Первое спряжение

К первому спряжению относятся все глаголы с инфинитивом, основа которого заканчивается на согласный, напр. nieść нести, móc мочь, umrzeć умереть, trzeć тереть а среди глаголов с основой на гласный:

а) все глаголы на –ować: pracować работать,

б) все глаголы на –ąć, -nąć: dąć дуть, ciągnąć тянуть

в) все односложные глаголы на –ić,-yć –uć: pić пить, żyć жить, psuć портить

г) часть глаголов на –ać: brać брать, zostać стать, остаться,, pisać писать

д) часть глаголов на –eć: bieleć белеть, istnieć существовать

pisać pracować rwać gryźć moc

писать работать рвать грызть мочь

единственное число

1. piszę pracuję rwę gryzę mogę

2. piszesz pracuj esz rwi esz gryzi esz moż esz

3. pisze pracuje rwie gryzie może

множественное число

1. piszemy pracujemy rwiemy gryziemy możemy

2. piszecie pracujecie rwiecie gryziecie możecie

3. piszą pracują rwą gryzą mogą

В основе настоящего времени у глаголов 1 спряжения наблюдается чередование согласных и гласных:

Чередования основа наст. времени инфинитив примеры

1 л.ед.ч. – 3 л.ед.ч.

s-ć pasę - pasie-ść paść пасти

s-ś o-e niosę – niesie -ść nieść нести

z-ź gryzę – gryzie -źć gryźć грызть

z-ź o-e wiozę – wiezie -źć wieźć везти

d-dź idę – idzie -ść iść идти

d-dź o-e wiodę – wiedzie -ść wieść вести

d-dź a-e jadę –jedzie -ać jechać ехать

g-ż mogę – może -c moc мочь

r-rz umrę – umrze -rzeć umrzeć умереть

r-rz o-e biorę – bierze -c biec бежать

n-ń ciągnę – ciągnie -nąć ciągnąć тянуть

Особенностью 1 спряжения является:

а) гласный –е перед окончанием 2-го и 3-го лица единственного числа и 1-го и 2-го лица множественного числа

б) окончание –ę в 1-м лице единственного числа

Упражнения: Ćwiczenia:

1. Впишите соответствующие личные формы глаголов: Wpisz odpowiedne formy osobowe czasowników: jechać, iść, pić, żyć, brać, zostać:

(Ja)................ do stolicy. Jola................. ze szkoły. Rolnicy.............. na pole. (Ty).................... na rowerze? Dlaczego (ty)................ kawę?

Babcia................. tylko mleko. My.................. dobrze. Ptaki............... wodę z rzeki. Oni...................... twoje pieniędzy! Nigdy nie (ja).............................. psa na wakacje. Moje koleżanki........................ w domu. My............................. do Krakowa. Chłopcy, czy................... na pocztę? Marku, gdzie.........................? Ludzie często.................. nad morze. Nasza rodzina....................... w Warszawie. Do szkoły ………………… razem.

2. Напишите данные глаголы в 1, 2, и 3 лице: Napisz podane czasowniki w 1,2 i 3 osobie:

Дата добавления: 2015-07-11