Жұмысшылардың жалақы қорын есептеу

Кәсіпорында орындалатын жұмыстардың күрделілігіне сәйкес түрлі разрядқа жататындығынан жұмысшылар негізінде алты разрядқа бөлінеді.Жалақыны есептеу үшін жұмысшылардың разрядын есептеп шығару керек.Мысалы,кәсіпорында негізгі жұмысшылардың орта разряды - төртінші разряд,көмекші жұмысшылардың разряды - екінші разряд болсын.

Разряд коэффициенттері:

Төртінші разрядтікі - 2,06;

Екінші разрядтікі - 1,47.

Әр уақытта халықшаруашылығы бойынша минималдық еңбек ақының мөлшері туралы статистикалық мәлімет бойынша ай сайындық минималдық сағаттық еңбек ақының мөлшері мына формула бойынша есептеліп отырады:

А_см=Е_а мин/Ж_қ·К_с, (5.2)

мұндағы А_см - минималдық сағаттық еңбек ақының мөлшері,тенгемен;

Е_а – елдегі минималдық еңбек ақы,тенгемен;

Ж_қ – бір айдағы жұмыс күндерінің саны;

К_с – бір жұмыс күніндегі сағаттардың саны.

Мысалы,елдегі минималдық еңбек ақы 9750 теңге болса,айдың ішіндегі жұмыс күні – 22,жұмыс күніндегі сағаттың саны 8,онда минималдық сағаттық тарифтік еңбек ақының мөлшері:

А_см=9750/22·8=55,4 теңге,

Төртінші разряд бойынша сағаттық тарифтік еңбек ақының мөлшері:

Е_а=55,4·2,06=114,124 теңге,

Екінші разряд бойынша сағаттық тарифтік еңбек ақының мөлшері:

Е_а=55,4·1,47=81,438 теңге,

Негізгі жұмысшылардың еңбек ақылары-жалақылардың кесімді нысаны бойынша есептеледі,былайша айтқанда,өндірілген өнімнің көлемі бойынша.Есептеу формуласы:

Е_тк=Q·Т_т·С_т, (5.3)

мұндағы Q – өнімнің бағдарламасы,данамен (40000);

Т_т– технологиялық процестің ұзақтылығы,сағатпен (6,4);

С_т– разряд бойынша сағаттық тарифтік еңбек ақының мөлшері,теңгемен (114,124).

Онда:

Е_тк=40000·6,4·114,124=29215744 тг.

Кәсіпорында жұмысшыларға тарифтік еңбек ақымен қатар бірнеше түрлі төлемдер жасалады,сол төлемдердің мөлшері тарифтік еңбек ақыдан орта есеппен негізгі жұмысшыларға 6-7 пайыз шамасында болсын,сонымен қатар сыйлықтың шамасы 30 пайыз болсын.Жұмысшыларға демалысқа шыққанда қосымша еңбек ақы төленеді,оның мөлшері жылдық жалақысынан 9 пайыз болсын.Сонда негізгі жұмысшылардың айлық еңбек ақылары:

Ж_нж=Е_тк+0,07Е_тк+0,30Е_тк+0,09Е_тк=1,46Е_тк, (5.4)

Ж_нж=1,46·29215744=42654986,24тг.

Көмекші жұмысшылардың еңбек ақылары– жалақылардың мерзімді нысаны бойынша есептеледі,былайша айтқанда,неше сағат жұмыс атқарғанына сәйкес төленеді:

Е_тм=Ж_к·У_қ·С_т, (5.5)

мұндағы Ж_к – көмекші жұмысшылардың саны,(1);

У_қ– уақыттың жылдық нақты қоры,сағатпен (2030);

С_т– разряд бойынша сағаттық тарифтік еңбек ақының мөлшері,теңгемен (81,438).

Е_тм=·81,438·2030=165319,14тг.

Көмекші жұмысшыларға тарифтік еңбек ақыларына қосымша түрлі төлемдер жасалады.Үстеме төлемдердің мөлшері жылдық тарифтік еңбек ақыларынан 4-5 пайыз шамасында,сыйлық -25 пайыз мөлшерінде болады.Демалысқа шыққан кезде қосымша еңбек ақы төленеді,оның мөлшеріжылдық тарифтік еңбек ақыдан 9 пайыз шамасында.Сонда көмекші жұмысшылардың айлық еңбек ақылары мына формула бойынша есептеледі:

Е_аж=Е_тм+0,05Е_тм+0,25Е_тм+0,09Е_тм=1,39Е_тм, (5.5)

Е_аж=1,39·165319,14=229793,6 тг

Е_аж=229793,6/12=19149,5 тг

Қызметкерлердің еңбек ақылары - олардың жалақылары орындап отырған жұмыстарының күрделілігіне қарай төленеді,былайша айтқанда берілген категорияларымен байланысты болады.Мысалы,кәсіпорында техника инженерлері мамандықтарына қарай орта есеппен бірінші категорияға жататын болсын,инженер–экономистер және есеп шот қызметкерлері – екінші категорияға жатсын,сонда:

- техника инженерлердің тариф бойынша жылдық еңбек ақылары мына формуламен есептеледі:

Е_итж=Т_итж·U, (5.6)

мұндағы Т_и – техника инженерлерінің саны (1);

U – орта разряд бойынша орта айлық тарифтік еңбек ақыларының мөлшері;

Сонда:

U=9750·3,53=34417,5

Е_итж=1·34417,5=34417,5тг.

Техника инженерлерінің 1 жылдық еңбек ақылары:

Е_итж=34417,5·12=413010 тг

Қызметкерлердің басқа топтарының жалақылары да осы әдіспен есептеледі,есептеуде ең бірінші мәселе – қызметкерлердің әр тобының орта категорияларын анықтап,осы категорияның сағаттық тарифтік еңбек ақыларын мәліметтер бойынша есептеп шығару керек.

Кәсіпорындарда мамандарға да сыйлық төленеді,ол сыйлықтардың мөлшері алып отырған еңбек ақыларынан 30-40 пайыз мөлшерінде болады,сонда:

- техника инженерлерінің жылдық еңбек ақылары мына мөлшерде болады:

W_итж=Е_итж(1+40%/100)=1,40Е_итж, (5.7)

W_итж=1,4·413010=578214тг.

- кіші қызметкерлер – вахтерлер,тазалаушылар т.б.,олардың разрядтары бірінші разрядқа жатады,сондықтан тарифтік коэффициенттері 1,18.Бірінші разрядтың сағаттық тарифтік еңбек ақысының мөлшері:

С_т=А_см·1,18, (5.8)

мұндағы А_см – елдегі сағаттық минималдық еңбек ақы (55,4 теңге).

С_т=55,4·1,18=65,372

іші қызметкерлердің жылдық жалақыларының мөлшері мына формуламен есептеледі:

W_кк=К_кс·А_е·12, (5.9)

мұндағы К_кс – кіші қызметкерлердің саны (1);

А_е– орта айлық еңбек ақылары (9750·1,18);

12–жылдағы айлардың саны.

W_кк=1·9750·1,18·12=138060 тг.

Дата добавления: 2015-08-20