|
Читайте также: |
Молекулалық биолог
1. Карбоксил және амин тобынан тұратын тіршілікте кездесетін макромолекулалар аталады:
а. аминқышқылдар
в. гармондар
с. ферменттер
д. нуклеин қышқылы
е. нуклеотид
2. Ақуыз полимерінің мономері аталады:
а. аденин
в. тимин
с. аминқышқыл
д.нуклеин қышқыл
е. цитозин
3. Аминқышқылдардың түрлері:
а. 100-ден астам
в. 200ден астам
с. 50-ден астам
д.150-ден астам
е.250-ден астам
4. Ақуыздың ең кіші бөлігі аталады:
а. пептид
в. дипептид
с. трипептид
д. полипептид
е. монопептид
5.Бұлшықет ақуызы аталады:
а. родопсин
в. эластин
с. миозин
д. гемоглабин
е. кератин
6. Ағзада оттегін тасымалдайтын ақуыз:
а. родопсин
в. эластин
с. фибриноген
д. кератин
е. гемоглабин
7.Денатурациялану мағынасын көрсетіңіз:
а. ДНҚ-ң қайта қалпына келуі
в. орта жағдайларының әсерінен ақуыздың табиғи құрылымының
бұзылуы
с. ДНҚ-ң екі еселенуі
д. орта жағдайының өзгеруі
е. құрылыс материалының өзгеруі
8. Жасушаның құрылыс материалы болып саналады:
а. РНҚ
в. кірінділер
с. ақуыз
д. ДНҚ
е. хроматин
9.Жасушада катализаторлық қызмет атқаратын ақуыз аталады:
а. фермент
в. керотин
с. родопсин
д. гликоген
е. фибриноген
10.ХХ ғ. басында ақуыз құрылысын зерттеумен айналысқан неміс ғалымы:
а. А.В.Левенгук
в. Э. Геккель
с. Э.Фишер
д. Дж. Уотсон
е. Г. Мендель
11. Алғаш рет бидай ұнынан желімтіктелген ақуыз алған ғалым:
а. Я.Беккори
в. Т. Морган
с. В. Георгиев
д. Ч. Дарвин
е. Р. Броун
12. Ағзаға келіп түскен бөгде заттарды залалсыздандыратын ақуыз аталады:
а. кератин
в. миозин
с. антидене
д. фибриноген
е. гемоглобин
13.Ағзаның қуат көзі болып саналатын макромолекулалар:
а. антидене
в. гликоген
с. нуклеин қышқылы
д. ақуыз
е. нуклеотид
14. Жасуша ішіндегі белгілі әрекеттерді реттеуге қатысатын ақуыз аталады:
а. гликоген
в. миозин
с. кератин
д. гемоглабин
е. гармон
15.Бұлшық ет ақуызы аталады:
а. фибриноген
в. миозин
с. гемоглабин
д. кератин
е. родопсин
16. Молекулалық биология өз алдына дербес ғылым болып қалыптасқан жылы:
а. ХХІ ғ
в. ХІХ ғ
с. ХХғ 40-50 жж
д. ХХғ 80-90жж
е. ерте кезде
17. Биологиялық макромалекулалар-нуклеин қышқылдары мен ақуыздардың құрылысын, қызметін зерттейтін ғылым:
а. бионика
в. генетикалық инженерия
с. биотехнология
д. молекулалық биология
е. экология
18. Құрылымдық және ферменттік ақуыздарды, рибасома ақуыздарын, гистонды ақуыздарды, р – РНҚ, т – РНҚ молекулаларын анықтайтын гендер аталады:
а. модуляторлық
в. реттеуші
с. аллельді
д. құрылымдық
е. аллельді емес
19. ДНҚ молекуласының құрлысының модельін анықтаған ғалым:
а. Х. Френкель – Конрат 1950 ж.
в. Ф. Гриффитс 1928 ж.
с. Д. Ледерберг 1952 ж.
д. Н. Циндер 1952 ж.
е. Ф.Крик және Дж Уотсон
20. Бактериофагтардың бактериясының бір штаммының ДНҚ фрагментін екінші штаммына көшіре алу қасиеті аталады:
а. колинеарлық
в. пенетранттылық
с. трансформация
д. генетикалық код
е. трансдукция
21. Генетикалақ код триплеті (үш өрімі) яғни 3 нуклеотидтен тұратынын дәлелдеген ғалым:
а. Ф. Крик 1961 ж.
в. Г. Гамов 1954 ж.
с. М. Ниренберг 1964 ж.
