көлікке тиеп алып кетті.Ұшақта тағы 62 т жүк қалса, ұшақ қанша жүк жеткізген?
| Х-6∙3=62
Х-18=62
Х=62+18
Х=80
|
|
| Шаршы қабырғасы Х см,ал периметрі 356 см.Теңдеу құра отырып, шаршы қабырғасын тап.
| Х∙4=356
Х=356:4
Х=89
|
|
| Әрқайсының салмағы 45 кг болатын 13 қорап печенье және 4 қорап кәмпит әкелінді. Егер барлығының салмағы 750 кг болса, бір қорап кәмпит салмағы неге тең?
| 45∙13+Х∙5=1750
585+ Х∙5=1750
Х∙5=1750-585
Х∙5=1165
Х=1165:5
Х=233
|
|
| Мектеп буфетіне әрқайсысы 35 кг-нан4 қорап кәмпит және 6 қорап зефира әкелінді.Егер барлық тәттінің салмағы 380 кг болса, бір қорап зефирдің салмағы қандай?
| 35∙4+Х∙6=380
140+ Х∙6=380
Х∙6=380-140
Х∙6=240
Х=240:6
Х=40
|
|
| Айшада 575 тенге болды. Ол 6 альбом сатып алды, әрқайсысы 35 тенгеден. Айшада қанша ақша қалды?
| 35∙6+Х=575
210+Х=575
Х=575-210
Х=365
|
|
| Өрік ағашынан 390 өрікті жинап алды. Ағаштың 8 бұтағының әрқайсында 17өріктен жиналмай қалды. Өрік ағашында бастапқыда қанша өрік болған?
| Х-390=17∙8
Х-390=136
Х=390+136
Х=526
|
|
| 4 гүлзардың әрқайсында 52 гүлден өсіп тұр. Бірнеше гүлді кесіп алғанда гүлзарларда 29 ақгүл қалды. Қанша гүлді кесіп алған?
| 4∙52-Х=29
208-Х=29
Х=208-29
Х=179
|
|
| Столда 9 үйме дәптер жатыр. 35 тор көз дәптердің әр үймесінде 7-ден екені белгілі.Қалғаны ұзын жол дәптер. Ұзын жол дәптер неше үйме?
| 35:7+Х=9
5+Х=9
Х=9-5
Х=4
|
|
| Анасы тәтті нан пісірді. Үш баласы әрқайсы 4-ден жегенде 12 тәтті нан қалды. Анасы неше тәтті нан пісірген?
| Х-4∙3=12
Х-12=12
Х=12+12
Х=24
|
|
| Хауыздың көлемі 675 м³. Ұзындығы - 15 м, биіктігі - 5 м. Хауыздың ені неге тең?
| 15∙5∙Х=675
75∙Х=675
Х=675:75
Х=9
|
|
| Бақшаға шие көшеттері мен 6 қатар өрік көшетін отырғызды.Әр қатарға 13 көшет отырғызғаны белгілі. Егер барлығы 217 отырғызылса неше шие көшет отырғызылған?
| Х+13∙6=217
Х+78=217
Х=217-78
Х=139
|
| №
| Есептер
| Жауабы
|
|
| Тік төртбұрыштың қабырғалары 6см және Х см, ал периметрі 58см. Теңдеу құра отырып, белгісіз қабырғасын тап.
| (6+Х) ∙ 2=58
6+Х=58:2
6+Х=26
Х=26-6
Х=20
|
|
| Шаршы қабырғасыХ см, ал периметрі 96см. Теңдеу құра отырып,шаршы қабырғасын тап.
| Х∙4=96
Х=96:4
Х=24
|
|
| Әрқайсының салмағы 50 кг болатын 7 қорап печеньежәне 5 қорап кәмпит әкелінді. Егер барлығының салмағы 750 кг болса, бір қорап кәмпиттің салмағы қандай?
| 50∙7+Х∙5=750
350+ Х∙5=750
Х∙5=750-350
Х∙5=400
Х=400:5
Х=80
|
|
| Мектеп асханасына 8 килограмдық 7 қорап кәмпитжәне 5 қорап зефир әкелінді. Егер барлық әкелінген тәттілердің салмағы 86 кг болса, бір қорап зефирдің салмағы неге тең?
| 8∙7+Х∙5=86
56+ Х∙5=86
Х∙5=86-56
Х∙5=30
Х=30:5
Х=6
|
|
| Ерланның 75 тенге ақшасы болған, ол 9 тенгелік 8 қаламсап сатып алды. Ерланда қанша ақша қалды?
| 8∙9+Х=75
72+Х=75
Х=75-72
Х=3
|
|
| Океанариум көлемі 576 м³. Ұзындығы 8 м, биіктігі 9 м болса, ені қаншаға тең?
| 8∙9∙Х=576
72∙Х=576
Х=576:72
Х=8
|
|
| Жұмыскерлер 90 пәтерді жөндеу қажет болатын. 6 пәтерлік бірнеше үйді жөндеп біткенде оларға әлі 60 пәтерді жөндеу қажет болатын.Жұмыскерлер неше үйді жөндеп бітті?
