Մեզ՝ սովետական ընթերցողներիս համար «Սասունցի Դավիթը» առանձնապես թանկ է նրանով, որ այնտեղ, բացի էպոսի գեղարվեստական արժանիքներից, հայրենիքի և ժողովրդի համար մարտնչող հերոսների կերպարների մեջ արտակարգ ցայտունությամբ դրսևորված են այն գաղափարներն ու զգացմունքները, որ դարեր շարունակ փայփայել է մարդկությունը։ Այդ գաղափարներն ու զգացմունքներն առանձնապես վառ են դրսևորված Դավթի և նրա որդի Մհերի կերպարներում, որոնց հետ նրանց ստեղծող ժողովուրդը կապել է իր ամենանվիրական երազանքը՝ հին աշխարհը կործանելու և նոր աշխարհ ստեղծելու երազանքը։
Ակադեմիկոս ՀՈՎՍԵՓ ՕՐԲԵԼԻ
[էջ LXIII]
ԿԱԶՄՈՂՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ
Մեր աշխատանքը հանդիսանում է հայ ժողովրդի դարերի խորքից մեզ հասած բազմերանգ ու հարուստ ստեղծագործության -«Սասունցի Դավիթ» համահավաք հյուսված տեքստը կագմելու առաջին փորձը։
«Սասունցի Դավիթ» էպոսի համահավաք հյուսվածո տեքստը կազմելիս՝ ելակետ ենք ունեցել էպոսի 1000-ամյակի տոնակատարության Հոբելյանական Ռեսպուբլիկական Կոմիտեի հաստատած հետևյալ սկզբունքները.
1. Ի մի հավաքել և հաջորդականությամբ խմբագրել գրի առնված 50 տեքստերի մեջ եղած այն բոլոր էպիզոդները, որոնք օրգանապես կապված են էպոսի սյուժեի զարգացման հետ և չեն հակասում էպոսի ամբողջական կառուցվածքին և ոգուն։
2. Էպոսի ընդհանուր ռիթմը ի նկատի ունենալով՝ առանձին տողերը ենթարկել ռիթմական միօրինակության՝ դուրս չգալով էպոսի տողերի իմաստի ու շարահյուսության սահմաններից՝ երբեմն միայն առանձին բառեր պակասեցնելով կամ ավելցնելով ու վերադասավորելով բառերը։
3. Տարբեր պատումների բարբառային առանձնահատկություններն ի մի բերելու և անհասկանալիությունները վերացնելու համար՝ տարբեր բարբառների հնչյունները մոտեցնել արարատյան բարբառի հնչյուններին, պահպանելով արևմտյան բարբառների մի շարք քերականական ձևեր` ինչպես, օրինակ, «տ», «տի» ձևերը և «կը»–ի գործածումը ներկա ժամանակի համար, սակայն հիմնականում էպոսը պատմել անցյալ կատարյալ ժամանակով։
4. «Սանասար և Բաղդասար» ճյուղի առաջին և երկրորդ մասերը հյուսել է պրոֆեսոր-դոկտոր Մանուկ Խաչատուրի Աբեղյանը. «Առյուծաձև Մհեր» ճյուղը և «Սասունցի Դավիթ» ճյուղը՝ մինչև «Դավիթ և Խանդութ»
[էջ LXIV]
մասը, հյուսել է պրոֆեսոր Գևորգ Արշակի Աբովը, իսկ այդ ճյուղի II` «Դավիթ և Խանդութ» մասը և «Պստիկ Մհեր» ճյուղը՝ ավագ գիտական աշխատող Արամ Տիգրանի Ղանալանյանը։
Էպոսի ընդհանուր տեքստը ենթարկվել է վերոհիշյալ բրիգադայի քննությանը, կարդացվել ու քննության է ենթարկվել ՍՍՌՄ Գիտությունների ակադեմիայի Հայկական ֆիլիալի գիտական խորհրդի ու ՀՍՍՌ Գրողների Միության Վարչության ընդլայնած միացյալ նիստերում, կարդացվել է «Սասունցի Դավթի» Հոբելյանական Ռեսպուբլիկական Կոմիտեի նիստերում և հաստատվել Է նրա կողմից։
Պրոֆ.-դոկտ, Մ. Խ. ԱԲԵՂՅԱՆ
Պրոֆ. Գ. Ա. ԱԲՈՎ
Ավագ գիտ. աշխ. Ա. Տ. ՂԱՆԱԼԱՆՅԱՆ
Լրացուցիչ տեղեկություններ |
Աղբյուր ՝«Սասունցի Դավիթ», Երևան, Հայպետհրատ, 1961թ.: |
Дата добавления: 2015-11-04; просмотров: 18 | Нарушение авторских прав
| <== предыдущая лекция | | | следующая лекция ==> |