д. С. Очао 1964
е. Х. Корана 1964
22. Жасушадағы ақуыздың бірінші реттік құрылымы туралы ақпарат мынада жазылады:
а. рибосомада
в. лизосомада
с. кіріндіде
д. РНҚ –да
е. ДНҚ –да
23. Әр белгіні қалыптастыратын ақуызды синтездейтін ДНҚ-ның бөлігі аталады:
а. интрон
в. эухроматин
с. хроматин
д. ген
е. хромосома
24. Ақуыз синтезі кезінде амин қышқылдарын рибосомаға тасымалдайтын нуклеин қышқылының атауы:
а. алин
в. аланин
с. а- РНҚ
д. т-РНҚ
е. р-РНҚ
25.ДНҚ – ның екі еселенуі аталады:
а. ДНҚ кодексі
в. диссимиляция
с. редупликация
д. транскрипция
е. экзон
26.Ақуыз синтезі мына оргоноидта өтеді:
а. ядрода
в. ядрошықта
с. гольджи комплексінде
д. лизосомада
е. рибосомада
27.РНҚ – ның үш түрі мынада синтезделеді:
а. ДНҚ –да
в. лизосомада
с. рибосомада
д. пластидтерде
е. көпіршікте
28.Трансляция процесі мына оргоноидта өтеді:
а. Гольджи комплексі
в. лизосомада
с. рибосомада
д. пластидтерде
е. эндоплазмалық тор
29.Ақуыз синтезінің схемасы былай жүреді:
а. РНҚ→ ДНҚ
в. ақуыз →РНҚ
с. а- РНҚ→ДНҚ
д. ДНҚ → РНҚ→ақуыз
е. р- РНҚ → ДНҚ
30.Трансляция мынадай мағына береді:
а. көшіру, аудару
в. екі еселену
с. араласы
д. ДНҚ молекуласы
е. генетикалық ақпарат
31. Ақуыздың үшіншілік құрылымының зақымданған бөлігінің қайта қалпына келуі:
а. шаперон
в. фолдинг
с. редупликация
д. транскрипция
е. трансляция
32. Ақуызды реттеп полипептидтік байланыстың орама жасап кеңістік құрылым түзуі:
а. шаперон
в. фолдинг
с. редупликация
д. транскрипция
е. трансляция
33. Нуклеин қышқылы мен ақуыздың макромолекулалары тек мынада кездеседі:
а. тіршілікте
в. өлі табиғатта
с. топырақта
д. кристалда
е. суда
34.Тасымалдаушы РНҚ-лардың қызметі:
а. ДНҚ-ң репликациялануына қатысады
в. ДНҚ-ң ақпаратын көшіріп алады
с. бір аминқышқылды рибасомаға жеткізеді
д. р- РНҚ-ын синтездейді
е. а-РНҚ-ын синтездеуге қатысады
35. Рибосомада полипептидтік тізбектің синтезделіп өсуі а-РНҚ-ғы терминаторлық кодондарға жеткенше жүретін процесс:
а. иницияция
в. трансформация
с. трансляция
д. элонгоция
е. терминация
36.Рибосомада синтезделеді:
а. нуклеин қышқылы
в. ақуыз
с. ДНҚ
д. РНҚ
е. нуклеотид
37. Әр белгіні қалыптастыратын ақуызды синтездейтін ген мынада орналасады:
а. ДНҚ – да
в. рибосомада
с. лизасомада
д. т-РНҚ – да
е. цитоплазмада
38.Рибосомада мынадай процесс жүреді:
а. транскрипция
в. репликация
с. мутация
д. трансляция
е. энергетикалық алмасу
39. Жасушада ақуыз синтезінің схемасы былай жүреді:
а. РНҚ →ДНҚ
в. ақуыз →РНҚ
с. а-РНҚ→ДНҚ
д. ДНҚ→РНҚ→ақуыз
е. р-РНҚ→ДНҚ
40. ДНҚ молекуласының белгілі бір бөлігінің көшірмесі болып саналатын РНҚ:
а. а-РНҚ
в. т-РНҚ
с. р-РНҚ
д. д-РНҚ
е. РНҚ және ДНҚ
41. ДНҚ –дағы ақуыз синтезі туралы ақпараттың а-РНҚ ға аударылуы аталады:
а. экзон
в. интрон
с. транскрипция
д. трансляция
е. репликация
42.Кодон дегеніміз:
а. ДНҚ молекуласы
в. РНҚ нуклеотидтерінің үш қатар орналасуы
с. генетикалық ақпарат
д. ДНҚ матрицасы
е. ДНҚ полимері
43.РНҚ молекуласының ядрода синтезделуі аталады:
а. процессинг
в. репликация
с. сплайсинг
д. диссимиляция
е. асимиляция
44. ДНҚ матрицасының негізінде РНҚ синтезделуі аталады:
а. транскрипция
в. трансляция
с. репликация
д. репарация
е. трансдукция
45. Ақуыздың бірінші реттік құрылымы туралы ақпарат мынада жазылады:
а. рибосомада
в. лизомосода
с. кіріндіде
д. РНҚ- да
е. ДНҚ- да
46. Ақуыздың дұрыс емес оралым түзілуінде пайда болған зақымдануды түзетуге қатысады:
а. митохондриялық ДНҚ
в. ядролық ДНҚ
с. рибосома
д. фолдинг
е. шаперон
47. Ақуыз молекуласының синтезіне қатысатын бірнеше рибасома аталады:
а. нуклеосома
в. полисома
с. моносома
д. инфорсома
е. хроматид
48. Бұл оргоноид үлкен және кіші суббірліктерден тұрады:
а. лизасома
в. рибосома
с. митохондрия
д. Голджи комплексі
е. ЭПТ
49. Транслокация процесі былай жүреді:
а. рибосома т-РНҚ бойымен Ручаскісіне
в. а-РНҚ бойымен Р учаскісіне қарай жылжиды
с. т-РНҚ А учаскіден Р учаскеге ауысады
д. р-РНҚ-ң кодқа қарай жылжуы
е. рибосома а-РНҚ-ң бойымен алға қарай жылжиды
50. ДНҚ молекуласының өздігінен екі еселенуі аталады:
а. транскрипция
в. транслияция
с. репликация
д. трансдукция
е. трансформация
