Й тапсырмалары

1 –апта Кіріспе. Химияның негізгі заңдары мен түсініктері

1. Инженер металлургтар үшін химиялық пәннің маңызы.

2. Энергия және салмақ. Химиялық өзгеріс кезіндегі энергия. Элемент пен қарапайым зат.

3. Стехиометриялық заңдар. Газ заңдары.

4. Әрбір студент берілген тапсырмаларды орындау қажет:

1) Берілген заттардың белгісіз шамаларын есептеңдер.

2) Заттардың алыну жолдарын көрсетіңдер.

3) Берілген қосылыстардың химиялық қасиеттерінің реакция теңдеулерін жазыңдар..

Нұсқа
Зат	NaOH	H2SO3	MgO	H2SO4	CuO	KNO3	Zn(OH)2	AICI3	CO2	H3PO4
Mг/моль	?	?	?	?	?	?	?	?	?	?
m(г)		?	?		?			?	?
V (л)	-		-	-	-	--	?	--		-
ν (моль)	?	?	1,2	?	0,3	?	?	?	?	?
NА	?	?	?	?	?	?	?	1,2 • 10^22	?	?

5. Лабораториялық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқауында көрсетілген тапсырмаларды орындау

2- апта Заттар құрылысы. Атом құрылысы

1.Атомның құрылымдық бөлімдері - ядро(протондар, нейтрондар), электрондар, олардың заряды мен салмағы.

2.Электронның корпустық-толқынды табиғаты.

4.Электронның кванттық, сандық, энергетикалық күйінің сипаттамасы.

5.Атомдық орбиталдар. Көп электронды атомдар. Паули принципі. Хунд ережесі.

Электронның энергетикалық деңгейлері мен деңгейшелерінің максималды саны.

6. Төмендегі кестеден әр студент өз нұсқасындағы элементтерді алып, электрондық формуласын жазып, соңғы энергетикалық қабатының квант сандарын жазыңдар

Нұсқа

Элемент-тер

Na

K

Ca

Mg

AI

Si

Ti

Cr

Mn

Fe

Co

Cu

C

N

O

F

Ne

P

S

CI

Ar

Br

Kr

B

Лабораториялық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқауында көрсетілген тапсырмаларды орындау.

3-апта Элементтер периодтық жүйесі және атомдардың электрондық құрылысы

1. Элементтер периодтық жүйесі және атомдардың электрондық құрылысы

1.Периодтық жүйедегі элементтердің реттік нөмірінің физикалық мәні.

2.Атомдардың электрондардың қабықшаларының толу реті.Клечковский ережелері.

3.Атомдар мен иондар радиусы. Атомдардың иондану энергиясы

4 – тапсырма. Элементтерді периодтық жүйедегі орны бойынша сипаттаңдар

Нұсқа

Элемент-тер

Mg

Ti

Fe

Co

Ca

Si

Mn

Cu

Na

AI

K

Cr

Ne

S

P

Kr

Br

N

CI

C

F

Ar

O

B

5. Лабораториялық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқауында көрсетілген тапсырмаларды орындау

4-апта Химиялық байланыс және молекулалар құрылысы

1. Атом орбиталдарының гибридтелу типтері және молекулалар құрылысы.

2. Молекулалалық орбиталдар әдісінің негізгі ережелері..

3. Металдық байланыс. Металдық байланысты жүзеге асырудағы кристалды торшалар түрлері.

4. Тапсырма: 1) Молекуладағы химиялық байланыс түрін анықтаңдар.

2) Қосылыстардың физикалық және химиялық қасиеттерін сипаттаңдар.

3) Кристалл торының түрін көрсетіңдер.

Нұсқа
Зат	CI2	HCI	NaCI	CaO	N2	H2O	CH4	H2	KI	H2S

6 –апта Химиялық реакциялардың ағымдық заңдылықтары. Химиялық үрдістердің энергетикасы

1. Термодинамиканың бірінші бастамасын түсіндір.

3. Энтальпия дегеніміз не?

4. Эндо – және экзотермиялық реакциялардың айырмашылығы неде?

5. Гесс заңының формуласын жазыңдар.

6. Қандай процестер өздігінен жүреді?

7. Энтропия ұғымын қалай түсінесіңдер. Гиббс энергиясы.

8.Химиялық рекциялардың жылдамдығына қандай факторлар әсер етеді?

