Тақырып: Сыртқа шығару. Зерттеу әдістері. Жылу реттелуі. Зерттеу әдістері.

Мақсаты:

-Студенттерге сыртқа шығару физиологиясынан теориялық материалдарын меңгерту.

Оқыту міндеттері: Сыртқа шығару физиологиясында қолданатын зертеу әдістерімен танысу.

Сабақтың өткізу түрі: тақырып бойынша кеңес, практикалық жұмысты өзіндік түрде орындау

(Минор тәжірибесі).

Тақырып бойынша тапсырмалар:

1. Бақылау сұрақтарына өзіндік дайындық

2.Минор тәжірибесімен танысу(№2, 1 жұмыс), 3. Тер шығуының суретін салу(№2, 2жұмыс),

Таратылатын материал: Нефрон сызбасының суреті.

Әдебиет:

Негізгі:

1. Сәтбаева Х.К., Өтепбергенов Ә.А., Нілдібаева Ж.Б.Адам физиологиясы (Оқулық). – Алматы.Издательство «Дәуір»,2005, 391-412 бб.

2. Қалыпты физиология. Студенттерге арналған әдістемелік нұсқаулар. – Алматы, 2007, 9 бөлім, 1 жұмыс, 182 б.

Қосымша:

1. Рымжанов К.С., Төленбек И.М. Адам мен жануарлар физиологиясы. Алматы, 2000.

2. Физиология человека: Учебник /Под ред.В.М.Покровского, Г.Ф.Коротько. –М.:Медицина, 2003.

3. Руководствокпрактическимзанятиямпонормальной

физиологии /Подред. К.В.Судакова, А.В.Котова, Т.Н.Лосевой. –М.: Медицина. 2002.

4. Агаджанян Н.А., Тель Л.З. Физиология человека. - М.:Медицинская книга,

Новгород, 2005.

5. Вандер А. Физиология почек /Под ред.Ю.В.Наточина. – СПб.:Питер,2000.

6.Физиология человека. Пер. с англ./Под ред.Р.Шмидта и Г.Тевса. – М.:Мир. – 2005

7. Коробков А.В., Чеснокова С.А. Атлас по нормальной физиологии. –

М.: Высшая школа, 1986.

Бақылау (сұрақтар, тесттер):

1.Сыртқа шығару ағзалары, олардың гомеостаздың тұрақтылығын

қамтамасыз етуіне қатысуы. Бүйректің қызметтері..

2. Несеп түзілу механизмі:

- гломерулалық сүзіліс(сүзілунәтижесі, оныңмөлшері),

- түтікшелердегі қайта сіңу. Миндеттіжәнефакультативті реабсорбция

туралытүсінік. Несептіконцентрациялаумеханизмі

- айналдыракері ағызу жүйесі;

- түтікшелердегі секреция менсинтез үрдістері.

3.. Несеп түзілуінің жүйкелік-гуморалдық реттелуі.

Бақылау тесттері:

Сыртқа шығару мүшелері:
1. жүрек
2. өкпе
3. тер бездері
4. бүйрекүсті бездері
5. ішкі сөлініс бездері

Сыртқа шығару мүшелері:
1. жүрек
2. асқорыту жолдары
3. бүйрекүсті бездері
4. көкбауыр
5. бүйрек

Ағзалар мен одан сыртқа шығарылатын заттарымен арасындағы сәйкестілікті табыңыз:
А. өкпе. Б. бүйрек
1. СО₂, эфир, хлорофил, алкоголь буы
2. глюкоза, аминқышқылдары, формалық элементтер
3. гемоглобин алмасуының сонғы өнімдері, гормондар, эфир
4. метаболизмнің соңғы өнімдері, бейорганикалық заттардың артығы
5. ауыр металдардың тұздары, хлороформ, СО_2.

