|
Читайте также: |
Аннотация
Хадистер ғылым мен діннің Құраннан кейінгі қайнар көзі. Сонымен бірге, хадис пен аяттың арасында құдыси хадис деген де хадистің түрі бар. Осынау еңбекте зікір, дұға етудің пайдалары туралы қырық хадис пен тағы да қырық құдыси хадис топтастырылған. Кітап игі ниетті оқырманға арналады.
Кіріспе
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ، نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ، وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ، وَنَعُوذُ بِهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا، وَسَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِهِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَه، وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَه، وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى رَسُولِ اللهِ، وَآلِهِ وَصَحْبِه.
Барлық мадақ Аллаға тән, біз Оны мадақтаймыз, Одан жәрдем, жарылқау һәм һидаят сұраймыз. Оның атымен нәпсілеріміздің кесапаттарынан, істеріміздің кесірлерінен сақтанамыз. Алла кімді тура жолға бастаса, оны ешкім адастыра алмайды, ал кімді адастырса, оны тура жолға салушы жоқ. Салауат пен сәлем Алланың елшісіне, оның әулеті мен сахабаларына болсын!
Бүгін біз һижрамен 1419 жыл зул-хиджа айының тоғызы, яғни Арафа күніндеміз. Сағат кешкі алты, жұма күні. Бәлкім дұғаның қабыл уақыты болар. Бұл осы кітапты дайындауды бастаған шағым. Мұнда бәрін қамтушы, шешен сөз, әрнәрсеге жеткілікті және шипалы, мүміндердің ауыздарында жүрген, бір-біріне риуаят етіп, іс жүзіне асыратын һәм күллі қайырлығынан, сауабынан құр қалмайтын сахих хадистерді сұрыптап алдым.
Содан кейін ардақты сахаба, әділ риуаятшы Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен қырық құдыси хадисті жинақтадым. Алла оларды жинаған мен оқығанға пайда-сауабын, берекесін берер деп үміттенемін. Расында Ол бәрін Естуші һәм Жауап қатушы.
Ұлы Алладан осынау қасиетті жерде, осынау қасиетті сағатта Оның егер сұраса беретін, дұға қылса жауап қататын Ұлы Есімімен осы кітапты авторына, оқырманы мен естушісіне пайдалы етіп, сауапты һәм Алла жолында жасалған ықыласты, разылығына жетелейтін, жарылқауы мен есіркеуіне лайықты ететін жұмысқа айналдырғай, рахымы мен игілігінің себебі қылғай, жомарттығы мен мол сыйының ордасы – жәннатқа жеткізетін жақсылық қылғай деп дұға қыламын.
Алла Тағала жаратылысының жауһары, уахиының жауапкері, пенделеріне жіберген пайғамбары – пайғамбарымыз Мұхаммедке, оның әулеті менсахабаларына салауаты мен сәлемін жолдағай.
Аид ибн Абдулла әл-Қарани
Дыси хадис
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
дыси хадис туралы түсінік
Құдыси хадис дегеніміз Пайғамбардың (с.а.с.) Алла Тағаладан жеткізген сөздері. Бұл хадистердің «құдыси» деп сипатталуының сыры Алла Тағаланың «әл-Қуддус», яғни, «Ерекше Қасиетті, Киелі, Саф Таза» деген мағынадағы көркем есімімен қатысты айтылуында. Құдыси хадис Құран аяттары мен кәдімгі хадистердің арасындағы дәрежеде. Құдыси хадистің дәрежесі Құран Кәрімнің дәрежесіне жетпейді. Олардың арасында мынадай айырмашылықтар бар:
1. Құран Кәрім Пайғамбарымызға (с.а.с.) Жебірейіл періште арқылы түсірілген. Ал құдыси хадис Пайғамбарымызға (с.а.с.) Жебірейіл періште арқылы емес, аянмен берілген.
2. Құран Кәрім мутауатир жолымен, яғни, мүлтіксіз жеткізу жолымен жеткен. Ал құдыси хадис олай емес.
3. Құран Кәрімде ешқандай қателік жоқ. Ал құдыси хадистерде ішінара қателіктер болуы мүмкін. Олардың сахихтарымен бірге әлсіздері де бар.
4. Құран аяттары намазда оқылады, ал құдыси хадистер оқылмайды.
5. Құран Кәрім сүрелерге, аяттарға бөлінген, ал құдыси хадистер олай емес.
6. Құран Кәрімді тиләуетпен оқудың сауабы көп, құдыси хадистер дәл ондай емес.