| 90-Х∙6=60
Х∙6=90-60
Х∙6=30
Х=30:6
Х=5
|
|
| Таразының бір жағына 7 килограмдық бірнеше пакет ұн салынған. Таразыны теңестіру үшін екінші жағына 5 кг және 9 кг-дық гір тасын қойды.Таразыға неше пакет ұн қойылған?
| Х∙7=5+9
Х∙7=14
Х=14:7
Х=2
|
|
| Тіктөртбұрыш периметрі 880 см. Бір қабырғасының ұзындығы 60 см. Екінші қабырғасын тап.
| (Х+60)∙2=880
Х+60=880:2
Х+60=440
Х=440-60
Х=380
|
|
| Ұл балада 600 тенге ақшасы болды,ал қыз балада бірнеше 50тенгелік тиын болды. Ұлға тағы 900 тенге ақша бергенде екеуінің ақшасы теңесті. Қыз балада неше 50 тенгелік тиын болған?
| Х∙50=600+900
Х∙50=1500
Х=1500:50
Х=30
|
|
| Аулада 60шөже және бірнеше тауық жүр.Егер тауық санын 6 есе артырып,ал шөже санын 5 есе азайтса олардың саны тең болады. Аулада неше тауық жүр?
| Х∙6=60:5
Х∙6=12
Х=12:6
Х=2
|
|
| Алматының хоккей стадионына Костанайдан 50 хоккейші және Қарағандыдан бірнеше хоккейші келді. Олар 9 адамнан 8 командаға бөлінді.Қарағандыдан неше хоккейші келген?
| 50+Х=9∙8
50+Х=72
Х=72-50
Х=22
|
|
| Фермер 57 бұзау және бірнешеқозы сатып алды. Егер қозы санын 5 есе артырып, ал бұзау санын 9-ға кемітсе олардың саны бірдей болады. Фермер неше қозы сатып алған?
| Х+5=57-9
Х+5=48
Х=48-5
Х=43
|
|
| Қала мен ауылдың арасы 700 км.Бір мезгілде қарама- қарсы жүк және жеңіл көліктер шығып, 7 сағаттан кейін кездесті. Егер жүк көліктің жылдамдығы 60 км/сағ болса, жеңіл көлік жылдамдығын тап.
| (Х+60)∙7=700
Х+60=700:7
Х+60=100
Х=100-60
Х=40
|
|
| Тіктөртбұрыш пішінді жер участкесінің қоршауының ұзындығы 900 м.Ұзындығы 90 м болса, ені неге тең?
| (Х+90)∙2=900
Х+90=900:2
Х+90=450
Х=450-90
Х=360
|
|
| Тіктөртбұрыш пішінді егіс алқабын периметрі 9650 м, алені 960 м. Алқаптың ұзындығы неге тең?
| (Х+560)∙2=960
Х+560=9605:2
Х+960=4825
Х=4825-960 Х=3865
|
|
| Алмұрт ағашынан 590 алмұртты жинап алғанда әлі алынбаған 5 бұтақ қалды. Әр бұтақта 6 алмұрттан қалды. Ағашта алғашқыда қанша алмұрт болған?
| Х-590=5∙6
Х-590=30
Х=590+30
Х=620
|
|
| Әкем 56 жаста, ол інісінен 9 жас үлкен. Әкемнің інісі неше жаста?
| Х+9=56
Х=56-9
Х=47
|
|
| Қоймадан 678 кг шабдалы және 588 кг алмұрт әкелінді. Егер қоймада 609 кг жеміс қалса, бастапқыда қанша килограмм жеміс болған?
| Х-(678+588)=609
Х-1266=609
Х=1266+609
Х=1875
|
|
| Қоймадан 5 тонна картоп пен 7 тонна қызылша әкетілді. Егер қоймада әлі 6 тонна көкөніс қалса, бастапқыда қанша тонна көкөніс болған?
| Х-(7+5)=6
Х-12=6
Х=12+6
Х=18
|
|
| Тіктөртбұрыш қабырғасы 8см, ені Х см, периметрі 88 см болса, енін есепте.
| (8+Х)∙2=88
(8+Х)=88:2
8+Х=44
Х=44-8
Х=36
|
|
| Әжеге 99 жаста, ол өз баласынан 61жас үлкен. Баласы неше жаста?
| Х+61=99
Х=99-61
Х=38
|
|
| 9 гүлзардың әрқайсысында 60 гүлден өсіп тұр. Біраз гүлдерді кесіп алғаннан кейін гүлзарларда барлығы 70 гүл қалды. Қанша гүл кесіліп алынған?
| 9∙60-Х=70
540-Х=70
Х=540-70
Х=470
|
|
| 567 кг алманы 7 килограмдық пакеттерге бөліп салды, ал осындай пакеттерге алмұртты да бөліп салған. Барлығы 99 пакетке бөліп салынса алмұрт неше пакетке бөлініп салынған?
