Ақшаға сұраныс пен ұсыныс

Ақшаға сұраныс пен теориялық талдау мен рыноктағы теңдік жағдайларын зерделеу бұл мәселелерде екі негізгі экономикалық мектептің монетарлық және Кейнстік макроэкономикалық үлгілердің пайда болғанын көрсетеді.

Ақшаға деген сұраныстың монетарлық теориясы неоклассикалық дәстүрлерге сүйеніп, ХVIII ғ. пайда болды. Бұл теорияэкономика ғылымында үстіміздегі ғасырдың 30-40 жылдарына дейін үстемдік жүргізген ақшалық, сандық теориясының ұсыныстарын басшылыққа алды. Бұл мектептің негізгі идеяларын ұсынғандар ағылшын ғалымдары Д. Юм, Дж. Милль, А. Маршалл, А. Пигу, К. Виксель, Д. Патиккин, американ ғалымдары Ч. Фишер, шведтік Г. Кассель мен Б. Хонсен.

Қазіргі монетаризм сандық теорияның жаңа варианты ретінде Чикаго мектебі ғалымдарының 50 -60жж. еңбектерінен көрінді (М.Фридмен, К. Брунчер, А.А.Мельцер).

Кейнсианның және монетарлық тәсілдердің айырмашылықтарын жақсы білу үшін, алдымен неоклассикалық варианттың сандық теориясына талдау жасау. Сандық теорияның негізгі постулаты (жорамалы) мынада: бағаның абсолютті деңгейі номиналда ақша қалдығының ұсынысымен анықталады. Мұндай тәуелділік белгілі кембридж теңдігі деп аталады. Кембридж мектебінің өкілдері ағылшын ғалымдары А.Маршалл, А.Пигу, Д.Робертен бұл теңдікті былай қисындады: М^-S = KPY.

Мұнда М^-S – ақшаның номиналды саны. К – номиналды табыс пен қажеттілігі ақша қалдықтары(шаруашылық істің құрылымында тұрақты болуы) арасындағы пропорция. Р – бағаның абсолютті деңгейі, Ү – нақты табыс. Егер К мен Ү - өзгермейтін тұрақты мөлшер деп есептесек, онда ақшаның номиналды санының өзгеруі М^-S бағаның абсолютті деңгейінің де өзгеруіне әкеледі.

Дата добавления: 2015-08-20