51. Екіге ажыраған ДНҚ жіпшелерінің жанасып, жабысуын болдырмайтын ақуыздар:
а. хеликаза
в. топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
52. ДНҚ молекуласындағы тізбектердің ажырауынан пайда болатын үлкенді-кішілі түйіндерді жоятын ақуыздардың аталуы:
а. хеликаза
в.топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
53. ДНҚ синтезіне қатысатын фермент:
а. РНҚ-полимераза
в. ДНҚ-полимераза
с. топоизомераза
д. лигаза
е. хеликаза
54. Хеликаза ақуызының басты қызметі:
а. ДНҚ тізбектерін ажыратады
в. ДНҚ-ның ажыраған тізбектерін тұрақтандырады
с. ДНҚ фрагменттерін жалғап қосады
д. РНҚ праймерді синтездейді
е. ДНҚ молекуласындағы тізбектердің ажырауынан пайда болатын үлкенді-кішілі түйіндерді
жояды
55. ДНҚ молекуласының репликациялануының жартылай консервативтік жолмен жүретіндігін дәлелдеген ғалымдар:
а. М.Мезельсон және Ф.Сталь 1958ж
в. Дж. Уотсон және Ф.Крик 1953ж
с. Ф.Жакоб және Ж. Моно 1960ж
д. К.Циндер және Д.Ледерберг
е. О.Эйвери және К.Мак 1944ж
56. Оказаки фрагменттерін бір-біріне 31 – OH және 51 –PO4 ұштарымен жалғайтын фермент:
а. хеликаза
в. топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуызы
57.ДНҚ репликациясы кезінде репликативті ашаның бір спиралінде ДНҚ-ның үзіліссіз синтезделген тізбегі аталады:
а. лидерлік
в. ілесуші
с. Оказаки фрагменті
д. лигаза
е. хеликаза
58. ДНҚ-ның екінші үзіліп-үзіліп түзілген тізбегі аталады:
а. лидерлік
в. ілесуші
с. Оказаки фрагменті
д. лигаза
е. хеликаза
59. ДНҚ репликациясы кезінде екінші ілесуші тізбекте синтезделетін ДНҚ үзінділерін атаймыз:
а. эндонуклеаза
в. лигаза
с. топоизомераза
д. Оказаки фрагменті
е. хеликаза
60.ДНҚ реперациясына қатысатын ферменттер:
а. топоизомераза
в. лигаза
с. хеликаза
д. SSB-ақуыз
е. эндонуклеаза, гликолизаза
61.Репликация дегеніміз:
а. ДНҚ-ның екі еселенуі
в. РНҚ-ның екі еселенуі
с. ферменттер синтезделуі
д. ақуыз синтезі
е. органойдтар жүйесі
62. ДНҚ молекуласының ең маңызды қасиеттері:
а. репликация
в. транскрипция
с. трансляция
д. аллельді
е. хеликаза
63. ДНҚ молекуласының қос спиралінің ширатылуын ажырататын ақуыздар:
а лигаза
в. топоизомераза
с. хеликаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
64. «РНҚ праймерді» синтездейтін фермент:
а. хеликаза
в. топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
65. ДНҚ молекуласының қос спиралді болатындығын ашқан ғалымдар:
а. Дж. Уотсон және Р.Крик 1953ж
в. ФФ.Жакоб пен Ж.Моно 1951ж
с. Г.Гомов және Э.Татум 1949ж
д. Х.Темин және Бальтимур 1970ж
е. С. Очао және Х.Корана 1961ж
66. SSB- ақуызының басты қызметі:
а. екіге ажыраған ДНҚ жіпшелерінің жанасып,
жабысуын болдырмайтын ақуыздар
в. ДНҚ синтезіне қатысады
с. РНҚ праймерді синтездейді
д. ДНҚ молекуласының қос спиралінің ширатылуын
ажырататын ақуыздар
е. ДНҚ фрагменттерін жалғап қосады
67. Оказаки фрагменттерін бір-біріне 31-OH және 51-PO4 ұштарымен жалғайтын фермент:
а. топоизомераза
в. праймаза
с. хеликаза
д. SSB – ақуыздар
е. лигаза
68.Топоизомераза ақуызының қызметі:
а. ДНҚ-ның ажыраған тізбектерін тұрақтандырады
в. ДНҚ тізбектерін ажыратады
с. ДНҚ фрагменттерін жалғап қосады
д. ДНҚ молекуласындағы тізбектердің ажырауынан пайда болатын үлкенді-кішілі түйіндерді
жояды
е. ДНҚ полимеразаға керекті РНҚ бастауыштарды синтездейді
69. ДНҚ репликациясы кезінде репликативті ашаның бір спиралінде ДНҚ-ның үзіліссіз синтезделген тізбегі аталады:
а. лидерлік
в. ілесуші
с. Оказаки фрагменттері
д. лигаза
е. хеликаза
70. ДНҚ репликациясы кезінде екінші үзіліп-үзіліп түзілген тізбегі аталады:
а. лидерлік
в. ілесуші
с. Оказаки фрагменті
д. лигаза
е. хеликаза
71. ДНҚ репликациясындағы ілесуші тізбекте синтезделетін ДНҚ үзінділерін атаймыз:
а. эндонуклеаза
в. лигаза
с. топоизомераза
д. Оказаки фрагменті
е. хеликаза
72. Аминқышқылдарын анықтайтын стоп – кодондар:
а. АЦЦ, ЦЦЦ
в. УУУ, ГГУ
с. ГГГ, ГГГУ
д. УГГ, ЦЦГ
е. УАА, УГА, УАГ
73.Репликация дегеніміз:
а. ДНҚ-ның екі еселенуі
в. РНҚ-ның екі еселенуі
с. ферменттер синтезделуі
д. ақуыз синтезі
е. органоидтар жүйесі
74. Рибонуклеотидтерді бір-біріне жалғастырушы фермент:
а. РНҚ – полимераза
в. праймаза
с. хеликаза
д. топоизомереза