7. Құран Кәрім қанша заман өтсе де кереметтері еш таусылмайтын теңдессіз мұғжиза. Ал құдыси хадис мұғжиза емес.
8. Құран кітабын жүніп жағдайындағы кісіге ұстауға болмайды. Ал құдыси хадисті ұстауына болады.
9. Құранды теріске шығарған адам кәпір болып саналады, ал құдыси хадистің кейбір сөздерін, риуаяттарын теріске шығарған адам кәпір болмайды.
10. Құдыси хадисті мағыналық жағынан риуаят етуге болады, ал Құран Кәрімді тек сөзбе-сөз жеткізу шарт.
Құдыси хадистер мен Пайғамбардың (с.а.с.) әдеттегі хадистерінің арасында мынадай айырмашылықтар бар:
1. Құдыси хадис Пайғамбардың (с.а.с.) Алла Тағаладан жеткізген сөздері. Ал кәдімгі хадистер Пайғамбардың (с.а.с.) өзі айтқан сөздер.
2. Құдыси хадистерде көбіне-көп Раббы Тағаланың жаратылысына айтқан сөздері, үрей мен үміт жайлы әңгіме болады да, нақтылы үкімдер туралы айтылмайды. Ал хадис шәрифтерде ғибадат үкімдері айтылады.
Негізінде құдыси хадистер Пайғамбардың (с.а.с.) өз аузымен айтылған әңгіме болғандықтан көбіне жалпы хадистердің қатарында қарастырылып, зерттеледі.
Осы бөлімде Алланың елшісінен (с.а.с.) ардақты сахаба Әбу Һурайра (р.а.) жеткізген қырық құдыси хадис берілді.
Бірінші хадис
الْحَدِيثُ الأَوَّلُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: يُؤْذِينِي ابْنُ آدَمَ: يَسُبُّ الدَّهْرَ، وَأَنَا الدَّهْرُ، بِيَدَيَّ الأَمْرُ، أُقَلِّبُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.
Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен риуаятта Алланың елшісі (с.а.с.) былай деген: «Даңқты һәм Ұлық Алла былай дейді: «Адам баласы Мені жәбірлейді: тағдырды сөгеді. Ал тағдыр деген Мен. Түгел іс Менің қолымда, түн мен күнді де ауыстырамын». Бұхари риуаят еткен.
Екінші хадис
الْحَدِيثُ الثَّانِي
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَلَمْ تَرَوْا إِلَى مَا قَالَ رَبُّكُمْ؟ قَالَ: مَا أَنْعَمْتُ عَلَى عِبَادِي مِنْ نِعْمَةٍ إِلاَّ أَصْبَحَ فَرِيقٌ مِنْهُمْ كَافِرِينَ، يَقُولُونَ: اَلْكَوَاكِبُ، وَبِالْكَوَاكِبِ». رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Әбу Һурайраның (р.а.) айтуынша Алланың елшісі (с.а.с.) былай деген: «Сендер Раббыларыңның не дегенін естідіңдер ме? Ол былай дейді: «Мен құлдарыма қандай да бір нығмет сыйламайын, олардың бір бөлігі оны теріске шығарады. Олар: «Жұлдыздар, жұлдыздар арқылы болды», – деседі». Мүслім риуаят еткен.
Үшінші хадис
الْحَدِيثُ الثَّالِثُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذَهَبَ يَخْلُقُ كَخَلْقِي؟ فَلْيَخْلُقُواْ ذُرَّةً، أَوْ لِيَخْلُقُواْ حَبَّةً، أَوْ شَعِيرَةً». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.
Әбу Һурайра (р.а.) Алланың елшісінің (с.а.с.) былай дегенін естігендігін айтады: «Даңқты һәм Ұлық Алла былай дейді: «Менің жаратылысым сияқты жаратуғатырысқан біреуден артық қандай залым бар? Қане, олар жоқтан бір түйір жаратып көрсін, не бір дәнекті, не бір арпаның дәнін жаратсын!». Бұхари риуаят еткен.
Төртінші хадис
الْحَدِيثُ الرَّابِعُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِنَّ اللهَ يَقُولُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ: أَيْنَ الْمُتَحَابُّونَ فِي جَلاَلِي؟ اَلْيَوْمَ أُظِلُّهُمْ فِي ظِلِّي يَوْمَ لاَ ظِلَّ إِلاَّ ظِلِّي». رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен риуаятта Алланың елшісі (с.а.с.) былай деген: «Шындығында Алла Қиямет күні былай дейді: «Менің ұлылығым үшін бір-бірін жақсы көргендер қайда? Бүгін, Өзімнің көлеңкемнен басқа көлеңке жоқ күні Мен оларды көлеңкелетемін!». Мүслім риуаят еткен.
