Бір моль нақты газ үшін Ван-дер-Ваальс теңдеуі.

Бір моль нақты газ үшін, идеал газ теңдеуіне түзетулер енгізу арқылы аламыз:

, (4)

мұнда - молекулалардың өзіндік көлемін ескеретін түзетулер,

- молекулалардың өзара тартылыс күштері тудыратын ішкі қысым.

Өзіндік көлемге арналған түзету: тұрақты шаманы молярлық көлемнің квадратына бөлеміз:

. (5)

Сонымен бір моль нақты газдың Ван-дер-Ваальс теңдеуі келесі түрде жазылады:

(6)

Бұл теңдеуді (2) теңдеу түріне келтіруге болады, ондағы газдың идеал газ қасиеттерінен ауытқуы сығылымдық факторы арқылы өрнектелген. Осы тұжырымды алу үшін келесі түрлендірулерді жүргіземіз:

, (7)

. (8)

Сығылымдық факторы формуласын аламыз:

. (9)

Теңдеудегі мүшелерді бағалағанда идеал газ қатынастарын қолдану арқылы (сығылымдық факторы бірге тең, яғни келесі теңдеуді қолданамыз ), соңында cығылымдық факторын келесі түрге келтіреміз:

, (10)

Мүшелердің өлшемдерінің белгілі қысымда температураға тәуелділігін аламыз. Белгілі қысымда жоғары температурада екінші мүше үлкен шама, сондықтан үшінші және төртінші мүшелер кішкетай болғандықтан ескермеуге болады. Бұл жағдайда сығылымдық факторы бірден үлкен:

. (11)

Теңдеуден көрініп тұрғандай аздау қысымдарда екінші мүше бірден едәуір кіші, сондықтан сығылымдық факторы бірге тең, яғни идеал газдың күй теңдеуін береді.

Төменгі температурада үшінші мүше екінші және төртінші мүшелерден үлкен болуы мүмкін, сол себебті сығылымдық факторы бірден кіші.

Дата добавления: 2015-07-16