Балықтардың қанқасының құрылысы. (зертханалық жұмыс 9 тапсырма). Балық қанқасын қарастыру.

ІІ. Өткен тақырыпты қайталау.

1. Неліктен тип желілілер деп аталады? Желі қандай қызмет отқарады?

2. Желілілер қандай тип тармақтарына бөлінеді?

3. Қандауырша тері құрысының ерекшеліктері.

4. Суретпен жұмыс: асқорту жүйесінің ерекшеліктері; тыныс алу жүйесі; қанайналым жүйенің ерекшелігі.

5. Асцидиялар тип тамағының ерекшелігі.

6. Слайд № 3.

Берілген тізбектен желілі жануарларға тән белгілерін теріп жазындар.

А) қанқа сыртқы, хитинді немесе ақтәсті

Ә) қанқа ішкі, желілі немесе сүйекті

Б) жануарлар сәулелі симметриялы

В) екіқабатты жануарлар

Г) жануарлар екіжақты симетриялы

Ғ) үшқабатты жануарлар

Д) қанайналым жүйесі тұйық

Ж) қанайналым жүйесі ашық

З) бас ми» көбінде жақсы дамыған

И) Жүрегі құрсақ жағында орналасқа

ІІІ. Жаңа тақырып өту.

Тақтада желілілер типінің жіктелуінің схемасы.

Желілілер типі. Слайд № 4.

Тип тармағы

Жақсүйексіздер жақсүйектілер (омартқалыла

Қандауырша

Балықтар

Қосмекенділер Құстар

Жорғалаушылар Сүтқоректілер

Жұмбақ шешу.

Шаңқ-шұңқ еткен үні жоқ,

Сусыз оның күні жоқ

Жүріп кетсе соңында,

Қалып жатқан ізі жоқ.Бұл не?

Балықтар – ең ежелгі омыртқалы жануарлар. Тіршілік ортасы – су. Жалпы балықтар саңы 22 000-нан астады. Мөлшері, түсі, құрылысы және физиологияы бойынша балықтар әр түрлі болады. Дене ұзындығы 1 см ден 20 м дейін. Массасы 10,5г –нан 12-14 тоннаға дейін болады.

Сулы ортаның ерекшелігін еске түсіре отрырып баліқтар соған қалай бейімделгенің анықтайық.

Слайд № 5. Жаңа сабақта кестені толтыру

Сулы ортаның факторлары	Орта факторына бейімделуі
1. Судың тығыздығы жоғары 2. Мөлдір 3. Ағымдылық 4. Еріткіш, оттек мөлшері аз	1. Сілекей, жүзбеқанаттар, қабыршақтың орналасуы, 2. Қорғашыш рең; көз 3. Желбезекпен тыныс алу, иіс сезу 4. Бүйір сызығы сезім мүшесі
5. Тере жерде қысымы жоғары 6. Күн сәулелерін жақсы өткізеді	5. Ұршықтәрізді денеден лента тәрізді және диск тәрізді терен жердегі балықтарға ауысады 6. Жарқырайтын балықтар, көздері үлкен, бұл қызыл, күлгін-қара, қара немесе түссіз балықтар

Видео №1.

Балықтардың сыртқы құрылысы. Слайд № 6.

№ 6 Зертханалық жұмыс

1. Банкадағы жүзіп жатқан балықтарғақарап, дене пішінің анықтандар. Балықтар тіршілігінде ол қандай маңызы бар?

2. Балықтың басын, тұлғасын және құйпығын анықтандар. Басын бұра алама? Қандай қортынды жасауға болады?

3. Балықтын түсіне қарандар. Арқа мен құрсағында бірди ме? Оның маңызы еде?

4. Қабыршақтары қалай орналасқанына қарандар. Сипаттандар.

5. Балықтың басында танауларын табындар. Көздерін қарандар. Желбезек қақпағын табындар. Оның қозғалуына назар аударындар.

6. Денесінде жүзбеқанаттарды табындар. Жұп және тақ жүзбеқанаттарын анықтандар.

7. Денесінің екі бүйірінен- бүйір сызығы өтеді. Соны табындар.

8. Сыртқы құрылысы бойынша қортынды жасандар.

Сергіту сәт

Балықтардың ішкі құрылысы.

Балықтардың қанқасының құрылысы. (зертханалық жұмыс 9 тапсырма). Балық қанқасын қарастыру.

Қанқа

Бас қанқасы Омыртқа жотасы

Ми сауыты. Жақ. Тіласты доғасы.

Желбезек доғасы. Желбезек қақпасы. Тұлға. Құйрық

-иық және жамбас белдеулері.

-жүзбеқанаттар қанқасы.

Дата добавления: 2015-10-24