9. Келесі реакция теңдеулерінің жылдамдығын өрнектеңдер:

FeO_(к) + H_2(г) ↔ Fe_(к) +H₂O_(с)

4NH_3(г) +3O_2(г) ↔ 2N_2(г) +6H₂O_(г)

10. Стандарт жағдайдағы реакциялардың жылу эффектілерін есептеңдер:

А) СОСI₂(г) = СО(г) + СI₂ (г)

В) 2NO₂(г) = 2NO(г) + О₂(г)

С) С₂Н₄(г) + Н₂(г) = С₂Н₆(г)

11.При окислении 1 моль SO₂-ні SO₃-ке дейін тотықтырғанда 98 кДж жылу бөлінді. Реакцияның термохимиялық теңдеулерін жазыңдар.

12. Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

6 –апта Химиялық кинетика және тепе-теңдік

1.Гомогенді және гетерогенді жүйедегі химиялық реакциялар. Гомогендік және гетерогендік жүйедегі реакциялар жылдамдығы.

2.Реакция жылдамдығына әсер етуші факторлар. Реакция жылдамдығының температураға тәуелділігі. Вант-Гофф ережесі.

3. Гомогенді және гетерогенді катализ. Ферментті катализ.

4.Катализаторлардың реакция жылдамдығына әсері. Тізбекті реакциялар.

5.Қайтымды және қайтымсыз үрдістер. Гомогенді және гетерогенді жүйелердегі химиялық тепе-теңдік. Тепе-теңдік тұрақтылығы.

6.Химиялық тепе-теңдік. Ле-Шателье принципі және оның химиядағы мәні. Температураның, қысымның, реагент концентрациясының тепе-теңдікке әсері.

7.2NO_2(г) ↔ 2NO_(г) + O_2(г) жүйедегі белгілі бір температурада келесі концентрацияларда тепе-теңдік орнады [NO₂] = 0,06 моль/л; [NO] = 0,24 моль/л; [O₂] = 0,12 моль/л. Тепе- теңдік константасын есептеңдер.

8.Гомогенді жүйенің бастапқы концентрациялары NO, H₂, N₂ и H₂O

2NO + 2H₂ ↔ N₂ + 2H₂O

0,10; 0,10; 0,05 и 0,10 моль/л тең. Тепе-теңдік константасы қаншаға тең?

9. Егер реакцияның температуралық коэффициенті 2 тең, ал температура 80⁰-тан 120⁰С-қа дейін өзгерсе, реакция жылдамдығы неше есе артады?

10.Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

8 –апта Ерітінділер. Дисперсиялы жүйелер. Ерітінділердің түзілуі.

Электролиттер емес ерітінділері

1. Ерітінділердің түзілуі. Гидраттар мен сольваттар.

2. Газдар, сұйықтықтар және сұйықтықтардағы кристалдарының ерігіштігі. Генри заңы.

3. Ерітінді концентрация мәнінің түрлі тәсілдері және олардың өзара есептеулері.

4. Электролиттер емес ерітінділері. Осмотикалық қысым. Вант-Гофф заңы.

5. Ерітіндідегі қаныққан бу қысымы. Ерітінділердің диаграммалық күйі.

6.Ерітінділердің қайнау температурасын арттыру және кристалдау температурасын төмендету. Рауль заңы.

7. Берілген заттардың концентрацияларын есептеңдер.

Нұсқа
Зат	HCI	NaCI	H2SО4	KNO3	AICI3	H3PO4	NaOH	ZnCI2	KCI	CuSO4
Mг/моль
Зат m(г)
Ер-ді m(г)
m(г) Н2О
V (ер-ді) мл
ω (%)
См (моль/л)		0,5			0,35					0,7

8. Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

9- аптаЭле ктролиттер ерітіндісі

1. Диссоциация механизмі. Диссоциация тұрақтылығы. Оствальдтың бөлшектеу заңы. Ерітінділердің иондық күшімен активтілігі туралы түсінік.

2. Ионды реакциялар.

3.Судың электронды иондануы. Сутектік рН көрсеткіш. Индикаторлар, буферлі еріткіштер туралы түсінік.

4.Гидролиз. Гидролиз дәрежесі. Гидролиз дәрежесіне концентрацияның әсері.

5.Берілген заттар арасындағы реакция теңдеулерін молекулалық, толық иондық және қысқартылған иондық теңдеулерді жазыңдар.

6. Тұздар гидролизі теңдеулерін жазып, рН ортасын анықтаңдар.

Нұсқа
ZnCI2				**	**		**
HCI						*				*
BaCI2									**
AgNO3	*				*
FeCI2		**
NaOH		*		*			*	*
KCI	**
Na2CO3			**							**
H2SО4			*						*
Na2S						**
CuSO4								**

10- апта Электрохимиялық үрдістер

1.Тотығу - тотықсыздану реакциялары.

2.Маңызды тотықтандырғыштар мен тотықсыздандырғыштар.

3.Тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін құру. Тотығу-тотықсыздану эквиваленттерін есептеу.