Бесінші хадис
الْحَدِيثُ الْخَامِسُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «يَقُولُ اللهُ: إِذَا أَرَادَ عَبْدِي سَيِّئَةً: فَلاَ تَكْتُبُوهَا عَلَيْهِ حَتَّى يَعْمَلَهَا، فَإِنْ عَمِلَهَا فَاكْتُبُوهَا بِمِثْلِهَا، وَإِنْ تَرَكَهَا مِنْ أَجْلِي فَاكْتُبُوهَا لَهُ حَسَنَةً. وَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَعْمَلَ حَسَنَةً فَلَمْ يَعْمَلْهَا، فَاكْتُبُوهَا لَهُ حَسَنَةً، فَإِنْ عَمِلَهَا فَاكْتُبُوهَا لَهُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، إِلَى سَبْعِمَائَةِ ضِعْفٍ، إِلَى أَضْعَافٍ كَثِيرَةٍ». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.
Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен риуаятта Алланың елшісі (с.а.с.) былай деген: «Алла (періштелеріне) былай дейді: «Егер де Менің құлым бір жамандықты қаласа, қашан оны істегенше оны жазбаңдар. Ал егер істесе, оған соның мөлшеріндей ғана жазыңдар. Ал егер де оны Мен үшін тастаса, оған бір жақсылық жазыңдар. Егер де ол бір жақсылықты істеуді қаласа, бірақ істемесе, оған бір жақсылық жазыңдар. Ал егер оны орындаса, оған оның он мысалындай, жеті жүз есеге дейін, одан да көп еселеп жазыңдар». Бұхари риуаят еткен.
Алтыншы хадис
الْحَدِيثُ السَّادِسُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: يَقُولُ اللهُ تَعَالَى: «أَنَا عِنْدَ حُسْنِ ظَنِّ عَبْدِي بِي، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَكَرَنِي فِي مَلأٍ ذَكَرْتُهُ فِي مَلأٍ خَيْرٌ مِنْهُمْ، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ شِبْراً تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعاً، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ ذِرَاعاً، تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ بَاعاً، وَإِنْ أَتَانِي يَمْشِي أَتَيْتُهُ هَرْوَلَةً». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ وَمُسْلِمٌ.
Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен риуаятта Алланың елшісі (с.а.с.) былай деген: «Аллаһ тағала былай дейді: «Мен пендемнің Мен туралы ойлаған жақсы ойындамын. Ол Мені жария түрде зікір етсе, Мен де оны одан да жақсы жария түрде есіме түсіремін. Ол Маған бір сүйем жақындаса, Мен оған бір шынтақ жақындаймын. Ол Маған бір шынтақ жақындаса, Мен оған бір құлаш жақындаймын. Ол Маған аяңдап келсе, Мен оған асыға басып жетемін». Бұхари мен Мүслім риуаят еткен.
Жетінші хадис
الْحَدِيثُ السَّابِعُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «قَالَ اللهُ: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِي الصَّالِحِينَ مَا لاَ عَيْنٌ رَأَتْ، وَلاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلاَ خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ، فَأَقْرَؤُواْ إِنْ شِئْتُمْ: ﴿فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ﴾». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.
Әбу Һурайрадан (р.а.) жеткен риуаятта Алланың елшісі (с.а.с.) былай дейді: «Алла Тағала былай дейді: «Мен ізгі пенделеріме көз көрмеген, құлақ естімеген, ешбір адамзаттың жүрегіне кіріп те шықпаған нәрселерді (жұмақ рахаттарын) әзірледім». Қаласаңдар, мына аятты оқыңдар: «Ешбір жан өзіне қандай көзайымдар жасырылғандығын бімейді» (Сәжде, 17)». Бұхари риуаят еткен.
Сегізінші хадис
الْحَدِيثُ الثَّامِنُ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «يَتَنَزَّلُ رَبُّنَا تَبَارَكَ وَتَعَالَى كُلَّ لَيْلَةٍ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا، حِينَ يَبْقَى ثُلُثُ اللَّيْلِ الآخِرِ، فَيَقُولُ: مَنْ يَدْعُونِي فَأَسْتَجِيبَ لَهُ؟ مَنْ يَسْأَلُنِي فَأُعْطِيهِ؟ مَنْ يَسْتَغْفِرُنِي فَأَغْفِرَ لَهُ؟». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.
Дата добавления: 2015-11-30; просмотров: 170 | Нарушение авторских прав