| 567:7+Х=99
81+Х=99
Х=99-81
Х=18
|
|
| 9түп қарақат ағашының әрқайсысынан 6 кг жеміс жинап алынды. Қарақаттың бір бөлігін қайнатпа жасауға ал қалғанын 5 килограмдық 7себетке бөліп салды. Қайнатпа жасауға қанша килограмм қарақат пайдаланды?
| 9∙6-Х=7∙5
56-Х=35
Х=56-35
Х=19
|
|
| Берік 656 дәптер сатып алды,ұзын жол дәптердің әрқайсысында 80 дәптерден 7 бумаға жинады. Ал торкөз дәптерді өзара тең 6 бумаға жинады. Бір бумада неше торкөз дәптер бар?
| 80∙7+Х∙6=656
560+Х∙6=656
Х∙6=656-560
Х∙6=96
Х=96:6
Х=16
|
|
| Алма ағашынан 90 алманы жинап алғанда әлі 7 бұтақ жиналған жоқ. Әр бұтақта 8 алмадан қалса, ағаштың бастапқыда қанша алма болған?
| Х-90=8∙7
Х-90=56
Х=56+90
Х=146
|
|
| 6 сөренің әрқайсысында 67кітаптан жиналған,оған тағы бірнеше кітап қосқанда барлық кітап саны 600 болды. Қанша кітап әкеліп қосылған?
| 67∙6+Х=600
402+Х=600
Х=600-402
Х=198
|
|
| 7 гүлзардың әрқайсысында 50 гүлден өсіп тұр, бірнеше гүлді кесіп алғанда барлығы 50 гүл қалды. Неше гүлді кесіп алған?
| 7∙50-Х=50
350-Х=50
Х=350-50
Х=300
|
|
| Үстелде 50 үйме дәптер жатыр, әр үймеде 8 дәптерден, торкөз дәптер 56.Ұзын жол дәптерлер неше үйме?
| 56:8+Х=50
7+Х=50
Х=50-7
Х=43
|
|
| Әжей тоқаш пісірді 5 немересі әрқайсысы 6 тоқаштан жегенде 67 тоқаштан қалды.Әжей қанша тоқаш пісірді?
| Х-6∙5=67
Х-30=67
Х=67+30
Х=97
|
|
| Аржан 67қызыл және бірнеше көк текше пішінді затты, қоропқа 50 данадан 9 қатарға орналастырды.Қоропқада неше көк текше пішінді зат болған?
| 67+Х=50∙9
67+Х=450
Х=450-67
Х=383
|
|
| Оқушының ұзын жол 55 дәптері және бірнеше торкөз діптері бар, ол досына 5 ұзын жол дәптерді сыйлап, өзі 7торкөз дәптер сатып алды.Сонда торкөз дәптер мен ұзын жол дәптер саны теңесті. Бастапқыда оқушыда неше торкөз дәптер болған?
| 55-5=Х+7
Х+7=55-5
Х=50
Х=50-7
Х=43
|
|
| Қоршауда 69 бұзау және бірнеше қозы болды,егер қозы санын 5 есе артырып, ал бұзау санын 6-ға кемітсе олар теңеседі. Фермер неше қозы сатып алған?
| Х+5=69-6
Х+5=63
Х=63-5
Х=58
|
|
| Тіктөртбұрыш қабырғасы 9см, ал ені Х см, периметрі 98 см болса, тіктөртбұрыш енін тап.
| (9+Х)∙2=98
(9+Х)=98:2
(9+Х)=49
Х=49-9
Х=40
|
|
| Атамның жасы 89,ол өзінің немересінен 56 жас үлкен. Немересі неше жаста?
| Х+56=89
Х=89-56
Х=33
|
|
| Екі бөшке судың екіншісінде 57 литр су бар,егер бірінші бөшкеге 6 литр су құйып,ал екіншісінен 5 литр суды алса, екі бөшкеде су мөлшері бірдей болады.Бірінші бөшкеде қанша су болған?
| Х+6=57-5
Х+6=52
Х=52-6
Х=46
|
|
| Пәтерді жөндеуге 9 орам түсқағаз сатып алынды, 99метр түсқағазды жапсырғанда тағыда 90 метр түсқағаз қалды. Әр орамда қанша метр түсқағаз болған?
| 9∙Х=99+90
9∙Х=189
Х=189:9
Х=21
|
|
| Қоймада 97тонна картоп блды, 6тонналық жүкмашинамен бірнеше машина картопты дүкендерге жөнелтті. Қоймада 67 тонна картоп қалса, неше машина картоп жөнелтілген?
| 97-6∙Х=67
6∙Х=97-67
6∙Х=30
Х=30:6
Х=5
|
|
| Нан зауыты күніне бірдей мөлшерде нан пісіре отырып,7күнде 6769 тонна нан пісірді. Нан зауыты бір айда қанша нан пісіреді?
| Х:30=6769:7
Х:30=967
Х=967∙30
Х=29010
|
