дістеме және тіл білімі

Дістеменің басқа ғылымдармен байланысы. Әдістемеге негіз болатын ғылымдар және олардың шетел тілдеріне оқыту теориясы мен практикасының дамуындағы рөлі.

ШТОӘ өзі жеке ғылым бола тұрып басқа да ғылымдармен тығыз байланысты. Соның ішінде әдістеме үшін негізгі пәндер: тіл білімі, педагогика, психология, әлеуметтану, елтану. Оларды әдістемеге ұқсас ғылымдар деп атайды.

Педагогика Пед. психология

Психо – лингвистика Психология

Социальная псих.

Мәтін лингвистикасы

Леуметтік лингвистика Әлеуметтану

Лингвистика

Риторика

Лингвоелтану

Страноведение

Мәдениеттану

Лингвомәдениеттану

Дістеме және педагогика

Әдістеме педагогиканың бөлімі жеке дидактиканың бірі болғандықтан педагогикамен тығыз байланысты. Егер педагогика кез-келген пәнді оқытудың теориясы болса, жеке дидактика педагогиканың нақты пәнді оқытудың (мысалы: шетел тілі) ережелерін пайдаланды. Педагогикадан әдістеме көптеген ұғымдарды және ережелерді алған. Мысалы: принциптер, оқу процесі және оның заңдылықтары, әдістері мен ұйымдастыру формалары туралы ұғымдар.

Дістеме және психология

Әдістеме үшін тағы бір негізгі ғылым – психология. Психология жанды нәрселердің дамуы мен психикалық қызметтерінің қалыптасуының заңдылықтары.

Психологиядан әдістеменің алатыны: тілді меңгерудің ерекшеліктері, оқу процесіндегі оқушының жеке психологиялық ерекшеліктері, білімді, сөйлеу дағдыларын, қабілеттерін дамыту сипаты.

Психологиядан тілді меңгерудің мотивтерін, оқудағы есте сақтау түрлері мен оның ролін алынады.

Мотивацияның ішкі және сыртқы түрлері де болады.

Әдістеменің психологиямен байланысы әсіресе жалпы және жас ерекшелігі психологиясы, психолингвистика және педагогикалық психологияда көрінеді.

дістеме және тіл білімі

Лингвистика (тіл білімі) – тілдің құрылымы мен қызметінің жалпы заңдылықтары туралы ғылым. Тілді оқыту әдістеменің негізі болса, лингвистиканың нысанасы болады.

Әдістеме үшін негізгі лингвистикалық ережелер:

Тіл – сөз ұғымдарын тілді үйретуде ажырата білу. Швейцария лингвисті Ф.де Соссюр (1916) «Жалпы лингвистика курсы» еңбегінде ұсынады. Кейіннен Л.В.Щерба сөйлеу әрекеті ұғымын қосты. Бұл 3 ұғым біртұтас нәрсенің үш жағы болып қарастырылады, яғни тіл (белгілер жүйесі), сөз/сөйлеу (тілдің көмегімен ойды қалыптастыру), сөйлеу әрекеті (ақпаратты алу/беру процесі).

Лингвистиканың бұл ұғымдары әдістемеге мынаны береді: а) оқудың мазмұнын анықтау, тілдік бірліктерді (фонема, морфема, сөз, сөйлем), сөйлеу бірліктері (сөйлем, сөз), сөйлеу әрекетінің бірліктері (диалог, монолог); ә) оқу мазмұнын меңгеруде үйренетін нысанды анықтау (білім-дағды-қабілет)

Оқу бірлігі ретінде сөйлемнің моделін қолдану. Құрылымдық лингвистикадан алатыны: а) оқу мақсатына байланысты лингвистикалық материалдарды іріктеу және сипаттау; ә) модельдерді қолдана отырып оқытуды ұйымдастыру.

Тілдік қатынас туралы лингвистикалық білімді қолдану. Тілдік қатынас- шетел тілі мен ана тілінің арасындағы өзара байланыс. Мұнда ана тілінің шетел тілін оқуға оң әсері (транспозиция) және кері әсері (интерференция).

Дата добавления: 2015-10-24