е. эндонуклеоза
75.Гендердің ақпараты бар учаскелері аталады:
а. экзондар
в. интрондар
с. процессинг
д. сплайсинг
е. транскрипция
76.Кластерлі гендер:
а. құрылымдық және ферменттік ақуыздарды анықтайтын гендер
в. хромосоманың бір локусында орналасатын гендер
с. хромосоманың әр түрлі локусында орналасытын гендер
д. құрылымдық гендердің активтігін реттейтін гендер
е. бір белгіні дамытатын бірнеше гендер
77. Гендердің ақпараты жоқ бөліктерінің қиылып алынып, ақпараты бар бөліктерінің бір-бірімен жалғану процесі:
а. транскрипция
в. интрон
с. экзон
д. процессинг және сплайсинг
е. оперон
78.Транскрипцияның басталу және аяқталу учаскелері:
а. промоторлық және терминаторлық
в. РНҚ-полимераза
с. терминациялық
д. промоторлық
е. операторлық
79. Ақуыз биосинтезі мынада жүреді:
а. цитоплазмада-рибосомада
в. ядрода
с. нуклеин қышқылдарында
д. митохондрияда
е. эндоплазмалық торда
80. Тұқым қуалаушылық материалы – ДНҚ молекуласы мынада шоғырланған:
а. Гольджи аппаратында
в. цитоплазмада
с. митохондрияда
д. эндоплазмалық торда
е. ядрода
81. Цитоплазмада белгілі бір ақуыздың синтезделу активтігі мынаған байланысты:
а. гендердің активтігіне
в. транскрипцияға
с. трансляцияға
д. ДНҚ репликациясына
е. кластерлі гендерге
82. Транскрипция дегеніміз:
а. ДНҚ-дағы ақпараттың а-РНҚ-ға көшіріліп жазылуы:
в. геннің экспрессиялануы
с. полипептид молекуласының синтезделуі
д. кластерлі гендердің экспрессиялануы
е. ДНҚ молекуласының екі еселенуі
83.Гендер экспрессиясында кластерлі гендер дегеніміз:
а. құрылымдық және ферменттік ақуыздарды анықтайтын гендер
в. хромосоманың бір локусында орналасатын гендер
с. хромосоманың әр түрлі локусында орналасытын гендер
д. құрылымдық гендердің активтігін реттейтін гендер
е. бір белгіні дамытатын бірнеше гендер
84.Оперондық теорияны ашқан ғалым:
а. Дж. Уотсон мен Ф. Крик 1953 ж
в.Ф. Жакоб және Ж. Моно 1961ж
с. Мезельсон мен Стал 1958 ж
д. Оказаки 1968 ж
е. Г. Гамов және С. Очао 1954 ж
85. Оперон дегеніміз:
а. терминаторлық учаскелер
в. кластерлі гендердің транскрипциялануы
с. оператор және промотор учаскелері
д. гендердің экспрессиялануының реттелу механизмдері
е. экзон және интрон учаскелері
86. Гендердің экспрессиялануының реттелуіне мына элементтер қатысады:
а. құрылымдық модуляторлық гендер
в. реттеуші ақуыздар, эффекторлар, реттеуші нуклеотид тізбектері
с. құрылымдық және ферменттік ақуыздар
д. гистонды ақуыздар
е. регулятор, оператор гендер
87. Бір жасушаның түпкілікті, әмбебапты тіршілік қызметін қамтамасыз ететін, яғни барлық жасушалар типінде кездесетін гендер:
а. тұрмыстық
в. кластерлі
с. молшылық
д. құрылымдық
е. реттеуші
88. Жасушаның ерекше қызметтерін қамтамасыз ететін және тек кейбір жасушаларда ғана активті болатын гендер:
а. модуляторлық
в. құрылымдық
с. молшылық
д. реттеуші
е. тұрмыстық
89. Мутацияға қабілеттілігі бар ДНҚ молекуласының ең кіші бөлігі:
а. мутон
в. цистрон
с. рекон
д. интрон
е. экзон
90.Сплайсинг дегеніміз:
а. транскрипция
в. трансляция
с. интрондық учаскелердің қиылуы, а-РНҚ түзілуі
д. экзондық учаскелердің қиылуы
е. репликация
91. Промотор дегеніміз:
а. құрылымдық ген
в. кластерлі ген
с. реттеуші ген
д. ақпараттың көшірілуінің басталу нүктесі
е. модуляторлық гендер
92. Эукариоттар гендерінің экспрессиялануының реттелу жобасын жасаған ғалым:
а. Г. П. Георгиев 1972 жылы
в. Ф. Сталь 1958 жылы
с. Н. Циндер 1952 жылы
д. О. Эйвери 1944 жылы
е. А. Геррод 1908 жылы
93.ДНҚ-дағы ақпараттың а-РНҚ-ға көшіріліп жазылуы:
а. транскрипция
в. гендердің экспрессиялануы
с. кластерлі гендердің экспрессиялануы
д. полипептид молекулаларының синтезделуі
е. трансляция
94. Бір нуклеотидтер жұбына сай, рекомбинация кезінде бөлінбейтін ДНҚ-ның ең кіші бөлігі:
а. рекон
в. цистрон
с. мутон
д. интрон
е. экзон
95.Прокариоттардың гендерінің құрылымы тұрады:
а. тек интрондардан
в. терминаторлық учаскеден
с. тек экзондардан
д. интрон және экзондардан
е. ДНҚ учаскесінен тұрады
96. Эукариотты ағзалардың гендері тұрады:
а. тек интрондардан
в. терминаторлық учаскеден
с. тек экзондардан
д. интрон және экзондардан
е. ДНҚ учаскесінен тұрады
97.Процессинг дегеніміз:
а. транскрипция
в. трансляция
с. тек экзондардан тұратын а-РНҚПИ ақуыз синтезделетін жерге жеткізілуі
д. экзондық учаскелердің қиылуы
е. репликация
98.Оператор гені:
а. құрылымдық ген
в. кластерлі ген
с. реттеуші ген
д. ақпараттың көшірілуінің басталу нүктесі
е. модульяторлық гендер
99.Ядродан тыс орналасқан гендер:
\а. плазмоген
/70в. кластерлі
с. аллельді
д. реттеуші
е. құрылымдық
100. Жасушада тұрақты түрде кездесетін және хромосомамен байланыссыз, дербес тұқым қуалау факторы аталады:
а. гендік терапия
в. плазмидалар
с. плазмон
д. реперация
е. гендік инженерия
101. Тұқым қуалаушылық ақпаратының тасымалдаушысы:
а. ДНҚ
в. ЭПТ
с. р-РНҚ
д. т-РНҚ
е. лизасома
102. Бөтен ДНҚ-ның бактерия жасушасына енуі;
а. трансформация
в. трансляция
с. трансдукция
д. транскрипция
е. транслокация
103. Бактерияны өлі жасушамен немесе басқа штамның экстрактасымен өңдегенде жүретін процесс:
а. трансляция
в. Трансформация
с. транслокация
д. транскрипция
е. трансдукция
104. Жаңа жасушаға бұрынғы егесінің қасиетін беруі аталады:
а. транскрипция
в. транслокация
с. трансформация
д. трансдукция
е. трансляция
105. С.Бензер бойынша генетикалық ақпараттың функциональдық бірлігі аталады:
а. рекон
в. промотор
с. цистрон
д. мутон
е. оперон
106. ДНҚ молекуласындағы жеке нуклеотид жұбы, генетикалық рекомбинацияның бірлігі аталады:
а. рекон
в. промотор
с. мутон
д. цистрон
е. оперон
107. Өзгеруге ұшырай алатын геннің кіші бөлігі аталады:
а. оперон
в. мутон
с. промотор
д. рекон
е. цистрон
108. Гендер қызметіне қарай екі категорияға бөлінеді:
а. құрылымдық, қызметтік
в. аллельді, аллельді емес
с. прокариот, эукариот
д. промотор, оператор
е. рекон, цистрон
109. Полипептидтік тізбектегі амин қышқылының орналасу тәртібін анықтайтын гендер:
а. қызметтік
в. промотор, оператор
с. рекон, цистрон
д. құрылымдық
е. экспрессивтілік, пенетранттылық
110. Цитоплазмада болатын арнайы өнімдерді түзбей, басқа гендердің қызметін бақылайтын гендер:
а. қызметтік (функциялық)
в. құрылымдық
с. гомологты
д. аллелді емес
е. аллелді
111.Информациялық РНҚ-ның бүтін бір молекуласын түзей алатын, транскрипцияны реттеуші элементтер- промотор- оператордан және құрылымды гендерден құралған ДНҚ-ның бөлігі:
а. промотор
в. оператор
с. мутон
д. цистрон
е. оперон
112. Транскрипция басталу үшін РНҚ полимераза байланысатын ДНҚ бөлігі:
а. промотор
в. цистрон
с. мутон
д. оперон
е. оператор
113. Полипептидтік тізбектің амин қышқылдарының орналасу қатарының ДНҚ молекуласындағы нуклеотидтердің орналасу тәртібіне сәйкес келуі:
а. реттеуші
в. колинеарлық
с. құрылымдық
д. модуляторлық
е. экспрессивтілік
114. ДНҚ молекуласының бұзылған құрылымдарының қайта қалпына келуі:
а. пенетранттылық
в. экспрессивтілік
с. редупликация
д. репарация
е. полимераза
115. Ядросы толық қалыптаспаған бір жасушалы ағза:
а. амеба
в. жануар
с. эукариот
д. прокариот
е. вирус
116. Ядросы қалыптасқан жасушалы ағзалар:
а. прокариоттар
в. вирустар
с. балдырлар
д. бактериялар
е. эукариоттар
117. Гендерді басқа жасуша не ағзаларға енгізуге бағытталған жаңа әдістер мен технологиялар жиынтығынан тұратын генетика саласы:
а. генетикалық инженерия
в. гендік терапия
с. клондау
д. штамдау
е. бионика
118. Ингибитрлар не супрессорлар, интенсификаторлар және модификаторлар мына гендерге жатады:
а. модуляторлық
в. құрылымдық
с. қызметтік
д. функциялық
е. реттеуші
119. Құрылымдық және ферменттік ақуыздарды, р-РНҚ, т-РНҚ молекулаларын анықтайтын гендер мына гендерге жатады:
а. реттеуші
в. құрылымдық
с. функциялық
д. қызметтік
е. модуляторлық
120. Құрылымдық гендердің активтігін реттейтін гендер аталады:
а. құрылымдық
в. модуляторлық
с. реттеуші
д. қызметтік
е. функциялық
121. Әртүрлі орта жағдайында генотиптегі белгінің көріну дәрежесі аталады:
а. экспрессивтілік
в. трансферазалық
с. трансдукция
д. трансформация
е. транслокация
122. “Экспрессивтілік″ және “пенетранттылық″ терминін енгізген ғалым:
а. Э. Геккель 1866ж
в. Н.В. Тимофеев-Ресовский 1927ж
с. Иогансен 1909
д. В.Вернадский 1863
е. Т. Морган 1903
123. Сыртқы көрінісі ұқсас белгілер, тұқым қуалайтын аурулар әртүрлі аллельді емес гендер арқылы тууы мүмкін. Мұндай құбылыстың аталуы:
а. фенокопия
в. клондау
с. репарация
ü д. генокопия
е. трансдукция
124. Даму кезінде сыртқы орта факторларының әсерінен белгілі генотипке тәуелді белгі өзгеріп, басқа геннің белгісіне ұқсас белгі көшірмесінің түзілуі аталады:
ü а. фенокопия
в. репарация
с. генокопия
д. трансдукция
е. клондау
125. Бір белгіні дамытатын бірнеше гендердің ДНҚ-ның бойына қатар орналасып, бірге транскрипциялануы аталады:
а. модуляторлық
в. құрылымдық
с. реттеуші
д. қызметтік
ü е. кластерлі
126.Бір түрге жататын ағзалардың хромосомалардың гаплоидты жиынтығында орналасқан гендердің жиынтығы:
а. геном
в. генотип
с. ген
д. фенотип
е. плейотропия
127.Жасушаның митоздық бөлінуінің бұзылуы нәтижесінде хромосомалардың диплоидты санының гаплоидтық жиынтыққа еселенуі аталады:
а. гетероплоидия
в. полиплоидия
с. анеуплоидия
д. моносомия
е. трисомия
128. Жасушаның мейоздық және митоздық бөлінуінің бұзылуынан хромосомалар саны өзгеріп, гаплоидтық жиынтыққа еселенбей артуын немесе кемуі аталады:
а. гетероплоидия
в. полиплоидия
с. анеуплоидия
д. моносомия
е. трисомия
129. Түр геномының құрамына кіретін ДНҚ фрагменттерінің әрқайсысына кем дегенде бір-бір данасы бар ДНҚ клондарының жиынтығы аталады:
а. хромосомалық жинақ
в. репликация
с. геномдық жинақ
д. транскрипция
е. трансляция
130. Бір хромосома құрамына кіретін ДНҚ –фрагменттері бар ДНҚ –клондарының жиынтығы аталады:
а. хромосомалық жинақ
в. репликация
с. геномдық жинақ
д. транскрипция
е. трансляция
131. Тұқым қуалаушылық материалы – ДНҚ молекуласы ядрода мынанша % құрайды:
а. 60%
ü в. 90%
с. 100%
д. 70%
е. 99%
132. Тұқым қуалаушылыққа жауапты, жасуша жүйесінің басты органоиды:
а. рибосома
в. лизасома
с. цитоплазма
д. ЭПТ
ü е. хромосома
133. «Хромосома» терминін ғылымға енгізген ғалым:
ü а. 1888 ж. В. Вальдейер
в. 1831 ж. Р. Броун
с. 1909 ж. В. Иогансен
д. 1906 ж. У. Бэтсон
е. 1956 ж. А. Леван
134. Хромосоманың екі иығының байланысқан ортасын атаймыз:
ü а. центромера
в. теломера
с. серігі
д. хроматида
е. хроматин
135. Бір иығы екінші иығынан өте қысқа хромосомалар атадады:
а. центромера
в. метацентрлі
с. субметацентрлі
ü д. акроцентрлі
е. хроматин
136. Хромосомалардың ұштары аталады:
а. центромера
в. серігі
с. хроматида
д. хроматин
ü е. теломера
137. Репликация кезінде теломералар нуклеотидтері қатарын толықтырып отыратын фермент аталады:
ü а. теломераза
в. хеликаза
с. лигаза
д. эндонуклеаза
е. топоизомераза
138. Кариотиптегі хромосомаларды жұптастырып бойына қарай орналастыру:
а. метацентрлі
в. идиограмма
с. субметацентрлі
д. акроцентрлі
е. хроматин
139. Дене жасушаларындағы хромосомалар санының түрлік тұрақтылығы, морфологиялық белгілерінің жиынтығы:
а. кариотип
в. идиограмма
с. геном
д. гаплоидты
е. хроматин
140. Адамның қалыпты кариотипі:
а. 45, хо
в. 47, хуу
с. 46 хх немесе 46 ху
д. 47, хх+21
е. 47, хх+18
141. Транскрипция нәтижесінде экзондар мен интрондардан тұратын РНҚ:
а. про-а-РНҚ
в. р-РНҚ және а-РНҚ
с. р-РНҚ
д. а-РНҚ
е. т-РНҚ
142. Хромосомалардың гаплоидты жиынтығында орналасқан гендердің жиынтығы:
а. геном
в. хромосома
с. ген
д. генотип
е. фенотип
143. Тұқым қуалау белгілерін ДНҚ түрінде сақтайтын жасуша бөлігі:
а. цитоплазма
в. хромосома
с. рибосома
д. лизосома
е. Гольджи комплексі
144. Дене жасушаларындағы жұп санды хромосомалардың жиынтығы:
а. гаплоидты
в. диплоидты
с. эухроматин
д. гетерохроматин
е. хроматин
145. Хромосомалардың жіктелу процесіндегі идиограмманың қызметі:
а. хроматин жіпшелеріне жалғау
в. ахроматин жіпшелеріне жалғау
с. кариотиптегі хромосомаларды жұптастыру
д. хромосомаларды жіктеу
е. хромосомалар санының еселенуі
146. Лабораториялық жолмен генетикалық структуралар мен тұқымы өзгертілген ағзаларды құрастыру әдістерін зерттейтін молекулалық генетиканың қолданбалы бөлімі:
а. бионика
в. гендік инженерия
с. цитогенетика
д. геномика
е. адам генетикасы
147. Тірі ағзалардың геномдарын зерттейтін ғылыми бағыт:
а. бионика
в. геномика
с. гендік терапия
д. фармакогеномика
е. генотерапия
148. Адам кариотипінің С тобына мынадай хромосомалар жатады:
а. 6-12