4. Металдардың тоттануы. Тот түрлері және олардың зияндары.Тоттанудан қорғаудың негізгі әдістері.электролиттердің сутекті ерітінділері мен құймаларының электролизі.

5.Фарадей заңы. Электрохимиялық эквивалент. Өндірісте электролизді қолдану.

6. Тотығу-тотықсыздану реакцияларының коэффициенттерін қойыңдар. Тотықтырғыш пен тотықсыздандырғыш көрсетіңдер.

1. KNO₂ + KI + H₂SO₄ = NO + I₂ + K₂SO₄ + H₂O

2. H₂SO₃ + Cl₂ + H₂O = H₂SO₄ + HCl

3. FeCl₂ + KClO₃ + HCl = FeCl₃ + KCl + H₂O

4. NiCl₂ + Br₂ + NaOH = Ni(OH)₃ + NaBr + NaCl

5. NaNO₂ + PbO₂ + H₂SO₄ = NaNO₃ + PbSO₄ + H₂O

6. KMnO₄ + H₂SO₃ = MnSO₄ + K₂SO₄ + H₂SO₄ + H₂O

7. KMnO₄ + H₂S = MnO₂ + S + K₂S + H₂O

8. P + HClO₃ + H₂O → H₃PO₄ + HCl

9. H₂S + Cl₂ + H₂O → H₂SO₄ + HCl

10. MnO₂ + KI + H₂SO₄ → I₂ + MnSO₄ + H₂O + K₂SO₄

7.

12- апта Периодтық жүйедегі негізгі топтар элементтердің қасиеттері.

І, ІІ, ІІІ, ІVтоптың негізгі топшасының элементтері

1. s- бірінші және екінші топтың элементтері. Сілтілік және сілтілік жер металдары.

2. p- үшінші,төртінші топ элементтерінің жалпы сипаттамасы.

3. Бор, алюминий, галий тобы элементтері мен олардың қосылыстарының алу жолдары, химиялық қасиеттері.

4.Алюминий және оның қосылыстарының ерекше қасиеттері, оксидтердің және гидроксидтердің аморфты қасиеті.

5.Көміртек тобы элементтерінің қасиетінің салыстырмалы сараптамасы.

6.Кремний және олардың қосындылары. Кремний оксиді, силикаттар, алюмосиликаттар. Металлургияда қолданатын кремний және ферросилиции.

7. Реакция теңдеулерін жазыңдар:

1) NaI → NaBr → NaCI → CI₂ → KCIO₃ → KCI → AgCI

2) Ca → Ca(OH)₂ → CaCO₃ → Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ → CaO → Ca(OH)₂ →CaCI₂ → Ca

3) AI → AI ₂O₃ → AICI₃ → AI(OH)₃ → Na[AI(OH)₄] → AI₂(SO₄)₃

4) C → CO₂ → K₂CO₃ → CaCO₃ → CO₂ → Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ → CO₂

8. Тапсырма: Реакция теңдеулерін жазыңдар:

Нұсқа №1

1.Li + H₂ →

2. KCIO₃ →

3. SO₂ + H₂O →

Нұсқа №2

1.K + H₂O →

2. Fe + HCI →

3. CuO + H₂ →

Нұсқа №3

1. H₂O₂ + KI →

2. CI₂ + NaOH →

3. KMnO₄ →

Нұсқа №4

1.Си + НNО₃ (конц.)→

2. CaH₂ + HCI →

3. SO₂ + NaOH →

Нұсқа №5

1. CuO + H₂O →

2. АІ + НСІ→

3. Cu + HNO_{3 (разб)} →

Нұсқа №6

1. Zn + НNО₃ (сұйыт.) →

2. MnO₂ + HCI →

3. N₂ + H₂ →

Нұсқа №7

1. Ca + O₂ →

2. H₂S + O₂ →

3. ZnS + HCI →

Нұсқа №8

1.Ca (HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ →

2.NaOH + Zn(OH)₂ →

_t

3.Ca CO₃ →

Нұсқа №9 _t

1. AI + C →

2. CO₂ + NaOH →

3. H₃BO₃ + NaOH →

Нұсқа №10

1.CO₂ + C →

2.Na₂SiO₃ + HCI →

_t

3.Ca(HCO₃)₂ →

9. Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

13- апта Периодтық жүйедегі негізгі топтар элементтердің қасиеттері.

V,VI, VII топтың негізгі топшасының элементтері

1.Азот пен фосфордың қышқылдану дәрежесі.табиғаттағы азот пен фосфор. Алынуы.физикалық қасиеті. Фосфордың негізгі модификациялары: ақ, қызыл, қара.Ақ фосфор концентрациясы және тұтану температурасы.

2.Азот, фосфор және олардың қосылыстарын қолдану. Азот, фосфор және олардың қосылыстарының қасиеттері. Азот пен фосфордың тұз түзуші қасиеттері:фосфин, фосфор қосылысы(ІІІ).