Ағзалар мен одан сыртқа шығарылатын заттары арасындағы сәйкестілікті табыңыз:
А. тер бездері. Б. ас қорыту жолдары
1. СО₂, эфир, хлороформ, алкоголь буы
2. глюкоза, амин қышқылдары, формалық элементтер
3. тері май (бейтарап майлар), казеин, формалық элементтер
4. су, мочевина, бейорганикалық тұздар, тез ұшатын май қышқылдары
5. кальций және ауыр металдардың тұздары, өт пигменттерінің өзгерісінен пайда болған өнімдері, дәрілер

Нефрон түтікшелерінде өтетін үрдістер:
1. глюконеогенез
2. гломерулалық сүзіліс
3. адреналин, норадреналиннің синтезі
4. сүзгіленген заттардың реабсорбцисы
5. заттардың секрецисы мен ПАГ, диодраст т.б. синтезі

Фильтрацияны (сүзілу деңгейін) жоғарылататын факторлар:

1.шумақтағы капиллярларда қан қысымының жоғарылауы
2. плазма ақуызының онкотикалық қысымының жоғарлауы
3. бүйрек ішіндегі қысымның жоғары деңгейі
4. бүйрек арқылы қан ағудың жоғары деңгейі
5. қанның осмостық қысымының жоғарылауы

Фильтрацияны (сүзілу деңгейін) жоғарылататын факторлар:
1. шумақтағы капиллярларда қан қысымының жоғарылауы
2. плазма ақуызының онкотикалық қысымының жоғарлауы
3. бүйрек ішіндегі қысымның жоғары деңгейі
4. шумақтағы капиллярлар қабырғасының үлкен сүзілу ауданы
5. гломерулалық сүзгі саңылауының кіші өлшемі

Фильтрацияға кері әсер ететін факторлар:
1. шумақтағы капиллярларда қан қысымы
2. плазма ақуызының онкотикалық қысымы
3. бүйрек ішіндегі қысым
4. бүйрек арқылы қан ағудың жоғары деңгейі
5. қанның осмостық қысымы

Фильтрацияға кері әсер ететін факторлар:
1. шумақтағы капиллярларда қан қысымы
2. плазма ақуызының онкотикалық қысымы
3. бүйрек ішіндегі қысым
4. шумақтағы капиллярдың үлкен сүзгілеу беткейі
5. гломерулалық сүзгі саңылауының кіші өлшемі

Бүйрек түтікшелерінің бөлімі мен қайта сіңетін судың мөлшері арасындағы сәйкестікті табыңыз: А. проксималды Б. дисталды иірім түтікшелері

1. 1-5%

2. 10%

3. 10-15%

4. 25-28%

5. 40-45%

Нефрон бөлімі мен қайта сіңетін судың мөлшері арасындағы сәйкестікті табыңыз:

А. Генле ілмегі. Б. жинаушы түтікше

1. 1-5%

2. 10%

3. 10-15%

4. 25-28%

5. 40-45%

12. Бүйрек түтікшелерінің бөлімі мен қайта сіңудін сипаттамасы арасындағы сәйкестікті табыңыз:

А. проксималды Б. дисталды иірім түтікшелері, жинаушы түтікше

1. заттар реабсорбциясы жүрмейді

2. глюкоза, аминқышқылдар, витаминдер, су мен басқа тұздардың миндетті

реабсорбциясы

3. су мен иондардың факультативті реабсорбциясы

4. 40-45% құрайтын теқ судың реабсорбциясы

5. теқ витаминдердің реабсорбциясы

13. Гормон мен оның реттейтін үрдісі арасындағы сәйкестікті қөрсетініз:
А. альдостеронБ. паратгормон
1. натрий иондарының реабсорбциясының күшеюі
2. калий иондары реабсорбциясының күшеюі
3. натрий иондары реабсорбциясының тежелуі
4. кальций иондары реабсорбциясының күшеюі
5. кальций иондары реабсорбциясының тежелуі

14. Сұйық секрет (экскрет) пен тәуліктік орташа мөлшері арасындағы сәйкестікті

көрсетіңіз:А. терБ. несеп
1. 100 мл
2. 500 мл
3. 1500 мл
4. 4000 мл
5. 7000 мл

15. Тер бездерінің қызметтерін зерттеу әдісі:
1. Минордың иод-крахмалдық сынамасы (үлгісі)
2. эстезиометрия
3. тері-гальваникалық рефлекс
4. спирометрия

5. тері рецепторларының температураға бейімделуін, контраст құбылысын бақылау

Дата добавления: 2015-08-27