в. 13-15
с. 1-3
д. 4-5
е. 16-18
149. Хромосомаларды мөлшері мен иықтарының арақатынасы бойынша жіктеу аталады:
а. гендік жинақ
в. хромосомдық жинақ
с. кариотип
д. диплоидты
е. Денверлік жіктеу
150. Микроскоп арқылы тозаң клеткаларынан дөңгеленген формалы денешіктер яғни ядроны тапқан ғалым:
а. Ж. Моно Н
в. А. Броун
с. Тио мен Леван
д. Ф. Крик
е. Г. Мендель
151. Хромосомалардың иығы бөліну кезінде екінші тартылыс:
а. серігі (спутник)
в. центромера
с. хроматида
д. Хроматин
е. нуклеосома
152. ДНҚ –ң негізгі бөлігін ферменттердің әсерінен сақтап, хромосомалардың дұрыс рекомбинациялауын, ядролық қабықшаның түзілуі:
а. центромера
в. изомерия
с. теломера
д. спутник
е. хромосома
153. ДНҚ молекуласының ұштары қысқа қайталанатын нуклеотидтер қатарларын толықтырып отыратын фермент:
а. лигаза
в. праймаза
с. ДНҚ-праймаза
д. теломераза
е. топоизомераза
154. Соматикалық жасушаларда орналасқан толық хромосомалардың жиынтығы:
ü а. кариотип
в. геном
с. гаплоидты
д. эухроматин
е. гетерохроматин
155. ДНҚ мен гистонды ақуыздардың қосылысы:
а. дезоксирибоза
в. идиограмма
с. политения
д. гимза бояуы
ü е. нуклеопротеид
156. Гомеостаз терминін биология ғылымына ең алғаш рет енгізген ғалым:
ü а. 1929 жылы В.Кеннон
в. 1939 жылы Т.Шванн
с. 1839 жылы Т. Морган
д. 1956 жылы Леван
е. 1938 жылы Шлейден
157. Сыртқы орта факторлары өзгергенмен ағза өзіне тән ішкі ортасының тұрақтылығын, морфологиялық, функционалдық біртұтастығын сақтау қасиеті аталады:
ü а. гомеостаз
в. адаптация
с. стресс (күйзеліс)
д. төзу
е. тұрақтылығы
158. Тіршіліктің тіршілік процестері байқалмайтын, зат алмасу толық тежелген түрі:
а. тұрақты
в. тәуелді
ü с. жасырын
д. уақытша
е. мерзімді
159. Тіршіліктің сыртқы орта факторларына тәуелді болып келетін түрі:
а. тұрақты
ü в. тәуелді
с. жасырын
д. уақытша
е. мерзімді
160. Тіршіліктің сыртқы орта факторлары күрт өзгерген күнде де тоқтамай жалғаса беретін түрі:
ü а. тұрақты
в. тәуелді
с. жасырын
д. уақытша
е. мерзімді
161. Ағзаның қолайсыз жағдайға бейімделуі:
а. гомеостаз
ü в. адаптация
с. стресс (күйзеліс)
д. төзу
е. тұрақтылығы
162. Ядрошықтар жойылып, ядро жарғақшасы ери бастайтын фаза:
ü а. профаза
в. анафаза
с. телофаза
д. метафаза
е. интерфаза
163. Мейоздық бөліну кезінде хромосомалардың ширатылып, жуандаған жіпшелер сатысы:
ü а. пахитена
в. диакинез
с. диплотена
д. лептотена
е. диплонема
164. Мұның нәтижесінде гаплойдты жиынтығы бар жыныс жасушалары түзіледі:
а. митоз
ü в. мейоз
с. амитоз
д. коньюгация
е. копуляция
165. Бірінші мейоздық бөліну аталады:
а. цитокинез
в. кариокинез
с. интеркинез
д. эквациялық
ü е. редукциялық
166. Жасушаның көбеюі, қалпына келуі:
а. пролиферация
в. полиэмбриония
с. когуляция
д. интерфаза
е. политения
167. Күнделікті өмірде ерекше, төтенше немесе экстремальды әсерлер нәтижесінде пайда болатын ағзаның адаптивтік реакциясы аталады:
а. гомеостаз
в. адаптация
с. стресс (күйзеліс)
д. төзу
е. тұрақтылығы
168. Жасуша ядросының тікелей бөлінуі аталады:
а. амитоз
в. митоз
с. мейоз
д. жыныстық
е. эндомитоз
169. Нәтижесінде жыныс жасушалары пайда болатын жасушаның бөліну түрі:
а. партеногенез
в. гаметогенез
с. амитоз
в. митоз
е. мейоз
170. Мына фазада хромосомалар ахроматин жіпшелері арқылы экватордан полюстерге қарай жылжиды:
ü а. анафаза
в. профаза
с. телофаза
д. метафаза
е. интерфаза
171. Мейоз мынанша фазадан тұрады:
а. 2
в. 3
с. 5
ü д. 4
е. 6
172. Жыныс бездерінде ерекше сомалық жасушалардың бөлінуі:
а. партеногенез
в. мейоз
с. амитоз
в. митоз
е. гаметогенез
173. Мейозбен бөлінген гаметалардағы хромосома жиынтығы:
а. тетраплоидты
в. 2п
с. 3п
д. гаплоидты
е. диплоидты
174. Сыртқы орта факторларының әсерінен болатын өзгергіштік аталады:
а. тұқым қуалайтын
в. генотиптік
с. тұқым қуаламайтын
д. хромосомдық
е. гендік
175. Тұқым қуалаушылық материалының өзгеруіне байланысты болатын өзгергіштік аталады:
а. тұқым қуаКламайтын
в.тұқым қуалайтын
с. модофикациялық
д. фенотиптік
е. модификациялық және фенотиптік
176. Генотиптің өзгеруіне байланыcсыз сыртқы орта жағдайларының әсерінен болған фенотиптік өзгергіштік аталады:
а. гендік
в. геномдық