3.Оттегі,фтор,күкірт, хлор және бром. Физикалық қасиеттері. Оттегі,күкірт, селен және теллур модификациясы, изотоптары.Табиғаттағы қоры, оны алу және пайдалану. Қарапайым заттар мен қосылыстардың химиялық қасиеттері. 4.Селеннің жартылай өткізгіштік қасиеті.Күкіртті қосылыстардың улылығы.

5.Галогендер қатарындағы кері электрлену өзгерісі, изотоптар. Физикалық қасиеттері. Табиғаттағы қоры, оны алу және пайдалану.Қарапайым заттар мен қосылыстардың химиялық қасиеттері.

6.Галогендер, қышқылдар, олардың тұзы, фреондар. Осы қосылыстардың тотықтану-тотықсыздану қасиеттері. Хлор және броммен жұмыс істеудің сақтық шаралары.

S → SO₂ → H₂SO₃ → NaHSO₃ → Na₂SO₃ → Na ₂SO₄ → BaSO₄

3) N₂ → NH₃ → NO → NO₂ → HNO₃ → NH ₄NO₃ → N₂O

8. Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

14- апта Периодтық жүйенің қосалқы тобының элементтері.

d-элементтер химиясының жалпы заңдылықтары

1.d-элементтердің координациялық қосылыстары. Кешенді қосылыстар номенклатурасы.

2.Конструкциялық материалдар- титан, ниобий, тантал.Титан,цирконий және гафний негізіндегі қиын балқитын материалдар.

3.Хром,молибден,вольфрам,марганец,технеция және рений қосылыстары.Қарапайым заттардың химиялық қасиеті.

4..Цинк тобы элементтері

5. Темір, рутений және осмий D-элементтері. Табиғаттағы қоры, оны алу және пайдалану.

7. Бағалы металдар.

8. Тапсырма: 1) Кестеге сұрақтарға жауап беріңдер

2) Комплексті қосылыстардың диссоциациясы теңдеуін жазыңдар

3) Комплекстің тұрақсыздық константасының формуласын жазыңдар.

Нұсқа	Kомплексті қосылыс	КҚ типі	Коор.сан	Комплекс түзушінің заряды	Комплекс ионның заряды	Комплекс қосылыстың аты
	К3[Fe(CN)6]
	[Ag(NH3)2]OH
	Na[AI(OH)4]
	[Cu(NH3)4]SO4
	К4[Fe(CN)6]
	[Pt(NH3)6]CI4
	[Co(NH3)5SO4]Br
	К[Ag(CN)2]
	[Cr(H2O)6]CI3
	[Cu(NH3)2]CI

9. Лабораториялық сабақта берілген тапсырмаларды орындап, қорғау кажет.

15- апта Металдар мен қорытпалар табиғаты. Органикалық заттар және полимерлер.

1. Металдардың физикалық және химиялық қасиеттері. Металдарды алу, таза металдарды алу. Рафиниттеу.

2. Темір қорытпалары. Шойын және оның өндірісі. Мыс және темір қорытпалары. Төзімді материалдар, конструкциялық материалдар.

3. Органикалық қосылыстар топтары. Көмірсутектері және олардың қасиеттері. Карбонатты қышқылдар, нитрильдер және карбоқышқылдардың қиын эфирлері, галоген түзушілер, стироль.

4. Көмірсутектер, изомерлер.Номенклатура.Мономерлер.Полимер. Поликонденсация реакциялары.

5. Көмірсутектердің номенклатурасы және құрылымдық, кеңістіктік цис-, транс – изомериясына мысал келтір. С –Н және С –С, қос, диенді, үш байланыстарына сипаттама беріңіздер.

6. Көмірсутектердің біріншілік, екіншілік, және үшіншілік С-атомдарын көрсетіңдер.

СН₃

½

1) СН₃- СН₂ - СН₂- СН₂-СН₃; 2) СН₃ -С- СН₂-СН₃

½ ½ ½

СН₃ СН₃ СН₃

7.Төмендегі көмірсутектердің жүретін реакцияларын жазыңдар

	Алкан	Алкен	Алкадиен	Алкин	Арендер
Жалпы формуласы
Гибридтелуі
Гидрлеу реакциясы
Гидратациялау реакциясы
Галогендеу реакциясы

8. Сызба-нұсқаларды жүзеге асырыңдар

Na → Na₂O → NaOH → Zn(OH)₂ → Na ₂[Zn(OH)₄] → ZnCI₂

Fe → FeS → Fe₂O₃ → FeCI ₃ → Fe(OH)₃ → Fe₂O₃ → FeO → Fe

---

Дата добавления: 2015-07-19