с. хромосомдық
д. мутациялық
е. модификациялық
177. Мейоздық бөліну кезінде гомологтық хромосомалардың айқасуы, бір-бірімен тәуелсіз ажырауы нәтижесіндегі өзгергіштік аталады:
а. тұқым қуаламайтын
в. фенотиптік
с.модификациялық
д. комбинативтік
е. уақытша
178. Хромосомалардың, гендердің өзгерісінен пайда болатын өзгергіштік:
а.мутациялық
в.фенотиптік
с.модификациялық
д.фенотиптік және модификациялық
е.уақытша
179. Генетикалық материалдың негізгі қасиеттерін өзгертетін тұқым қуалайтын өзгерістің аталуы:
а. фенотип
в. генотип
с. мутация
д. аллель
е. Зигота
180. Хромосома санының өзгеруіне байланысты болатын мутация:
а. фенотиптік
в. аллельді
с. хромосомдық
д. гендік
е. геномдық
181. Гаплойдты хромосома санының еселеніп көбеюі аталады:
а. гетероплоидия
в. полиплоидия
с. генотип
д. фенотип
е. гомозигота
182. Кариотиптегі хромосомалар санының өзгеруі аталады:
а. генотип
в. фенотип
с. аллель
д. полиплоидия
е. гетероплоидия
183. Хромосомалардың құрылымының өзгеруінен болатын мутация аталады:
а. гендік
в. геномдық
с. фенотиптік
д. хромосомдық
е. аллельді
184. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп қалуынан болатын мутацияның аталуы:
а. жетіспеушілік
в. инверсия
с. екі еселену
д. бірінің орнын бірі басу
е. артып кету
185. Гендердің молекулалық құрылымының өзгеруінен болатын мутация:
а. хромосомдық
в. гендік
с. геномдық
д. геномдық және хромосомдық
е. фенотиптік
186. ДНҚ молекуласындағы белгілі бір нуклеотидтің түсіп қалуы мына мутацияға жатады:
а. гендік
в. геномдық
с. хромосомдық
д. фенотиптік
е. қарапайым
187. Табиғи факторлардың әсерінен тұқым қуалайтын өзгергіштіктің пайда болуы аталады:
а. фенотип
в. модификация
с. мутагенез
д. аллель
е. зигота
188. Мутацияны тудыратын физикалық, химиялық және биологиялық факторлардың аталуы:
а. генотип
в. фенотип
с. доминантты
д. мутагендер
е. фенокопиялар
189. Рентген, радиация, ғарыш және ультракүлгін сәулелері мына мутагенге жатады:
а. биологиялық
в. физикалық
с. химиялық
д. биологиялық және химиялық
е. экологиялық
190. Тұрмыста қолданылатын химиялық заттар, дәрі-дәрмектер мына мутагендерге жатады:
а. химиялық
в. биологиялық
с. физикалық
д. экологиялық
е. генетикалық
191. Қарапайым тірі ағзалардың әсерінен болатын жануарлардағы мутацияны мына мутагенге жатқызамыз:
а.химиялық
в.физикалық
с.биологиялық
д.экологиялық
е.химиялық және физикалық
192. Ата-анасынан берілген өзгергіштіктің аталуы:
а. тұқым қуалайтын
в. тұқым қуаламайтын
с. фенотиптік
д. модификациялық
е. уақытша
193. Ауру әйелдің хромасома саны 45 болған, бұл мына мутацияға жатады:
а. гендік
в. конбинативтік
с. геномды
д. хромосомдық
е. тұқым қуаламайтын
194. Аурудың себебі хромосоманың құрлымының өзгеруінен болған, бұл мына мутацияға жатады:
а. хромосомдық
в. гендік
с. геномдық
д. гендік және5 геномдық
е. ДНҚ-лық
195. Радиациялық қауіпті аймақта жұмыс істеген адамда мутация пайда болады, бұл мына мутагенге жатады:
а. биологиялық
в. химиялық
с. физикалық
д. биология және химиялық
е. сыртқы орталық
196. Аурудың ағзасына вирустар еніп мутация туғызған, бұл мына мутагенге жатады:
а. химиялық
в. физикалық
с. химиялық және физикалық
д. биологиялық
е. экологиялық
197. Жылы жақтан суық жаққа келіп жұмыс істеген адамда фенотиптік өзгерістер пайда болған, бұл өзгергіштіктің мына түріне жатады:
а. гендік
в. тұқым куаламайтын
с. хромосомдық
д. тұқым қуалайтын
е. геномдық
198.Мутация дегеніміз:
а. хромосомадағы геннің толық жиынтығы
в. тұқым қуаламайтын қасиет
с. генетикалық ақпаратта өзгерістің болуы
д. хромосома тұрақтылығы
е. генетикалық тұрақтылық
199.Белгілі бір ауруға жатпайтын бірнеше ауру белгілерінің бір адамда қатар келуі аталады:
а. гендік
в. синдром
с. геномды
д. мутация
е. инукцияланған
200. Рак (ісік) ауруларының пайда болу процесі:
а. концерогенез
в. мутаген
с. мутагенез
д. хромосомдық
е. регенерация
Дата добавления: 2015-07-11; просмотров: 2100 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая страница | | | следующая страница ==> |
| Дайте характеристику формам (джерелам) права. | | | Россия в период кризиса феодально-крепостнической системы. |